Αρχική | Ειδήσεις - Αναλύσεις | Ο Κυνηγός | Λεωφόρος Αθηνών | "Κουλου - Βάχατα" | Marx - Soros | Contact

 

24/04/19

Υπόγειος «πόλεμος» στην Ανατολική Μεσόγειο για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου

 

Αγγελος Αλ. Αθανασόπουλος

 

Οι μεγάλες ανακατατάξεις στην Ανατολική Μεσόγειο σε σχέση με τις ανακαλύψεις φυσικού αερίου βρίσκονται μόνο στην αρχή και τίποτα δεν μπορεί να προδιαγράψει τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθούν τα πράγματα – ιδιαίτερα δε σε ό,τι αφορά τις οδούς όδευσης των ενεργειακών πόρων στις διεθνείς αγορές. Το τελευταίο διάστημα διεξάγεται μεγάλη συζήτηση στην Ελλάδα περί της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου East Med, ο οποίος θα συνδέει (εφόσον υλοποιηθεί) το Ισραήλ, την Κύπρο, την Ελλάδα και την Ιταλία. Η εξίσωση όμως είναι πολύπλοκη.

 

 

Αυτή τη στιγμή, με την εξαίρεση της Αιγύπτου, καμία άλλη χώρα της περιοχής δεν διαθέτει παράλληλα μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων και υποδομές για την εξαγωγή τους, καθώς ακόμη και το Ισραήλ διαθέτει μεν ένα τεράστιο κοίτασμα («Λεβιάθαν»), αλλά οι σχετικές υποδομές δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένες. Παράλληλα, υπάρχουν αντικρουόμενοι γεωπολιτικοί στόχοι των εμπλεκόμενων παικτών, είτε των περιφερειακών (π.χ. Ισραήλ, Τουρκία, Ελλάδα) είτε τρίτων, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία, όπως και ανοιχτές περιφερειακές διαφορές.

 

Ο παίκτης ExxonMobil

 

Ενας παράγοντας που  μπορεί να μεταβάλει καταλυτικά τις ισορροπίες είναι η παρουσία της ExxonMobil στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός εμφανίζεται διατεθειμένος να επενδύσει μακροπρόθεσμα σε έρευνες και εφόσον εντοπίσει κάποιο πραγματικά μεγάλο κοίτασμα, η σημερινή εξίσωση θα αλλάξει άρδην. Η ExxonMobil ανακάλυψε ήδη το κοίτασμα «Γλαύκος» στην κυπριακή ΑΟΖ, που δεν είναι μεν πολύ μεγάλο, είναι όμως αρκετό για να κρατήσει ζωντανή την προοπτική νέων ανακαλύψεων.

 

Η αμερικανική εταιρεία έχει επίσης άδεια για έρευνες σε γειτονική αιγυπτιακή περιοχή, ενώ έχει δημοσιοποιήσει την πρόθεσή της να δραστηριοποιηθεί στο Ισραήλ, έπειτα από τη συνάντηση που είχαν στελέχη της με τον ισραηλινό υπουργό Ενέργειας Γιουβάλ Στάινιτς. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί η πληροφορία ότι η ExxonMobil εξετάζει την προοπτική κατασκευής πλωτού τερματικού υγροποιημένου φυσικού αερίου για διεύρυνση του εξαγωγικού δυναμικού του κοιτάσματος «Λεβιάθαν».

 

Η πλωτή μονάδα FPSO

 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, μια εταιρεία με ελληνικές καταβολές επιδιώκει να κάνει αισθητή την παρουσία της στην περιοχή. Μετά την πρόσφατη ανακοίνωση της ανακάλυψης ενός σημαντικού κοιτάσματος φυσικού αερίου (μεταξύ 28 και 42 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων) στο Βόρειο Καρίς εντός της ισραηλινής ΑΟΖ, η Energean μετατρέπεται πλέον σε υπολογίσιμο παίκτη. Κλειδί θα είναι η κατασκευή της Πλωτής Μονάδας Παραγωγής, Αποθήκευσης και Εκφόρτωσης (FPSO) που θα έχει συνολική δυναμικότητα παραγωγής 8 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως. Η FPSO, που κατασκευάζεται στην Κίνα και στη Σιγκαπούρη και αναμένεται να είναι έτοιμη τον Μάρτιο του 2021, μπορεί να αποτελέσει την πλατφόρμα στην οποία θα… κουμπώσουν μικρότερα κοιτάσματα.  Ευρισκόμενη μάλιστα κοντά στην κυπριακή ΑΟΖ, η FPSO θα μπορούσε να είναι μία από τις λύσεις για την εμπορική εκμετάλλευση κοιτασμάτων που δεν δικαιολογούν μια αυτόνομη δημιουργία υποδομών.

