00:01 - 23/01/25

Έλληνες – Ικανοποίηση

Οι Ελληνες ήταν σε γενικές γραμμές ικανοποιημένοι από τη ζωή τους, σύμφωνα με σχετική έρευνα της Eurostat το 2023, αλλά ο βαθμός ικανοποίησής τους ήταν ο δεύτερος χαμηλότερος στην ΕΕ.

Ο δείκτης ικανοποίησης από τη ζωή, που καταρτίζει η Eurostat με βάση επιμέρους δείκτες, όπως οι συνθήκες διαβίωσης και η απασχόληση, διαμορφώθηκε στις 7,3 μονάδες στην ΕΕ, με βάση μία κλίμακα από το 0 έως το 10. 

Στην Ελλάδα, ο δείκτης ήταν ο δεύτερος χαμηλότερος με 6,9 μονάδες, όσο και της Λετονίας, αλλά ήταν κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ. Η Βουλγαρία ήταν η χώρα με τον χαμηλότερο δείκτη (5,9 μονάδες), ενώ ο υψηλότερος σημειώθηκε στη Φινλανδία (7,8 μονάδες) και ακολουθούσαν το Βέλγιο, η Αυστρία, η Ρουμανία και η Σλοβενία με 7,7 μονάδες. 

Όπως σημειώνει η Eurostat, όλες οι χώρες, με εξαίρεση τη Βουλγαρία, είχαν δείκτη υψηλότερο από το 6, που σημαίνει ότι όσοι απάντησαν στην έρευνα θεωρούσαν τους εαυτούς τους ικανοποιημένους παρά όχι από τη ζωή τους.

Από ποιους παράγοντες επηρεάζεται ο δείκτης

Ο δείκτης ικανοποίησης επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, το επίπεδο εκπαίδευσης, η οικογένεια και η οικονομική κατάσταση. 

Οι νεότεροι (16-29 ετών) στην ΕΕ ήταν συνολικά περισσότερο ικανοποιημένοι με τη ζωή τους σε σύγκριση με τους ηλικίας 65 ετών και άνω. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για τη Δανία, τη Σουηδία, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και τη Φινλανδία, όπου οι μεγαλύτερης ηλικίας (65 και άνω) ήταν πιο ικανοποιημένοι. 

Οσο υψηλότερο είναι το εισοδηματικό και εκπαιδευτικό επίπεδο των ανθρώπων, τόσο περισσότερο τείνουν να είναι ικανοποιημένοι κατά μέσο όρο από τη ζωή τους, αλλά ακόμη και όσοι ανήκουν στις χαμηλότερες κατηγορίες γενικά είναι περισσότερο ικανοποιημένοι παρά όχι. 

Ελληνική Οικονομία

Στα της ελληνικής οικονομίας τώρα, έχοντας πάντα πολλές ενστάσεις για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης αυτής της χώρας, αν και πάντα λέμε πως πλέον είμαστε μια χώρα – οικονομία σε κανονικότητα, σε μια κατάσταση που καμία σχέση δεν έχει με τα όσα συνέβαιναν τα χρόνια της κρίσης. Πολύ to the point ένα χθεσινό άρθρο της Καθημερινής. Συγκεκριμένα, υψηλή αύξηση του δυνητικού ΑΕΠ κατά την περίοδο των χρηματοδοτήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης (2,5% το 2025 και 2,4% το 2026) και απότομη υποχώρηση στη συνέχεια (1,7% το 2027 και 1,5% το 2028) προβλέπει το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό διαρθρωτικό σχέδιο της Ελλάδας, που ενέκρινε χθες το ΕCOFIN. Κατά μέσον όρο το μέσο δυνητικό ΑΕΠ της περιόδου 2025-2028 διαμορφώνεται στο 2%.

Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, το ελληνικό ήταν ένα από τα 21 σχέδια που πήραν το πράσινο φως του συμβουλίου υπουργών, ενώ σε 8 κράτη-μέλη οι υπουργοί Οικονομικών απηύθυναν συστάσεις να διορθώσουν τα υπερβολικά ελλείμματά τους.

