Μια πολύ ενδιαφέρουσα άποψη εξέφρασε προσφάτως ο Jean Pisani-Ferry,
με τον διευθυντή του Ινστιτούτου Bruegel και καθηγητή
Οικονομικών στο πανεπιστήμιο Paris- Dauphine να δηλώνει πως
από την αρχή της προεδρίας του, η συμπεριφορά του Ντόναλντ
Τραμπ είναι εξαιρετικά απρόβλεπτη. Όπως σχολίασε ο Pisani
δύσκολο να καταλάβουμε ποια είναι η στάση του όσον αφορά την
Ευρώπη. Σε μια ομιλία του στις 28 Ιουνίου είχε δηλώσει: «Αγαπάμε
τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση
δημιουργήθηκε για να εκμεταλλεύεται τις ΗΠΑ. Αυτό δεν
μπορούμε να το επιτρέψουμε». Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης
επίσκεψης του στην Ευρώπη αποκάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση «εχθρό»
και δήλωσε πως είναι «τόσο κακή όσο και η Κίνα».
Έπειτα ήρθε η εκεχειρία στις 25 Ιουλίου. Ο πρόεδρος Τραμπ
και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ συμφώνησαν να
συνεργαστούν πάνω σε μια ατζέντα που αφορά το ελεύθερο
εμπόριο και τις μεταρρυθμίσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού
Εμπορίου. Φαίνεται πως είμαστε και πάλι φίλοι ή απλώς
παίρνουμε μια ανάσα πριν ξαναρχίσουν οι διαπληκτισμοί.
Η ερώτηση όμως παραμένει: γιατί ο πρόεδρος Τραμπ επιτίθεται
επανειλημμένως στην πιο παλιά και αξιόπιστη σύμμαχο της
Αμερικής; Γιατί φαίνεται να μισεί την ΕΕ; Γιατί η Αμερική
επιδιώκει να υπονομεύσει την Ευρώπη αντί να εμβαθύνει τη
συνεργασία μεταξύ των δύο δυνάμεων ώστε να προστατέψει τα
οικονομικά και γεωπολιτικά της συμφέροντα;
Τρεις είναι οι πιθανές εξηγήσεις. Πρώτη είναι η παράξενη
εμμονή του προέδρου με τα διμερή εμπορικά ισοζύγια. Ο
πρόεδρος Τραμπ θεωρεί τη Γερμανία, την υπόλοιπη Ευρώπη και
την Κίνα εξίσου επικίνδυνους ανταγωνιστές. Η δεύτερη εξήγηση
είναι ότι ο Τραμπ δεν θέλει να γίνει η Ευρώπη ο τρίτος
παίκτης σε ένα τριμερές παιχνίδι.
Αν οι ΗΠΑ σκοπεύουν να εμπλακούν σε μια διμερή μάχη ισχύος
με την Κίνα, τότε λογικό είναι ο πρόεδρος τους να θεωρεί την
ΕΕ εμπόδιο. Μια πιο πολιτική ερμηνεία της συμπεριφοράς του
Τραμπ είναι η εξής: ο Αμερικανός πρόεδρος προσπαθεί να
αλλάξει τα καθεστώς στην Ευρώπη.
Ο Στιβ Μπάνον, ο πρώην ειδικός σύμβουλός του σε θέματα
διακυβέρνησης και στρατηγικής, ανακοίνωσε ότι όσο βρίσκεται
στην Ευρώπη θα προσπαθήσει να χτίσει μια συμμαχία με τα
ακροδεξιά κόμματα ώστε να κερδίσουν την πλειοψηφία στις
ερχόμενες ευρωεκλογές.
Η Ευρώπη πρέπει να καθορίσει τη στρατηγική στάση της
απέναντι σε μια πιο απόμακρη, ίσως ακόμη και εχθρική
στρατηγική στάση της απέναντι σε μια πιο απόμακρη, ίσως
ακόμα και εχθρική Αμερική, και να υπερασπιστεί τις αξίες της.
Πρέπει άμεσα να αποφασίσει τι θα κάνει αναφορικά με την
ασφάλεια και την άμυνα, την πολιτική γειτονίας και την
προστασία των συνόρων της.
|