 

Η ελληνική Energean

 

«Αποφασίσαμε να πάμε στο Ισραήλ σε μια περίοδο που οι μεγάλες ενεργειακές εταιρείες κοιτούσαν προς το Ιράν, λόγω της συμφωνίας της τότε κυβέρνησης Ομπάμα με την Τεχεράνη για το πυρηνικό της πρόγραμμα» σημειώνει ο Μαθιός Ρήγας, διευθύνων σύμβουλος της Energean, η οποία εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα του Πρίνου, διαθέτει την άδεια εκμετάλλευσης για το μοναδικό διαπιστωμένο κοίτασμα υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα και συμμετέχει με την ισπανική Repsol στις παραχωρήσεις των Ιωαννίνων και της Αιτωλοακαρνανίας, που βρίσκονται σε ερευνητικό στάδιο. Οπως εξηγεί, η συγκυρία τότε ήταν ευνοϊκή διότι είχαν δημιουργηθεί συνθήκες μονοπωλίου στο Ισραήλ, καθώς η κοινοπραξία Noble Energy – Delek, που παράγει αέριο από το κοίτασμα «Ταμάρ» και εκμεταλλεύεται το κοίτασμα «Λεβιάθαν», είχε υπό τον έλεγχό της και τα μικρότερα κοιτάσματα «Καρίς» και «Τανίν», που υποχρεώθηκε από την ισραηλινή κυβέρνηση να πουλήσει προκειμένου να ανοίξει η αγορά. Η ελληνική εταιρεία αγόρασε τα δύο κοιτάσματα, που διαθέτουν αποδεδειγμένα 67 δισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο, προχώρησε σε εισαγωγή στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου και συνήψε δανειακή σύμβαση για 1,2 δισ. δολάρια για τη χρηματοδότηση του project ανάπτυξής τους.

 

Πλέον, έχει ξεκινήσει το έργο της FPSO και έχει ήδη υπογράψει συμβόλαια για την πώληση 4,6 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως στην ισραηλινή αγορά. Μετά την πρόσφατη ανακάλυψη επιπλέον 28-42 δισ. κυβικών μέτρων στο Βόρειο Καρίς και τις τρεις προγραμματισμένες γεωτρήσεις ανάπτυξης στο Καρίς, έχει βάσει συμβολαίου τη δυνατότητα να προχωρήσει σε άλλες έξι ερευνητικές γεωτρήσεις. Η περιοχή είναι πολλά υποσχόμενη και ήδη η Energean έχει εντοπίσει, έπειτα από την πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών, δύο στόχους σε άλλα οικόπεδα που έχει αποκτήσει εντός της ισραηλινής ΑΟΖ: πρόκειται για τους στόχους «Ηρακλή» και «Ορφέα».

 

Οι εταιρείες και το υψηλό ρίσκο

 

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα βρεθεί περισσότερο αέριο» εκτιμά ο κ. Ρήγας. Από εκεί και πέρα, όμως, δεν υπάρχουν σταθερά δεδομένα. «Ο East Med θα αποτελέσει κλειδί, εφόσον γίνει», με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ να αναβαθμίζουν τη θέση τους. Ωστόσο, προσθέτει, η αναβάθμιση αυτή δεν θα είναι απαραίτητα η ίδια για όλες τις χώρες. Ακόμη πιο σημαντική από τη συμμετοχή σε ένα project όπως ο East Med είναι η ανακάλυψη κοιτασμάτων και σε αυτόν τον τομέα η Ελλάδα έχει καθυστερήσει σε σχέση με τις άλλες χώρες της περιοχής. Ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και για τα οικόπεδα νοτιοδυτικά της Κρήτης που έχει κερδίσει η κοινοπραξία Total – ExxonMobil – ΕΛΠΕ, αλλά και για περιοχές στη Δυτική Ελλάδα και στο Ιόνιο Πέλαγος. Ωστόσο, είναι ανάγκη οι μεγάλες εταιρείες του πετρελαϊκού χώρου να ενεργοποιηθούν άμεσα στην Ελλάδα, καθώς μόνο εταιρείες αυτού του μεγέθους έχουν τη δυνατότητα να αναλάβουν υψηλούς επιχειρηματικούς κινδύνους σε «παρθένες» περιοχές, όπως η Νότια Κρήτη.

