Αρχική | Ειδήσεις - Αναλύσεις | Ο Κυνηγός | Λεωφόρος Αθηνών | "Κουλου - Βάχατα" | Marx - Soros | Contact

 

00:01 - 10/01/18

Γιατί οι διαδηλωτές του Ιράν είναι τόσο θυμωμένοι με τον Ρουχανί

 

Περίληψη: 

Ετούτη την φορά, οι διαδηλωτές είναι πολύ θυμωμένοι, απαιτώντας συνολική αντικατάσταση ολόκληρου του πολιτικού συστήματος. Τα συνθήματα «Θάνατος στον Χαμενεΐ» και «Οι κληρικοί πρέπει να φύγουν» από τους διαδηλωτές είναι οι πιο ριζοσπαστικές εκκλήσεις για αλλαγή από τότε που η Ισλαμική Δημοκρατία γεννήθηκε το 1979.

 

 

-------------------

 

Από τότε που ξεκίνησε το πρόσφατο κύμα διαμαρτυριών [1] στο Ιράν στις 28 Δεκεμβρίου, η κάλυψη των Δυτικών μέσων ενημέρωσης επικεντρώθηκε δυσανάλογα στις κοινωνικοοικονομικές αιτίες ως τους βασικούς κινητήριους μοχλούς της οργής των πολιτών. Οι οικονομικές δυσκολίες είναι αναμφισβήτητα μια κεντρική αιτία-κλειδί, αλλά αν αγνοηθούν τα υποκείμενα πολιτικά παράπονα θα χάσουμε την οπτική της ευρύτερης μάχης για το μέλλον της χώρας. Αν και ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί [2] ίσως να μην είναι ούτε ο πρωταρχικός στόχος ούτε η άμεση αιτία των διαδηλώσεων, τα πεπραγμένα του από την επανεκλογή του τον περασμένο Μάιο ήταν μια τεράστια απογοήτευση για τα σχεδόν 24 εκατομμύρια Ιρανούς που ψήφισαν υπέρ της δεύτερης θητείας του. Αντί να επιδιώξει να είναι αυτόνομος, ο Ρουχανί έχει επανειλημμένα υποχωρήσει με το να ακολουθεί το παιχνίδι του μη εκλεγμένου Ανώτατου Ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, διευρύνοντας την ήδη επικίνδυνη αποσύνδεση μεταξύ των απλών Ιρανών και της κυβερνητικής σιιτικής ισλαμικής ελίτ που ισχυρίζεται ότι τους αντιπροσωπεύει. Τίποτα λιγότερο από τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις δεν μπορεί να σώσει την Ισλαμική Δημοκρατία μακροπρόθεσμα.

 

 

Ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ρουχανί βγαίνει από την αίθουσα αφού απευθύνθηκε στην 72η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο του 2017. EDUARDO MUNOZ / REUTERS
 

-----------------------------------------------------------------------------

 

Παρά την απεικόνισή του σε ορισμένα Δυτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο Ρουχανί ποτέ δεν αποκάλεσε τον εαυτό του πολιτικό μεταρρυθμιστή ούτε το ιρανικό κοινό τον θεωρούσε ποτέ ως τέτοιον. Η εκλογική νίκη του είχε λιγότερο να κάνει με την δική του δημοτικότητα από όσο με την αντιδημοφιλία του αντιπάλου του, Ιμπραήμ Ραϊσί. Εντούτοις, κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Ρουχανί προέβη σε μια βασική δέσμευση που συγκρατήθηκε από τους ψηφοφόρους: Οι πολίτες θα αποκτούσαν μεγαλύτερη πολιτική ελευθερία εάν επανεκλεγόταν. Στην δεύτερη θητεία του, είπε, η κυβέρνησή του θα ανήκει [3] στο «100% όλων των Ιρανών» και θα επιδιώξει να ανοίξει τον δρόμο για πολιτική συμμετοχή των νέων, των γυναικών και των εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων. Και ο ίδιος ορκίστηκε και πάλι να επιδιώξει την απελευθέρωση των ηγετών της αντιπολίτευσης που βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό από το 2011, μια δέσμευση που έκανε για πρώτη φορά πριν από τις αρχικές του εκλογές το 2013. Η υπερβολική υποσχεσιολογία στην διάρκεια ενός εκλογικού έτους δεν είναι μοναδική στο Ιράν, αλλά στην περίπτωση του Ρουχανί το χάσμα μεταξύ συνθημάτων και πραγματικότητας είναι εκθαμβωτικό.

