|
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Κίνα, η κατάρρευση του
κινεζικού χρηματιστηρίου, οι επιπτώσεις αυτής της
κατάρρευσης σε ολόκληρο τον κόσμο και όλες τις αγορές
χρήματος και κεφαλαίου είναι σίγουρα ένα από τα γεγονότα που
θα στιγματήσουν το φετινό καλοκαίρι και γενικά το 2015.
Φυσικά το μεγάλο ερώτημα το οποίο υπάρχει είναι αν η
τελευταία κρίση στην Κίνα είναι η απαρχή μιας παγκόσμιας
ύφεσης και γενικά μιας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής ύφεσης
την οποία θα αντιμετωπίσει ολόκληρος ο κόσμος τα επόμενα 2
με 3 χρόνια, τουλάχιστον (όπως συνήθως συμβαίνει με βάση την
θεωρία των οικονομικών κύκλων).
Όπως σχολιάζονταν πρόσφατα στους New York Times, ακόμη και
πριν από την πτώση των αγορών εμπορευμάτων και μετοχών, η
παγκόσμια οικονομία είχε εξασθενίσει αρκετά. Πρόσφατα
στοιχεία για τις οικονομίες της Κίνας, της Ευρώπης, της
Ιαπωνίας και άλλων χωρών δείχνουν απότομη επιβράδυνση των
ρυθμών ανάπτυξης. Ετσι, η ευθύνη των κυβερνήσεων για τη
χάραξη μιας αποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής είναι
μεγαλύτερη.
Τα πιο ανησυχητικά σημάδια προέρχονται από την Κίνα, τη
δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου μετά τις ΗΠΑ. Μετά
την πάροδο δύο δεκαετιών με έντονους ρυθμούς ανάπτυξης, η
δραστηριότητα στην κινεζική οικονομία επιβραδύνεται. Η
πολιτική ηγεσία δεν έχει καταφέρει να ανατρέψει την
κατάσταση μέσα από μια μείωση της εξάρτησης της χώρας από
τις εξαγωγές και τόνωση της εγχώριας ζήτησης. Ισχυρή ένδειξη
της μεγαλύτερης του αναμενόμενου επιβράδυνσης ήταν η
υποχώρηση των εξαγωγών πάνω από 8% τον Ιούλιο σε σχέση με
τον Ιούνιο. Ο ρυθμός ανάπτυξης κινήθηκε στο 7% το δεύτερο
τρίμηνο, αντανακλώντας τον βραδύτερο ρυθμό της τελευταίας
εξαετίας.
H κομμουνιστική κυβέρνηση της Κίνας έχει επιδεινώσει
περισσότερο την οικονομική κατάσταση της χώρας, με έντονες
παρεμβάσεις στη λειτουργία των αγορών. Πρώτον, έδωσε εντολή
στις κρατικές εταιρείες και στον κλάδο χρηματοοικονομικών
υπηρεσιών να αγοράσουν μετοχές, αλλά η κίνηση αυτή δεν
βοήθησε στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης σε μια
«φουσκωμένη» χρηματιστηριακή αγορά και ενέτεινε την πτώση
των μετοχών. Παράλληλα, η απόφαση της Κίνας να προχωρήσει σε
μεγάλη υποτίμηση του γουάν πυροδότησε την πτώση των
νομισμάτων άλλων αναπτυσσόμενων χωρών έναντι του δολαρίου.
Πολλοί ήλπιζαν πως η οικονομική πρόοδος της Κίνας θα
ωφελούσε την παγκόσμια οικονομία, διότι θα δημιουργούσε έναν
δεύτερο πόλο στην ανάπτυξη εκτός των ΗΠΑ. Ομως, η κυβέρνηση
δεν είναι έτοιμη ακόμη να αναλάβει αυτόν τον ρόλο.
Μάχη για ανάπτυξη δίνουν αρκετές οικονομίες σε όλον τον
κόσμο. Η ιαπωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως η οικονομία
συρρικνώθηκε κατά 0,4% το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Οι
εξαγωγές και η βιομηχανική δραστηριότητα επιβραδύνονται στη
χώρα, εν μέρει εξαιτίας της μειωμένης ζήτησης από την Κίνα.
Η κυβέρνηση του Σίνζο Αμπε πρέπει να λάβει περισσότερα μέτρα
για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και την αύξηση των
μισθών.
Η Ευρωζώνη βρίσκεται σε λίγο καλύτερη κατάσταση. Η
οικονομική δραστηριότητα ενισχύθηκε κατά μόνον 0,3% το
δεύτερο τρίμηνο από το 0,4% το προηγούμενο. Η ανάπτυξη
ενισχύθηκε στην Ισπανία και σε λίγες ακόμη χώρες-μέλη, αλλά
επιβραδύνθηκε στη Γαλλία και στην Ιταλία. Οι Ευρωπαίοι
ηγέτες οφείλουν να υιοθετήσουν μέτρα για την ενίσχυση των
οικονομιών τους, αλλά δεν το κάνουν εξαιτίας μιας
λανθασμένης δέσμευσης για τη μείωση των δημοσιονομικών τους
ελλειμμάτων.
Αλλες χώρες, όπως η Βραζιλία και η Ρωσία, οι οποίες
εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές εμπορευμάτων
όπως το πετρέλαιο και τα σιδηρομεταλλεύματα εισέρχονται
επίσης σε περίοδο μεγάλης επιβράδυνσης, διότι στηρίζονται σε
αντίστοιχες εισαγωγές πρώτων υλών της Κίνας και άλλων
οικονομιών.
Η αμερικανική οικονομία είναι πιο υγιής, αλλά οι ρυθμοί
ανάπτυξης δεν είναι αρκετά υψηλοί ώστε να στηρίξουν την
παγκόσμια οικονομία. Αντίθετα, τα προβλήματα των υπολοίπων
οικονομιών μπορεί να υπονομεύσουν την ανάπτυξη στις ΗΠΑ,
μειώνοντας τη ζήτηση για τις αμερικανικές εξαγωγές. Στο
διάστημα των προηγούμενων μηνών, το δολάριο έχει ενισχυθεί
αρκετά έναντι των υπολοίπων νομισμάτων, καθιστώντας έτσι τα
αμερικανικά προϊόντα πιο ακριβά στους καταναλωτές του
εξωτερικού. Κατά κοινή πεποίθηση, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των
ΗΠΑ (Fed) αναμένεται να αυξήσει το βασικό επιτόκιό της.
Πρώτα, όμως, θα πρέπει να λάβει υπόψη την εξασθένηση της
παγκόσμιας οικονομίας. |