 

Το πλεονέκτημα της Αιγύπτου

 

Επιπλέον, η κατασκευή του East Med θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό από την ανταγωνιστικότητα της τιμής αερίου που θα προσφέρει στην ευρωπαϊκή αγορά, ανταγωνιζόμενος κατά κύριο λόγο το ρωσικό αέριο. Στην παρούσα φάση, το Κάιρο έχει πλεονέκτημα έναντι των υπόλοιπων χωρών της περιοχής. Το μεγαλύτερο κοίτασμα της Ανατολικής Μεσογείου, το «Ζορ», έχει ανακαλυφθεί από τον ιταλικό ενεργειακό κολοσσό Eni εντός της αιγυπτιακής ΑΟΖ. Η Eni έχει εντοπίσει έτερο σημαντικό κοίτασμα, το επονομαζόμενο «Νουρ», σε απόσταση περίπου 50 χιλιομέτρων βορείως της Χερσονήσου του Σινά. Η Αίγυπτος απολαμβάνει το πλεονέκτημα της ύπαρξης δύο μεγάλων τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στις ακτές της (Νταμιέτα και Ιντκου) και πλέον, έχοντας διασφαλίσει μακρά ενεργειακή αυτάρκεια λόγω του «Ζορ», μπορεί να τα αξιοποιήσει για εξαγωγές.

 

Το ενδιαφέρον και για υποδομές LNG

 

Πέρα από τις συζητήσεις περί East Med, έντονο ενδιαφέρον σήμερα υπάρχει και περί το LNG. Πρόσφατα, η κυπριακή Βουλή ενέκρινε τη συμφωνία για την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού ώστε το αέριο από το κοίτασμα «Αφροδίτη» να πάει στην Αίγυπτο και να αξιοποιηθεί στα δύο τερματικά. Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ έχει επίσης συμφωνήσει να εξάγει αέριο από το κοίτασμα «Λεβιάθαν» μέσω αγωγών, ενώ η ExxonMobil φέρεται να ενδιαφέρεται για υποδομή LNG στο ίδιο κοίτασμα. Εκμεταλλευόμενη αυτά τα δεδομένα, η Αίγυπτος επιδιώκει να θεσμοποιήσει την ισχυρή της θέση μέσω της σύστασης του Φόρουμ για το Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου, με τη συμμετοχή Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου, Ιταλίας, Ιορδανίας αλλά και της Παλαιστινιακής Αρχής. Πρόκειται για μείζονα κίνηση για τρεις λόγους: πρώτον, προς το παρόν δεν συμμετέχει η Τουρκία, δεύτερον, θα μπορούσε να περιορίσει την επιρροή της Ρωσίας και, τρίτον, θα εξισορροπούσε την πρόσβαση του Ιράν στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω Συρίας. Ακόμη σημαντικότερη όμως είναι η διακηρυχθείσα πρόθεση των Ηνωμένων Πολιτειών να συμμετάσχουν.

 

Αγγελος Αλ. Αθανασόπουλος (in.gr)

 

Greek Finance Forum

 

Σχόλια Χρηστών

HTML Comment Box is loading comments...

 

 

 

 

 

Plus500

Trading σε ελληνικές μετοχές μέσω της Πλατφόρμας Συναλλαγών Plus 500 (Κάντε Click και Κατεβάστε την μοναδική πλατφόρμα συναλλαγών, χωρίς καμία οικονομική υποχρέωση, περιλαμβάνει και λογαριασμό "επίδειξης" - Demo). 

Λήψη τώρα!

 © 2016-2017 Greek Finance Forum

Αποποίηση Ευθύνης....