|
Δεν χρειάζεται μια χώρα να χρησιμοποιεί το ευρώ ώστε να
είναι ο Μάριο Ντράγκι ο κεντρικός τραπεζίτης που ορίζει τη
νομισματική πολιτική της. Από τη Στοκχόλμη μέχρι την Πράγα,
την Κοπεγχάγη και τη Ζυρίχη, οι κεντρικοί τραπεζίτες
περιμένουν να εξακριβώσουν αν η ΕΚΤ θα επεκτείνει τα μέτρα
στήριξης της οικονομίας τον ερχόμενο μήνα. Μόνο τότε θα
καταστεί σαφές αν χρειάζεται να απαντήσουν με ακόμη
περισσότερες αγορές περιουσιακών στοιχείων, μειώσεις των
επιτοκίων δανεισμού και παρεμβάσεις στις αγορές
συναλλάγματος στην προσπάθειά τους να προστατευτούν από την
εισαγωγή αποπληθωριστικών πιέσεων.
Η πλημμύρα φθηνών μετρητών του κ. Ντράγκι έχει περιορίσει
τις αποδόσεις στην Ευρωζώνη και έχει προκαλέσει εισροές
κεφαλαίων σε γειτονικές χώρες, με αποτέλεσμα την ενίσχυση
των εθνικών τους νομισμάτων και την ακύρωση της προσπάθειάς
τους να πετύχουν τον στόχο τους για τον πληθωρισμό. Οι
κεντρικοί τραπεζίτες εξετάζουν το ενδεχόμενο να χαλαρώσουν
και άλλο τη νομισματική τους πολιτική ακόμη και στην
περίπτωση χωρών που έχουν ισχυρή ανάπτυξη και όπου
παρατηρείται υπερθέρμανση των αγορών περιουσιακών στοιχείων.
«Αυτές οι χώρες δεν θέλουν να είναι οι χαμένοι στον
νομισματικό πόλεμο που νομίζουν ότι συμμετέχει η ΕΚΤ» εξηγεί
ο Μ. Αλεξάντροβιτς, υψηλόβαθμος οικονομολόγος για την Ευρώπη
στην Jefferies International στο Λονδίνο. «Είναι ένα
παιχνίδι χωρίς νικητές. Αν προσπαθείς να υποτιμήσεις το
νόμισμά σου, τότε θα υπάρχει πάντοτε κάποιος απέναντί σου
που θα προσπαθήσει να κάνει το ίδιο» προσθέτει ο κ.
Αλεξάντροβιτς. Αφότου ο κ. Ντράγκι ανακοίνωσε στις 22
Ιανουαρίου 2015 το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, οι επενδυτές
άρχισαν να αγοράζουν ομόλογα και μετοχές των εννέα χωρών της
Ε.Ε. που δεν είναι μέλη της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με στοιχεία
της ΕΚΤ, οι συνολικές επενδύσεις χαρτοφυλακίου αυξήθηκαν το
πρώτο τρίμηνο του 2015 κατά 9%, φτάνοντας στο επίπεδο ρεκόρ
των 2,05 τρισ. ευρώ. Η μεταφορά κεφαλαίων είχε αποτέλεσμα
μάλλον θετικό για την ΕΚΤ, της υποτίμησης του ευρώ έναντι
νομισμάτων όπως η σουηδική κορώνα, το ουγγρικό φιορίνι, το
πολωνικό ζλότι και η τσεχική κορώνα. Πιο χτυπητή ήταν η
περίπτωση της ελβετικής κεντρικής τράπεζας η οποία
αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη σταθερή ισοτιμία έναντι του
ευρώ. Από την αρχή του έτους το ευρώ έχει υποχωρήσει κατά 7%
έναντι δέσμης διεθνών νομισμάτων και τις τελευταίες ημέρες
έχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών
μηνών, καθώς η ΕΚΤ άρχισε να εξετάζει το ενδεχόμενο
περαιτέρω χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής.
Στην αντίπερα όχθη, οι χώρες των οποίων το νόμισμα
ενισχύεται έναντι του ευρώ βλέπουν τον ήδη χαμηλό (εξαιτίας
της διεθνούς πτώσης των τιμών της ενέργειας) πληθωρισμό τους
να υποχωρεί ακόμη περισσότερο. Στη Σουηδία ο πληθωρισμός
βρίσκεται σε 0,1% έναντι στόχου 2%. Στη Δανία και στην
Τσεχία ο πληθωρισμός βρίσκεται στο 0,2% ενώ είναι αρνητικός
σε Ελβετία, Πολωνία και Ουγγαρία. «Η ταχύτερη από το
προβλεπόμενο ανατίμηση της κορώνας θα συνεισέφερε στην
εξασθένηση των πληθωριστικών πιέσεων» ανέφερε ο κ. Στέφαν
Ινγκβες, διοικητής της σουηδικής κεντρικής τράπεζας στην
τελευταία συνεδρίασή της. «Παρόμοια ερωτήματα ανακύπτουν και
σε ορισμένες άλλες μικρές ευρωπαϊκές χώρες με τα δικά τους
νομίσματα: Δανία, Ελβετία και Τσεχία. Με τον πληθωρισμό στην
Ευρωζώνη να είναι μηδενικός και την ΕΚΤ να εξετάζει το
ενδεχόμενο νέων μέτρων στήριξης, ίσως χρειαστεί να κάνουν το
ίδιο και άλλες χώρες ακόμη και αν δεν δικαιολογείται η
περαιτέρω χαλάρωση από την κατάσταση της οικονομίας τους. Η
μόνη χώρα που επέλεξε να αγνοήσει τον στόχο για τον
πληθωρισμό και δεν πήρε μέτρα χαλάρωσης της νομισματικής
πολιτικής είναι η Πολωνία. Τελικά με την ΕΚΤ να ορίζει τις
συνθήκες νομισματικής πολιτικής για ολόκληρη την Ευρώπη, οι
κεντρικοί τραπεζίτες χωρών που η οικονομία τους αναπτύσσεται
με υψηλό ρυθμό ίσως να πρέπει να επανεξετάσουν κατά πόσο η
έντονη προσήλωσή τους στον στόχο του πληθωρισμού αποτελεί το
καλύτερο μέτρο για την επιτυχία τους.
J. BLACK, P. SKOLIMOWSKI, N. RIGILLO/BLOOMBERG |
