|
Όπως γράφει στο άρθρο του στο
Project Syndicate
ο Simon Johnson (καθηγητής Επιχειρηματικότητας στο Sloan
School of Management του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της
Μασαχουσέτης (MIT), συγγραφέας και πρώην επικεφαλής
οικονομολόγος του ΔΝΤ), είναι
ξεκάθαρο πως ο Ντόναλντ Τραμπ, ο πιθανός υποψήφιος του
Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ
το Νοέμβριο, δεν είναι ένας τυπικός Ρεπουμπλικανός. Οι
ηγέτες και οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι του κόμματος τον
πολέμησαν κατά τη διάρκεια των προκριματικών εκλογών και
αρκετοί παραμένουν απρόθυμοι να τον στηρίξουν. Τώρα ο Τραμπ
ευθυγραμμίζει κάποιες από τις πολιτικές προτάσεις του με
τις βασικές ιδέες των Ρεπουμπλικανών, αλλά είναι ξεκάθαρο
πως είναι αποφασισμένος να διατηρήσει την ταυτότητά του.
Τρία είναι το κύρια συστατικά του ιδεολογικού μείγματος που
προκύπτει: η εχθρότητα για τους μετανάστες, μια αδαής
ρητορική κατά του διεθνούς εμπορίου και ένα ακραία αρνητικό
αίσθημα για τον ρόλο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Μεμονωμένα, το καθένα από αυτά τα στοιχεία θα μπορούσε να
είναι καταστροφικά. Μαζί, θα μπορούσαν να καταφέρουν
σημαντικό πλήγμα στην ευημερία των ΗΠΑ και του υπόλοιπου πλανήτη,
αποδυναμώνοντας ταυτόχρονα την εθνική και την παγκόσμια
ασφάλεια.
Χωρίς αμφιβολία, ο Τραμπ είναι ο πιο εχθρικός προς τους
μετανάστες αμερικανός προεδρικός υποψήφιος της σύγχρονης
εποχής. Η βασική ιδέα του και το κύριο σύνθημά του αφορά την
«ανέγερση ενός τείχους» κατά μήκος των νότων συνόρων των ΗΠΑ,
το οποίο θεωρητικά θα κρατήσει έξω από τη χώρα τους
Μεξικανούς καθώς και άλλους μετανάστες από τη Λατινική
Αμερική. Θέλει επίσης να απελάσει 11 εκατομμύρια ανθρώπους
και να κρατήσει εκτός ΗΠΑ όλους τους μουσουλμάνους.
Είναι συνταγή για τη δημιουργία ενός αστυνομικού κράτους, με
ελέγχους ταυτοτήτων, εφόδους σε σπίτια, όπου οι άνθρωποι θα
ενθαρρύνονται να παρέχουν πληροφορίες για τους γείτονές τους.
Είναι επίσης μια θεμελιακά αντι-αμερικανική ιδέα καθώς
υπονομεύει όλα όσα έχει επιτύχει αυτή η χώρα. ΟΙ ΗΠΑ είναι
ένα έθνος μεταναστών - το καλύτερο στον κόσμο όσον αφορά την
ενσωμάτωση νεοφερμένων. Ο Τραμπ και όσοι τον σπρώχνουν προς
την εξουσία θα τα αχρήστευαν όλα αυτά. Η μετέπειτα κοινωνική
αναστάτωση θα επέφερε όχι μόνο επιβράδυνση της οικονομίας
αλλά και μια διαρκή μείωση του ΑΕΠ και των εισοδημάτων.