Ως προς το ΑΕΠ, το συμβούλιο επισήμανε στη χθεσινή του σύσταση προς την Ελλάδα ότι η πρόβλεψη της Κομισιόν ήταν χαμηλότερη, κατά μέσον όρο 1,3%. Η επιφύλαξη, όμως, του συμβουλίου για τον αισιόδοξο ρυθμό ανάπτυξης του ελληνικού σχεδίου αντισταθμίζεται από τις μετριοπαθείς προβλέψεις του σχεδίου για τις δημοσιονομικές επιδόσεις και ειδικά για τα έσοδα. Εδώ η Κομισιόν εμφανίζεται, μάλιστα, πιο αισιόδοξη. Με αυτά τα δεδομένα, το συμβούλιο ενέκρινε το ελληνικό σχέδιο, το οποίο προβλέπει αυξημένα όρια ετήσιων δαπανών, σε σύγκριση με τις αρχικές προτάσεις της Κομισιόν. Συγκεκριμένα, τα όρια αύξησης των δαπανών είναι 3,7% φέτος, 3,6% το 2026, 3,1% το 2027 και 3% το 2028 (κατά μέσον όρο 3,3%), έναντι πρότασης της Κομισιόν για αύξηση 3% το 2025, 3,2% το 2026, 3,1% το 2027 και 3% το 2028, και κατά μέσον όρο 3,1%.

Σε ανακοίνωση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη επισημαίνεται ότι ενώ το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα προβλέπει αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών κατά 3,7 δισ. ευρώ το 2025 (3,7%), «η διαφαινόμενη υπέρβαση των στόχων του προϋπολογισμού 2024 δημιουργεί προϋποθέσεις για περαιτέρω θετικές πρωτοβουλίες, ιδίως μειώσεις φόρων, που θα ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό το φθινόπωρο στη ΔΕΘ». Οπως έχει αναφερθεί, τα περιθώρια για παροχές τα επόμενα έτη είναι 500 εκατ. ευρώ, τα οποία ενδέχεται να διευρυνθούν υπό προϋποθέσεις και ύστερα από διαπραγμάτευση με την Κομισιόν. Ο κ. Χατζηδάκης είχε πρόσφατα δηλώσει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025 αναμένεται να διαμορφωθεί κοντά στο 3% του ΑΕΠ, έναντι πρόβλεψης του προϋπολογισμού για 2,5% του ΑΕΠ.

Το χθεσινό ECOFIN ενέκρινε, εξάλλου, το αναθεωρημένο σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης, που περιλαμβάνει τα προγράμματα «Σπίτι μου ΙΙ» και «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», τη χρηματοδότηση 37.000 απογευματινών χειρουργείων, και τροποποιήσεις οροσήμων και δράσεων του 5ου αιτήματος πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Επενδυτικό Κενό

Παρά τη στήριξη από τα δισεκατομμύρια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να καλύψει τις απώλειες της προηγούμενης δεκαετίας ούτε να εξαλείψει το επενδυτικό χάσμα με την Ευρώπη που έχει δημιουργηθεί από το 2009. Αν και οι επενδύσεις στη χώρα αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό σε σύγκριση με την Ευρωζώνη και την ΕΕ, το επίπεδό τους θα εξακολουθήσει να υπολείπεται του μέσου όρου της Ευρώπης.

Επενδυτικό κενό έως το 2026

Σύμφωνα με τον Γιάννη Τσουκαλά, επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής (ΓΠτΒ), η απόσταση στις επενδύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και τον μέσο όρο της Ευρωζώνης μειώνεται, αλλά το επενδυτικό κενό δεν αναμένεται να κλείσει μέχρι το τέλος του 2026. Συγκεκριμένα, το ΓΠτΒ εκτιμά ότι το 2026 θα παραμένει στο 2%-3%, μεταφραζόμενο σε επενδυτικό έλλειμμα 4-5 δισ. ευρώ ετησίως.

Το επενδυτικό κενό ορίζεται ως η διαφορά στις συνολικές επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ, μεταξύ Ελλάδας και της Ευρωζώνης, με βάση πραγματικά δεδομένα σε τιμές του 2015. Η κρίση της περασμένης δεκαετίας διεύρυνε σημαντικά το χάσμα, φτάνοντας στο υψηλό των 10,7 ποσοστιαίων μονάδων το 2019. Παρά την μετέπειτα μείωση, το 2023 το κενό παρέμενε στις 5,4 ποσοστιαίες μονάδες.

Προβλέψεις για τα έτη 2024-2026

Η έκθεση του ΓΠτΒ αναφέρει ότι το επενδυτικό κενό θα μειωθεί περαιτέρω, φτάνοντας το 4% το 2024, το 3% το 2025 και το 2,3% το 2026. Για το 2025 προβλέπεται αύξηση επενδύσεων στην Ελλάδα κατά 7,9%, ενώ διεθνείς οργανισμοί όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ΟΟΣΑ εκτιμούν υψηλότερες επιδόσεις, έως 8,9%. Παράλληλα, η Ευρωζώνη αναμένεται να καταγράψει αύξηση μόλις 1,8% στις επενδύσεις, ενισχύοντας τη σχετική σύγκλιση.

