|
Το κρατάμε αυτό
Υπάρχει κάτι που κρατάμε από τα τελευταία δημοσιεύματα του
γερμανικού τύπου για το ελληνικό ζήτημα. Σύμφωνα με τη Welt,
ο Σόιμπλε δίνει τη διαβεβαίωση σε αξιωματούχους των
Βρυξελλών ότι θα περιγράψει από τώρα με λεπτομέρειες τις
πιθανές διευκολύνσεις για το χρέος, ακόμη και αν αυτές δεν
υλοποιηθούν πριν από το 2018 (καλά αυτό είναι το μόνο
σίγουρο σχολιάζουμε εμείς). Σύμφωνα με το δημοσίευμα …… «για
παράδειγμα, θα μπορούσε να παραταθεί για ακόμη 15 χρόνια η
περίοδος αποπληρωμής σε δάνεια που είχε ήδη εκταμιεύσει ο
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (EFSF). Σε αντάλλαγμα το ΔΝΤ
θα έδινε μία επίσημη υπόσχεση συμμετοχής στο τρίτο πρόγραμμα,
υπό μία προϋπόθεση: δεν θα εκταμιεύσει χρήματα, παρά μόνο
όταν ξεκαθαριστεί η βιωσιμότητα του χρέους. Σύμφωνα πάντα με
τη Welt, αυτό που ακούγεται ως λύση του προβλήματος είναι
πάνω απ΄ όλα μία έξυπνη κίνηση στη σκακιέρα, μία μετατόπιση
του προβλήματος στον χρόνο, ένα κόλπο με λίγα λόγια. (…) Ο
Σόιμπλε θα μπορούσε να ισχυριστεί στη γερμανική Βουλή, ότι
το ΔΝΤ επιτέλους δεσμεύθηκε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα
βοήθειας. Το ΔΝΤ από την πλευρά του δεν θα είχε υποσχεθεί
τίποτα περισσότερα από αυτά που λέει τα τελευταία δύο χρόνια.
Λύση δεν θα είχε βρεθεί πάντως».
Και όπως πριν από καιρό είχαμε γράψει, περίπου το παραπάνω φαίνεται
αν είναι τελικά η λύση που προωθείται, τονίζοντας πάντως ότι
χρειάζεται έστω μια δέσμευση για το χρέος (το καλύτερο που
μπορούμε να πάρουμε σε αυτή τη φάση), αφού και αυτό έτσι
όπως είναι τα πράγματα δε θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο,
με μεγάλες πιθανότητες να μείνουμε απλά και μόνο στην
εκταμίευση των χρημάτων. |
|
Πάντως τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο σε άλλες κρίσεις …
Τονίζοντας για ακόμη μια φορά ότι είναι πραγματικά απαράδεκτο για τους
ευρωπαίους (δηλαδή τη Γερμανία) να μη θέλουν να δώσουν τίποτα, θα πρέπει να
πούμε ότι ακόμη και αν στο επόμενο Eurogroup δεν υπάρξει η παραμικρή συμφωνία
για το χρέος και μείνουμε απλώς στην εκταμίευση των χρημάτων, σίγουρα η
κατάσταση δε μπορεί να παρομοιαστεί με τις δύσκολες καταστάσεις των προηγούμενων
ετών. Φυσικά και αυτή είναι μια κακή εξέλιξη, αλλά
σίγουρα δε μιλάμε για μια κρίση με της κυβέρνησης με τους δανειστές, παρόμοια με
αυτήν του 2012 ή το πρώτο εξάμηνο του 2015. Επαναλαμβάνουμε ότι αυτό θα ήταν μια
αρνητική εξέλιξη, με την ελληνική οικονομία να συνεχίζει να σέρνεται, ωστόσο δεν
υπάρχει λόγος να μιλήσουμε για την απόλυτη καταστροφή και αυτό
έχει τη σημασία του, πιθανόν ανάμεσα σε άλλα να είναι και ένας από τους λόγους
γιατί το χρηματιστήριο Αθηνών συνεχίζει να έχει μια αρκετά καλή εικόνα κατά τους
τελευταίους μήνες (ότι δεν υπάρχει το τόσο κακό σενάριο). |
Δεν είναι μόνο η Ελλάδα
Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσοι ζούμε στην Ελλάδα έχουμε
καταλάβει το πρόβλημα που υπάρχει με το ασφαλιστικό της
χώρας, ένα πρόβλημα το οποίο οδηγεί σταδιακά σε εντυπωσιακές
μειώσεις των συντάξεων. Και χωρίς να θέλουμε να
κινδυνολογήσουμε, μια απλή ανάγνωση των αριθμών δείχνει ότι
εκτός εντυπωσιακών επιτευγμάτων της οικονομίας (κάτι το
οποίο δύσκολα θα συμβεί – αν όχι απίθανο) θα υπάρξει τα
επόμενα χρόνια και νέος κύκλος μειώσεων, με την όλη
κατάσταση να χαρακτηρίζεται ως η πλήρη βουλγαροποίηση.
Σε κάθε περίπτωση και όπως δείχνει η παρακάτω πολύ
ενδιαφέρουσα ανάλυση, το ζήτημα του ασφαλιστικού είναι
ενδεχομένως η μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια οικονομία
κατά τις επόμενες δεκαετίες.
