|
Μπορεί ένα μεγάλος μέρος των ευρωπαίων και μη – πολιτών να
πιστεύουν ότι τα πράγματα στην Ευρώπη και ειδικά την
ευρωζώνη πηγαίνουν εξαιρετικά άσχημα, εντούτοις τον
τελευταίο καιρό αυξάνονται οι εκθέσεις – αναλύσεις – απόψεις
ειδικών ότι υπάρχουν σημάδια βελτίωση στα μακροοικονομικά
της ευρωζώνης.
Όπως προσφάτως σχολίαζε ο επικεφαλής οικονομολόγος της
Berenberg Bank,
Holger
Schimieding
αδιαφορώντας
σε μεγάλο βαθμό για τις οικονομικές συνέπειες που θα
μπορούσε να έχει η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή
Ενωση και άλλα πολιτικά ρίσκα, η οικονομία της Ευρωζώνης
αναπτύχθηκε το τρίτο τρίμηνο με ρυθμό 0,34% σε σχέση με το
προηγούμενο τρίμηνο. Η Eurostat δεν έχει ανακοινώσει ακόμη
λεπτομερή στοιχεία, ωστόσο με βάση όσα γνωρίζουμε από τα
στοιχεία Ιουλίου και Αυγούστου, η ανάπτυξη ήταν σε μεγάλο
βαθμό ισορροπημένη και στηρίχθηκε κυρίως στην ιδιωτική
κατανάλωση, στη δημόσια κατανάλωση, στις επενδύσεις και
πιθανότατα στις εξαγωγές. Σε ετήσια βάση η Ευρωζώνη
αναπτύχθηκε με ρυθμό 1,4% – βρίσκεται δηλαδή πολύ κοντά στον
μακροπρόθεσμο μέσο ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας της
(1,5%). Προβλέπουμε πως η ανάπτυξη θα συνεχιστεί με τον ίδιο
ρυθμό το τέταρτο τρίμηνο αν και η αβεβαιότητα που κυριαρχεί
γύρω από το ιταλικό δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου θα
μπορούσε να οδηγήσει σε περιορισμό της ανάπτυξης κάτω από το
1,5%.
Η θετική επίδραση που είχε η πτώση των τιμών της ενέργειας
έχει αρχίσει να χάνεται. Από τα μέσα του 2015 μέχρι τα μέσα
του 2016 η ιδιωτική κατανάλωση στην Ευρωζώνη είχε αυξηθεί
κατά μέσον όρο κατά 1,8%, ωστόσο το πιθανότερο είναι πως θα
υποχωρήσει στο 1,4% στα τέλη του 2016 και στις αρχές του
2017. Η αρνητική επίπτωση θα είναι περιορισμένη χάρη στο
γεγονός ότι έχουν πάψει να ισχύουν δύο αρνητικές εξελίξεις
που επηρέαζαν την οικονομία από τα τέλη του 2015. Η πτώση
των καθαρών εξαγωγών είχε αφαιρέσει 0,3% από το ΑΕΠ της
Ευρωζώνης το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του 2015, ενώ στη
συνέχεια είχε ακολουθήσει διόρθωση στα αποθέματα, στις αρχές
του 2016, η οποία είχε αφαιρέσει 0,15% από το ΑΕΠ.
Καθώς λοιπόν δεν θα φυσάνε ούτε ούριοι ούτε αντίθετοι άνεμοι,
θα πρέπει να συνεχιστεί και το 2017 η μέτρια ανάκαμψη της
οικονομίας με τον μακροπρόθεσμο μέσον όρο του 1,5%,
τουλάχιστον αν υποθέσουμε ότι δεν θα γίνουν πραγματικότητα
τα πολιτικά ρίσκα (όχι πρόωρες εκλογές στην Ιταλία, όχι
εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας μετά τις εκλογές). Καθώς η
ανάπτυξη συνοδεύεται από σταθερή αύξηση της απασχόλησης,
θεωρούμε πως αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης είναι ικανοποιητικός.
Μόνο αν υπήρχε ριζική αναμόρφωση της γαλλικής αγοράς
εργασίας θα μπορούσε η Ευρωζώνη να πετύχει υψηλότερο ρυθμό
ανάπτυξης σε βιώσιμη βάση.
Ο ρυθμός ανάπτυξης 0,34% του τρίτου τριμήνου είναι λίγο
χαμηλότερος από την πρόβλεψη της ΕΚΤ για ανάπτυξη 0,4%. Στη
συνεδρίαση του Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ίσως
να αναγκαστεί να αναθεωρήσει την πρόβλεψη για τον ρυθμό
ανάπτυξης το 2017 από το 1,6% στο 1,5%. Ακόμη και αν η ΕΚΤ
λάβει υπόψη της το παραπάνω σενάριο ώστε να αναθεωρήσει προς
το χειρότερο την πρόβλεψη για τον πληθωρισμό το 2018 από το
1,6% στο 1,5%, η πρόβλεψή της για το 2019 θα πρέπει να είναι
χονδρικά 1,8%. Οι μικρές αναπροσαρμογές στον ρυθμό ανάπτυξης
και στον πληθωρισμό συν η εκτίμηση ότι θα χρειαστούν λίγο
περισσότερο από δύο χρόνια ώστε ο πληθωρισμός να επιστρέψει
στον στόχο «κάτω αλλά κοντά στο 2%», πιθανότατα αρκούν ώστε
να δικαιολογηθεί η επέκταση του προγράμματος αγοράς ομολόγων
μετά τον Μάρτιο του 2017. Τον Δεκέμβριο αναμένουμε ότι η ΕΚΤ
θα ανακοινώσει πως θα επεκτείνει τις μηνιαίες αγορές
ομολόγων 80 δισ. ευρώ κατά τουλάχιστον τρεις μήνες και το
πιθανότερο κατά έξι μήνες μετά τον Μάρτιο του 2017. Επίσης
περιμένουμε ότι η ΕΚΤ θα κάνει ορισμένες μικροαλλαγές στα
κριτήρια που εφαρμόζει ώστε να αγοράζει ομόλογα, αλλά ότι
δεν θα αρχίσει να αγοράζει άλλου είδους περιουσιακά στοιχεία
(όπως τραπεζικά ομόλογα και μετοχές). Δεδομένου πως
απουσιάζουν σοβαρές πληθωριστικές πιέσεις, η ΕΚΤ έχει το
περιθώριο να κινηθεί με αργούς ρυθμούς όταν τελικά θα
αρχίσει να περιορίζει το ύψος των μηνιαίων αγορών ομολόγων. |
