Tweet

Όπως γράφει ο Β. Κανέλλης στο in.gr, στην παρούσα φάση η υπόθεση της ονομασίας των Σκοπίων, και τα όσα συνέβησαν χθες, θυμίζουν ακριβώς το «παιχνίδι της κότας» όπου η κάθε μία πλευρά είναι έτοιμη για τη σύγκρουση ελπίζοντας να κάνει ο ένας ή ο άλλος στην άκρη.

Η αρχή ξεκίνησε με τη διαρροή από το Μαξίμου ότι συμφωνία δεν μπορεί να υπάρξει τις επόμενες ημέρες με ευθύνη των Σκοπίων που δεν είναι σε θέση στο εσωτερικό τους να περάσουν μια συμφωνία για «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» ή ακόμη και «Δημοκρατία της Ανω Μακεδονίας» και erga omnes. Η ελληνική κυβέρνηση άφηνε να εννοηθεί ότι η ΠΓΔΜ ευθύνεται για την εμπλοκή ή για το επικείμενο ναυάγιο, εφόσον οδηγηθούμε σ’ αυτή τη νέα κατάστασγ.

Η πλευρά των Σκοπίων δεν άργησε να απαντήσει ζητώντας περισσότερη σοβαρότητα κι όχι εικασίες. Ήταν εμφανής στην ανακοίνωση η ενόχληση της γειτονικής χώρας για τις διαρροές της Αθήνας.

Chicken game

Στην Ελλάδα, διπλωματικές πηγές αναφέρουν δύο στοιχεία:

Το πρώτο είναι ότι η σύγκρουση είναι αληθινή και δεν προοιωνίζεται καλό τέλος. Οτι δηλαδή δεν πρόκειται για παιχνίδι ελιγμών και τακτικής της τελευταίας στιγμής αλλά ότι πράγματι τα Σκόπια δεν είναι σε θέση να περάσουν μια τέτοια συμφωνία.

Το δεύτερο είναι ότι από το chicken game όλοι ετοιμάζονται για ένα blame game, τη γνωστή απόδοση ευθυνών στον αντίπαλο. Η διαρροή – απάντηση των Σκοπίων στην Αθήνα ήταν το πρώτο βήμα. Αν κι εδώ και μερικές ώρες γίνεται προσπάθεια κι από τις δύο πλευρές να «πέσουν οι τόνοι», οι διαφορές είναι μεγάλες και πολύ δύσκολο να γίνουν νέα βήματα προσέγγισης εντός των επόμενων 24ώρων και να ολοκληρωθεί η συμφωνία, όπως πολλοί θα ήθελαν.

Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα λένε ότι η ευθύνη του ναυαγίου (έστω και προσωρινό) περνά στα χέρια του Ζόραν Ζάεφ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο σκοπιανός πρωθυπουργός έπαιξε το παιχνίδι των καθυστερήσεων. Θέλησε στο παρά 5 της τηλεφωνικής συνομιλίας με τον Αλέξη Τσίπρα να εγείρει κι άλλα αιτήματα, ακόμη και την αλλαγή συμφωνηθέντων σε ό,τι αφορά το erga omnes και τη συνταγματική αναθεώρηση. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Ζάεφ, ο οποίος δήλωνε έτοιμος να υπογράψει, βλέποντας το διχασμό στην Ελλάδα, θέλησε να το εκμεταλλευτεί.

Ενδεχομένως να θέλησε να κερδίσει ακόμη περισσότερα που όμως, δεν είχαν γίνει αποδεκτά από την ελληνική κυβέρνηση στις προηγούμενες φάσεις των συνομιλιών. Παράλληλα, οι πιέσεις που δέχθηκε, κυρίως από τον πρόεδρο Ιβανόφ και το αντιπολιτευτικό κόμμα VMRO, τον οδήγησαν στην άποψη ότι θα έχανε και την ψηφοφορία στη Βουλή και το δημοψήφισμα του φθινοπώρου. Ετσι, εξαναγκάστηκε να υποχώρηση από συμπεφωνημένη και στην ανάγκη να βρει λύσεις ώστε στο δημοψήφισμα να στηρίξουν και αυτοί που διαφωνούν σήμερα.

Αλλες πληροφορίες λένε ότι τα Σκόπια ζήτησαν νέο γύρο διαπραγμάτευσης σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, κάτι που δεν έκανε αποδεκτό η Αθήνα.

