Χωρίς καμία αμφιβολία το σκάνδαλο της
VW
εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα είναι το σκάνδαλο της
χρονιάς. Όπως έγραφε το
Bloomberg,
στη
Volkswagen AG, οι πολιτικές διασυνδέσεις έχουν βαθιές ρίζες.
Εν μέρει αυτό οφείλεται στο ότι η γερμανική
αυτοκινητοβιομηχανία είναι σύμβολο της αναβίωσης της Δυτικής
Γερμανίας μετά τους ναζί και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η
Αγκελα Μέρκελ, η οποία μεγάλωσε στο κομμουνιστικό καθεστώς
της Ανατολικής Γερμανίας, έχει δηλώσει πως το πρώτο
αυτοκίνητο που απέκτησε μετά την πτώση του Τείχους του
Βερολίνου ήταν ένα μοντέλο Golf της VW. Το βάρος του
ονόματος της Volkswagen είναι και ζήτημα θέσεων εργασίας.
Σχεδόν το ένα τρίτο των 600.000 θέσεων εργασίας βρίσκεται
στη Γερμανία, μη συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων που
απασχολούνται στην αλυσίδα εφοδιασμού των μοντέλων της.
Ωστόσο, οι στενές σχέσεις με πολιτικούς παράγοντες είναι όλη
η ουσία του κύρους της Volkswagen. Οταν ιδιωτικοποιήθηκε η
αυτοκινητοβιομηχανία το 1960, το κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας,
όπου βρίσκεται η έδρα της, διατήρησε μειοψηφία αρνησικυρίας
και μια θέση στο εποπτικό συμβούλιο για τον πολιτικό ηγέτη
της περιφέρειας. Πρόεδροι, καγκελάριοι και υπουργοί έχουν
υπηρετήσει στο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας με τη Volkswagen
στο πλευρό τους. Ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, πρώην καγκελάριος της
Γερμανίας, υπήρξε μέλος του εποπτικού συμβουλίου της
Volkswagen. Αυτό το πλέγμα των στενών σχέσεων με πολιτικούς
και της επίγνωσης του ρόλου που παίζει η
αυτοκινητοβιομηχανία στην οικονομία καταδεικνύει την απειλή
στην ευημερία της χώρας από το σκάνδαλο. Οπότε η κυβέρνηση
δεν έχει την πολυτέλεια να παραμείνει ουδέτερος παρατηρητής.
«Θα πρέπει η κυβέρνηση να εξερευνήσει όλα τα πιθανά σενάρια
για τη χειρότερη έκβαση των εξελίξεων», σχολιάζει ο Στέφαν
Μπράτζελ, επικεφαλής στην έρευνα του κλάδου των
αυτοκινητοβιομηχανιών στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων
Επιστημών. Μία από τις επιλογές της Γερμανίδας καγκελαρίου,
Αγκελα Μέρκελ, θα ήταν να προσφέρει στήριξη στο κρατίδιο της
Κάτω Σαξονίας, ώστε να αυξήσει το μερίδιο που κατέχει στο
μετοχικό κεφάλαιο της Volkswagen ή να προσφέρει φορολογικά
κίνητρα για την ενίσχυση των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων.
Προς το παρόν, η κ. Μέρκελ κρατά αποστάσεις από το σκάνδαλο
της Volkswagen, το οποίο αφορά στην παραπλάνηση των αρχών σε
ό,τι αφορά τις εκπομπές ρύπων στα αυτοκίνητα με κινητήρα
ντίζελ. Η καγκελάριος απλά απαίτησε από τη διοίκηση να
ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στο
Βερολίνο, η κ. Μέρκελ δεν επιθυμεί να εμπλακεί πιο ενεργά
στα προβλήματα μιας ιδιωτικής εταιρείας. Σε κάθε περίπτωση,
η πλήρης έκταση του σκανδάλου δεν είναι ακόμη ξεκάθαρη, όπως
δήλωσε η προαναφερόμενη πηγή. Από το ξέσπασμα του σκανδάλου
έχει διαγραφεί το 35% της κεφαλαιοποίησης της Volkswagen,
γεγονός που σημαίνει ότι η καγκελαρία ίσως να μην έχει την
πολυτέλεια να «κρατήσει αποστάσεις» εάν υπάρξει περαιτέρω
επιδείνωση της κατάστασης.
Η κ. Μέρκελ έχει εμπλακεί ξανά σε ζητήματα του κλάδου
αυτοκινητοβιομηχανιών. Το 2013 άσκησε την επιρροή της
προκειμένου να χαλαρώσει ευρωπαϊκή νομοθεσία σχετικά με τις
εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα των αυτοκινήτων, μια κίνηση
που επαινέθηκε από τη VDA, το λόμπι των γερμανικών
αυτοκινητοβιομηχανιών. Για να δικαιολογήσει τότε την απόφασή
της αναφέρθηκε στην ανάγκη προστασίας των θέσεων εργασίας
μαζί με το περιβάλλον, τονίζοντας πως δεν πρέπει να
αποδυναμωθεί η βιομηχανική βάση της χώρας. Τα αυτοκίνητα
αναλογούν, σχεδόν, στο 20% των εξαγωγών της χώρας, συνολικού
ύψους 1,33 τρισ. ευρώ ή 1,5 τρισ. δολαρίων. Δηλαδή
εκπροσωπούν μία στις επτά θέσεις εργασίας στην ισχυρότερη
οικονομία της Ευρωζώνης.
Οι καγκελάριοι της Γερμανίας δεν επεμβαίνουν σε διοικητικά
ζητήματα της Volkswagen. Αλλά αυτός ο ιδιαίτερος
διακανονισμός στο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας έχει γεννήσει «πολιτικούς»
αποφοίτους που βρέθηκαν αργότερα σε υψηλές θέσεις,
συμπεριλαμβανομένου του προκατόχου της κ. Μέρκελ στην
καγκελαρία, Γκέρχαρντ Σρέντερ. Ο τελευταίος ήταν μέλος του
εποπτικού συμβουλίου επί μια οκταετία, διότι ήταν
πρωθυπουργός του κρατιδίου. Καθιερώθηκε ως ο «καγκελάριος
των αυτοκινητοβιομηχανιών» όταν ανέλαβε την ηγεσία της χώρας
από το 1998 μέχρι το 2008. Ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ διαδέχθηκε
τον κ. Σρέντερ. Σήμερα είναι αντικαγκελάριος και υπουργός
Οικονομίας στη Γερμανία. Είναι, επίσης, επικεφαλής των
Σοσιαλδημοκρατών και συμμετέχει στην κυβέρνηση συνασπισμού
της κ. Μέρκελ. Ο Κρίστιαν Βουλφ, Χριστιανοδημοκράτης όπως η
κ. Μέρκελ, διαδέχτηκε τον κ. Γκάμπριελ στο Αννόβερο και
κατέληξε στην προεδρία της Γερμανίας πριν υποβάλει την
παραίτησή του λόγω νομικών ερευνών, αν και απαλλάχθηκε
τελικά. Αλλά και η ίδια η κ. Μέρκελ σπάνια χάνει ευκαιρίες
για να εκφράσει την υποστήριξή της στον κλάδο των
αυτοκινητοβιομηχανιών. |