Εγκυρη, αλλά και πολύ ανθρώπινη συζήτηση, την
οποία θα άξιζε να διαβάσει κάθε Ελληνας που
ενδιαφέρεται για ουσιαστικά θέματα, για το
προβληματικό παρόν και το αβέβαιο μέλλον, σε
ό,τι αφορά τουλάχιστον την ελληνική οικονομία.
Και όχι μόνο ποδόσφαιρο, ανταλλαγή κατηγοριών
και ύβρεων και εμφυλιοπολεμικές αντεγκλήσεις,
ενώ καραδοκεί ο αδίστακτος Ερντογάν.
Περιορίζομαι να συστήσω να προσεχθούν ιδιαίτερα
τα όσα υπογράμμισε ψύχραιμα ο κ. Στουρνάρας (συμπυκνώνω
ερωτήσεις και απαντήσεις μαζί):
Τα μνημόνια, με όλα τα στραβά τους, όχι μόνο
βοήθησαν αλλά και έσωσαν την ελληνική οικονομία
(με διακομματική ευτυχώς συνεννόηση, προσθέτω).
Ξεκινήσαμε από γιγαντιαία δίδυμα ελλείμματα και
σήμερα έχουμε ισορροπία και στον προϋπολογισμό
και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Η ελληνική οικονομία είχε πάρει λανθασμένη
πορεία εδώ και πολλές δεκαετίες. Από τα πρώτα
σχεδόν χρόνια της Μεταπολίτευσης, ολοταχώς προς
τα βράχια κατευθυνθήκαμε με τα τεράστια
ελλείμματα του 2008 και του 2009. Αργά ή γρήγορα
το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας θα κατέρρεε.
Με τη διεθνή κρίση του 2008 επιταχύνθηκε απλώς
το μοιραίο. Στη ρίζα του κακού βρισκόταν η
κρατούσα τότε αντίληψη ότι όλοι έχουν
απεριόριστα σχεδόν δικαιώματα, όχι όμως και
αντίστοιχες υποχρεώσεις.
Η γενναιοδωρία του κράτους προς τους μη
προνομιούχους ήταν ιστορική υποχρέωση. Το μεγάλο
όμως λάθος είναι ότι οι κυβερνήσεις το έπραξαν
με υπερδανεισμό. Θα μπορούσε να γίνει σταδιακά
μεν, δίχως όμως να σωρεύονται υποχρεώσεις, οι
οποίες έσκασαν το 2010.
Τι πληρώνουμε τα τελευταία χρόνια; Την έλλειψη
ισχυρών θεσμών στη χώρα μας, οι οποίοι θα την
προφύλασσαν από εκτροχιασμούς. Το πιο
ανησυχητικό δε είναι ότι εν έτει 2018, ενώ
έχουμε κάνει πρόοδο στα δημοσιονομικά, έχουμε
διολισθήσει πίσω στο 2009 σε ό,τι αφορά την
ποιότητα των θεσμών και του κράτους δικαίου. Το
διαπιστώνουμε και το πληρώνουμε καθημερινά.
Δεν διαβλέπω κίνδυνο της Ελλάδας να γίνει
Πολωνία. Η διολίσθηση όμως των θεσμών με
προβληματίζει.
Το πρόβλημά μας είναι η γραφειοκρατία, οι
ιδεολογικές αγκυλώσεις... Πρέπει να διδαχθούμε
από τα παραδείγματα άλλων χωρών. Το Ισραήλ, η
Νότια Κορέα, έχουν κάνει θαύματα! Με το Ισραήλ
κάποτε ήμασταν στο ίδιο επίπεδο. Τώρα μας έχει
αφήσει πάρα πολύ πίσω. Ειδικά στη διασύνδεση της
επιστήμης με την παραγωγή (σταματώ ελλείψει
χώρου).
Συνιστώ, παρακαλώ από του ύψους των 88 χρόνων
μου, να προσέξουμε όλες αυτές τις σχεδόν μέχρι
κεραίας αλήθειες να τις συνειδητοποιήσουμε
ανεξάρτητα από κομματικές εντάξεις, ιδεολογικές
διαφορές και ευτελείς και επιπόλαιες
αντιπαλότητες, όλα τα κόμματα και ιδιαίτερα το
κυβερνών που έχει σήμερα και την ευθύνη να
αποφασίζει για την τύχη της χώρας. Προτού είναι
πάρα πολύ αργά για όλους μας και ιδιαίτερα για
τους νέους μας, που φταίνε λιγότερο, αλλά όχι
και καθόλου (διαπρέπουν ως γνωστόν σε αναρχία,
βία, καταλήψεις, άβατο ΑΕΙ, ρύπανση χώρων
εκπαίδευσης, κ.ο.κ.).
Γιάννης Μαρίνος (Το Βήμα) |
