Με τις κινήσεις Tramp να συνεχίζουν να μονοπωλούν το
επίκεντρο του ενδιαφέροντος, όλο και περισσότεροι
οικονομολόγοι εμφανίζονται ανήσυχοι ότι αργά ή γρήγορα αυτές
τις κινήσεις του “φοβερού και τρομερού” Tramp, η αμερικανική
αλλά και η παγκόσμια οικονομία θα τα βρει μπροστά της. Είναι
χαρακτηριστικό ότι όπως πριν από μερικές ημέρες έγραψε το
Reuters, ο πρόεδρος της αμερικανικής ομοσπονδιακής τράπεζας
Τζερόμ Πάουελ αρχίζει να βάζει τη σφραγίδα του στην
αμερικανική νομισματική πολιτική, λέγοντας πως θα λαμβάνει
αποφάσεις βασιζόμενος περισσότερο σε στοιχεία για την
εξέλιξη της οικονομίας και λιγότερο σε θεωρητικά μοντέλα που,
όπως είπε, ενδέχεται να αποτελέσουν κακό οδηγό. Με αυτό τον
τρόπο ο Πάουελ προετοιμάζει το έδαφος για μεγαλύτερο σε
διάρκεια κύκλο αύξησης των επιτοκίων δανεισμού, ενώ
εντείνεται η συζήτηση μεταξύ των Αμερικανών κεντρικών
τραπεζιτών για το ποιο είναι το κατάλληλο ύψος επιτοκίων
δανεισμού για μια οικονομία που έχει ανακάμψει σχεδόν πλήρως.
Επιπλέον, είναι πιθανό να μην έχουν καταγραφεί όλες οι
επιπτώσεις από την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική που
ακολουθεί ο Ντόναλντ Τραμπ. Από την άλλη πλευρά, δεν έχει
καταγραφεί ούτε επιβράδυνση της οικονομίας εξαιτίας της
εμπορικής πολιτικής Τραμπ, αλλά αν συμβεί αυτό, τότε
ενδέχεται η Fed να αναγκαστεί να ολοκληρώσει συντομότερα τον
κύκλο αύξησης των επιτοκίων δανεισμού.
Τέτοια διλήμματα είναι άγνωστα για την Fed που τα
προηγούμενα χρόνια επικεντρωνόταν αποκλειστικά σε δύο
απειλές: υπερβολικά χαμηλό πληθωρισμό και υποτονική
οικονομική ανάπτυξη. Σήμερα με την ανεργία στο 3,9%, δηλαδή
χαμηλότερα από το επίπεδο το οποίο θεωρούν βιώσιμο οι
περισσότεροι οικονομολόγοι, και τον πληθωρισμό κοντά στον
στόχο της Fed για 2%, η κατάσταση της οικονομίας φαντάζει
λιγότερο εύθραυστη. Στην ομιλία που εκφώνησε ο Πάουελ την
περασμένη Παρασκευή στο ετήσιο συμπόσιο της Fed, ανέπτυξε τη
νέα στρατηγική που θα βασίζεται περισσότερο στην κρίση των
κεντρικών τραπεζιτών και λιγότερο σε μεταβλητές παραμέτρους
όπως το λεγόμενο φυσικό επιτόκιο δανεισμού. Πρόκειται για
ένα μεταβλητό θεωρητικό επίπεδο όπου τα επιτόκια δανεισμού
ούτε επιταχύνουν ούτε επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη.
Ο Πάουελ τόνισε πως οι κεντρικοί τραπεζίτες θα πρέπει να
διαισθάνονται περισσότερο προς τα πού οδεύει η οικονομία,
παραθέτοντας περιπτώσεις όπου η Fed έχει κάνει λάθη επειδή
βασιζόταν υπερβολικά σε τεχνικές εκτιμήσεις ενώ είχε
καλύτερα αποτελέσματα όταν βασιζόταν στη διαίσθηση. Οι
κεντρικοί τραπεζίτες συνομιλούν τακτικά με δεκάδες
επιχειρηματίες προσπαθώντας να αξιολογήσουν προς τα πού
κινείται η οικονομία προτού εμφανιστούν επίσημα στοιχεία.
Αυτή η προσέγγιση ίσως να ταιριάζει καλύτερα στα
χαρακτηριστικά του Πάουελ, ο οποίος έχει υπόβαθρο στις
αγορές και στα νομικά, και θα περιορίσει την επιρροή
τεχνικών που επικεντρώνονταν περισσότερο στον υπολογισμό του
φυσικού επιτοκίου δανεισμού και της πλήρους απασχόλησης.
Πολλοί Αμερικανοί κεντρικοί τραπεζίτες έχουν αρχίσει να
υποπτεύονται πως το φυσικό επιτόκιο δανεισμού είναι
υψηλότερο απ’ όσο θεωρούσαν εξαιτίας της επεκτατικής
δημοσιονομικής πολιτικής του Τραμπ και άλλων εξελίξεων. Αν
όντως συμβαίνει αυτό, τότε ανοίγει ο δρόμος ώστε η Fed να
αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού περισσότερο απ’ όσο υπολογίζει
σήμερα η αγορά, επιχειρηματολογώντας πως η νομισματική
πολιτική δεν είναι περιοριστική αλλά απλώς η αρμόζουσα.
Πέρα από το να δηλώσει ότι περαιτέρω, σταδιακή, αύξηση των
επιτοκίων δανεισμού είναι αρμόζουσα, ο Πάουελ δεν περιέγραψε
την πορεία που θα ακολουθήσουν τα επιτόκια δανεισμού,
λέγοντας ότι προκαθορισμένες ιδέες για το πού θα πρέπει να
βρεθούν τα επιτόκια δανεισμού ενδέχεται να οδηγήσουν τη Fed
στη διάπραξη λαθών.
|