 

Η απογοήτευση άρχισε στην πρώτη συνέντευξη Τύπου μετά την επανεκλογή του. Ο Ρουχανί επέλεξε ούτε καν να αναφέρει τους πολιτικούς κρατούμενους της χώρας, των οποίων η απελευθέρωση ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος της εκστρατείας του. Ήταν ένας κακός οιωνός, που προφήτευε την απροθυμία του να διεκδικήσει την εντολή που του δόθηκε από τις εκλογές για να μην ρισκάρει να θεωρηθεί ως ότι προκαλεί τον Χαμενεΐ.

 

Στην συνέχεια, ο Ρουχανί διόρισε ένα υπουργικό συμβούλιο στερούμενο ρεφορμιστών. Ακόμη χειρότερα, κάθε υπουργός του είχε προ-εγκριθεί από τον Χαμενεΐ. Κατά την διάρκεια της εκστρατείας του, εξέφρασε την συμπάθειά του για τις ακούραστες ακτιβίστριες και τις γυναίκες ψηφοφόρους του Ιράν, χωρίς ωστόσο να διορίσει γυναίκες στο υπουργικό του συμβούλιο, παρά το ότι παρακινήθηκε γι’ αυτό από πολλές πλευρές. Ομοίως, παρέλειψε την σουνιτική μειονότητα του Ιράν, η οποία αποτελεί περίπου το 10% του πληθυσμού και του έδωσε σοβαρή υποστήριξη στις κάλπες. (Στο Κουρδιστάν και το Βαλουχιστάν, τις μεγαλύτερες σουνιτικής πλειοψηφίας επαρχίες της χώρας, περίπου 7 στους δέκα ψηφοφόρους τον υποστήριξαν [4]). Ο Ρουχανί επέλεξε αντ’ αυτού να κατευνάσει τους Σιίτες ισλαμιστές κληρικούς που στήριζαν τον αντίπαλό του, Ραϊσί, και κράτησε τους Σουνίτες έξω από το υπουργικό συμβούλιό του. Η κυβέρνηση Ρουχανί δεν όρισε ούτε έναν Σουνίτη κυβερνήτη σε καμία από τις 31 επαρχίες της χώρας.

 

Στην συνέχεια παρέμεινε σιωπηλός καθώς το 12μελές μη εκλεγμένο σκληροπυρηνικό Συμβούλιο Κηδεμόνων -το οποίο αναφέρεται αποτελεσματικά μόνο στον Χαμενεΐ και ενεργεί ως φίλτρο που πρέπει να εγκρίνει όλη την κυβερνητική νομοθεσία και τους υποψήφιους που αναζητούν [κυβερνητική] θέση- παρέκαμψε μια κοινοβουλευτική νομοθεσία και εμπόδισε τους μη Μουσουλμάνους να διαγωνιστούν για θέσεις στις δημοτικές εκλογές. Αυτό ισοδυναμεί με την κατηγοριοποίηση των αρχαίων ζωροαστρικών, εβραϊκών και χριστιανικών κοινοτήτων του Ιράν ως πολιτών δεύτερης κατηγορίας στην πολιτική διαδικασία.

 

Αυτό το επεισόδιο υπογράμμισε ένα μεγάλο δημογραφικό χάσμα μεταξύ των κυβερνώντων του Ιράν και των κυβερνωμένων. Ο επικεφαλής του Συμβουλίου Κηδεμόνων, Ahmad Jannati, είναι ένας 90χρονος ιδεολόγος του καθεστώτος, ενώ το 90% των διαδηλωτών που συνελήφθησαν τις τελευταίες ημέρες είναι κάτω των 25 ετών.

