Όπως προσφάτως σχολίαζε ο κ. Tai Hui (επικεφαλής στρατηγικής
για την Ασία της J.P. Morgan Asset Management) κατά τα
τελευταία χρόνια η δυναμική οικονομική ανάπτυξη στις
αναδυόμενες αγορές δέχθηκε πιέσεις από διάφορους παράγοντες.
Πρώτον, η εντυπωσιακή ανάπτυξη της Κίνας, που συνεχίζεται
εδώ και 30 χρόνια, εμφανίζει ενδείξεις κόπωσης. Δεδομένου
ότι το μέγεθός της αντιστοιχεί περίπου στο 1/3 του συνόλου
των αναδυόμενων αγορών και ότι η ζήτηση της χώρας για
εμπορεύματα είναι ο κινητήριος μοχλός για την ανάπτυξη
πολλών άλλων αναδυόμενων αγορών, η απόδοση της οικονομίας
της Κίνας είναι καθοριστικής σημασίας.
Δεύτερον, υπήρξε κάμψη του παγκόσμιου εμπορίου. Αυτό
οφείλεται εν μέρει στην πτώση των τιμών των εμπορευμάτων,
ιδιαίτερα δε του πετρελαίου και των βιομηχανικών μετάλλων.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι τα υψηλότερα επιτόκια στις ΗΠΑ
είναι πιθανό να προκαλέσουν εκροές κεφαλαίων από τις
αναδυόμενες αγορές και να αυξήσουν το κόστος χρηματοδότησης
για τις εταιρείες που εκδίδουν ομόλογα σε δολάριο ΗΠΑ.
Η ενίσχυση του αμερικανικού δολαρίου, εν μέρει λόγω των
υψηλότερων επιτοκίων στις ΗΠΑ, θα μπορούσε επίσης να
οδηγήσει σε απότομη υποτίμηση των νομισμάτων στις
αναδυόμενες αγορές και να αναγκάσει τις κεντρικές τράπεζες
αυτών των χωρών να αυξήσουν τα επιτόκια για να προστατεύσουν
το εξωτερικό ισοζύγιό τους.
Το δεύτερο τρίμηνο του 2013, όταν ο πρώην πρόεδρος της Fed
Μπεν Μπερνάνκι προειδοποίησε ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα
έπρεπε να εξετάσει το ενδεχόμενο να περιορίσει τις αγορές
ομολόγων, υπήρξε έντονη αντίδραση από πλευράς επενδυτών για
την ενδεχόμενη μείωση, η οποία οδήγησε σε απότομη υποτίμηση
ορισμένων νομισμάτων στις αναδυόμενες αγορές. Η Βραζιλία, η
Τουρκία, η Νότια Αφρική, η Ινδία και η Ινδονησία δέχθηκαν το
μεγαλύτερο πλήγμα από αυτή την αντίδραση. Θα πρέπει επίσης
να σημειωθεί ότι τα νομίσματα ορισμένων αναδυόμενων χωρών,
όπως της Κορέας, του Μεξικού, της Σιγκαπούρης, της Ταϊβάν
και της Κίνας, διατηρήθηκαν σχετικά αλώβητα.
Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει τις διαφορές που υπάρχουν
μεταξύ των αναδυόμενων αγορών. Τα νομίσματα που επλήγησαν
περισσότερο σε εκείνη τη φάση ήταν των χωρών που εμφανίζουν
μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, χαμηλά
επίπεδα συναλλαγματικών αποθεματικών και δυσμενή δυναμική
στον πληθωρισμό. Επίσης, το 2014 και το 2015 οι χώρες που
εξάγουν εμπορεύματα υπέστησαν σημαντική υποτίμηση των
νομισμάτων τους.
Η διαχείριση από πλευράς Fed των προβλέψεων της αγοράς, σε
συνδυασμό με την ποσοτική χαλάρωση στην Ευρώπη και στην
Ιαπωνία και τη βελτίωση στο ισοζύγιο πληρωμών ορισμένων
αναδυόμενων χωρών, λογικά θα συμβάλουν στον περιορισμό των
πιθανών αρνητικών συνεπειών της αύξησης των επιτοκίων στις
ΗΠΑ. Οι χώρες με μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών
συναλλαγών και εκείνες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές
εμπορευμάτων ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες
δυσκολίες και να αναγκαστούν να προβούν σε αύξηση των
επιτοκίων, προκειμένου να διατηρήσουν σταθερά τα νομίσματά
τους. |