Αν και στο ξεκίνημα του 2017 όλοι μας ήμασταν φοβισμένοι για
τις πιθανές εξελίξεις στην Ευρώπη, τα πράγματα εξελίσσονται
πολύ καλύτερα ακόμη και σε σχέση με αυτά που θα περίμεναν
ίσως και οι πιο αισιόδοξοι. Τελευταίο παράδειγμα ο πολιτικός
θρίαμβος του τεχνοκράτη και ευρωπαιστή Ε. Μακρόν, ο οποίος
κατάφερε να θριαμβεύσει απέναντι στην πάντα επικίνδυνη Μ.
Λεπέν. Και πέραν όμως των πολιτικών εξελίξεων και τα
μακροοικονομικά της Ευρώπη δείχνουν ότι τελικά τα πράγματα
στην Ευρώπη μπορεί να μην είναι τόσο άσχημα όσο πιστεύει η
συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου. Όπως προσφάτως έγραψε ο
Holger Schmiding
επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank), η
γαλλική αναγέννηση συνεχίζεται. Εχοντας αποσπάσει ποσοστό
32% στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, ο Εμανουέλ
Μακρόν μπορεί να προσδοκά πως, τελικά, θα κατακτήσει γύρω
στις 400 έδρες επί συνόλου 577 εδρών στις επαναληπτικές
εκλογές της 18ης Ιουνίου. Αυτό θα του επιτρέψει να επιδιώξει
την εφαρμογή της μεταρρυθμιστικής του ατζέντας, αρχίζοντας
τον Σεπτέμβριο με ορισμένα διατάγματα για την απελευθέρωση
της γαλλικής αγοράς εργασίας. Σπάνια έχει εμφανιστεί τόσο
υποσχόμενη ευκαιρία μεταρρύθμισης της Γαλλίας όσο η σημερινή.
Θεωρούμε πως ο Μακρόν έχει την ευκαιρία, αφότου εφαρμόσει
τις μεταρρυθμίσεις που αναμένουμε, να καταστήσει τη γαλλική
οικονομία την ισχυρότερη της Ευρωζώνης την ερχόμενη δεκαετία,
προσπερνώντας τη γερμανική, που έχει καθίσει στις δάφνες της,
και τη βρετανική, που υπονομεύει τη μακροπρόθεσμη
αναπτυξιακή της προοπτική επιλέγοντας να χάσει την
προνομιακή πρόσβαση στην κύρια αγορά της, την Ευρωπαϊκή
Ενωση. Αν εκμεταλλευτεί ο Μακρόν την ευκαιρία και εφαρμόσει
όσα έχει υποσχεθεί η Γαλλία, θα μπορούσε να οδεύει προς μια
χρυσή δεκαετία. Η αναγέννηση της γαλλικής οικονομίας και, σε
πολύ μικρότερο βαθμό, η προώθηση ορισμένων θεσμικών
μεταρρυθμίσεων που έχουν ως στόχο την ενίσχυση της συνοχής
της Ευρωζώνης και οι οποίες θα συζητηθούν λεπτομερέστερα
μετά τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου, θα
μπορούσαν να υποστηρίξουν την ανάκαμψη της οικονομίας στη
Γαλλία και σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Μια τέτοια εξέλιξη θα
μπορούσε με τη σειρά της να περιορίσει τους εγχώριους
πολιτικούς κινδύνους στην Ευρωζώνης, π.χ. αυτούς που
υπάρχουν στην Ιταλία.
Η κακή εκλογική επίδοση του Κινήματος των Πέντε Αστέρων του
Μπέπε Γκρίλο στις τοπικές εκλογές της Κυριακής θα μπορούσε
να είναι απόρροια των προβλημάτων που είχε στη δημαρχία της
Ρώμης (την είχε κερδίσει πέρυσι). Ενώ το Κίνημα των Πέντε
Αστέρων βρίσκεται πολύ κοντά στο κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα
στις δημοσκοπήσεις για τις εθνικές εκλογές, οι τοπικές
εκλογές της Κυριακής δείχνουν πως τελικά ίσως να μην έχει
τόσο ισχυρή επίδοση στις βουλευτικές εκλογές όσο υπονοούν οι
δημοσκοπήσεις. Παραμένει ασαφές κατά πόσον έχει υποχωρήσει
οριστικά η απειλή για διενέργεια πρόωρων βουλευτικών εκλογών
στην Ιταλία το φθινόπωρο. Μπορεί την περασμένη εβδομάδα τα
κόμματα να απέτυχαν να ψηφίσουν νέο εκλογικό νόμο –κάτι που
θεωρείται απαραίτητο βήμα για τη διενέργεια πρόωρων εκλογών–
ωστόσο, από τεχνικής απόψεως τα κόμματα θα μπορούσαν να
συμφωνήσουν στην αλλαγή του εκλογικού νόμου πριν από τη
διακοπή του καλοκαιριού και στη διεξαγωγή των εκλογών το
φθινόπωρο. Ενα κίνημα τόσο αποπροσανατολισμένο και εσωτερικά
διαιρεμένο όσο το Κίνημα των Πέντε Αστέρων είναι απίθανο να
ταράξει τόσο πολύ την ιταλική πολιτική σκηνή, βγάζοντας τη
χώρα από την Ευρωζώνη ακόμη και αν το κόμμα κατάφερνε να
κυβερνήσει. Το πιθανότερο είναι πως οι βουλευτικές εκλογές
στην Ιταλία θα διεξαχθούν μεταξύ του επόμενου Μαρτίου και
Μαΐου, αφότου δηλαδή θα έχει ολοκληρωθεί η τρέχουσα
κοινοβουλευτική περίοδος. Βέβαια, η ψήφιση του
προϋπολογισμού του 2018 και των μέτρων που θα πρέπει να
περιλαμβάνει ώστε να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα στο
1,85% του ΑΕΠ, όπως απαιτούν οι Βρυξέλλες, δεν θα είναι
εύκολη υπόθεση. Ομως η επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της
ιταλικής οικονομίας και η μείωση της ανεργίας θα μπορούσαν
να περιορίσουν ακόμη περισσότερο τη λάμψη των ριζοσπαστών
λαϊκιστών. |