Η
εταιρεία κατασκευής
πυραύλων του Ιλον Μασκ,
η SpaceX, και ο κολοσσός
των πληρωμών, η Stripe,
είναι από τις πιο
γνωστές που έχουν
εφαρμόσει κατ’ επανάληψη
αυτή την πρακτική.
Οι
εξαγορές
Μέχρι
σήμερα τον τελευταίο
χρόνο, ιδιωτικές
εταιρείες που δεν
διαπραγματεύονται στο
χρηματιστήριο έχουν
πουλήσει σε δημόσιες
προσφορές εξαγοράς
μετοχές αξίας άνω των 6
δισ. δολαρίων. Το ποσό
είναι σχεδόν διπλάσιο
έναντι του αντίστοιχου
περσινού, σύμφωνα με τη
Nasdaq Private Market, η
τεχνολογία της οποίας
βοηθά τις εταιρείες να
πραγματοποιούν τις
συναλλαγές.
Το ποσό
αυτό αφορά μόνο
συμφωνίες που
πραγματοποιήθηκαν μέσω
της NPM και θα ήταν
ακόμη μεγαλύτερο αν
περιλάμβανε και
συμφωνίες που γίνονται
σε άλλες αγορές ή
ιδιωτικά. Εφέτος, το 42%
των δημόσιων προσφορών
εξαγοράς
πραγματοποιήθηκε από
εταιρείες που είχαν κατά
το παρελθόν ξανακάνει
τουλάχιστον μία τέτοια
προσφορά – το μεγαλύτερο
σχετικό ποσοστό που έχει
καταγραφεί, σύμφωνα με
την NPM.
«Εχει
γίνει πολύ πιο κοινή
πρακτική» λέει ο Jamie
Hutchinson, δικηγόρος
στην Goodwin Procter,
που βοήθησε στο στήσιμο
της δημόσιας προσφοράς
εξαγοράς του Facebook το
2009, η οποία έκανε τη
συγκεκριμένη πρακτική
δημοφιλή. «Πλέον είναι
κάτι που οι εργαζόμενοι
το περιμένουν».
Η SpaceX
έχει συζητήσει την
πιθανότητα να δώσει
στους σημερινούς και
στους πρώην υπαλλήλους
της την ευκαιρία να
πουλήσουν μετοχές σε
επενδυτές – από
εταιρείες επενδύσεων
blue chip έως πλούσιους
μεμονωμένους επενδυτές –
σε μια δευτερεύουσα
προσφορά που θα αποτιμά
την εταιρεία περίπου στα
350 δισ. δολάρια. Η
SpaceX συνηθίζει να
κάνει δύο δημόσιες
προσφορές εξαγοράς τον
χρόνο, μία το καλοκαίρι
και μία τον χειμώνα.
Συζητήσεις
Ολο αυτό
μετασχηματίζει το τι
είναι μια ιδιωτική
εταιρεία,
αναζωπυρώνοντας τους
φόβους για το πόσο καλά
λειτουργούν οι δημόσιες
αγορές και πυροδοτώντας
συζητήσεις σχετικά με το
ποιος είναι αρκετά
γνώστης ώστε να αγοράσει
ιδιωτικούς τίτλους σε
περιβάλλον περιορισμένης
ρευστότητας και
πληροφόρησης.
Η
δημόσια προσφορά
εξαγοράς βοηθά τις
εταιρείες αυτές να
παραμείνουν ιδιωτικές
για ακόμη περισσότερο. Ο
αριθμός των λεγόμενων
εταιρειών-«μονόκερων»
(ιδιωτικές εταιρείες, η
αξία των οποίων
αποτιμάται σε
τουλάχιστον 1 δισ. δολ.)
έχει εκτοξευθεί στις
1.250 από 47 που ήταν
πριν από μια δεκαετία,
σύμφωνα με στοιχεία της
CB Insights.
Η
Fanatics, μια εταιρεία
αθλητικών, συλλεκτικών
ειδών και
στοιχηματισμού, η οποία
παραμένει ιδιωτική εδώ
και χρόνια, πρόσφατα
ολοκλήρωσε μια ακόμη
δημόσια πρoσφορά
εξαγοράς, η οποία
επέτρεψε στους
εργαζομένους να
πουλήσουν μετοχές αξίας
100 εκατ. δολαρίων.
Ο Glenn
Schiffman, CFO της
Fanatics, είπε ότι δεν
είναι στα άμεσα σχέδια
της εταιρείας να μπει
στο χρηματιστήριο. Το
Facebook, που τότε ήταν
η πιο δημοφιλής startup
της αγοράς, έχανε
εργαζομένους και
απογοητευμένους πρώιμους
επενδυτές που ήθελαν να
πουλήσουν πολύτιμες
μετοχές. Ομως τα στελέχη
δεν ήθελαν ακόμη να
βάλουν την εταιρεία στο
χρηματιστήριο.
