Tweet

Η εθνικιστική κυβέρνηση της χώρας βρίσκεται σε ανοιχτή σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Ενωση λόγω της απαίτησης της τελευταίας να μειώσει το κολοσσιαίο της χρέος. Κάθε μέρα επινοείται κι ένα καινούργιο σχήμα για την αντιμετώπιση του ελλείμματος. Η τελευταία ιδέα που κυκλοφορεί όμως έχει προκαλέσει μια πραγματική ανησυχία ότι η τρίτη οικονομία της ευρωζώνης μπορεί να προκαλέσει έκρηξη ολόκληρου του οικοδομήματος. Η νάρκη αυτή λέγεται “ mini-Bot” (κουπόνια).

Οι υποστηρικτές αυτής της ιδέας πιστεύουν ότι τα κουπόνια θα επιτρέψουν στο υπερχρεωμένο κράτος να πληρώσει τα χρέη του, να τονώσει την ιταλική οικονομία και να δώσει στους Ιταλούς έναν τρόπο να πληρώσουν τους φόρους τους. Οι ειδικοί όμως προειδοποιούν ότι μπορεί να δημιουργηθεί έτσι ένα παράλληλο νόμισμα που θα οδηγήσει την Ιταλία εκτός ευρωζώνης.

«Είναι το πρώτο βήμα για το EurExit, θεωρώ λοιπόν ότι είναι εξαιρετικά επικίνδυνο», λέει ο Ρικάρντο Πουλίζι, αναπληρωτής καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Πάβια.

Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση έχει αποσπάσει μια μη δεσμευτική απόφαση του κοινοβουλίου με την οποία υιοθετείται μια πρόταση να μελετηθεί η δημιουργία «κυβερνητικών μετοχών» για να επιταχυνθεί η πληρωμή του χρέους.

Ακόμη κι αυτό όμως στάθηκε αρκετό για να ανησυχήσουν οι επενδυτές και οι οικονομολόγοι και να δημιουργηθούν ερωτήματα για τη σοβαρότητα της κυβέρνησης.

Η εισαγωγή παράλληλου νομίσματος είναι αντίθετη με τους νόμους της ΕΕ και υπονομεύει το ευρώ ως ενιαία νομισματική μονάδα. Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν λοιπόν ότι η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την απειλή των κουπονιών για να εκβιάσει τις Βρυξέλλες. Αλλά ακόμη κι αυτό μπορεί να αποβεί καταστροφικό. «Είναι σαν να στρέφεις το όπλο προς τον κρόταφό σου και να περιμένεις να κάνουν οι άλλοι αυτό που θέλεις γιατί διαφορετικά θα πυροβολήσεις», τονίζει ο Λορέντσο Κοντόνιο, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο ιταλικό Υπουργείο Οικονομικών.

Ο υπουργός Οικονομικών Τζουζέπε Τρία έχει απορρίψει στο παρελθόν τα mini-BOT. Εναντίον της ιδέας είναι και ο διοικητής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. «Είτε είναι χρήμα - άρα παράνομο - είτε είναι χρέος, οπότε το χρέος θα αυξηθεί», είπε. «Τρίτη δυνατότητα δεν υπάρχει».

Η πραγματικότητα είναι όμως κάτι που η Ιταλία συχνά αγνοεί.

Ενώ ο Ματέο Σαλβίνι και οι σύμμαχοί του λένε ότι δεν έχουν πρόθεση να εγκαταλείψουν το ευρώ, οι ενέργειές τους για χρόνια οδηγούσαν σε αυτή την κατεύθυνση. Ο Σαλβίνι φορούσε μπλούζες που έγραφαν «No More Euro» και το 2016 είπε ότι θα έφευγε από το ευρώ «αύριο το πρωί». Αλλά και ο νονός των κουπονιών, ο Κλάουντιο Μπόργκι, έχει πει ότι από τη στιγμή που θα αρχίσει η διανομή τους «θα αποτελέσουν μια επιπλέον ρόδα που θα καταστήσει ευκολότερη την αλλαγή του νομίσματος».

Οι υποστηρικτές των mini-BOT πιστεύουν ότι θα αποτρέψουν τον συνωστισμό στις τράπεζες αν η χώρα φύγει από το ευρώ, αφού το νέο νόμισμα θα είναι έτοιμο. Πολλοί οικονομολόγοι όμως επισημαίνουν ότι οι πολίτες θα αποσύρουν τα χρήματά τους από τις ιταλικές τράπεζες μόλις αρχίσουν να κυκλοφορούν τα κουπόνια στην αγορά.

(*) Ο Τζέισον Χόροβιτς είναι ανταποκριτής των New York Times στη Ρώμη

(Πηγή: The New York Times)