00:01 - 02/04/25

Θα βελτιωθεί και άλλο η κατάσταση τα επόμενα χρόνια  

Ξέρουμε πως για ευνόητους λόγους το συγκεκριμένο ζήτημα ενοχλεί πολλούς ελεύθερους επαγγελματίες. Ωστόσο προσωπικά είναι κάτι που μας χαροποιοί. Μας χαροποιοί ακόμη περισσότερο αφού εδώ και χρόνια προβλέπαμε πως η ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών θα βοηθήσει αρκετά στη βελτίωση των δημοσιονομικών της χώρας. Χρήση ηλεκτρονικού χρήματος που πιστεύουμε πως θα αυξάνεται όλο και περισσότερο, με τις ανάλογες θετικές επιπτώσεις στα δημοσιονομικά της χώρας. Όλα αυτά τα λέμε με αφορμή την παρακάτω είδηση – ανάλυση:

Στην ενίσχυση των άμεσων εσόδων ΦΠΑ κατά τουλάχιστον μισό δισ. ευρώ οδήγησε η αντικατάσταση των μετρητών από ηλεκτρονικές πληρωμές συμβάλλοντας, σε δεύτερο χρόνο, στην περαιτέρω αύξηση αυτών από το φόρο εισοδήματος. Το τελικό αποτέλεσμα σε επίπεδο οικονομίας είναι ότι μεταξύ 2023 και 2024  η χρήση μετρητών μειώθηκε κατά 5,28 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την έρευνα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (AAΔΕ), η αύξηση του βεβαιωθέντος ΦΠΑ και η σταθερή εισπραξιμότητα, συμβάλλουν όχι μόνο στην ενίσχυση των εσόδων αλλά και στο γεγονός ότι βελτιώνεται η φορολογική συμμόρφωση και διαφάνεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι τουλάχιστον το 1/3 της ετήσιας αύξησης των εσόδων από ΦΠΑ την περίοδο 2022-2024 αποδίδεται στη βελτίωση της συμμόρφωσης.

Πέρυσι, ο κλάδος του λιανικού εμπορίου κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση (+3,11 δισ. ευρώ) στα έσοδα που πραγματοποιήθηκαν μέσω καρτών πληρωμής το 2024 σε ετήσια βάση με σημαντικές αυξήσεις κατά 1,47 δισ. ευρώ και 567 εκατ. ευρώ να σημειώνουν οι κλάδοι της εστίασης και των καταλυμάτων αντίστοιχα. Ακολουθούν μεταξύ άλλων οι δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας, προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι χερσαίες μεταφορές και άλλες δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών.

Όπως τονίζεται στην έρευνα, οι πραγματοποιηθείσες ηλεκτρονικές συναλλαγές μέσω καρτών πληρωμής κατέγραψαν αύξηση 8,3 δισ. ευρώ το διάστημα 2023 – 2024, φτάνοντας πέρυσι στα 47,7 δισ. ευρώ από 39,5 δισ. ευρώ το 2023. Πρόκειται για τα στοιχεία που διαβιβάζονται από τις τράπεζες και δεν συνιστούν το συνολικό ύψος της αξίας των ηλεκτρονικών συναλλαγών που πραγματοποιούνται στην οικονομία. Παρόλα αυτά αποκαλύπτουν την αισθητά ανοδική τάση που καταγράφεται την τελευταία διετία. Το 93% των εν λόγω πληρωμών αφορά σε συναλλαγές του τριτογενή τομέα (υπηρεσίες και εμπόριο). Πιο συγκεκριμένα 241 επιμέρους κλάδοι σε σύνολο 282 κλάδων άσκησης οικονομικής δραστηριότητας του τριτογενούς τομέα κατεγράφη αύξηση στα έσοδα που πραγματοποίησαν μέσω καρτών πληρωμής.

