Για το
«Dexit», δηλαδή την
αποχώρηση από την ΕΕ στα
πρότυπα του «Brexit», η
AfD προβλέπει τη
διεξαγωγή δημοψηφίσματος
στη Γερμανία. Παρά
ταύτα, η αποχώρηση δεν
θα ήταν εύκολη υπόθεση,
καθώς η συμμετοχή στην
ΕΕ κατοχυρώνεται στο
Γερμανικό Σύνταγμα. Κατά
συνέπεια, θα χρειαζόταν
μία πλειοψηφία δύο
τρίτων στο γερμανικό
Κοινοβούλιο για την
απαραίτητη τροποποίηση
του Συντάγματος.
«Όχι» από τον
επιχειρηματικό κόσμο
Μόλις
τον περασμένο
Φεβρουάριο, οι
συμπροεδρεύοντες της AfD
Τίνο Κρουπάλα και Αλίς
Βάιντελ φαίνονταν να
συμβιβάζονται με την
ιδέα της συμμετοχής στην
ΕΕ. Ο Κρουπάλα έλεγε ότι
«είναι πλέον πολύ αργά»
για να εγκαταλείψει η
Γερμανία την ΕΕ, ενώ η
Βάιντελ δήλωνε στους
Financial Times ότι το
Dexit δεν είναι παρά ένα
«plan B».
Τα
μεγαλύτερα οικονομικά
ινστιτούτα της Γερμανίας
και οι κύριοι εκπρόσωποι
του επιχειρηματικού
κόσμου καταδικάζουν τα
σχέδια της AfD. Το
Ινστιτούτο της
Γερμανικής Οικονομίας
(IW) στην Κολωνία, σε
πρόσφατη έρευνά του
κατέληγε στο συμπέρασμα
ότι μία έξοδος από την
ΕΕ θα στοίχιζε στη
γερμανική οικονομία 690
δισεκατομμύρια ευρώ
εντός πέντε ετών, ενώ το
Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν
της χώρας θα μειωνόταν
κατά 5,6% και θα
χάνονταν 2,5 εκατομμύρια
θέσεις εργασίας. «Οι
συνέπειες θα ήταν εξίσου
οδυνηρές όσο εκείνες της
πανδημίας του κορωνοϊού
και της ενεργειακής
κρίσης μαζί» αναφέρει το
IW.
Για τον
Γερμανικό Σύνδεσμο
Μικρομεσαίων
Επιχειρήσεων (BVMW) τα
σχέδια της AfD
ισοδυναμούν με «μία
αποστολή καμικάζι». Ήδη
πριν από τις ευρωεκλογές
του Ιουνίου ο σύνδεσμος
προειδοποιούσε ότι «η
νομισματική ένωση είναι
ένα χρήσιμο συμπλήρωμα
της ενιαίας αγοράς και
διευκολύνει σημαντικά
τις επιχειρήσεις να
διαθέσουν προϊόντα και
υπηρεσίες στο
εξωτερικό».
Μιλώντας
στην Deutsche Welle o
εκπρόσωπος της AfD
Ρόναλντ Γκλέζερ
παραδέχεται ότι σήμερα η
Γερμανία επωφελείται από
την ΕΕ, υποστηρίζει όμως
ότι «το ίδιο όφελος θα
είχαμε και αν
προχωρούσαμε σε άλλες
συμφωνίες». Όσο για τις
προβλέψεις των
οικονομολόγων περί
οικονομικής καταστροφής,
επισημαίνει: «Οι ίδιοι
δεν έλεγαν ότι το Brexit
θα ρίξει πολύ πίσω τη
Βρετανία και την Ευρώπη;
Θυμάμαι ότι είχαν
ακουστεί σενάρια τρόμου
για το Brexit, κι όμως
τελικά όλα έγιναν χωρίς
να δημιουργηθεί σχεδόν
κανένα πρόβλημα».
Διαφορετικό είναι ωστόσο
το συμπέρασμα της
Cambridge Econometrics
σε έρευνα που
δημοσιεύθηκε τον
Ιανουάριο του 2024. Οι
Βρετανοί ειδικοί
επισημαίνουν ότι το
Brexit έχει εξασθενήσει
σημαντικά την ανάπτυξη
και την απασχόληση στο
Ηνωμένο Βασίλειο,
καταργώντας περίπου τρία
εκατομμύρια θέσεις
εργασίας μέχρι το 2035.