Η αρνητική στάση του όσον αφορά το διεθνές εμπόριο είναι
εξίσου σοκαριστική. Ο Τραμπ επιθυμεί να αντιμετωπίσει την
Κίνα και άλλες χώρες στο πλαίσιο ενός εμπορικού πολέμου,
αγνοώντας πλήρως τον αντίκτυπο στις ΗΠΑ όπου οι εξαγωγές
αντιστοιχούν στο 14% περίπου του συνόλου των οικονομικών
δραστηριοτήτων. Κατά τα τελευταία 70 χρόνια οι ΗΠΑ συνέβαλαν
στη δημιουργία ενός παγκόσμιου συστήματος το οποίο, παρά τα
ελαττώματά του, επιτρέπει στις χώρες να εμπορεύονται
ειρηνικά μεταξύ τους. Η δέσμευση του Τραμπ για αχρήστευση
αυτών των κανόνων αποτελεί μια συνταγή για μια νέα Μεγάλη
Ύφεση κατά τη διάρκεια της οποίας η ανεργία θα είναι μαζική
και εκατομμύρια άνθρωποι δεν θα μπορούν να πληρώσουν ούτε τα
δάνειά τους ούτε άλλα χρέη τους.
Ο Τραμπ πρόσθεσε και κάποια στοιχεία από την παραδοσιακά
αρνητική όσον αφορά τον ρόλο της κεντρικής κυβέρνησης
ατζέντα των Ρεπουμπλικανών. Η μεταρρύθμιση του
χρηματοπιστωτικού τομέα θα αποσυρόταν, ανεξάρτητα από τις
αρνητικές επιπτώσεις, και οι ΗΠΑ θα επέστρεφαν στις
ρυθμίσεις που έφεραν το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα
στα πρόθυρα της ολικής κατάρρευσης το 2008. Επιπλέον, οι
μειώσεις των φόρων που προτείνει είναι πολύ μεγάλες και, κατ'
επέκταση θα αύξαναν σημαντικά το έλλειμμα του ομοσπονδιακού
προϋπολογισμού και το δημόσιο χρέος.
Αυτή η προσέγγιση όσον αφορά τις οικονομικές πολιτικές
αποτελεί κλασσικό παράδειγμα λαϊκισμού: κάποιος υπόσχεται
στους ψηφοφόρους πράγματα που είναι αδύνατον να
πραγματοποιηθούν. Εάν εκλεγεί ο Τραμπ, οι Αμερικανοί θα
πρέπει να αναμένουν το ίδιο είδος οικονομικού κύκλου που
έχει παρατηρηθεί κατ' επανάληψη σε μέρη όπως η Αργεντινή
κατά τα τελευταία 100 χρόνια. Η ανισότητα θα διευρυνθεί, με
τον μεγάλο πλούτο να παραμένει στους λίγους και με τους
πολλούς να περιορίζονται σε χαμηλούς μισθούς, ενώ θα
ακολουθήσει μια τραυματική χρεοκοπία, στο πλαίσιο της οποίας
οι πλούσιοι θα είναι και πάλι μια χαρά, η μεσαία τάξη θα
συνθλιφτεί από τη φτώχια και το κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας θα
κατακερματιστεί.
Η υπόσχεση του Τραμπ να ότι θα «κάνει ξανά μεγάλη την
Αμερική» είναι μια πολιτική απάτη. Οι λαϊκιστές θα
υποσχεθούν τα πάντα, συμπεριλαμβανομένων και πολιτικών που
είναι αστήρικτες ή που θα οδηγήσουν στην καταστροφή. Οι
πολιτικές που προτείνει ο Τραμπ δεν είναι διαφορετικές: θα
υπονόμευαν την ασφάλεια της Αμερικής, θα οδηγούσαν σε ύφεση
την οικονομία και θα κατέστρεφαν το χρηματοπιστωτικό σύστημά
της.
Ο αυταρχικός λαϊκισμός που εκφράζει ο Τραμπ αποτελεί μια
πρόκληση για τις δημοκρατίες τουλάχιστον από την εποχή της
Ρώμης. Οι αντίπαλοι του Τραμπ δεν πρέπει να πτοούνται. Η
άνοδός του αποτελεί την πιο σημαντική πρόκληση για την
αμερικανική δημοκρατία από τότε που η Γερμανία εισέβαλε στην
Πολωνία το 1939. Η απόρριψη της υποψηφιότητάς του είναι
απαραίτητη για να παραμείνουν οι ΗΠΑ και ο υπόλοιπος κόσμος
ασφαλείς. |
