|
Δεν είναι να απορεί κανείς που δεν μπορεί η Ευρωπαϊκή Ενωση
να βρει λύσεις στα επείγοντα προβλήματα που αντιμετωπίζει η
Ευρώπη, όταν είναι τόσο διαφορετικές οι δημόσιες συζητήσεις
που διεξάγονται στο εσωτερικό των κρατών-μελών της.
Το φιλόδοξο εγχείρημα της Ευρώπης απειλείται με κατάρρευση,
όπως είχε καταρρεύσει ο βιβλικός πύργος της Βαβέλ, επειδή οι
λαοί της δεν μιλούν την ίδια πολιτική γλώσσα. Στη Γερμανία,
η οξεία δημόσια συζήτηση αφορά το πώς θα αντεπεξέλθει η χώρα
στην εισροή 1 εκατομμυρίου προσφύγων, κατά πόσο πρέπει να
τεθεί ανώτατο όριο, ενώ ορισμένοι εξετάζουν τον τρόπο με τον
οποίο θα αποτρέψουν τον ερχομό των προσφύγων. Στρέφοντας
κανείς την προσοχή του στη Γαλλία, θα δει ένα έθνος που
νομίζει ότι βρίσκεται σε πόλεμο, ζώντας ακόμη σε καθεστώς
έκτακτης ανάγκης και μη έχοντας συνέλθει από τις
τρομοκρατικές επιθέσεις του Νοεμβρίου. Στη Μεγάλη Βρετανία,
η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την εθνική κυριαρχία και
το ενδεχόμενο εξόδου της χώρας από την Ε.Ε. μετά τη
διενέργεια του σχετικού δημοψηφίσματος τον Ιούνιο. Πιο
ανατολικά, στην Πολωνία, οι άνθρωποι συζητούν τις νέες
κινήσεις της κυβέρνησης που έχουν ως στόχο να περιορίσουν τα
ΜΜΕ και τις ενέργειες της σε σχέση με το Συνταγματικό
Δικαστήριο. Στην Κεντρική Ευρώπη η συζήτηση αφορά το πώς θα
αποκρούσουν την πίεση της Γερμανίας στο προσφυγικό. Στον
Νότο, οι Ιταλοί και οι Πορτογάλοι έχουν απορροφηθεί από τη
συζήτηση για το πώς θα υποστηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη
παρά την ύπαρξη του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού κορσέ και
παράλληλα πώς θα αντιμετωπίσουν τα προβλήματα των τραπεζών
τους. Εν τω μεταξύ, η Ισπανία είναι απασχολημένη με το θέμα
της απόσχισης της Καταλωνίας και την πολιτική παράλυση.
Συχνά, όταν έρχονται στις Βρυξέλλες οι ηγέτες αυτών των
χωρών, δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν ποιο θέμα θα έπρεπε να
συζητούν. Στην πιο πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, στις 19
Φεβρουαρίου, η Μεγάλη Βρετανία ήθελε η Ε.Ε. να επικεντρωθεί
στο θέμα της επαναδιαπραγμάτευσης της παραμονής της χώρας
στην Ενωση. Η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, η οποία
παλεύει για την πολιτική της επιβίωση εναντίον όσων ασκούν
κριτική επειδή άνοιξε την πόρτα στους πρόσφυγες, επιθυμούσε
η Ενωση να επικεντρωθεί στα επείγοντα θέματα της ασφάλειας
των εξωτερικών συνόρων, στην καταγραφή των μεταναστών και
στο μοίρασμα των προσφύγων μεταξύ των μελών της Ε.Ε.
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ προσέρχεται στις Βρυξέλλες
αναζητώντας στενότερη συνεργασία για την καταπολέμηση της
τρομοκρατίας, ενώ ο πρωθυπουργός του, Μανουέλ Βαλς, είχε
επικρίνει πρόσφατα την πολιτική της Μέρκελ στο προσφυγικό,
δηλώνοντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να δεχθεί άλλους
μετανάστες. Σε αντίθεση με προηγούμενες ευρωπαϊκές κρίσεις,
οπότε μπορούσε να αναβληθεί η λήψη αποφάσεων και η όλη
διαδικασία να χωριστεί σε διακριτές φάσεις ώστε η πολιτική
διαφωνία να μετατραπεί σε τεχνοκρατική διαδικασία, σήμερα
δεν υπάρχει προφανής τρόπος για να απενεργοποιηθεί η
μεταναστευτική κρίση ή να αναβληθεί το ξέσπασμά της. Τα
γεγονότα εξελίσσονται ταχύτερα απ’ όσο μπορεί να τα
διαχειριστεί η Ευρώπη. Οι κυβερνήσεις χωρών που βρίσκονται
κατά μήκος του «βαλκανικού διαδρόμου» καταφεύγουν, υπό την
πίεση λαϊκιστικών δυνάμεων, σε λύσεις που στρέφονται κατά
των γειτόνων τους. Η Αυστρία, μια από τις βασικές χώρες
διέλευσης, επέβαλε μονομερώς, στα μέσα Φεβρουαρίου, ανώτατα
όρια εισόδου μεταναστών και αιτούντων άσυλο. Αποτελεί σημάδι
ότι φθίνει η επιρροή της Γερμανίας στις Βρυξέλλες το γεγονός
ότι η Αυστρία συγκάλεσε σύνοδο κρατών της Κεντρικής Ευρώπης
και των Βαλκανίων, ώστε να συντονίσει τα εθνικά μέτρα για να
εμποδίσει τη ροή μεταναστών προς τα βόρεια, χωρίς να έχει
προσκαλέσει τη Γερμανία, τις ευρωπαϊκές αρχές ή την Ελλάδα,
τη βασική χώρα όπου εισέρχονται οι μετανάστες στην Ε.Ε. Οι
χώρες της Ενωσης έχουν αγνοήσει σε μεγάλο βαθμό τη συμφωνία
για μοίρασμα των προσφύγων. Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία
κοιτάζουν αλλού αντί να βοηθούν την κ. Μέρκελ. Αν η Τουρκία
δεν περιορίσει τη ροή μεταναστών τις επόμενες εβδομάδες,
κάτι απίθανο, το επόμενο βήμα θα είναι η Ευρώπη να
αναστείλει και επισήμως την ελεύθερη μεταφορά εντός της
ζώνης Σένγκεν για δύο χρόνια, στην προσπάθειά της να
αποτρέψει τη χαοτική κατάρρευσή της. Τότε η Γερμανία, με την
κ. Μέρκελ ή χωρίς αυτήν, πιθανότατα θα επιβάλει τα δικά της
περιοριστικά μέτρα. Και ενώ οι αδύναμοι και διχασμένοι
ηγέτες της Ευρώπης θα αναλώνονται σε εσωτερικές συζητήσεις,
η Ενωση που αποτέλεσε το θεμέλιο για την ευημερία μετά τον
Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο θα έχει αρχίσει να διαλύεται.
PAUL TAYLOR / REUTERS |
