Η αύξηση των επιτοκίων από τη
FED
μετά από περίπου 10 χρόνια ήταν ένα από τα γεγονότα που
κρατάμε στην ανασκόπηση του 2015 το οποίο φθάνει στο τέλος
της. Όπως προσφάτως έγραψε ο
Richard
Beales
στο
Reuters,
καθώς η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ξεκινά να εξασκεί
τους ατροφικούς μυς της ως προς τη διαχείριση του κόστους
δανεισμού στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, οι
διαπραγματευτές των αγορών θα πρέπει εκ νέου να ασκήσουν, με
τη σειρά τους, την τέχνη τους. Η αμερικανική κεντρική
τράπεζα αρχίζει να συνηθίζει την ιδέα ενός νέου κύκλου
ανοδικών επιτοκίων από τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα, πλησίον
του μηδενός. Για πρώτη φορά έπειτα από μια επταετία, το
βασικό επιτόκιο αυξάνεται πάνω από το μηδέν. Αυτό και μόνον
θα ανανεώσει τη δραστηριότητα με δείκτες «παλαιάς σχολής»
των αγορών. Τα τελευταία χρόνια, οικονομικοί παρατηρητές και
επενδυτές παρακολουθούσαν συγκεκριμένες αγορές ή δείκτες που
κινούνταν σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις λόγω του
μακροχρόνιου περιβάλλοντος των χαμηλών επιτοκίων και των
ήπιων πληθωριστικών πιέσεων. Σε αυτήν την κατηγορία των
αγορών ή των δεικτών ανήκουν τα προθεσμιακά συμβόλαια
επιτοκίων της Fed ή τα παράγωγα σε ευρωδολάρια, δηλαδή σε
δολάρια που είναι κατατεθειμένα σε τράπεζες εκτός των ΗΠΑ
και κυρίως στην Ευρωπαϊκή Ενωση και που χρησιμεύουν σαν
διεθνές νομισματικό μέσο με τη μορφή των απαιτήσεων. Στην
κατηγορία αυτή ανήκουν και άλλοι δείκτες που απορρέουν από
τον πληθωρισμό. Αυτοί οι δείκτες ή οι αγορές θα πρέπει να
αντιμετωπισθούν από τους διαπραγματευτές με μια καινούργια
ματιά, εφόσον ένα από τα μεγάλα αινίγματα είναι πώς θα
ακολουθήσουν οι επόμενες αυξήσεις των επιτοκίων.
Αυτό το παιχνίδι των αινιγμάτων θα αποκτά όλο και πιο μεγάλο
ενδιαφέρον, καθώς θα πρέπει οι διαπραγματευτές να
στοιχηματίσουν πάνω στις αποφάσεις της επικεφαλής της Fed
Tζάνετ Γέλεν και των συναδέλφων της σε καθεμία από τις οκτώ
συνεδριάσεις της Fed το 2016. Τα προθεσμιακά συμβόλαια
επιτοκίων της Fed απεικονίζουν τις εκτιμήσεις των αγορών για
την πορεία τους σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
Ωστόσο, ο κόσμος των αγορών μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση
του 2007-09 είναι λιγότερο μονοδιάστατος από ποτέ. Για
παράδειγμα, εάν η Fed αποφασίσει να επιλέξει ένα φάσμα
διακύμανσης του βασικού επιτοκίου αντί ενός επιτοκίου, τότε
περιπλέκει τις προβλέψεις των διαπραγματευτών στην
προθεσμιακή αγορά, διότι κάθε υπολογισμός στηρίζεται σε
συγκεκριμένα ποσοστά.
Σαφώς, οι χρηματοοικονομικές αγορές έχουν αλλάξει τον τρόπο
λειτουργίας τους μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση. Οι τράπεζες
υποχρεούνται να διατηρούν στους δείκτες φερεγγυότητάς τους
περισσότερα κεφάλαια, προκειμένου να βρίσκονται σε
ετοιμότητα εάν ξεσπάσει νέα κρίση. Παράλληλα, οι ισολογισμοί
της Fed έχουν διογκωθεί δραματικά από το 1 τρισ. δολάρια το
2008 στα 4,5 τρισ. σήμερα.
Οι νέες συνθήκες θα μπορούσαν να προκαλέσουν στρεβλώσεις
σχετικά με τα επίπεδα των αποθεμάτων, τη ρευστότητα των
αγορών και τις νόρμες διαπραγμάτευσης. Χαρακτηριστικό
παράδειγμα είναι η προθεσμιακή αγορά των ευρωδολαρίων ή
δείκτες των overnight swap. Για να λάβει κανείς μια θέση με
ένα συμβόλαιο ευρωδολαρίων για το μονοπάτι που θα
ακολουθήσει η Fed μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να υπολογίζει την
απόκλιση του διατραπεζικού επιτοκίου Libor και του επιτοκίου
βραχυπρόθεσμου δανεισμού που χρεώνουν οι τράπεζες οι οποίες
έχουν περισσεύματα διαθεσίμων στην κεντρική τράπεζα (Fed
funds rates). Oι βασικοί κανόνες που ίσχυαν προ
χρηματοπιστωτικής κρίσης δεν ανταποκρίνονται σήμερα στην
πραγματικότητα.
Οι παρατηρητές της Fed θα πρέπει να ακονίσουν τις ικανότητές
τους στην παρακολούθηση του πληθωρισμού. Οι στατιστικές
εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό είναι πολύ χαμηλές λόγω της
μεγάλης και απότομης πτώσης των τιμών του πετρελαίου και των
εμπορευμάτων. Είναι πολύ πιθανό ορισμένα παραδοσιακά
εργαλεία πλοήγησης να δίνουν τις σωστές κατευθύνσεις, αλλά
οι διαπραγματευτές που θα προσπαθήσουν να αντιληφθούν πού
κινούνται τα πράγματα μπορεί να προκαλέσουν μικροατυχήματα
μέσα στο επόμενο έτος. |