Δυσκολίες στην επίτευξη στόχων

Παρά τις θετικές προβλέψεις, η Ελλάδα ξεκινά από χαμηλή βάση, γεγονός που δυσχεραίνει την πλήρη εξάλειψη του κενού. Επιπλέον, ο στόχος της κυβέρνησης για αύξηση 6,7% στις επενδύσεις το 2024 θεωρείται δύσκολος, δεδομένων των χαμηλών επιδόσεων κατά τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2023. Συγκεκριμένα, η αύξηση κυμάνθηκε μόλις στο 4%, με το δ' τρίμηνο να απαιτεί ενίσχυση άνω του 10% για να επιτευχθεί ο στόχος.

Προοπτικές και αβεβαιότητες

Ο κ. Τσουκαλάς ανέφερε ότι ο πραγματικός ρυθμός αύξησης μπορεί να είναι ελαφρώς υψηλότερος από αυτόν που έχει καταγράψει η ΕΛΣΤΑΤ, λόγω της αύξησης αποθεμάτων κεφαλαίου. Το ΓΠτΒ σχεδιάζει να εξετάσει την πορεία αυτών των αποθεμάτων σε επόμενη έκθεση, σημειώνοντας ότι έχουν ήδη συμβάλει στη μείωση του επενδυτικού κενού τα τελευταία χρόνια.

Παρότι η δυναμική των επενδύσεων είναι ενθαρρυντική, παραμένει σαφές ότι το κλείσιμο του επενδυτικού χάσματος με την Ευρώπη αποτελεί μακροπρόθεσμη πρόκληση.

Κλιματική Αλλαγή

Στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής τώρα. Το BBC παραθέτει τα συμπεράσματα μιας άκρως πρωτοποριακής μελέτης προοιωνίζουν πως η κλιματική αλλαγή δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού στον άνθρωπο. Προσομοιώνοντας την ατμόσφαιρα του μέλλοντος, οι επιστήμονες ελπίζουν να καταλάβουν εάν τα δέντρα θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως πνεύμονες του πλανήτη.

«Η βελανιδιά είναι η “βασίλισσα”», λέει ο Ρομπ ΜακΚένζι, επιστήμονας που ειδικεύεται στην ατμόσφαιρα και διευθυντής του Ινστιτούτου Δασικής Έρευνας του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ.

Ο ΜακΚένζι και οι συνάδελφοί πραγματοποιούν ένα πείραμα σε ένα ήσυχο δάσος λίγο έξω από το Μπέρμιγχαμ. Έχουν αντλήσει διοξείδιο του άνθρακα (CO2) γύρω από τις ώριμες βελανιδιές του για να προσομοιώσουν την ατμόσφαιρα που αναμένεται να καλύψει τον πλανήτη Γη μέχρι το έτος 2050.

Αυτή η μικρή δασώδης περιοχή, που βρίσκεται κοντά σε μια αστική μητρόπολη, δεν είναι η μόνη που υπολογίζεται πως θα δεχτεί μια «έκρηξη» αυξημένων επίπεδων CO2. Ερευνητές σε όλο τον κόσμο, από την Αυστραλία μέχρι το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, πειραματίζονται σε δάση σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν καλύτερα τον ρόλο των δέντρων στη διατήρηση της δροσιάς της Γης. Τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να μεταμορφώσουν την κατανόησή μας για το πώς τα δάση του μέλλοντος θα ανταποκριθούν στην κλιματική αλλαγή.

Ο ΜακΚένζι και οι συνεργάτες του διεξάγουν το πείραμά τους εδώ και επτά χρόνια, και τα αποτελέσματα τους εξέπληξαν. Σε αντίθεση με κάποιες προηγούμενες αναλύσεις, η μελέτη τους δείχνει ότι τα δέντρα απορροφούν περισσότερο άνθρακα όταν γερνούν. Είναι ένα εύρημα που καταδεικνύει την τεράστια σημασία των ώριμων, εύκρατων δασών όσον αφορά στη ρύθμιση του κλίματος.