Τα διδάγματα του Brexit
Ο
επικεφαλής του
Ινστιτούτου της
Γερμανικής Οικονομίας
(IW), Χουμπέρτους
Μπαρντ, εκτιμά ότι μετά
από ένα «Dexit», το ΑΕΠ
της Γερμανίας πρόκειται
να συρρικνωθεί κατά
5,5%. «Είναι σαν να
προγραμματίζουμε την
επόμενη οικονομική
κρίση» επισημαίνει. Μία
κρίση, η οποία ασφαλώς
θα ήταν ιδιαίτερα
οδυνηρή για επιχειρήσεις
που εξαρτώνται από
αγορές και προμηθευτές
εντός ΕΕ.
Ο
Ρόναλντ Γκλέζερ της AfD
δεν συμφωνεί με όλα
αυτά. «Γιατί να μην
αγοράζουν τα προϊόντα
μας στην Ιταλία, στη
Γαλλία, στη Σουηδία;
Μόνο και μόνο επειδή δεν
είμαστε στην ΕΕ; Μα ούτε
η Ελβετία είναι στην ΕΕ
και παρ’ όλα αυτά εξάγει
τα προϊόντα της σε όλες
αυτές τις χώρες», λέει.
Aυτή η
θεώρηση είναι «κενή
περιεχομένου και μη
ρεαλιστική» αντιτείνει ο
Χουμπέρτους Μπαρντ. «Δεν
δημιουργείς ένα καλύτερο
μοντέλο συνεργασίας και
ενσωμάτωσης με το να
καταστρέφεις την ΕΕ».
Αλλά και
στη γερμανική κοινή
γνώμη ελάχιστοι φαίνεται
να επικροτούν την ιδέα
του «Dexit». Σύμφωνα με
έρευνα του πολιτικού
ιδρύματος Κόνραντ
Αντενάουερ (KAS), που
πρόσκειται στο
Χριστιανοδημοκρατικό
Κόμμα (CDU), σε
περίπτωση που γινόταν
δημοψήφισμα, ένα ποσοστό
87% των Γερμανών θα
ψήφιζε υπέρ της
παραμονής στην ΕΕ.
Γιατί
λοιπόν επιμένει η AfD σε
μία διακήρυξη τόσο
ριζοσπαστική, αλλά και
αντιδημοφιλή; «Δεν
κάνουμε πολιτική με βάση
τις δημοσκοπήσεις,
κάνουμε αυτό που
θεωρούμε σωστό και
απαραίτητο» επιμένει ο
Ρόλαντ Γκλέζερ από την
AfD.
«Ένα εθνικιστικό κόμμα»
Ο
Βόλφγκανγκ Σρέντερ,
καθηγητής Πολιτικών
Επιστημών στο
Πανεπιστήμιο του Κάσελ,
επισημαίνει ότι η στάση
της AfD είναι
αναμενόμενη, αν
αναλογιστούμε το
παρελθόν της. Το κόμμα
είχε ιδρυθεί το 2013 από
οικονομολόγους που
επέκριναν τα ευρωπαϊκά
προγράμματα διάσωσης στη
διάρκεια της
ευρω-κρίσης. Στη
συνέχεια κινήθηκε ακόμα
πιο δεξιά, εστιάζοντας
στο μεταναστευτικό,
ωστόσο ο σκεπτικισμός
απέναντι στο ευρώ
διατηρήθηκε, έστω και αν
σήμερα είναι λιγότερο
εμφανής από ό,τι στο
παρελθόν.
«Κατ’
αρχάς η AfD είναι ένα
εθνικιστικό κόμμα» λέει
ο Σρέντερ στην Deutsche
Welle. «Αντιμάχεται την
παγκοσμιοποίηση. Από
αυτή την αφετηρία
πηγάζει μία διάθεση
σκεπτικισμού απέναντι σε
υπερεθνικούς θεσμούς
απέναντι στην ΕΕ και τον
ΟΗΕ, που θέτουν
διαφορετικούς στόχους,
υπηρετούν άλλες αξίες
και κατά συνέπεια
θεωρούνται επικίνδυνοι».
Αλλά
πόσο σοβαρά μπορεί να
εννοεί η AfD την πρόταση
περί «Dexit», καθώς
είναι τόσο εμφανή τα
οικονομικά αδιέξοδα,
αλλά και τα προβλήματα
συνταγματικής φύσεως που
συνεπάγεται η αποχώρηση
της Γερμανίας από την
ΕΕ; «Μπορεί να πει
κανείς ότι δεν το
εννοούν και πολύ σοβαρά
γιατί ξέρουν ότι λίγοι
ενστερνίζονται αυτή την
πρόταση» λέει ο
Βόλφγκανγκ Σρέντερ.
«Θεωρούν ότι δεν τους
στοιχίζει και τίποτα να
υπόσχονται έναν
διαφορετικό κόσμο».