Για ακόμη μια φορά τα τελευταία χρόνια, η Ιταλία βρέθηκε
μπροστά σε κρίση. Ωστόσο την τελευταία στιγμή, τα χειρότερα
αποφεύχθηκαν. Βέβαια όπως είχαμε αναφέρει πριν από μερικές
ημέρες. Είναι σχεδόν αστείο να πιστεύει κανείς πως αργά ή
γρήγορα η Ιταλία δε θα μας απασχολήσει ξανά.
Όπως λοιπόν έγραψε η Lisa
Jucca σε άρθρο της στο Reuters, η νέα κυβέρνηση της Ιταλίας
πρόκειται να αντιμετωπίσει τον γνωστό «πονοκέφαλο»: τη
διευθέτηση του προϋπολογισμού του 2020. Οι Ευρωπαίοι εταίροι
φοβούνται ότι το ήδη τεράστιο χρέος της χώρας, το οποίο
πλησιάζει το 133% του ΑΕΠ, θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο.
Ωστόσο, εάν η νέα κυβέρνηση προχωρήσει σε περικοπή των
δημοσίων δαπανών την ώρα που η οικονομία εξασθενεί,
ενδέχεται να ενισχυθεί περαιτέρω το αντιευρωπαϊκό αίσθημα.
Ο Ιταλός
πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε προεδρεύει πλέον διαφορετικής
κυβέρνησης συνεργασίας. Οι βουλευτές του κυβερνώντος
Κινήματος 5 Αστέρων προχώρησαν σε συνεργασία με το
κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, ανοίγοντας τον δρόμο για
την ανάδειξη νέου προέδρου μέσα στις επόμενες ημέρες. Ο
ευρωσκεπτικιστής πρόεδρος της Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, ο
οποίος πυροδότησε την κρίση του Αυγούστου, ελπίζοντας ότι θα
διεξαχθούν σύντομα εκλογές, βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Η νέα
κυβέρνηση συνασπισμού ξεκινάει τη θητεία της αντιμέτωπη με
ένα δημοσιονομικό κενό, το οποίο οφείλει να γεμίσει. Η
κυβέρνηση έχει υποσχεθεί ότι δεν θα αυξήσει τον ΦΠΑ του
2020, ώστε να μη μειωθεί η εγχώρια κατανάλωση. Ο στόχος για
το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2020 έχει επισήμως τεθεί στο
2,1% του ΑΕΠ. Ωστόσο, προβλέπεται πως η νέα κυβέρνηση θα
παραβεί τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε., που θέτουν το
όριο στο 3% του ΑΕΠ, εκτός εάν μπορέσει να αποταμιεύσει
περικόπτοντας τις δαπάνες σε κάποιους τομείς.
Παρ’ όλα
αυτά, ο Κόντε έχει το περιθώριο να ελιχθεί. Με τη μείωση του
επιτοκίου δανεισμού και των προβλεπόμενων δαπανών αναμένεται
πως θα σχηματιστεί δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από 3%. Εκτός
αυτού, εάν η Ιταλία περιπέσει σε ύφεση, όπως προβλέπει για
το 2020 η Barclays, η κυβέρνηση δεν θα είναι υποχρεωμένη να
υιοθετήσει την περικοπή των δημοσίων δαπανών, που απαιτεί η
Κομισιόν από όσα κράτη της Ε.Ε. έχουν υψηλό χρέος.
Η Κομισιόν
έχει ένα κίνητρο για να δείξει κατανόηση. Οσο η οικονομία
επιβραδύνεται, η εμμονή στην περικοπή δημοσίων δαπανών είναι
αντιπαραγωγική. Εάν επιβληθεί νέος γύρος μέτρων λιτότητας, ο
Σαλβίνι θα μπορούσε δικαιολογημένα να επικρίνει τον πρώην
σύμμαχό του, Τζουζέπε Κόντε, αλλά και τη νέα σύνθεση της
Κομισιόν, της οποίας ηγείται η εκλεγείσα Ούρσουλα φον ντερ
Λάιεν. Σε περίπτωση που αποτύχει η νέα κυβέρνηση, οι
επόμενες εκλογές θα αναδείξουν νικητή τον Σαλβίνι. Η Ρώμη θα
μπορούσε να προτείνει τη μείωση των επιδοτήσεων στα καύσιμα,
όπως για παράδειγμα στο Diesel, ή να περικόψει το δαπανηρό
πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης. Τότε θα υπήρχε αρκετός
δημοσιονομικός χώρος για δημόσιες επενδύσεις, ενώ η Ρώμη θα
αποδείκνυε ότι έχει καλές προθέσεις. Ακόμη και μία λιγότερο
επιθετική προσέγγιση θα οδηγούσε πιθανότατα σε περαιτέρω
μείωση του κόστους δανεισμού της Ιταλίας.
Η νέα
κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να αποκαταστήσει τις σχέσεις
της με την Ε.Ε. Αμφότερες, Ρώμη και Βρυξέλλες, θα βγουν
κερδισμένες, εάν αντιμετωπίσουν το ζήτημα με εποικοδομητικό
τρόπο.
|
