|
Όπως σχολίαζαν οι
New York Times
σε πρόσφατο δημοσίευμα τους, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει υποσχεθεί
να «επιτεθεί» άμεσα στις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες,
τουλάχιστον σε όσες συμμετέχουν χώρες που θεωρεί ότι
χειραγωγούν καταστάσεις. Στο συγκεκριμένο πεδίο οι
Αμερικανοί πρόεδροι έχουν αυξημένη εξουσία να δρουν
μονομερώς, και ο κ. Τραμπ επιμένει ότι θα επιβάλει δασμούς
35% στις εισαγωγές από το Μεξικό και 45% σε εκείνες της
Κίνας. Το εμπόριο, το οποίο εντός και εκτός ΗΠΑ έχει
αποδειχθεί ότι τονώνει την οικονομική ανάπτυξη, έχει
επιβραδυνθεί και ο νέος πρόεδρος είναι αποφασισμένος να το
ανακόψει ακόμη περισσότερο, στην προσπάθειά του να
προστατεύσει τους βιομηχανικούς εργάτες. Πολλοί από αυτούς
τον ψήφισαν. Επιπλέον, οι δασμοί που ετοιμάζεται να επιβάλει
θα οδηγήσουν σε μεγάλη αύξηση των τιμών στα εισαγόμενα αγαθά,
περιορίζοντας την αγοραστική δύναμη των Αμερικανών. Οι
χαμηλόμισθοι, συμπεριλαμβανομένης και της βασικής κατηγορίας
υποστηρικτών του νέου προέδρου, θα πληγούν περισσότερο από
όλους. Ο λόγος είναι πως κατά τρόπον δυσανάλογο αγοράζουν
εκείνα τα εισαγόμενα προϊόντα που είναι και τα λιγότερα
ακριβά. Η Κίνα και το Μεξικό ιδιαίτερα θα επωμιστούν σοβαρό
οικονομικό κόστος, το οποίο εξηγεί ώς ένα βαθμό και την
πτώση της ισοτιμίας του μεξικανικού πέσο κατά 13% την ημέρα
εκλογής του κ. Τραμπ.
Ενδεχομένως, λόγω των δασμών, ορισμένες θέσεις εργασίας να
επιστρέψουν στις ΗΠΑ, αν και ακόμη περισσότερες θέσεις θα
χαθούν από την εγχώρια αγορά εργασίας, πιθανότατα επειδή οι
Αμερικανοί θα έχουν μικρότερη αγοραστική δύναμη. Σε πρόσφατη
μελέτη του ανεξάρτητου Ινστιτούτου Πίτερσον για τα διεθνή
οικονομικά εκτιμάται ότι η πολιτική δασμών του Ντόναλντ
Τραμπ θα οδηγήσει σε εμπορικό πόλεμο και μια τέτοια
προοπτική θα κοστίσει 5 εκατ. θέσεις εργασίας και θα
προκαλέσει πιθανώς και ύφεση. Στην καρδιά του οικονομικού
προγράμματός του βρίσκεται τεράστια μείωση φόρων κατά 5,8
τρισ. δολάρια, χωρίς να διευκρινίζεται ποιες δαπάνες θα
περικοπούν ώστε να εκτελεστεί η χρηματοδότηση. Πάντως,
αμέσως μόλις άρχισε να γίνεται εμφανής η νίκη του, τα
επιτόκια των αμερικανικών ομολόγων άρχισαν να ανεβαίνουν.
Συνήθως ένα απρόβλεπτο γεγονός προκαλεί στροφή των κεφαλαίων
προς την ασφάλεια των κρατικών τίτλων, ωθώντας καθοδικά τις
αποδόσεις. Το ότι συνέβη το αντίθετο δηλώνει τον φόβο ότι το
δημοσιονομικό έλλειμμα μπορεί να εκτροχιαστεί.
Οσον αφορά τα προνοιακά προγράμματα περίθαλψης και
κοινωνικής ασφάλισης (Μedicare & Medicaid), ο κ. Τραμπ
δεσμεύθηκε να μην τα πειράξει, αν και αυτό αντιβαίνει στις
προτάσεις του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων και
επίσης Ρεπουμπλικανού Πολ Ράιαν. Ο τελευταίος δεν αναμένεται
να αποδεχθεί φοροαπαλλαγές που δεν συνδέονται από γενναίες
μειώσεις δαπανών. Κάτι τέτοιο πιθανώς να σημάνει περικοπές
στα ομοσπονδιακά προγράμματα δαπανών, όπως η εκπαίδευση, η
έρευνα και ανάπτυξη – δηλαδή δραστηριότητες ζωτικής σημασίας
για να εδραιωθεί η ανάπτυξη. Για να είμαστε σίγουροι, η
μείωση των φόρων θα προσφέρει στους Αμερικανούς περισσότερο
ρευστό να ξοδέψουν. Εντούτοις, σύμφωνα με το Κέντρο
Φορολογικής Πολιτικής, έως το 2025 το 51% των μειώσεων του
κ. Τραμπ θα καταλήξει στα χέρια του πλουσιότερου 1%, το
οποίο ούτε τις χρειάζεται ούτε και θα τις «μεταφράσει» σε
αγοραστικές δαπάνες.
Τέλος, στο θέμα της μετανάστευσης, ο νέος Αμερικανός
πρόεδρος έχει υποσχεθεί αυστηρότερες προδιαγραφές, την
απομάκρυνση των παράνομων μεταναστών, την απαγόρευση εισόδου
νέων μουσουλμάνων μεταναστών και την κατασκευή τείχους στα
σύνορα με το Μεξικό. Ωστόσο, οι μετανάστες,
συμπεριλαμβανομένων και των παρανόμων, διαδραματίζουν
σημαντικό ρόλο στην οικονομία της χώρας, αναλαμβάνοντας
εργασίες που δεν θα εκτελούσαν Αμερικανοί και πληρώνοντας
φόρους. Το συντηρητικών θέσεων Αμερικανικό Φόρουμ Δράσης
υπολόγισε ότι το σχέδιο εκδίωξης των μεταναστών κοστίζει
400-600 δισ. δολάρια και, επειδή δεν θα υπάρχουν αρκετοί
ντόπιοι Αμερικανοί και νόμιμοι μετανάστες να καλύψουν τη
ζήτηση, το σχέδιο Τραμπ θα περιστείλει το εργατικό δυναμικό
και θα μειώσει το ΑΕΠ κατά 1,6 τρισ. δολάρια. |
