|
|
|
Περίληψη:
Η Lega θέλει να μειώσει
τους φόρους και το M5S
θέλει να αυξήσει τις
κοινωνικές δαπάνες.
Μπορούν να συμπεριλάβουν
και τις δύο φιλοδοξίες
στο ίδιο κυβερνητικό
έγγραφο, αλλά η πληρωμή
γι’ αυτά είναι ένα άλλο
θέμα. Στο μεταξύ, οι
αγορές ανησυχούν
περισσότερο για μια
ακυβερνησία παρά για μια
κυβέρνηση της οποίας το
πρόγραμμα δεν στέκει.
|
|
|
|
|
|
------------------
Μια εβδομάδα είναι πολύς
χρόνος στην πολιτική,
ειδικά όταν η μοίρα μιας
χώρας κρέμεται από τις
φιλοδοξίες ενός ατόμου,
με τον τρόπο που η μοίρα
της Ιταλίας κρέμεται
τώρα από εκείνη του
ηγέτη της Lega (και τώρα
υπουργού Εσωτερικών),
Matteo Salvini. Η
εβδομάδα ξεκίνησε με την
κατάρρευση ενός
κυβερνητικού συνασπισμού
μεταξύ δύο λαϊκιστικών
κομμάτων, της Lega και
του Κινήματος των Πέντε
Αστέρων (M5S), και
τελείωσε ουσιαστικά με
αυτήν την ίδια κυβέρνηση
να δίνει τον όρκο του
αξιώματος. [2] Υπήρχαν
πολλοί μικροί παίκτες
στο δράμα, αλλά ο
Salvini ήταν ο
πρωταγωνιστής. Το νόημα
είναι απλό: Η κυβέρνηση
αυτή θα διαρκέσει μόνο
για όσο διάστημα ο
Σαλβίνι κάνει αυτό που
θέλει.
ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΑΡΕΚΛΕΣ
Το δράμα ξεκίνησε την
Κυριακή 27 Μαΐου, όταν ο
Σαλβίνι τράβηξε την
πρίζα στην κυβέρνηση
συνασπισμού μεταξύ της
Lega και του M5S. Ο
Σαλβίνι προσβλήθηκε από
την άρνηση του Ιταλού
προέδρου, Σέρτζιο
Ματαρέλλα, να διορίσει
τον ευρωσκεπτικιστή [3]
οικονομολόγο Paolo
Savona ως υπουργό
Οικονομίας και
Οικονομικών. Με την ισχύ
του στις δημοσκοπήσεις
να αυξάνεται, ο Σαλβίνι
δήλωσε ότι είναι έτοιμος
να αντιμετωπίσει νέες
εκλογές. Αντί να
επιτρέψει σε
οποιονδήποτε άλλον να
αναλάβει το χαρτοφυλάκιο
Οικονομίας και
Οικονομικών, ο Σαλβίνι
θα προτιμούσε μια [νέα
προεκλογική] εκστρατεία
για ευρύτερη παρουσία
στο κοινοβούλιο.
Ο Matteo Salvini μιλά
προς τον Τύπο στην Ρώμη,
τον Μάιο του 2018.
ALESSANDRO BIANCHI /
REUTERS
---------------------------------------------------------------------------
Ο Mattarella είχε
βάσιμους λόγους να
απορρίψει τον Savona,
τους οποίους εξήγησε
εκτενώς στον ιταλικό λαό.
Αν και είναι γνωστός
οικονομολόγος με σταθερή
εμπειρία στην πολιτική
και στην κυβέρνηση, ο
Savona δεν είναι μέλος
ούτε της Lega ούτε του
M5S. Δεδομένου ότι ο
υπουργός Οικονομίας και
Οικονομικών θα πρέπει να
αποφασίσει πώς να
εξισορροπήσει τους
πόρους της κυβέρνησης,
θα πρέπει να έχει την
δική του πολιτική ισχύ ή
αλλιώς θα στερείται
αυτονομίας. Επιπλέον, ο
Savona έχει πάρει θέσεις
σχετικά με την ένταξη
της Ιταλίας στο ευρώ -έχει
χαρακτηρίσει το νόμισμα
ως «γερμανικό κλουβί»
και πρότεινε την
εκπόνηση σχεδίων για
ενδεχόμενη έξοδο από
αυτό [4]- οι οποίες
είναι πιθανό να φόβιζαν
τους διεθνείς επενδυτές.