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αποτελούν οι κλάδοι:

δραστηριότητες παροχής συμβουλών για Η/Υ (+2.459%),

εκμετάλλευση αιθουσών θεαμάτων (+469%),

εκμετάλλευση ταξί (+221%),

λιανικό εμπόριο σε υπαίθριους πάγκους ή αγορές (+271%),

υποστηρικτικές δραστηριότητες για τις τέχνες του θεάματος (+148%),

εσωτερικές πλωτές μεταφορές επιβατών (+101%),

λιανικό εμπόριο μέσω αλληλογραφίας ή διαδικτύου (+82%) και

εγκαταστάσεις γυμναστικής (+81%).

Οι 30 κλάδοι με την μεγαλύτερη εκτιμώμενη μείωση στη χρήση μετρητών μεταξύ 2024 και 2023 είναι, μεταξύ άλλων, το λιανικό εμπόριο τροφίμων, καπνού και ποτών, η εστίαση και οι υπηρεσίες παροχής ποτών, το λιανικό εμπόριο καυσίμων κίνησης, το λιανικό εμπόριο ενδυμάτων, τα ξενοδοχεία και καταλύματα, οι δραστηριότητες παροχής συμβουλών σχετικά με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

Έρευνα (2)

Όπως τονίζεται στην έρευνα, αξιοποιώντας τα ευρήματα της μελέτης του ΙΟΒΕ με βάση την οποία η επίδραση της αύξησης των ηλεκτρονικών πληρωμών στα φορολογικά έσοδα είναι για κάθε 10 ευρώ επιπλέον ηλεκτρονικών δαπανών καταγράφονται +0,67 € προηγουμένως αδήλωτα έσοδα ΦΠΑ…. «η αντικατάσταση ποσού 5,78 δισ. ευρώ μετρητών με πληρωμές μέσω καρτών το 2024 φαίνεται να συνεισφέρει επιπλέον έσοδα ΦΠΑ 388 εκ. ευρώ χάρη στη βελτίωση της συμμόρφωσης εντός του 2024».

Σύμφωνα με την έρευνα:

Παραδοσιακά η φοροδιαφυγή έχει συνδεθεί με υψηλότερο βαθμό χρήσης μετρητών. Πράγματι, η εκτέλεση μιας συναλλαγής με χρήση μετρητών δίνει την ευχέρεια στα συμβαλλόμενα μέρη για μη έκδοση παραστατικού και κατακράτηση των σχετικών φόρων. Ωστόσο, μόνο ένα μέρος των συναλλαγών που διενεργούνται με μετρητά αποτελεί σκιώδη και αδήλωτη πράξη.

Η αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών δεν συνεπάγεται αυτόματα την επίτευξη υψηλότερου βαθμού συμμόρφωσης. Προκειμένου ένα μέρος της αύξησης της αξίας των συναλλαγών που εισπράττεται με κάρτες να μεταφραστεί σε αποκάλυψη προηγουμένως αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης θα πρέπει πρώτα οι επιπλέον ηλεκτρονικές πληρωμές να αντικαταστήσουν ένα μέρος της αξίας των συναλλαγών που προηγουμένως διενεργούνταν με χρήση μετρητών. Για να συμβεί αυτό, ο ρυθμός αύξησης του κύκλου εργασιών που εισπράττεται μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών πρέπει να υπερβαίνει τον ρυθμό αύξησης της αξίας του συνολικού κύκλου εργασιών. Με άλλα λόγια, η αξία των ηλεκτρονικών συναλλαγών ως ποσοστό της συνολικής αξίας των πραγματοποιούμενων εκροών θα πρέπει να αυξάνεται μεταξύ των δύο περιόδων.

Σημαντική αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας μπορεί να επιφέρει αύξηση τόσο της χρήσης των μετρητών όσο και των ηλεκτρονικών πληρωμών για την ολοκλήρωση των νέων συναλλαγών.

Συνδυάζοντας τα ανωτέρω ακόμα και στην περίπτωση που λαμβάνει χώρα μια αντικατάσταση της χρήσης μετρητών με ηλεκτρονικές πληρωμές, ένα μέρος μόνο της μείωσης των μετρητών θα μεταφραστεί σε προηγουμένως αδήλωτη φορολογητέα ύλη. Βάσει πρόσφατης μελέτης του ΙΟΒΕ (Ιούνιος 2024) κάθε 10 ευρώ νέων δαπανών με κάρτες το 2022 συνδέεται κατά μέσο όρο με 0,67 ευρώ προηγουμένως ανείσπραχτων εσόδων ΦΠΑ λόγω μη δηλωμένων συναλλαγών.