Επιπλέον, για πρώτη φορά, ο ΜακΚένζι και οι συνάδελφοί του απέδειξαν πως οι μικροσκοπικοί οργανισμοί που ζουν σε αυτά τα δέντρα δεσμεύουν το μεθάνιο: ακόμη ένα αέριο του θερμοκηπίου που είναι επιβλαβές για την ατμόσφαιρα.

Το φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου της Γης -αέρια όπως το CO2 και το μεθάνιο απορροφούν τη θερμότητα του Ήλιου ενόσω ακτινοβολεί πίσω από την επιφάνεια της Γης, παγιδεύοντάς την στην ατμόσφαιρα- είναι ζωτικής σημασίας τον πλανήτη· για να διατηρηθεί η ζωή πάνω του όπως την ξέρουμε. Βοηθά στην άνετη διατήρηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας του επιφανειακού αέρα πάνω από το μηδέν.

Εν τω μεταξύ, οι καταβόθρες άνθρακα -όπως τα δάση, οι ωκεανοί και τα εδάφη- απορροφούν CO2 από την ατμόσφαιρα, αποτρέποντας την υπερθέρμανση της Γης λόγω του εν λόγω φαινομένου του θερμοκηπίου. Το κλίμα μας υπάρχει κατ’ αυτόν τον εδώ και χιλιετίες, σε μια λεπτή κατάσταση ισορροπίας.

Ωστόσο, με την αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, η ποσότητα αυτών των αερίων που απορροφάται από τη φύση έχει επίσης αυξηθεί. Έχει κάνει τα φυτά να αναπτύσσονται πιο γρήγορα, μια διαδικασία γνωστή ως λίπανση CO2.

Οι φυσικές καταβόθρες άνθρακα απορροφούν επί του παρόντος περίπου το ήμισυ του συνόλου των εκπομπών άνθρακα που παράγονται από τον άνθρωπο, σύμφωνα με εκτιμήσεις. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι μπορεί να βρισκόμαστε στα πρόθυρα της ανατροπής της ισορροπίας – με τις καταβόθρες τόσο των ωκεανών όσο και της ξηράς να δείχνουν σημάδια ότι δυσκολεύονται να συμβαδίσουν.

Στην πραγματικότητα, η ακραία ζέστη και η ξηρασία, οι δασικές πυρκαγιές και η αποψίλωση των δασών, η αλλαγή χρήσης γης, το λιώσιμο του μόνιμου παγετού και η θέρμανση των ωκεανών θα μπορούσαν όλα τους να οδηγήσουν σε καταβόθρες άνθρακα, όπως τα δάση που μετατρέπονται σε πηγές άνθρακα – που σημαίνει ότι εκπέμπουν περισσότερο CO2 από ό,τι απορροφούν.

«Η κλιματική αλλαγή συμβαίνει πιο γρήγορα, όπως καταλαβαίνουμε, από τη φυσική προσαρμοστικότητα κάθε οικοσυστήματος», λέει ο ΜακΚένζι. «Τα έλη μετατρέπονται σε θαμνώδη δάση, τα θαμνώδη δάση μετατρέπονται σε λίμνες. Είναι μια αλλαγή συστήματος. Και τα δάση είναι τόσο ευάλωτα όσο κάθε οικοσύστημα».

Τα ίδια τα είδη δέντρων κινδυνεύουν επίσης ολοένα και περισσότερο. Σύμφωνα με τη σχετική «Κόκκινη Λίστα 2024» της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης, πάνω από το ένα τρίτο των δέντρων στον κόσμο κινδυνεύουν με άμεση εξαφάνιση λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, της αποψίλωσης των δασών και των χωροκατακτητικών ειδών.

Μπορούμε, λοιπόν, να βασιστούμε στα δέντρα για να συνεχίσουμε να κρατάμε τη Γη δροσερή;

O ΜακΚένζι και οι συνεργάτες του αγωνίζονται για να κατανοήσουν καλύτερα τον ρόλο που παίζουν τα δέντρα στη ρύθμιση του κλίματος της Γης. «Η ομάδα είναι εδώ κάθε μέρα», λέει ο ΜακΚένζι. «Νοιάζονται βαθιά για αυτό που κάνουν. Κάθε μέρα, μερικές φορές και Σαββατοκύριακο».

Το πείραμά τους στο δάσος περιλαμβάνει τη μελέτη του τρόπου με τον οποίο το αυξημένο CO2 επηρεάζει ένα τεράστιο φάσμα διεργασιών – από τις ροές άνθρακα των δασών, τους κύκλους θρεπτικών ουσιών και τη χρήση του νερού μέχρι τη συνολική βιοποικιλότητα και τις δομές των οικοσυστημάτων.