Ο Mattarella ισχυρίστηκε
ότι είχε την ευθύνη να
μην θέσει σε κίνδυνο τον
πλούτο και τις
οικονομίες των απλών
Ιταλών –ο Σαβόνα
αποτελούσε ένα παιχνίδι
με πάρα πολύ ρίσκο. Όταν
ο Mattarella τον
απέρριψε, ο Σαλβίνι
τράβηξε την πρίζα σε
ολόκληρη την κυβέρνηση.
Αργότερα εκείνη την
ημέρα, ο Mattarella
ονομάτισε έναν ικανό
τεχνοκράτη, τον Carlo
Cottarelli, για να
ηγηθεί μιας προσωρινής
κυβέρνησης μέχρι να
γίνουν νέες εκλογές. Ο
Cottarelli κατείχε
σημαντικές θέσεις στο
Διεθνές Νομισματικό
Ταμείο και σε δύο από
τις τρεις τελευταίες
ιταλικές κυβερνήσεις. Η
ειδικότητά του έγκειται
στην διαμόρφωση των
πολιτικών προτεραιοτήτων
και στην εξισορρόπηση
των κυβερνητικών
λογαριασμών. Και
υποσχέθηκε να φέρει μια
ομάδα κορυφαίων
τεχνοκρατών για να
διαδραματίσουν
καθοριστικούς
υποστηρικτικούς ρόλους.
Αυτή η κυβέρνηση θα ήταν
απίθανο να συγκεντρώσει
την πλειοψηφία των ψήφων
σε κανένα από τα δύο
σώματα του ιταλικού
κοινοβουλίου, αλλά δεν
θα χρειαζόταν αυτή την
υποστήριξη για να
διαδραματίσει έναν ρόλο
επιμελητή. Αυτό που
χρειαζόταν ο Mattarella
ήταν ουσιαστικά δυο
ασφαλή χέρια για να
καθησυχάσει τις αγορές
[5] έως ότου η Ιταλία
μπορούσε να διεξαγάγει
άλλες εκλογές.
Οι αγορές ήταν αρκετά
ήσυχες την Δευτέρα καθώς
ο Cottarelli συγκέντρωνε
την υπουργική ομάδα του.
Εν τω μεταξύ, τόσο ο
Σαλβίνι όσο και ο
υποτιθέμενος ηγέτης του
M5S, Luigi Di Maio,
ακολούθησαν το μονοπάτι
της [νέας προεκλογικής]
εκστρατείας -σε ένα
σημείο υποστηρίζοντας
ότι ο Mattarella θα
έπρεπε να τεθεί υπό
αμφισβήτηση. Η Δευτέρα
ήταν τραπεζική αργία σε
μεγάλο μέρος της Ευρώπης,
αν και όχι στην Ιταλία.
Ωστόσο, όταν οι
ευρωπαϊκές αγορές
άνοιξαν ξανά την Τρίτη,
εξέφρασαν την ανησυχία
τους. Η διαφορά απόδοσης
μεταξύ των ιταλικών και
των γερμανικών ομολόγων
διπλασιάστηκε σε πάνω
από τρεις ποσοστιαίες
μονάδες˙ η τιμή των
μετοχών των μεγάλων
τραπεζών της Ιταλίας
έπεσε κατά περισσότερο
από 5%. Αυτή η αναταραχή
ήταν ένα σαφές σημάδι
ότι οι διεθνείς
επενδυτές δεν είχαν
καθησυχαστεί από μια
τεχνοκρατική κυβέρνηση
χωρίς πλειοψηφία στο
κοινοβούλιο. Ο
Mattarella
συνειδητοποίησε ότι
έπρεπε να αναζητήσει
εναλλακτικές λύσεις.
Όταν συναντήθηκε με τον
Cottarelli εκείνο το
βράδυ, συμφώνησαν να
αναζητήσουν μια πολιτική
λύση. Ο Cottarelli θα
συνέχιζε να χτίζει ένα
υπουργικό συμβούλιο, για
την περίπτωση που
χρειαζόταν, αλλά ο
Mattarella θα ξεκινούσε
διάλογο με την Lega και
το M5S.
Ο Di Maio ήταν ανοικτός
στην συζήτηση.
