|
Από τότε η Apple έχει κάνει πολλά εκπληκτικά
πράγματα, ενώ εκπληκτική είναι και η μετοχή της
εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία, με
κεφαλαιοποίηση αγοράς που έφτασε τον προηγούμενο
μήνα στο εντυπωσιακό νούμερο των 900 δισ.
δολαρίων. Επομένως, δεν προκαλεί μεγάλη έκπληξη
το γεγονός ότι όταν έκανα αναζήτηση στο Google
για "Apple" και "IPO", τα πρώτα links που
εμφανίστηκαν αφορούσαν υπολογισμούς για το πόσο
πλούσιος θα ήταν κάποιος αν είχε αγοράσει
μετοχές στην τιμή της IPO.
Οι αριθμοί είναι εκθαμβωτικοί. Ένα άρθρο στο
Fortune που γιόρταζε την 35η επέτειο της IPO
σημείωνε ότι 100 μετοχές που αγοράστηκαν το 1980
θα άξιζαν 632.800 δολάρια μέχρι το 2015, χωρίς
να συμπεριλαμβάνονται μερίσματα -αντιστοιχεί σε
κέρδος 28.663%. Πρόκειται για πολύ μεγαλύτερα
κέρδη όχι μόνο συγκριτικά με αυτά του S&P 500,
αλλά και με της Berkshire Hathaway του Warren
Buffett, η οποία θα είχε μετατρέψει μια επένδυση
2.200 δολαρίων σε "μόλις" 167.200 δολάρια κατά
την ίδια χρονική περίοδο.
Πιο πρόσφατα, η Investopia υπολόγισε ότι αν
κάποιος είχε επενδύσει 990 δολάρια στην IPO της
Apple, οι μετοχές του θα άξιζαν 394.000 δολάρια
τον Νοέμβριο του 2017, συμπεριλαμβανομένων των
μερισμάτων. Υπήρχαν και άλλα δημοσιεύματα σε
αυτό το πνεύμα:"Αγόρασες
λοιπόν μετοχές της Apple το 1980." (The
Atlantic) ή "Εάν
είχες επενδύσει 1.000 δολάρια σε αυτές τις τρεις
μετοχές στη δεκαετία του 1980, θα ήσουν
εκατομμυριούχος σήμερα"(CNBC). Και ούτω
καθεξής.
Δημοσιεύματα σαν αυτά είναι σαν μια επενδυτική
έκδοση του soft πορνό, αλλά εμπεριέχουν ένα
σοβαρό νόημα: Οι επενδύσεις απαιτούν
προνοητικότητα, πρακτικές γνώσεις και προθυμία
για επενδύσεις με μακροπρόθεσμους στόχους. Αυτές
οι ιστορίες μας επιπλήττουν σιωπηρά για την
έλλειψη αυτών των ικανοτήτων, που είναι ο λόγος
για τον οποίο οι περισσότεροι από εμάς δεν
πλουτίζουμε από τις επενδύσεις μας.
Όλα αυτά ισχύουν κατά ένα τρόπο, αλλά κανένα από
αυτά δεν απεικονίζεται στην απόδοση της Apple,
είτε ως εταιρείας είτε ως μετοχής. Αμφιβάλλω
σοβαρά για το ότι κάποιος που αγόρασε μετοχές
της Apple στις αρχές της δεκαετίας του '80 τις
διατήρησε, συμπεριλαμβανομένου του Steve Jobs, ο
οποίος πούλησε όλες τις μετοχές του εκτός από
μία, όταν αποχώρησε από την Apple το 1985. (Διατήρησε
μία μετοχή προκειμένου να ενημερώνεται για τις
ετήσιες εκθέσεις και για να συμμετέχει στις
συνελεύσεις των μετόχων).
Πήρε λίγο καιρό
Η τιμή της μετοχής της Apple στα έτη μετά την
IPO της 12ης Δεκεμβρίου του 1980
Γιατί να τις κρατήσουν; Για να διατηρήσει τις
μετοχές της Apple, ένας επενδυτής θα έπρεπε να
είναι πρόθυμος να αντέξει τις εσωτερικές
διαμάχες, τα αποτυχημένα προϊόντα (θυμάστε τον
υπολογιστή Lisa;), την εγκατάλειψή της από τον
ιδρυτή της, τις "ξεχασμένες" διοικήσεις (τον Gil
Amelio, τον θυμάται κανείς;) και την καθίζηση του
ενός και μοναδικού της προϊόντος, του υπολογιστή
MacIntosh, το μερίδιο αγοράς του οποίου "βυθίστηκε"
κάτω από το 10% όταν στη αγορά κυριάρχησε το
λειτουργικό σύστημα των Windows.
