Η ομόφωνη στήριξη προς την πρόεδρο της Ομοσπονδιακής
Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Tζάνετ Γέλεν, για την πρώτη αύξηση
του βασικού επιτοκίου των ΗΠΑ από το ξέσπασμα της
χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2007-09 μετέφερε ένα ξεκάθαρο
μήνυμα: δεν θα υπάρξουν νέες αυξήσεις για κάποιο χρονικό
διάστημα και, όταν είμαστε έτοιμοι, θα σας ενημερώσουμε. Η
αυτοπεποίθηση και η μετρημένη παρουσία της κ. Γέλεν –αστειεύτηκε,
μάλιστα, για τις επιδόσεις της Fed στη διαμόρφωση προβλέψεων–
ήταν άμεσα αντιληπτές όταν ανακοίνωσε τη λήξη των «εξαιρετικά»
επεκτατικών μέτρων που αναβίωσαν την αμερικανική οικονομία
από τη χειρότερη ύφεση της τελευταίας 85ετίας.
Η ξεκάθαρη επικοινωνία δεν ήταν ένα από τα πλεονεκτήματα της
Fed τους τελευταίους μήνες, με κορυφαίους αξιωματούχους της
τράπεζας να στέλνουν διφορούμενα μηνύματα για τη χρονική
στιγμή που θα πρέπει να αυξηθεί το βασικό επιτόκιο στην
αμερικανική οικονομία. Αλλά, όταν κατέστη αναγκαίο, η
69χρονη οικονομολόγος οδήγησε τις αγορές σε μια ομαλή
προσγείωση και έπεισε εκείνους που δίσταζαν για μια αύξηση
να στηρίξουν την απόφασή της.
Οντως, πριν από την τελευταία συνεδρίαση της Fed, πολλές
εταιρείες της Wall Street διεμήνυαν στην κεντρική τράπεζα
ότι ο τρόπος επικοινωνίας της ήταν αναποτελεσματικός,
σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Fed στη Νέα Υόρκη.
Τελικά, όμως, οι μετοχές κατέληξαν σε θετικό πρόσημο μετά
την ανακοίνωση της Fed, καθώς η κ. Γέλεν έπεισε τα δύσπιστα
μέλη της επιτροπής ανοικτής αγοράς –ειδικότερα, τους
κυβερνήτες της Fed, Λάελ Μπρέιναρντ και Ντάνιελ Ταρούλο,
όπως και τον επικεφαλής της Fed στη Φιλαδέλφεια Τσαρλς Eβανς–
να υπογράψουν την απόφαση για την αύξηση των βραχυπρόθεσμων
επιτοκίων.
Σύμπτωση απόψεων υπήρξε ακόμη και στις προβλέψεις για τις
επόμενες κινήσεις στα επιτόκια, με σχεδόν όλους τους
αξιωματούχους της Fed να συμφωνούν για μία ακόμη αύξηση κατά
25 μονάδες βάσης του βασικού επιτοκίου μέχρι τα τέλη του
έτους. Βέβαια, αυτό θα κριθεί από τις οικονομικές εξελίξεις.
Στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, όμως, οι απόψεις ήταν αρκετά
διαφορετικές μεταξύ τους. «Πρόκειται για ένα επικοινωνιακό
πραξικόπημα», σχολιάζει ο Σκοτ Αντερσον, επικεφαλής
οικονομολόγος της Bank of America.
Η αντίδραση των αγορών ήταν ήπια, με τις τιμές των
προθεσμιακών συμβολαίων στα επιτόκια να κάνουν άφοβα ένα
βήμα πιο πέρα και να προεξοφλούν την επόμενη αύξηση τον
Απρίλιο αντί του Ιουνίου, που αναμένονταν μέχρι πρότινος.
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου που κράτησε μία ώρα,
η κ. Γέλεν ήταν χαλαρή. Χαμογέλασε όταν ερωτήθηκε εάν η Fed
προχώρησε πολύ νωρίς σε αύξηση του βασικού επιτοκίου της
Fed. Δεν άφησε καμία αμφιβολία πως η νέα σημαντική λέξη της
Fed θα είναι «σταδιακή». Μπορεί να μην προσδιόρισε με
ακρίβεια τι σημαίνει σταδιακή αύξηση των επιτοκίων. Ομως,
επεσήμανε ότι «σχεδόν, 1,5 %» είναι η μέση πρόβλεψη της Fed
για το βραχυπρόθεσμο κόστος δανεισμού το επόμενο έτος.
Και είπε πως αυτό «δεν σημαίνει ανά τακτά διαστήματα και
ιδίου μεγέθους αυξήσεις των επιτοκίων» αν και η όποια αύξηση
θα πραγματοποιείται σε βραδείς ρυθμούς και ανάλογα με την
εξέλιξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών και των δαπανών.
Επανέλαβε δε πως αξιωματούχοι και αγορές θα είναι άρτια
προετοιμασμένοι για την επόμενη κίνηση της Fed.
«Εχουμε δεσμευθεί στους ανώτατους αξιωματούχους των
αναδυόμενων αγορών ότι θα εξαντλήσουμε κάθε μέσο για να
μεταφέρουμε όσο πιο ξεκάθαρα τις προθέσεις μας ώστε να
αποφευχθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις», τόνισε η κ. Γέλεν. «Η
ρητορική από την ανακοίνωση της Fed παραμένει υποστηρικτική,
αλλά η όποια καθοδήγηση προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία
θα πυροδοτεί αβεβαιότητα και έντονες διακυμάνσεις μέσα στο
2016», δήλωσε ο Αλφόνσο Εσπάρτζα, αναλυτής ισοτιμιών στην
Oanda του Τορόντο.
ANN SAPHIR
/
REUTERS |