Αντιμετώπισε προκλήσεις
από μέλη του ίδιου του
κόμματός του, ένα μεγάλο
στρατόπεδο που
εκτείνεται από τα
αριστερά μέχρι τα δεξιά
[6], που ήταν
δυσαρεστημένοι με το να
συνεργαστούν με την
δεξιά Lega. Επιπλέον, το
M5S ήταν στην καλύτερη
περίπτωση σταθερό στις
δημοσκοπήσεις, ενώ η
Lega κέρδιζε δύναμη. Με
τον Di Maio να ανησυχεί
για έναν εσωτερικό
αμφισβητία για την
ηγεσία του κόμματος, η
προοπτική σχηματισμού
κυβέρνησης φάνηκε πιο
ελκυστική. Αλλά ο
Salvini δεν ήθελε να
συζητήσει. Συνέχισε να
επιμένει ότι ή θα έχει
τον Savona ως υπουργό
Οικονομίας και
Οικονομικών ή τίποτα.
Χωρίς τον Σαλβίνι, δεν
υπήρχε συνασπισμός.
Η πίεση της αγοράς
μειώθηκε την Τετάρτη
καθώς η προοπτική μιας
πολιτικής κυβέρνησης
αυξήθηκε. Εκείνο το
βράδυ, ο Σαλβίνι τελικά
πείστηκε. Ο Di Maio
πρότεινε να βρουν έναν
νέο υπουργό Οικονομίας
και Οικονομικών και ότι
ο Savona θα μπορούσε να
κινηθεί προς τις
ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Έκαναν επίσης κάποιες
άλλες αλλαγές στην
σύνθεση του υπουργικού
συμβουλίου.
Όταν τελικά έγινε
αποδεκτός, ο Σαλβίνι
ήταν σε θέση να
παρουσιάσουν μια νέα
κυβέρνηση στον
Mattarella, κάτι που
έκαναν την Πέμπτη. Ο
Cottarelli επέστρεψε την
εντολή του και ο
Mattarella αποδέχτηκε
την κυβέρνηση που
πρότεινε η Lega και το
M5S. Η κρίσιμη αλλαγή
ήταν ο διορισμός του
Giovanni Tria ως
υπουργού Οικονομίας και
Οικονομικών. Ο Tria
είναι καθηγητής
Οικονομικών με κάπως
χαμηλότερο προφίλ -έχει
λιγότερη πολιτική
εμπειρία από τον Σαβόνα
και καθόλου υπουργική
εμπειρία. Με άλλα λόγια,
δεν έχει κανένα από τα
χαρακτηριστικά που ο
Mattarella είπε ότι ήταν
ουσιώδη. Η μόνη
πραγματική αλλαγή είναι
ότι ο Tria δεν έχει
ιστορικό αμφισβήτησης
της θέσης της Ιταλίας
στο ευρώ. Δεδομένου ότι
ο Savona θα κρατήσει τον
φάκελο της Ευρώπης στην
κυβέρνηση, αυτό είναι
στην καλύτερη περίπτωση
μια ανεπαρκής παρηγοριά.
Αυτά που φάνηκε να έχουν
σημασία είναι όσα ήταν
αποδεκτά από τον Σαλβίνι.
Η εβδομάδα έκλεισε την
Παρασκευή, καθώς η νέα
κυβέρνηση έδωσε τον όρκο
της. Το Σάββατο
προοριζόταν για τον
εορτασμό της επετείου
από την γέννηση της
Ιταλικής Δημοκρατίας.
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΡΚΕΣΕΙ;
Για τον Mattarella, το
νέο υπουργικό συμβούλιο
ήταν στην καλύτερη
περίπτωση μια χειρονομία
διάσωσης γοήτρου. Το
ανοιχτό ερώτημα είναι
πώς θα το δουν οι αγορές.
Η απάντηση θα εξαρτηθεί
από το πόσο σταθερός
είναι ο συνασπισμός,
κάτι που με την σειρά
του εξαρτάται από τον
Σαλβίνι. Δημοσκοπικά
στοιχεία δείχνουν ότι το
κόμμα του γίνεται όλο
και πιο ισχυρό. Όταν η
Λέγκα έλαβε το 17,4% των
ψήφων στις εκλογές στις
4 Μαρτίου, αυτό ήταν μια
μεγάλη έκπληξη για τους
ψηφοφόρους, λίγοι από
τους οποίους ανέμεναν να
ξεπεράσει τον συνεργάτη
του στον κεντροδεξιό
εκλογικό συνασπισμό, τον
Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Μέχρι τις 28 Μαΐου, η
Lega μετρούσε στις
δημοσκοπήσεις σε ποσοστό
άνω του 28%. Την ίδια
περίοδο, η Lega κινήθηκε
προς τα δεξιά, ενώ το
M5S κινήθηκε προς τα
αριστερά.