 

Από την επανεκλογή του, ο Ρουχανί έχει απογοητεύσει τις βασικές δημογραφικές ομάδες που τον ψήφισαν και, αντίθετα, επιδίωξε να δημιουργήσει μια πλατφόρμα για συνεχή συνύπαρξη με τους σκληροπυρηνικούς. Ως άνθρωπος που φιλοδοξεί να διαδεχθεί τον Χαμενεΐ ως ο επόμενος ανώτατος ηγέτης, βλέπει αυτή την παράταξη εντός της Ισλαμικής Δημοκρατίας ως καίριας σημασίας για τις πιθανότητές του να συνεχίσει την ανέλιξή του στην κλίμακα της εξουσίας. Οι προεκλογικές υποσχέσεις που έκανε μόλις πριν από μερικούς μήνες είναι φαινομενικά μια μακρινή ανάμνηση.

 

Πιο συγκεκριμένα, ο Ρουχανί έμεινε [αυτοβούλως] στην άκρη όταν η Επαναστατική Φρουρά, η ελίτ πολιτικο-στρατιωτική δύναμη που πρωτοστατεί στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ιράν στην περιοχή σε μέρη όπως το Ιράκ και η Συρία, κατέπνιξε τις εγχώριες διαδηλώσεις. Τον Δεκέμβριο του 2017, ανακοίνωσε αύξηση του προϋπολογισμού τους [5] και αντιστάθηκε στην διεθνή πίεση για περιορισμό των αμφιλεγόμενων, αν και ανησυχητικών, δραστηριοτήτων του Σώματος. Τα περισσότερα χρήματα για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων της ελεγχόμενης από την Επαναστατική Φρουρά «Δύναμης Quds» –τον κλάδο της Επαναστατικής Φρουράς στο εξωτερικό- δεν ήταν στην ατζέντα όταν ο Ρουχανί έτρεχε την εκστρατεία της επανεκλογής του τον Μάιο. Κάποιος θα μπορούσε να ακούσει την αυξανόμενη δημόσια δυσαρέσκεια εναντίον της Επαναστατικής Φρουράς στους στίχους των διαδηλωτών «Ούτε για την Γάζα, ούτε για τον Λίβανο, η ζωή μου είναι μόνο για το Ιράν». Τους τελευταίους μήνες, καθώς το Ιράν έχει πληγεί από έναν αριθμό θανατηφόρων σεισμών και η αντίδραση του κράτους ήταν ζητούμενη, οι προτεραιότητες της Ισλαμικής Δημοκρατίας στο εξωτερικό έγιναν αντικείμενο λεπτομερούς εξέτασης και περιφρόνησης.

 

Ακόμη και όταν οι Φρουροί της Επανάστασης αψήφησαν ανοιχτά τον Ρουχανί -όπως όταν ο κλάδος τους των πληροφοριών συνέλαβε πολλούς πολίτες διπλής υπηκοότητας και ρίσκαρε να τρομάξει τους ξένους επενδυτές που ο Ρουχανί τόσο απελπισμένα φλερτάρει και χρειάζεται για να δημιουργήσει θέσεις εργασίας- ο εκλεγμένος πρόεδρος επέλεξε παρά ταύτα να συνεχίσει με τα πιο σκληροπυρηνικά στοιχεία του καθεστώτος. Στα προεδρικά ντιμπέιτ τον Μάιο που προβλήθηκαν ζωντανά στην τηλεόραση, ο Ρουχανί ενθουσίασε πολλούς όταν επιτέθηκε στους σκληροπυρηνικούς -συμπεριλαμβανομένων εκείνων στην Επαναστατική Φρουρά- [κατηγορώντας τους] για τακτικές γκάνγκστερ που υπονόμευσαν την παγκόσμια εικόνα του Ιράν. Ωστόσο, από τότε δεν έχει κάνει τίποτα για να αντιμετωπίσει αυτά τα ίδια στοιχεία. Μην πράττοντας έτσι, όχι μόνο απέτυχε να επιφέρει μεγαλύτερη ισορροπία στην κατανομή της εξουσίας μεταξύ των εκλεγμένων και μη εκλεγμένων οργάνων στην Ισλαμική Δημοκρατία, αλλά έχει επίσης θέσει το ερώτημα εάν το σύστημα αυτό είναι σε θέση να μεταρρυθμιστεί καθόλου μέσω της κάλπης.

