|
Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης έχουν αποτύχει να εγκαταστήσουν
μια πλήρη και αποτελεσματική τραπεζική ένωση, παρά τις
γενναίες προσπάθειες του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Για
να είναι βιώσιμο ένα κοινό νόμισμα, απαιτείται να
υποστηρίζεται από ένα λειτουργικό τραπεζικό σύστημα.
Όπως προσφάτως έγραψε το Reuters Breaking News, η ύπαρξη
ενός τέτοιου συστήματος, υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, είναι
ζωτικής σημασίας ώστε να ενισχυθούν οι τράπεζες, οι οποίες
δεν συμβάλλουν επαρκώς στην οικονομική ανάπτυξη της
Ευρωζώνης, που διαμορφώθηκε μόλις στο 0,3% το τρίτο τρίμηνο
του 2015. Πρόκειται για αποτυχία της οικονομικής πολιτικής
της Ευρωζώνης.
Το 2012 ο κ. Ντράγκι είχε δηλώσει ότι η τραπεζική ένωση
είναι ζωτικής σημασίας ώστε να είναι ασφαλές το ευρώ και να
διασφαλιστεί η ύπαρξη και συνέχισή του καθώς και η ανάπτυξη
της Ευρωζώνης. Είχε εκτιμήσει ότι οι τελειωτικές αποφάσεις
για τη δημιουργία της τραπεζικής ένωσης θα λαμβάνονταν μέχρι
τα τέλη του 2013. Βρισκόμαστε πλέον στο 2016 και η τραπεζική
ένωση παραμένει σε μεγάλο βαθμό ημιτελής. Η εξουσία της
εποπτείας των τραπεζικών έχει εκχωρηθεί κατά βάση στην ΕΚΤ.
Πρόοδος έχει επιτευχθεί όσον αφορά την εκκαθάριση
προβληματικών τραπεζών αν και τα προβλήματα που ανέκυψαν
πρόσφατα σε Πορτογαλία και σε Ιταλία έχουν αναδείξει
δυσχέρειες τόσο στη λειτουργία όσο και στη χρηματοδότηση.
Ωστόσο δεν έχει υπάρξει η παραμικρή πρόοδος όσον αφορά έναν
βασικό πυλώνα της τραπεζικής ένωσης: την ασφάλιση των
καταθέσεων. Εδώ και μερικούς μήνες το γερμανικό υπουργείο
Οικονομικών έχει αποστείλει σε Ευρωπαίους αξιωματούχους
κείμενο θέσεων στο οποίο αναλύονται οι αντιρρήσεις του σε
σχέση με την από κοινού ασφάλιση των καταθέσεων σε ολόκληρη
την Ευρωζώνη.
Το Βερολίνο δεν μετακινείται από τη θέση ότι οι Γερμανοί
πολίτες δεν πρέπει να συμβάλουν οικονομικά στη δημιουργία
ενός κεντρικού ταμείου που θα χρησιμοποιηθεί για την
υποστήριξη καταθετών έξω από τη Γερμανία. Μάλιστα
χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα όταν λέει ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να
περιοριστεί στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής και να μην
επεκτείνει τις βλέψεις της στον τραπεζικό τομέα.
Είναι αναγκασμένος κανείς να συμπεράνει ότι η εντολή που
έχει δοθεί στην ΕΚΤ εξακολουθεί να είναι υπερβολικά
περιοριστική. Ο Μάριο Ντράγκι θα εύχεται να του είχε δοθεί η
ίδια ισχυρή εντολή που έχει δοθεί στην αμερικανική
Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed), στην οποία έχουν παραχωρηθεί
πολύ σημαντικές εξουσίες επί των τραπεζών. Μετά την κρίση
του 2008-09 κινήθηκε ταχύτατα ώστε να διασφαλίσει ότι θα
ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες, ότι θα μειώσουν τα χρέη
τους, ότι θα αναδιαρθρωθούν, ενώ μέσω των δοκιμασιών αντοχής
διασφάλισε ότι πληρούν τα υψηλά πρότυπα που τους έχει θέσει.
Επιπλέον, σε συνεργασία με το αμερικανικό υπουργείο
Οικονομικών η Fed έχει θέσει σε ισχύ κανονιστικό πλαίσιο
περί εκκαθάρισης τραπεζών, που καθιστά λιγότερο πιθανή τη
μελλοντική διάσωση των τραπεζών από την κυβέρνηση. Η
αμερικανική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφάλισης Καταθέσεων έχει
βρει επανειλημμένως τρόπους, σε συνεργασία με τη Fed, ώστε
να διασφαλίσει ότι δεν θα χάσουν τα χρήματά τους όσοι τα
είχαν τοποθετήσει σε αδύναμες τράπεζες που στη συνέχεια
χρεοκόπησαν.
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ένα βιώσιμο σύστημα
εκκαθάρισης τραπεζών στην Ευρωζώνη χωρίς να έχουν ληφθεί
παρόμοια μέτρα. Στη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών έχω
υποστηρίξει δημοσίως ότι έρχονται δύσκολοι καιροί, καθώς θα
αρχίσει να αποκλίνει η νομισματική πολιτική των μεγάλων
κεντρικών τραπεζών. Αυτή η απόκλιση θα φέρει μαζί της νέες
προκλήσεις για την προοπτική του ευρώ, προκλήσεις που θα
είναι μεγαλύτερες εξαιτίας της αποτυχίας των Ευρωπαίων
ηγετών να δημιουργήσουν μια ισχυρή τραπεζική ένωση και να
παραχωρήσουν πιο ευρεία εντολή στην ΕΚΤ. |