Μισθοί

Επί της ουσίας καθημερινά ασχολούμαστε με τα ζητήματα μισθών, πραγματικών μισθών και τη φτώχια των ελληνικών νοικοκυριών σε πραγματικούς όρους εισοδήματος.

Ενδιαφέρον λοιπόν βρήκαμε ένα άρθρο του Βασίλη Αγγελόπουλο στη Ναυτεμπορική και πάμε να το δούμε:

Στο υπουργείο Εργασίας καταβάλλουν φιλότιμες προσπάθειες να πείσουν τους εργαζόμενους, πως πέτυχαν το ακατόρθωτο: Αύξησαν σημαντικά τους μισθούς τους. Επειδή όμως «δεν βγαίνει» ο λογαριασμός, μιας και οι κατώτατες αποδοχές αναπροσαρμόστηκαν περίπου κατά 1,3 ευρώ ημερησίως, επιλέγουν μια σειρά από τρικ!

Το πιο ευφάνταστο εξ αυτών είναι η συσχέτιση των σημερινών μισθών με το 2019. Όλα, για την κυβέρνηση, όχι μόνο για το υπουργείο Εργασίας, ξεκίνησαν τότε. Έφτασαν στο σημείο να τονίζουν μεταξύ άλλων πως τα 880 ευρώ (μεικτά) που θα ανέλθει ο κατώτατος μισθός από την 1η Απριλίου, συνιστούν «σωρευτική αύξηση 230 ευρώ μηνιαίως ή 3.220 ευρώ ετησίως από το 2019»! Δηλαδή, μάλλον οι εργαζόμενοι, τότε το 2019, έπεσαν σε λήθαργο, ή καλύτερα έπαθαν ομαδική αμνησία και ξύπνησαν τώρα, έξι χρόνια αργότερα, διαπιστώνοντας ότι ο μισθός τους αυξήθηκε κατά… 230 ευρώ τον μήνα ή 3.220 ευρώ τον χρόνο!

Προφανώς, αυτές οι… πονηράδες έχουν έναν στόχο: Επικοινωνιακό.

Επειδή όμως η χώρα προϋπήρχε του 2019, ας θυμίσουμε στο υπουργείο Εργασίας μερικές χαρακτηριστικές μισθολογικές «στιγμές», που επίμονα παραβλέπει:

Το 2011 ο κατώτατος μισθός, μετά από συμφωνία εργοδοτών και εργαζομένων, διαμορφώθηκε στα 751 ευρώ μικτά. Άρα, μετά από 14 χρόνια, ο κατώτατος μισθός θα αυξηθεί φέτος κατά 129 ευρώ. Μικρή λεπτομέρεια: Οι εργαζόμενοι δεν έπεσαν σε λήθαργο, ούτε έπαθαν ομαδική αμνησία αυτά τα 14 έτη. Εργάστηκαν και υποχρεώθηκαν να ζουν με αυτούς τους μισθούς, που ήταν και παραμένουν πολύ κάτω από τις πραγματικές τους ανάγκες. Εκτός αν θεωρεί η σημερινή κυβέρνηση πως τα 743 ευρώ καθαρά που θα εισπράττει εφεξής ένας εργαζόμενος χωρίς προϋπηρεσία, που λαμβάνει τον κατώτατο μισθό, αποτελούν βιώσιμη μισθολογική συνθήκη. Ή ακόμα καλύτερα τα 762 ευρώ καθαρά που θα εισπράττει ένας εργαζόμενος με δύο ή περισσότερα παιδιά!

Το 2012 ο κατώτατος μισθός, με μια απλή πράξη υπουργικού συμβουλίου της κυβέρνησης Παπαδήμου, την οποία στήριζε η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ, μειώθηκε στα 586 ευρώ μικτά. Παράλληλα δημιουργήθηκε το μόρφωμα του υποκατώτατου μισθού για νέους έως 25 ετών, που ήταν στα 511 ευρώ μικτά.