Αλλαξε ο
κόσμος
Οι
επενδυτές είπαν στον
Hutchinson ότι είχαν μια
ιδέα που θα μπορούσε να
λύσει το πρόβλημα και
ότι ήθελαν από εκείνον
να μεταβεί άμεσα στο
Πάλο Αλτο της
Καλιφόρνιας. Ο
Hutchinson έφυγε από το
γήπεδο και πήγε
απευθείας στο αεροδρόμιο
της Βαλτιμόρης.
Η ιδέα
ήταν να μεταβιβαστούν με
οργανωμένο τρόπο μετοχές
των εργαζομένων σε
κάποιον μεγάλο επενδυτή.
Το μεγάλο επενδυτικό
fund DST Global
συμφώνησε να αγοράσει
μετοχές
της Facebook αξίας έως
100 εκατ. δολαρίων
έναντι 14,77 δολαρίων τη
μία, αξιολογώντας την
εταιρεία γύρω στα 6,5
δισ. δολάρια.
Οι
εργαζόμενοι θα μπορούσαν
να ζητήσουν την πώληση
ποσοστού έως 25% των
μετοχών που τους είχαν
διανεμηθεί, που
αντιστοιχούσε σε μετοχές
συνολικής αξίας έως 1
εκατ. δολαρίων. Το DST
αγόρασε επίσης επιπλέον
μερίδιο απευθείας από
την εταιρεία.
Μια
βοηθός από τη νομική
υπηρεσία πήρε μια παλιού
τύπου αριθμομηχανή και
πρόχειρα χαρτιά για να
υπολογίσει πόσες μετοχές
εργαζομένων θα μπορούσαν
να πουληθούν και σε ποια
τιμή. Εχει φυλάξει αυτές
τις ταινίες χαρτιού
κολλημένες μεταξύ τους,
ως ενθύμιο.
«Ο
κόσμος άλλαξε για μας με
τον τρόπο που κάναμε
εκείνη τη
συναλλαγή» λέει ο
Hutchinson.
Σχέδια
επαναγοράς
Η
εταιρεία αναλύσεων και
τεχνητής νοημοσύνης
Databricks είναι τώρα σε
διαπραγματεύσεις για να
συγκεντρώσει χρήματα
προκειμένου να
επαναγοράσει μετοχικούς
τίτλους υπαλλήλων και να
μπορέσει έτσι να
καθυστερήσει περισσότερο
την είσοδό της στο
χρηματιστήριο. Η μητρική
εταιρεία του TikTok,
ByteDance, έχει σχέδια
για παρόμοια επαναγορά
μετοχών πρώιμων
επενδυτών και υπαλλήλων
πριν το τέλος του έτους.
«Οταν η
αγορά των αρχικών
δημόσιων προσφορών (IPO)
είναι κλειστή επί δύο ή
τρία χρόνια, τι
κάνεις;» λέει ο Aman
Verjee, γενικός εταίρος
της Practical Venture
Capital.
Η
εταιρεία του Verjee
επένδυσε στην
αυστραλιανή εταιρεία
design Canva το 2020
όταν η αποτίμησή της
ήταν γύρω στα 10 δισ.
δολάρια. Νωρίτερα εφέτος
πούλησε περίπου τις
μισές μετοχές της σε μια
νέα δημόσια προσφορά
εξαγοράς μετοχών της
Canva, σε τιμή που
αποτιμά την εταιρεία στα
26 δισ. δολάρια.
Εξαργύρωση
Κάποιες
εταιρείες δίνουν πλέον
τακτικά
προγραμματισμένες
ευκαιρίες στους
εργαζομένους να
εξαργυρώσουν κάποια από
τα μερίδια μετοχών τους,
σχολιάζει ο Shawn
Murphy, επικεφαλής του
τμήματος ιδιωτικών
κεφαλαιαγορών στη Morgan
Stanley at Work, η οποία
βοηθά τους εργαζομένους
σε startups να
διαχειρίζονται τα
προγράμματα αμοιβών και
παροχών τους.
Πιο
χαλαροί κανόνες
Η κατοχή
μετοχών σε startups που
δεν έχουν εισαχθεί ακόμα
στο χρηματιστήριο
θεωρείται πιο
ριψοκίνδυνη από την
κατοχή μετοχών που
διαπραγματεύονται στο
χρηματιστήριο, καθώς οι
πρώτες διέπονται από πιο
χαλαρούς κανόνες
δημοσιοποίησης
στοιχείων, ενώ μπορεί να
είναι πιο δύσκολο, αν
όχι αδύνατο, να τις
πουλήσεις τη στιγμή που
θέλεις.
Για τον
λόγο αυτόν, οι
ρυθμιστικές αρχές και οι
νομοθέτες έχουν θεσπίσει
περιορισμούς που
επιτρέπουν την αγορά
τέτοιων τίτλων μόνο από
επενδυτές που έχουν
αρκετά μεγάλα εισοδήματα
ή αποταμιεύσεις.
Επιπλέον, έχει κατατεθεί
πρόταση νόμου που θα
επιτρέπει την αγορά
ιδιωτικών μετοχικών
τίτλων σε οποιονδήποτε
επενδυτή, με την
προϋπόθεση να έχει
επιτύχει σε κάποιες
εξετάσεις.
Πηγή:
WSJ – Πρώτη μετάφραση Το
Βήμα
|