|
Οι αποκλίσεις ανάμεσα στην πολιτική των μεγάλων κεντρικών
τραπεζών που αναμενόταν να καθορίσουν τις χρηματαγορές το
2016 κράτησε μόλις ένα μήνα. Από την αρχή του νέου έτους
απασχολούσε τους επενδυτές το πώς θα κινηθούν ανάμεσα στους
δύο δρόμους που χάραζαν αφενός η επιβολή περιοριστικής
πολιτικής από τη Federal Reserve και την Τράπεζα της Αγγλίας
και αφετέρου η χαλάρωση από την Τράπεζα της Ιαπωνίας και την
ΕΚΤ.
Τώρα οι ίδιοι επενδυτές επανεξετάζουν τη διάσταση ανάμεσα
στους δύο δρόμους, καθώς ΗΠΑ και Βρετανία υποκύπτουν στις
ενδείξεις πως επιδεινώνεται η παγκόσμια επιβράδυνση
εξωθώντας τις κεντρικές τράπεζές τους να αναθεωρήσουν τη
νομισματική τους πολιτική. Η αναθεώρηση καταδεικνύει πως η
παγκόσμια οικονομία χρειάζεται ακόμη μια συγχρονισμένη και
χαλαρή νομισματική πολιτική για να διαφύγει τους κινδύνους
του χαμηλού πληθωρισμού και της μειωμένης ζήτησης από την
Κίνα. Πίσω της κρύβεται η αστάθεια στις αγορές μετοχών και
ομολόγων που προκάλεσε η αβεβαιότητα για την οικονομία της
Κίνας, σε μια στιγμή που η υποχώρηση των τιμών των
εμπορευμάτων συνδυάζεται με τις αποπληθωριστικές πιέσεις σε
όλες τις μεγάλες οικονομίες.
Οι αγορές είχαν ήδη αναθεωρήσει τις εκτιμήσεις τους για την
πολιτική των ΗΠΑ, θεωρώντας απίθανο πλέον να υπάρξουν
τέσσερις αυξήσεις επιτοκίων εντός του έτους.
Εξώθησαν, έτσι, σε υποχώρηση το δολάριο, ενώ παράλληλα
αυξήθηκαν τα στοιχήματα πως η Fed δεν θα μπορέσει να αυξήσει
τα επιτόκια φέτος. Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα της Αγγλίας, ο
δείκτης της Morgan Stanley που βασίζεται στις τιμές της
αγοράς καταδεικνύει πως δεν θα υπάρξει αύξηση επιτοκίων για
30 μήνες. Στις ΗΠΑ η πρόεδρος της Fed, Τζάνετ Γέλεν, και οι
συνάδελφοί της αποφάσισαν να αυξήσουν τα επιτόκια τον
Δεκέμβριο για πρώτη φορά μετά το 2006 δίνοντας τέλος σε μια
άνευ προηγουμένου περίοδο χαμηλών επιτοκίων και μη
συμβατικών μέτρων τόνωσης της οικονομίας ανά τον κόσμο. Τώρα
όμως ανησυχούν, καθώς η επιβράδυνση της οικονομίας το
τέταρτο τρίμηνο συνεχίζεται εν μέσω πτώσης των
χρηματιστηρίων και μείωσης των επενδύσεων, κατάρρευσης των
τιμών του πετρελαίου και υποχώρησης της παγκόσμιας ζήτησης.
Με αυτά τα δεδομένα οι επενδυτές δίνουν πιθανότητα μικρότερη
του 50% σε μια νέα αύξηση των επιτοκίων εντός του 2016.
Ως πυλώνας του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος, η Fed
επηρεάζει με τις επιφυλάξεις της και τα σχέδια των άλλων. Ο
επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας, Μαρκ Κάρνεϊ, μετατόπισε
στο 2018 την πρόβλεψή του για το πότε θα επιστρέψει ο
πληθωρισμός στον στόχο του, οι επενδυτές περιόρισαν τα
στοιχήματά τους για την επόμενη αύξηση επιτοκίων και σήμερα
η αγορά θεωρεί πιθανότερη μια μείωση των επιτοκίων παρά μια
αύξησή τους μέσα στο τρέχον έτος. Κι ενώ ο Κάρνεϊ
απομακρύνει την αύξηση των επιτοκίων, ο ομόλογός του στην
ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, δηλώνει έτοιμος να προχωρήσει σε
περαιτέρω χαλάρωση. Η ανεργία στην Ευρωζώνη παραμένει πάνω
από 10%, ενώ η Βρετανία και οι ΗΠΑ πλησιάζουν προς την πλήρη
απασχόληση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάθμισε τις προβλέψεις
της για ανάπτυξη και πληθωρισμό και τώρα εκτιμά ότι οι τιμές
θα αυξηθούν το 2016 μόνον κατά 0,5%.
Εν αναμονή του Μαρτίου, οπότε θα γίνει η νέα επανεκτίμηση
της πολιτικής, ο Ντράγκι μίλησε για «δυνάμεις» στην
παγκόσμια οικονομία που «συνωμοτούν για να διατηρούν τον
πληθωρισμό χαμηλό». Ενδεχομένως η ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια
από το υφιστάμενο 0,30% και να επεκτείνει το πρόγραμμα
αγορών ομολόγων από τα τωρινά επίπεδα των 60 δισ. ευρώ τον
μήνα. Οι αποφάσεις θα ληφθούν στις 10 Μαρτίου. Το σοκ που
προκάλεσε η Τράπεζα της Ιαπωνίας υιοθετώντας αρνητικά
επιτόκια στις 29 Ιανουαρίου προλειαίνει το έδαφος για
περαιτέρω μειώσεις εντός του έτους, κάτι, άλλωστε, που
χαρακτήρισε πιθανό στις 3 Φεβρουαρίου ο επικεφαλής της
Τράπεζας, Χαρουχίκο Κουρόντα.
CRAIG TORRES, JEFF BLACK, SIMON KENNEDY / BLOOMBERG |
