Όπως
έγραψαν σε πρόσφατη
ανάλυση τους οι αναλυτές της Berenberg, Χόλγκερ Σμιέντνγκ,
Φέλιξ Σμιντ, Σάλμν Φίντλερ, Άντρι Γκισάρτ και Ατάκαν
Μπάκσαν, είναι σπάνιο να είναι τόσο αβέβαιες οι προοπτικές
για τους επόμενους 12 μήνες και να εξαρτώνται τόσο έντονα
από τις πολιτικές επιλογές στις ΗΠΑ και σε μικρότερο βαθμό,
αλλά όχι αμελητέα, στην Ευρώπη. Ως αποτέλεσμα, το εύρος των
πιθανών αποτελεσμάτων για το 2025 και πέρα από αυτό είναι
ιδιαίτερα εκτεταμένο. Οι παράγοντες που οδήγησαν πολλές
οικονομίες εκτός Ευρώπης σε μεγαλύτερη ανάπτυξη από την
αναμενόμενη το 2024 και ενίσχυσαν τους χρηματιστηριακούς
δείκτες σε επίπεδα ρεκόρ, παραμένουν ενεργοί. Τα πραγματικά
εισοδήματα των νοικοκυριών αυξάνονται και στις δύο πλευρές
του Ατλαντικού. Οι ισολογισμοί του ιδιωτικού τομέα είναι
γενικά σε καλή κατάσταση. Οι αγορές εργασίας παραμένουν
ανθεκτικές. Η Κίνα προσθέτει νέα μέτρα για την ενίσχυση της
οικονομίας της. Παγκοσμίως, ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σε
αποδεκτά επίπεδα, ενώ η πρόσφατη νομισματική χαλάρωση από
τις κεντρικές τράπεζες αναμένεται να ενισχύσει τη ζήτηση το
2025.
Αν ο νέος πρόεδρος
των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ακολουθήσει τις συμβουλές των
καλύτερων συμβούλων του και η Γερμανία, η Γαλλία και η Ε.Ε.
συντονίσουν τις πολιτικές τους, η παγκόσμια οικονομία μπορεί
να σημειώσει πρόοδο το 2025. Συνεπώς, μια σταθερή ανάπτυξη
στις ΗΠΑ, προσωρινή τόνωση της Κίνας, ανάκαμψη της Ευρώπης
και ανακωχή στην Ουκρανία, θα μπορούσαν να θέσουν την
παγκόσμια οικονομία και τις αγορές σε πορεία για μία ακόμη
θετική έκπληξη. Παρ' όλα αυτά, αν ο Τραμπ προκαλέσει αύξηση
του πληθωρισμού στις ΗΠΑ με νέους δασμούς και σφιχτότερη
πολιτική μετανάστευσης, η Fed ίσως αναγκαστεί να καταφύγει
σε απότοκες αυξήσεις των επιτοκίων, οι οποίες θα σοκάρουν
τις αγορές. Αν η υποστήριξη των ΗΠΑ και της Ευρώπης προς την
Ουκρανία μειωθεί, επιτρέποντας στον Πούτιν να επιτύχει ντε
φάκτο την επικράτηση, θα ακολουθήσει ένας κύκλος
αλληλοκατηγοριών και μια νέα ροή προσφύγων που θα κλονίσει
την Ευρώπη. Αυτό θα ενισχύσει τις φωνές που στηρίζουν τον
Πούτιν και αντιτίθενται στην Ε.Ε. Οι κύριοι κίνδυνοι για το
2025 θα επηρεάσουν με διαφορετικό τρόπο τις ΗΠΑ και την
Ευρώπη.
Οι πιθανές αυξήσεις
των δασμών από τον Τραμπ θα προκαλούσαν κυρίως αύξηση του
πληθωρισμού, παρά μια επιβράδυνση της αμερικανικής
οικονομίας, ενώ οι εμπορικοί εταίροι με εξαγωγικό
προσανατολισμό θα υποστούν μεγαλύτερο πλήγμα στην ανάπτυξή
τους. Για την Ευρώπη, οι βασικοί κίνδυνοι θα γίνουν άμεσα
εμφανείς, ενώ οι συνέπειες για τις ΗΠΑ, από τις αυξήσεις
δασμών και τη μειωμένη μετανάστευση, θα χρειαστούν χρόνο για
να φανούν, αλλά θα διαρκέσουν περισσότερο.
|