Το περίσσιο CO2 προέρχεται από την αναερόβια χώνευση των υπολειμμάτων τροφίμων σε δύο τεράστιες δεξαμενές ακριβώς έξω από τη βάση της ομάδας, στην άκρη του δάσους. Οι σωλήνες μεταφέρουν το CO2 στο δάπεδο του δάσους, όπου σωλήνες αποχέτευσης ύψους οκτώ ορόφων φτάνουν στην κορυφή του θόλου.

Αυτοί οι σωλήνες, που είναι κρυμμένοι ανάμεσα στους κορμούς των δέντρων και στηρίζονται σε μεταλλικούς πύργους, διαθέτουν απλές τρύπες που επιτρέπουν στο CO2 να διαφύγει στην ατμόσφαιρα. Το αέριο είναι παρόν για περίπου ένα λεπτό, λέει ο ΜακΚένζι, προτού είτε απορροφηθεί από τα δέντρα είτε διαλυθεί στον περιβάλλοντα αέρα.

Εν τω μεταξύ, στρατηγικά τοποθετημένοι σταθμοί συλλέγουν δεδομένα για τα πάντα, από τη σύνθεση του εδάφους έως τους πληθυσμούς εντόμων και πολλά άλλα, βοηθώντας τους ερευνητές να κατανοήσουν τον αντίκτυπο του αυξημένου CO2 σε ολόκληρο το οικοσύστημα.

Τα μέχρι στιγμής, αποτελέσματα του πειράματος δείχνουν ότι τα ώριμα δάση που εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα CO2 όχι μόνο συνεχίζουν να δεσμεύουν άνθρακα καθώς γερνούν, αλλά τον αποθηκεύουν και για περισσότερο από τα δέντρα που εκτίθενται σε χαμηλότερα επίπεδα CO2, αναπτύσσοντας επιπλέον φλοιό.

Όταν εκτέθηκαν στον όγκο του CO2 που οι επιστήμονες εκτιμούν ότι θα υπάρχει στην ατμόσφαιρά μας μέχρι τη δεκαετία του 2050, τότε τα δέντρα αύξησαν την παραγωγή του ξύλου τους κατά 10%. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς τα δέντρα μπορούν να αποθηκεύουν άνθρακα στο ξύλο τους για δεκαετίες. Τα φύλλα ή οι ρίζες τους, αντιθέτως, αποσυντίθενται πιο γρήγορα κι επομένως επιστρέφουν πιο γρήγορα τον άνθρακά τους πίσω στην ατμόσφαιρα.

Αυτά τα ευρήματα βοηθούν να αποκαλυφθεί ο σημαντικός ρόλος που θα διαδραματίσουν τα ώριμα δάση ως αποθήκες άνθρακα και φυσικές κλιματικές λύσεις τις επόμενες δεκαετίες. Το γεγονός ότι τα μικρόβια που ζουν στους θόλους αυτών των ώριμων βελανιδιών καταναλώνουν και μεθάνιο, αποτελεί πρόσθετο πλεονέκτημα για τον μετριασμό των επιπτώσεων των ανθρώπινων εκπομπών. Αυτή η διαδικασία ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 2024, σε αυτό ακριβώς το εγγλέζικο κομμάτι δάσους, και σημαίνει ότι τα δάση είναι ακόμη πιο σημαντικά για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής απ’ ό,τι είχαν καταλάβει οι επιστήμονες.

Οι συγκεντρώσεις μεθανίου στην ατμόσφαιρα αυξάνονται ραγδαία εδώ και δεκαετίες. Αυτό το αέριο του θερμοκηπίου είχε προκαλέσει περίπου το ένα τρίτο της θέρμανσης του κλίματος από την προβιομηχανική εποχή.

Το μεθάνιο είναι πολλές φορές πιο ισχυρό από το CO2, όσον αφορά την ικανότητά του να παγιδεύει θερμότητα στην ατμόσφαιρα. Αλλά ενώ το CO2 μπορεί να διατηρηθεί για εκατοντάδες χρόνια, το μεθάνιο έχει διάρκεια ζωής στην ατμόσφαιρα περίπου μία δεκαετία. Αυτό σημαίνει ότι η απομάκρυνση του μεθανίου από την ατμόσφαιρα μπορεί να έχει γρήγορα αποτελέσματα – και αν αυτό ενισχυθεί, τότε θα μπορούσε να αποτελέσει μια «γρήγορη νίκη για το κλίμα».

