Από το Marx ως το Soros

Καθημερινή Στήλη με άρθρα για την παγκόσμια οικονομία και όχι μόνο

Επικοινωνήστε μαζί μας μέσω της Φόρμας Επικοινωνίας του GFF

 Ο Τραμπ, ο Πολ Ράιαν και τα «ανθρωπάκια»

00:01 - 15/11/17

Ένα ομολογουμένως πολύ ενδιαφέρον άρθρο έγραψε στην προσωπική του στήλη στους New York Times ο διάσημος οικονομολόγος Paul Krugman. Όπως έγραψε ο βραβευμένος οικονομολόγος , ο​​Ντόναλντ Τραμπ ήθελε το νομοσχέδιό του για τη φορολογική «μεταρρύθμιση» να ονομαστεί «Μειώσεις, μειώσεις, μειώσεις». Δυστυχώς, οι Ρεπουμπλικανοί δεν του έκαναν τη χάρη και πήρε μια ανιαρή ονομασία που δεν θυμάται κανένας. Θα μπορούσε, όμως, να ονομαστεί «νομοσχέδιο Λέονα Χέλμσλεϊ» από το όνομα της ιδιοκτήτριας ξενοδοχείων της Νέας Υόρκης, που καταδικάστηκε για φοροδιαφυγή αλλά έγινε γνωστή από τη δήλωσή της «μόνον τα ανθρωπάκια πληρώνουν φόρους».

Σε τελική ανάλυση, αυτό είναι το περιεχόμενο του νομοσχεδίου. Μεροληπτεί υπέρ των πλουσίων και κατά της μεσαίας τάξης, όπως δηλαδή πάντα οι προτάσεις των Ρεπουμπλικανών. Το θέμα δεν είναι, όμως, μόνον η μεροληψία υπέρ των υψηλών εισοδημάτων. Ευνοεί συστηματικά όσους ζουν από την περιουσία τους έναντι των φτωχών ανθρώπων που αναγκάζονται να δουλεύουν για να ζήσουν. Ας εξετάσουμε τέσσερις υποθετικούς φορολογουμένους και πώς θα αντιμετωπιστούν βάσει του νομοσχεδίου των Ρεπουμπλικανών. Πρώτον, ας δούμε την ιδανική οικογένεια για την οποία μιλάει συνέχεια ο Πολ Ράιαν, μια οικογένεια με δύο παιδιά με ετήσιο εισόδημα 59.000 δολάρια. Τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του νομοσχεδίου, η οικογένεια αυτή θα καταβάλει όντως μειωμένους φόρους. Αυτό, όμως, θα συμβεί χάρη σε πολλές φοροαπαλλαγές που θα εκπνέουν τα επόμενα χρόνια ή που θα εξουδετερωθούν από τον πληθωρισμό. Μέχρι το 2027 αυτή η οικογένεια θα καταβάλει σημαντικά υψηλότερους φόρους σε σύγκριση με σήμερα.

Δεύτερον, ας εξετάσουμε κάποιον που βρίσκεται ψηλότερα αλλά εργάζεται για να ζήσει. Ας πούμε ότι έχει ετήσιο εισόδημα 400.000 δολαρίων, όπως τα υψηλόβαθμα στελέχη της Wall Street. Αν δεν υπολογίσει κανείς τους φόρους που εκπίπτουν, θα πληρώνει μερικές εκατοντάδες δολάρια λιγότερους φόρους. Αν, όμως, συνεκτιμήσουμε τις υφιστάμενες εκπτώσεις φόρου, ιδιαιτέρως τους πολιτειακούς και δημοτικούς φόρους που σήμερα εκπίπτουν αλλά η έκπτωση θα καταργηθεί, ο άνθρωπος αυτός θα καταλήξει να πληρώνει περισσότερους φόρους. Ασφαλώς, δεν αφορά μόνον τα στελέχη της Wall Street. Το ίδιο θα συμβεί σε γιατρούς, δικηγόρους, μηχανολόγους και όλους τους καλοπληρωμένους επαγγελματίες. Το Κέντρο Φορολογικής Πολιτικής υπολογίζει ότι οι φόροι θα αυξηθούν για τουλάχιστον το 1/4 του πληθυσμού. Για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα από 200.000 έως 500.000 δολάρια, οι φόροι θα αυξηθούν πάνω από 40%.

Τι θα συμβεί, όμως, με τους ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων; Με την υφιστάμενη νομοθεσία τα έσοδα της επιχείρησής τους καταγράφονται ως προσωπικό εισόδημα και φορολογούνται αναλόγως. Το νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικανών θα δώσει σε αυτούς τους ανθρώπους τη δυνατότητα να φορολογούνται με συντελεστή 25%. Αυτό, όμως, δίνει τη δυνατότητα να καταχραστεί κανείς τη σχετική διάταξη, καθώς θα μπορεί οποιοσδήποτε καλοπληρωμένος επαγγελματίας να καταχωρίζεται ως επιχειρηματίας. Για να περιοριστούν τα περιθώρια κατάχρησης, το νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικανών προβλέπει ότι ο συντελεστής του 25% θα ισχύει μόνον για τους «παθητικούς» αποδέκτες εισοδημάτων. Εν ολίγοις, δικαιούσθε την πλήρη έκπτωση φόρου μόνον αν έχετε επιχείρηση αλλά δεν απασχολείστε εσείς σε αυτήν.

Ας εξετάσουμε, τέλος, ένα πολύ τυχερό άτομο που έχει κληρονομήσει μερίδιο σε επιχείρηση και δεν εργάζεται σε αυτήν. Εχει επίσης κληρονομήσει πακέτο μετοχών. Θα κληρονομήσει την περιουσία του αφορολόγητη επειδή το νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικανών καταργεί τον φόρο περιουσίας. Θα φορολογείται με χαμηλό συντελεστή για τα έσοδα της επιχείρησής του και οι μετοχές του θα αποδίδουν υψηλότερα μερίσματα εφόσον το νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικανών μειώνει δραματικά τους εταιρικούς φόρους προς όφελος των μετόχων. Οταν ο Γκάρι Κον, βασικός οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ, υποστηρίζει πως στόχος του νομοσχεδίου είναι να «εκχωρήσει φοροαπαλλαγές στις οικογένειες της μεσαίας τάξης» ισχυρίζεται ότι το μαύρο είναι άσπρο. Το νομοσχέδιο αυτό δεν βοηθάει τη μεσαία τάξη ούτε τους εύπορους και μεροληπτεί εναντίον όσων εργάζονται σκληρά προς όφελος των αδρανών πλουσίων.

Παράλληλα, όμως, θα επιφέρει αύξηση του χρέους της χώρας κατά 1,7 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία. Εν ολίγοις, αν ψηφιστεί, οι Ρεπουμπλικανοί θα καταφύγουν στις γνωστές θέσεις τους κατά των ελλειμμάτων και θα ζητήσουν περικοπές δαπανών. Δεδομένου, δε, ότι οι ομοσπονδιακές δαπάνες εντάσσονται στα διάφορα κοινωνικά προγράμματα που ωφελούν τη μεσαία τάξη και την εργατική τάξη, το αποτέλεσμα του νομοσχεδίου θα είναι να φτωχύνει τους περισσότερους εργαζόμενους Αμερικανούς, ακόμη και όσους δεν θα καταβάλουν άμεσα περισσότερους φόρους. Και αυτό θα γίνει προς όφελος μιας ελάχιστης μειοψηφίας, ιδιαιτέρως όσων έχουν πλούτο για τον οποίο δεν εργάστηκαν ποτέ.