Συγκεκριμένα, ωρολογιακή βόμβα μεγατόνων απειλεί τα θεμέλια
της παγκόσμιας οικονομίας, σύμφωνα με μελέτη του Παγκόσμιου
Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός. Πρόκειται για το
χρηματοδοτικό κενό των οκτώ μεγαλύτερων συνταξιοδοτικά
συστημάτων στον κόσμο.
Σύμφωνα με την έκθεση, το χρηματοδοτικό κενό ανέρχεται
σήμερα στα 70 τρισ. δολάρια και προβλέπεται να αυξηθεί, έως
το 2050, στα 400 τρισ., ποσό που είναι πενταπλάσιο από το
σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας σήμερα. Τα δύο βασικά αίτια
του προβλήματος είναι η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η
μείωση του ποσοστού αποταμίευσης.
Η μελέτη αφορά στα έξι μεγαλύτερα συνταξιοδοτικά συστήματα
του κόσμου –αμερικανικό, βρετανικό, ιαπωνικό, ολλανδικό,
καναδικό και αυστραλιανό– και στις δύο χώρες με τους
περισσότερους συνταξιούχους στον κόσμο, την Κίνα και την
Ινδία. Το χρηματοδοτικό κενό των έξι πρώτων συνταξιοδοτικών
συστημάτων ανέρχεται σήμερα στα 56 τρισ. δολάρια, ενώ το
παγκόσμιο ΑΕΠ διαμορφώθηκε το 2015 στα 74,3 τρισ. δολάρια.
Ωστόσο, προβλέπεται πως έως το 2050 το χρηματοδοτικό κενό
των έξι χωρών θα ανέλθει στα 224 τρισ. δολάρια. Αν προσθέσει
κανείς την Κίνα και την Ινδία, τις δύο χώρες με τον
μεγαλύτερο πληθυσμό παγκοσμίως, τότε το χρηματοδοτικό κενό
προβλέπεται πως θα φτάσει τα 400 τρισ. δολάρια σε 32 χρόνια
από σήμερα. Αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, και μάλιστα
σύντομα, τότε η παγκόσμια οικονομία οδεύει προς τη
μεγαλύτερη συνταξιοδοτική κρίση της ιστορίας, το βάρος της
οποίας θα κληθούν να σηκώσουν οι σημερινοί νέοι. «Η
προβλεπόμενη αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η οφειλόμενη σε
αυτήν γήρανση του πληθυσμού είναι για την οικονομία απειλή
αντίστοιχη με την απειλή της κλιματικής αλλαγής», λέει ο
Μίκαελ Ντρέξλερ, επικεφαλής χρηματοπιστωτικών και συστημάτων
υποδομής στο Παγκόμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF). «Πρέπει να το
αντιμετωπίσουμε σήμερα ή να αποδεχθούμε πως οι αρνητικές του
επιπτώσεις θα στοιχειώνουν τις μελλοντικές γενεές, πιέζοντας
ασφυκτικά τα παιδιά και τα εγγόνια μας», προσθέτει.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν σήμερα το αμερικανικό
συνταξιοδοτικό σύστημα και ακολουθούν το ιαπωνικό και το
κινεζικό. Το χρηματοδοτικό κενό του αμερικανικού
συνταξιοδοτικού συστήματος υπολογίζεται σήμερα στα 28 τρισ.
δολάρια. Ωστόσο, προβλέπεται πως θα αυξάνεται με μέσο ετήσιο
ρυθμό 5% (δηλαδή πολύ πιο γρήγορα από τον ρυθμό αύξησης του
ΑΕΠ) και προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 137 τρισ.
δολάρια το 2050. Το ιαπωνικό συνταξιοδοτικό σύστημα έχει
σήμερα χρηματοδοτικό κενό ύψους 11 τρισ. δολαρίων, ωστόσο
προβλέπεται πως θα αυξηθεί με ρυθμό 2% (συγκριτικά ο
μικρότερος όλων), οπότε το 2050 θα ανέρχεται σε 26 τρισ.
δολάρια. Το συνταξιοδοτικό αναμένεται να προσλάβει
εκρηκτικές διαστάσεις στην Κίνα και στην Ινδία. Το κινεζικό
χρηματοδοτικό κενό προβλέπεται πως θα αυξάνεται με μέσο
ετήσιο ρυθμό 7% και ότι θα φτάσει τα 119 τρισ. δολάρια το
2050. Στην περίπτωση της Ινδίας προβλέπεται πως θα φτάσει τα
85 τρισ. δολάρια. Σημειώνεται πως πέρυσι η Κίνα ήρε, έπειτα
από σχεδόν 40 χρόνια, την πολιτική του ενός μόνο παιδιού για
κάθε οικογένεια, ακριβώς ώστε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα
της γήρανσης του πληθυσμού. Για τον προσδιορισμό του
συνταξιοδοτικού κενού υπολογίζεται το ποσό των χρημάτων που
χρειάζεται σε κάθε χώρα (περιλαμβανομένης κρατικής
συνταξιοδοτικής εισφοράς, εργαζομένων και εργοδοτών), ώστε η
σύνταξη να καλύπτει το 70% του εισοδήματος πριν από τη
συνταξιοδότηση. |