Τα λάθη

Και στην πλευρά της Ελλάδας όμως, χρεώνονται λάθη στη στρατηγική. Δεν μπορεί τη μία ημέρα να βγαίνει ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς αλλά και πολλοί στην κυβέρνηση και να λένε ότι η συμφωνία έχει κλείσει κι αναμένεται η τελική επισφράγιση από τους πρωθυπουργούς και την επόμενη όπου όλοι περιμένουν ένα τηλεφώνημα, να έρχονται οι διαρροές για αναβολή της συμφωνίας.

Η Αθήνα γνωρίζει τι έχει συμβεί και μπορεί να ζητήσει την αποκάλυψη των γραπτών συνομιλιών που υπάρχουν μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων ώστε να αποκαλυφθούν οι αιτίες του προσωρινού ή μόνιμου ναυαγίου.

Οσο για τον Ζάεφ, είναι απίθανο να έμαθε μέσα σε 24 ώρες ότι υπάρχει ο πρόεδρος Ιβανόφ και το VMRO που είναι αντίθετοι στη συμφωνία. Γνώριζε τις εσωτερικές αντιδράσεις, επομένως δεν είχε δικαιολογία να μιλήσει για κατ’ αρχήν συμφωνία.

Η απόδοση ευθυνών θέλει τέχνη και τα Σκόπια το κάνουν… άγαρμπα. Η μόνη λύση για να μην αιωρούνται υπόνοιες και φήμες, είναι να δώσει το αρμόδιο υπουργείο όλες τις συνομιλίες που έχουν γίνει και είναι καταχωρισμένες. Αν δε δεχθούν τα Σκόπια τότε πρέπει να γίνει καταγγελία στον ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ ή την Κομισιόν.

Μέχρι τότε θα παίζεται παιχνίδι με το χρόνο, αν και είναι δύσκολο να περάσει οποιαδήποτε συμφωνία με μια τέτοια ισορροπία.

Οι ευθύνες

Οι επόμενες ημέρες είναι εξαιρετικά κρίσιμες για το αν θα έχουμε τον «Τιτανικό» των διαπραγματεύσεων ή υπάρχουν παράθυρα για επίτευξη συμφωνίας. Ως τότε και οι δύο πλευρές θα καλλιεργήσουν προσδοκίες ή θα κατηγορήσουν τον αντίπαλο. Ο πόλεμος της απόδοσης ευθυνών είναι δεδομένος. Σκοπιανά ΜΜΕ ήδη έλεγαν χθες ότι παρά την προσδοκία για οριστικοποίηση της συμφωνίας, «η Αθήνα πάτησε φρένο». Τονίζει ακόμη ότι είναι ασαφές αν πρόκειται για σοβαρό βήμα οπισθοδρόμησης στις διαπραγματεύσεις ή για τακτικό ελιγμό από την πλευρά της Αθήνας. Προσθέτει ότι η νομική ομάδα (ομάδα ειδικών – εμπειρογνωμώνων) της πΓΔΜ, που βρισκόταν στην Αθήνα και εργάστηκε από κοινού με τους Έλληνες συναδέλφους της για την επεξεργασία του πλαισίου που συμφώνησαν οι δύο ΥΠΕΞ στις Βρυξέλλες, έχει επιστρέψει στα Σκόπια. Αναφέρει, ακόμα, ότι η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μία στιγμή που στις δύο πρωτεύουσες κυριαρχούσε τις τελευταίες ημέρες μεγάλη αισιοδοξία ότι η τελική συμφωνία είναι θέμα ημερών, αν όχι ωρών.

Η ιστοσελίδα της “DEUTSCHE WELLE” στην τοπική γλώσσα κάνει λόγο για «νέα καμπή» και προσθέτει ότι τα πράγματα «δείχνουν να επιστρέφουν στο νεκρό σημείο». Αναφέρει ότι «για την ώρα δεν υπάρχουν λεπτομέρειες ποιος είναι ο λόγος πίσω από αυτές τις δηλώσεις της Αθήνας, ωστόσο σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες το πρόβλημα ανέκυψε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών των ομάδων ειδικών.

Η ε/φ “NEZAVISEN VESNIK” στην ιστοσελίδα της αναφέρεται στο θέμα με τίτλο «Σκόπια και Αθήνα απομακρύνονται από γρήγορη συμφωνία για το όνομα». Σε άλλη ανάρτησή της αναφέρει ότι, σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες, δεν είναι γνωστό αν οι ομάδες ειδικών της Ελλάδας και της πΓΔΜ στην Αθήνα ολοκλήρωσαν το έργο τους ή έχουν αφήσει ανοιχτά θέματα.