 

Πίσω στο 2009, όταν το Ιράν είχε τις τελευταίες μεγάλης κλίμακας λαϊκές διαμαρτυρίες, το βασικό λαϊκό αίτημα ήταν να επαναληφθούν οι εκλογές που πολλοί θεωρούσαν σαφώς νοθευμένες. Ετούτη την φορά, οι διαδηλωτές είναι πολύ θυμωμένοι, απαιτώντας συνολική αντικατάσταση ολόκληρου του πολιτικού συστήματος. Τα συνθήματα «Θάνατος στον Χαμενεΐ» και «Οι κληρικοί πρέπει να φύγουν» από τους διαδηλωτές είναι οι πιο ριζοσπαστικές εκκλήσεις για αλλαγή από τότε που η Ισλαμική Δημοκρατία γεννήθηκε το 1979. Η αδιαλλαξία του πολιτικού μοντέλου φαινόταν να έχει πείσει την νεότερη γενιά των Ιρανών ότι η αναμόρφωση του συστήματος δεν είναι δυνατή. Φυσικά, δεν μπορεί να κατηγορηθεί μόνο ο Ρουχανί γι’ αυτό. Από τις διαμαρτυρίες του 2009, ήταν ο Χαμενεΐ και οι ομάδες του όπως οι Επαναστατικοί Φρουροί, που έκαναν τα περισσότερα για να καταπνίξουν την διαδικασία πολιτικών μεταρρυθμίσεων στο Ιράν.

 

Και όμως ο Ρουχανί μπορεί να δει τις τελευταίες διαμαρτυρίες ως ευκαιρία να αναδειχθεί ως αυτοδύναμος άνδρας. Από τον περασμένο Μάιο, έχει μετακινηθεί προς τους σκληροπυρηνικούς προκειμένου να δώσει στον εαυτό του την ευκαιρία να γίνει ο επόμενος ανώτατος ηγέτης. Με το σοκ από την κλίμακα του λαϊκού θυμού πιθανόν να αντηχεί στις τάξεις του καθεστώτος για κάποιο χρονικό διάστημα, ο Ρουχανί πρέπει να σκεφτεί να γυρίσει το παιχνίδι στους αντιπάλους του. Έχει μόνο μια επιλογή για το μήνυμα που πρέπει να μεταφέρει: Ο μόνος βιώσιμος τρόπος για να κρατηθεί ζωντανή η Ισλαμική Δημοκρατία είναι να ξεκινήσει μια βαθιά και ουσιαστική πολιτική μεταρρύθμιση. Ίσως να είναι πολύ αργά, αλλά ο Ρουχανί οφείλει ακριβώς αυτό στα σχεδόν 24 εκατομμύρια που τον επανεξέλεξαν.

 

Ο ALEX VATANKA είναι ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής στην Ουάσιγκτον. Είναι ο συγγραφέας ενός επερχόμενου βιβλίου The Making of Iranian Foreign Policy. Μπορείτε να τον ακολουθείτε στο Twitter @AlexVatanka.

Foreign Affairs

http://www.foreignaffairs.gr/articles/71591/alex-vatanka/giati-oi-diadilotes-toy-iran-einai-toso-thymomenoi-me-ton-royxan?page=show

https://www.foreignaffairs.com/articles/iran/2018-01-08/why-irans-protesters-are-so-angry-rouhani

 

Greek Finance Forum

 

Σχόλια Χρηστών

HTML Comment Box is loading comments...

 

 

 

 

 

Plus500

Trading σε ελληνικές μετοχές μέσω της Πλατφόρμας Συναλλαγών Plus 500 (Κάντε Click και Κατεβάστε την μοναδική πλατφόρμα συναλλαγών, χωρίς καμία οικονομική υποχρέωση, περιλαμβάνει και λογαριασμό "επίδειξης" - Demo -Kερδίστε bonus εγγραφής ). 

Λήψη τώρα!

 © 2016-2017 Greek Finance Forum

Αποποίηση Ευθύνης....