Παράλληλα την ίδια χρονιά, ο τρόπος καθορισμού του κατώτατου μισθού άλλαξε. Από τότε οι βασικές αποδοχές στον ιδιωτικό τομέα ορίζονται από την εκάστοτε κυβέρνηση. Το αποτέλεσμα φαίνεται ολοκάθαρα στις τσέπες των εργαζομένων.

Επίσης, για να μην ξεχνιόμαστε, ο κατώτατος μισθός αποτελεί μια σημαντική, αλλά μικρή παράμετρο του συνόλου των αποδοχών που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στη χώρα. Οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, που θεωρούνται η καλύτερη διασφάλιση για υψηλότερες αμοιβές, πέραν του κατώτατου μισθού, βρίσκονται σε… αγρανάπαυση. Είναι τέτοιες οι διατάξεις που έχουν θεσμοθετηθεί τα τελευταία χρόνια, που τα αντικίνητρα για να υπογραφθούν νέες ΣΣΕ, προκαλούν θυμηδία.

Υπενθυμίζουμε:

Σήμερα, ακόμα και αν υπογραφεί μια ΣΣΕ, για να καταστεί «γενικώς υποχρεωτική» στις επιχειρήσεις ενός κλάδου, πρέπει να υπερβεί το εμπόδιο του 50% + 1. Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά, ότι πρέπει οι εκπρόσωποι των εργαζομένων και των εργοδοτών να προσκομίσουν επίσημα στοιχεία στο υπουργείο Εργασίας, με τα οποία θα αποδεικνύεται ότι αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον τους μισούς, συν έναν, από όσους εργάζονται ή έχουν επιχειρήσεις στον κλάδο τους. Κάτι τέτοιο φυσικά, είναι πολύ δύσκολο έως πρακτικά αδύνατο να συμβεί, σε μια ελληνική αγορά χαοτική, με το 90% των επιχειρήσεων να είναι πολύ μικρές (0-9 άτομα). Ο υπολογισμός του πλήθους των επιχειρήσεων με ακρίβεια, ή των εργαζομένων που απασχολούν, μοιάζει με ξεκάθαρο αντικίνητρο επέκτασης μιας ΣΣΕ. Αφήστε που υπάρχουν περιπτώσεις επιχειρήσεων που επιλέγουν να βρεθούν εκτός του σωματείου που τις εκπροσωπεί, κάνοντας ακόμα πιο θολό το τοπίο.

Αν τα δύο μέρη (εργαζόμενοι και εργοδότες) δεν συμφωνήσουν, θεωρητικά υπάρχει ο Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας για να προσφύγουν. Εκεί θα πρέπει να ζητήσουν την παρέμβαση του ΟΜΕΔ, να ορίσει την όποια νέα ΣΣΕ. Μόνο που εδώ και χρόνια η προσφυγή στον Οργανισμό δεν μπορεί να γίνει μονομερώς. Πρέπει να συμφωνούν και τα δύο μέρη! Αλήθεια, πώς είναι δυνατόν να βρεθεί εργοδοτικό σωματείο που δεν συμφωνεί με μια πρόταση από την πλευρά των εργαζομένων, και θα αποδεχτεί να μεταφερθεί στο θέμα στον ΟΜΕΔ;

Προφανώς, αν δεν αλλάξουν αυτές οι διατάξεις, δεν πρόκειται να διορθωθεί η μισθολογική κατάσταση στην αγορά εργασίας. Και το αρμόδιο υπουργείο, όπως και η κυβέρνηση ευρύτερα, θα «πανηγυρίζουν» για το 1,3 ευρώ την ημέρα, που έδωσαν αύξηση για φέτος σε μια μερίδα εργαζομένων. Παρακαλώντας, όλοι οι υπόλοιποι να έχουν υποστεί… ομαδική αμνησία για να μη θυμούνται.

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση

Η Capital Economics προβλέπει αυξημένη μετανάστευση προς την Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, εκτιμώντας ότι ο ρυθμός της θα είναι σημαντικά υψηλότερος από τις προβλέψεις της Κομισιόν. Παρότι αυτή η τάση θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη, δεν θα ανατρέψει τη μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας στην Ευρώπη.