Ο Matteo Salvini στο
Κυρηνάλιο στην Ρώμη, τον
Ιούνιο του 2018. REMO
CASILI / REUTERS
-----------------------------------------------------
Αυτή η επανατοποθέτηση
των δύο κυριότερων
πολιτικών κομμάτων
προοιωνίζεται φασαρίες
για το μέλλον. Οι
νομοθετικές ατζέντες της
Lega και του M5S θα
ανταγωνιστούν
αναπόφευκτα για τους
ίδιους περιορισμένους
δημοσιονομικούς πόρους.
Η Lega θέλει να μειώσει
τους φόρους και το M5S
θέλει να αυξήσει τις
κοινωνικές δαπάνες.
Μπορούν να συμπεριλάβουν
και τις δύο φιλοδοξίες
στο ίδιο κυβερνητικό
έγγραφο, αλλά η πληρωμή
γι’ αυτά είναι ένα άλλο
θέμα. Αφήστε προς το
παρόν όλα τα ερωτήματα
σχετικά με την Ιταλία
και την Ευρώπη ή την
Ιταλία και το ευρώ. Η
πραγματική δοκιμασία θα
είναι ποια πλευρά του
συνασπισμού είναι
ισχυρότερη και πιο
αποφασιστική. Αυτό που
δείχνουν τα γεγονότα της
περασμένης εβδομάδας
είναι ότι η δύναμη του
Di Maio εξαρτάται από
την παραμονή του στην
κυβέρνηση. Ο Σαλβίνι
είναι πιο πρόθυμος να
αναποδογυρίσει το
τραπέζι αν δεν πάρει
αυτό που θέλει.
Το μέλλον της ιταλικής
πολιτικής και των [ακολουθητέων]
πολιτικών φαίνεται να
κρέμεται από τις
φιλοδοξίες ενός και μόνο
ατόμου. Ο Mattarella
μπόρεσε να πιέσει τον
θεσμικό του ρόλο μόνο
μέχρις εδώ. Ο Di Maio θα
κυβερνούσε μάλλον με τον
Σαλβίνι παρά να χάσει
την πιθανότητα να
κυβερνήσει καθόλου. Οι
αγορές ανησυχούν
περισσότερο για μια
ακυβερνησία παρά για μια
κυβέρνηση της οποίας το
πρόγραμμα δεν στέκει.
Αυτός ο υπολογισμός
μπορεί να αλλάξει, και
γρήγορα. Οι αγορές θα
μπορούσαν να
ενεργοποιήσουν τη νέα
κυβέρνηση, ή ο Di Maio
θα μπορούσε να χάσει την
υπομονή ή το περιθώριο
ελιγμών στο δικό του
πολιτικό κόμμα. Τα
όργανα της Ιταλικής
Δημοκρατίας μπορούν να
πιεστούν μόνο ως εδώ.
Προς το παρόν, ο Salvini
φαίνεται μοναδικά
ισχυρός. Αυτή η στιγμή
μπορεί να μην διαρκέσει
πολύ.
Ο ERIK JONES είναι
διευθυντής Ευρωπαϊκών
και Ευρασιατικών Σπουδών
στο Πανεπιστήμιο Johns
Hopkins και ανώτερος
ερευνητής στο Nuffield
College της Οξφόρδης.
Είναι ο συγγραφέας, μαζί
με τον Gianfranco
Pasquino, του βιβλίου με
τίτλο The Oxford
Handbook of Italian
Politics (Oxford
University Press, 2015).
Foreign Affairs
https://www.foreignaffairs.gr/articles/71814/erik-jones/i-ptosi-kai-i-anodos-toy-matteo-salvini?page=show
https://www.foreignaffairs.com/articles/italy/2018-06-05/fall-and-rise-matteo-salvini
|
|
Greek Finance Forum |
|
Σχόλια Χρηστών |
|
|
|
|
|
|