Η μετοχή, η οποία είχε αυξηθεί στα 1,12 δολάρια (και
πάλι, σε προσαρμοσμένη βάση για το split) μετά
την IPO, υποχώρησε στα 27 σεντς όταν αποχώρησε ο
Jobs. Και τα πράγματα δεν βελτιώθηκαν πολύ αργότερα.
Η Apple πέρασε από τρία διευθυντικά στελέχη
(John Sculley, Michael Spindler και Amelio), που
προχώρησαν σε σειρά λαθών στην επιχείρηση, όπως
η αδειοδότηση για το λειτουργικό της σύστημα,
και η παραγωγή υπολογιστών που αποδείχτηκαν
ολοένα και κατώτεροι συγκριτικά με τους
υπολογιστές με Windows.
Εν τω μεταξύ, ο Jobs ασχολούνταν σχεδόν
αποκλειστικά με την εταιρεία που είχε σχηματίσει
μετά την αποχώρησή του από την Apple, τη NeXT.
Δημιούργησε έναν εξαιρετικά ακριβό υπολογιστή
για την αγορά από τον κλάδο της εκπαίδευσης που
προοριζόταν να εξυπηρετήσει. Χρησιμοποιούσε
ανθρώπους και είχε πάθει εμμονή με το χρώμα των
τοίχων για το εργοστάσιο της NeXT, παραλείποντας
να λάβει υπόψη του πώς θα επιδρούσαν οι συνθήκες
του κατασκευαστικού κλάδου στην Αμερική στο
κόστος του υπολογιστή.
Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει ότι όταν ο Jobs
επέστρεψε στην Apple το 1997, θα είχε αποκτήσει
τις διαχειριστικές ικανότητες για να "τρέξει"
μια εταιρεία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων;
Ποιος θα μπορούσε να καταλάβει από τότε ότι θα
μετέτρεπε την Apple από μία εταιρεία
πληροφορικής σε μία εταιρεία ηλεκτρονικών ειδών
ευρείας κατανάλωσης, δημιουργώντας προϊόντα που
οι χρήστες θα κρατούσαν στο ένα χέρι και τα
οποία αργότερα οι άνθρωποι από όλο τον κόσμο θα
λάτρευαν; Ποιος θα φανταζόταν ότι μετά την
αποδοχή επένδυσης 150 εκατ. δολαρίων από την "διαβολική
της εχθρό" Microsoft, η Apple θα ήταν μια μέρα η
μεγαλύτερη και πιο σημαντική από τις δύο
εταιρείες;
Κανείς, να ποιος. Στην πραγματικότητα, η μετοχή
της Apple έφτασε σε χαμηλό 12 ετών μόλις λίγους
μήνες μετά την επιστροφή του Jobs (αλλά πριν από
την απόλυση του Amelio από το διοικητικό
συμβούλιο). Αν και η Apple είχε επιτυχία με το
πρώτο της προϊόν μετά την επιστροφή του Jobs -
το iMac το 1998 - δεν είχε καταφέρει να πάρει τη
μορφή της σύγχρονης Apple προτού λανσάρει το
iPod το φθινόπωρο του 2001.
Με άλλα λόγια, θα έπρεπε να έχετε διατηρήσει τις
μετοχές για περισσότερο από δύο δεκαετίες πριν
καταστεί σαφές ότι η Apple θα γίνει μια
επιτυχημένη εταιρεία. Ακόμα και τότε, θα έπρεπε
να περιμένετε άλλα τρία χρόνια πριν αρχίσει
πραγματικά η "απογείωση" της μετοχής. Ούτε καν ο
Buffett δεν είναι τόσο υπομονετικός.
Για μένα το δίδαγμα της ιστορίας δεν είναι ότι
κάποιος που αγόρασε μετοχές της Apple στην τιμή
της IPO και τις έχει κρατήσει από τότε ήταν πιο
πονηρός ή έβλεπε πιο μπροστά από τους υπολοίπους.
Όχι, είναι ότι αυτός ή αυτή ήταν πιο τυχεροί.
Του Joe
Nocera –
Bloomberg
– Πρώτη μετάφραση από το
capital.gr |