Τα ευρήματα της ομάδας δείχνουν ότι τα δέντρα καταλαμβάνουν περίπου 25 έως 50 εκατομμύρια τόνους ατμοσφαιρικού μεθανίου κάθε χρόνο, καθιστώντας τα ευεργετικά για το κλίμα σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι τους πιστωνόταν – κατά 7 με 12% περισσότερο.

Άλλα πειραματικά δάση, επίσης αρχίζουν ν’ αποδίδουν δεδομένα. Σε άλλες γωνιές του κόσμου.

Το πρώτο πείραμα CO2 που πραγματοποιήθηκε σε τροπικό δάσος, που ξεκίνησε το 2023, σε ένα από τα μεγαλύτερα υπαίθρια εργαστήρια στον κόσμο, βρίσκεται στα αρχικά του στάδια.

Ο Αμαζόνιος φιλοξενεί περισσότερο από το 10% όλης της επίγειας βιοποικιλότητας και αποθηκεύει ποσότητα άνθρακα που ισοδυναμεί με περίπου 20 χρόνια παγκόσμιων εκπομπών CO2. Ωστόσο, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η άνοδος της θερμοκρασίας, οι ακραίες ξηρασίες, η αποψίλωση των δασών και οι πυρκαγιές σημαίνουν ότι το δασικό σύστημα του Αμαζονίου θα μπορούσε «να φτάσει σύντομα σε ένα οριακό σημείο, προκαλώντας μεγάλης κλίμακας κατάρρευση».

Σε ένα κομμάτι ώριμου τροπικού δάσους στην καρδιά του Αμαζονίου, κοντά στο Μανάους της Βραζιλίας, οι ερευνητές αντλούν τα προβλεπόμενα μελλοντικά επίπεδα CO2 στην ατμόσφαιρα πάνω από τα δέντρα, μέσω της ίδιας τεχνολογίας που χρησιμοποιεί η ομάδα του ΜακΚένζι. Eλπίζουν να κατανοήσουν καλύτερα πώς θα ανταποκριθεί το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου στην κλιματική αλλαγή.

Κανένα μέγεθος αναδάσωσης δεν θα ήταν ικανό να μας επιτρέψει να συνεχίσουμε να καίμε ορυκτά καύσιμα με τον ρυθμό που τα καίμε, τονίζει ο ΜακΚένζι. «Σίγουρα, τα δάση διαδραματίζουν τον δικό τους ρόλο – αλλά δεν αποτελούν πανάκεια», προσθέτει ο ειδικός.

Όμως, όπως υποστηρίζει, η δουλειά που κάνει ο ίδιος και οι συνάδελφοί του «αλλάζει το παιχνίδι». Όχι μόνο επειδή καταδεικνύει τον αντίκτυπο που θα μπορούσαν να έχουν τα εύκρατα δάση στο μελλοντικό κλίμα. Αυτό, λέει ο ΜακΚένζι, είναι κάτι που κινδυνεύουμε να ξεχάσουμε.

Πολιτικά πρόσωπα και σε υπουργεία;

Όπως τώρα σχολίαζε ο Βηματοδότης. Η επιλογή ενός πολιτικού προσώπου στο ύπατο αξίωμα της χώρας, μεσούσης της κυβερνητικής θητείας της ΝΔ, έβαλε, μαθαίνω, σε σκέψεις πολλά γαλάζια στελέχη. Μήπως, λένε, αυτό το μέτρο της επιλογής πολιτικού προσώπου, επεκταθεί και στη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου; Δηλαδή σε καίρια σημεία θα τοποθετηθούν, όποτε γίνει ο ανασχηματισμός, υπουργοί με πολιτική εμπειρία; Κάτι που πιθανόν να σημαίνει ότι θα αντικατασταθούν οι εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί; Όχι όλοι, ίσως μερικοί.

Και οι υπόλοιποι; Θα πείτε; Σίγουρα, μου λένε κυβερνητικές πηγές, ο Πρωθυπουργός θα τους δώσει τη δυνατότητα, εάν θέλουν να πολιτευτούν, να επιλέξουν μια εκλογική περιφέρεια προς τούτο. Ήδη έγινε η πρώτη κίνηση. Στη θέση του (εξωκοινοβουλευτικού) υφυπουργού Κώστα Φραγκογιάννη, ο Μητσοτάκης τοποθέτησε ένα κοινοβουλευτικό, τον Τάσο Χατζηβασιλείου και όχι (πάλι) έναν εξωκοινοβουλευτικό.