Τα τελευταία χρόνια, η καθαρή μετανάστευση προς τις χώρες της Ευρωζώνης ήταν ιδιαίτερα υψηλή (περίπου 0,9%), κυρίως λόγω της εισροής Ουκρανών προσφύγων. Η Capital Economics θεωρεί ότι το ποσοστό αυτό θα ξεπεράσει την πρόβλεψη της Κομισιόν για 0,3% ετησίως.

Η ιστορική τάση δείχνει ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός κυμαίνεται μεταξύ 0,4%-0,5%, ενώ οι ανάγκες της αγοράς εργασίας και η μείωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ενδέχεται να τον αυξήσουν περαιτέρω. Παράγοντες όπως η παγκοσμιοποίηση, η τεχνολογική πρόοδος και η κλιματική αλλαγή ενισχύουν τη μετανάστευση, με τους εκτοπισμένους λόγω κλίματος να εκτιμάται ότι θα φτάσουν το 1 δισ. άτομα έως το 2050.

Παρόλο που τα ευρωπαϊκά κόμματα υιοθετούν πιο αυστηρές πολιτικές για τη μετανάστευση, η Capital Economics επισημαίνει ότι χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραψαν αυξημένες μεταναστευτικές ροές παρά τις κυβερνητικές προσπάθειες περιορισμού τους. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι οικονομικοί παράγοντες που ευνοούν τη μετανάστευση θα υπερισχύσουν των πολιτικών περιορισμών.

Η κατανομή των μεταναστευτικών ροών δεν θα είναι ομοιόμορφη, με την Ισπανία και την Πορτογαλία να προσελκύουν περισσότερους μετανάστες, ενώ η Γαλλία και η Ελλάδα αναμένεται να έχουν χαμηλότερες ροές.

Όσον αφορά την Ελλάδα, η χώρα είχε μια έντονη μεταναστευτική άνοδο τη δεκαετία του 2000, αλλά δεν αναμένεται να επαναληφθεί. Παρά τη βελτίωση της οικονομίας και τη μείωση της ανεργίας, η Ελλάδα παραμένει λιγότερο ελκυστική, καθώς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της έχει μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με τον κοινοτικό μέσο όρο (96% το 2006, 69% το 2023, το δεύτερο χαμηλότερο στην Ε.Ε.).

Συνολικά, η Capital Economics εκτιμά ότι η καθαρή μετανάστευση προς την Ευρωζώνη θα διαμορφωθεί κοντά στο 0,8% τα επόμενα χρόνια, ενώ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα θα σταθεροποιηθεί γύρω στο 0,5%.

«Όλα καταγράφονται στο Μαξίμου»

Όπως τώρα έγραφε ο Βηματοδότης. Επιχείρηση ήρεμων νερών, στο εσωτερικό αυτή τη φορά, εκπονεί το Μέγαρο Μαξίμου, εξαιτίας της απαίτησης και από υπουργούς, να δοθούν αυξήσεις στο σύνολο των ένστολων και όχι μόνο στους στρατιωτικούς. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο επικρατεί εκνευρισμός για υπουργούς που έθεσαν δημόσια το θέμα, όπως ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο Βασίλης Κικίλιας, ενώ δεν άρεσε ούτε η στάση του Δημήτρη Αβραμόπουλου.

Πολλά σχόλια προκάλεσε η ακύρωση της χθεσινής επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στο υπουργείο Υγείας, γιατί μαθαίνω ότι, πέραν των άλλων, χρεώνουν στον Άδωνι και την ήττα της ΝΔ στην ΕΙΝΑΠ. Είχε προηγηθεί και η αποτυχία εκλογής του Γιάννη Μπρατάκου στην προεδρία της ΚΕΕΕ. Πρόσωπο που έχει καλή εικόνα για όσα διαμείβονται στο Μέγαρο Μαξίμου, μου είπε ότι ο Πρωθυπουργός είναι πολύ δυσαρεστημένος από αυτή την εικόνα. Και, όπως μου επισημάνθηκε, «πλέον όλα καταγράφονται».