Tweet

Όπως και οι άλλοι σύνθετοι δείκτες -ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, ο δείκτης παγκόσμιας ευτυχίας, ο δείκτης ευημερίας Legatum- ο δείκτης περιεκτικής ανάπτυξης (IDI) του WEF επιχειρεί να συνδυάσει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ με άλλα μέτρα εθνικής ευημερίας. Στην περίπτωσή του, καλύπτονται όλες οι μοδάτες λέξεις-κλειδιά: παραγωγικότητα, ανισότητα, ισότητα μεταξύ των γενεών, ένταση ενέργειας στο ΑΕΠ. Δεν είναι παράλογος τρόπος αξιολόγησης των επιδόσεων μιας χώρας και θα ήταν ακόμη πιο λογικό αν το WEF δεν διαχώριζε αυθαίρετα τις χώρες που συμπεριέλαβε σε "προηγμένες" και "αναδυόμενες" (η Πολωνία, για παράδειγμα, είναι μια αναδυόμενη οικονομία ενώ η Σλοβακία είναι προηγμένη).

Κανείς θα μπορούσε επίσης να διαφωνήσει με κάποια από τα αποτελέσματα. Ο IDI του Αζερμπαϊτζάν είναι υψηλότερος από αυτόν των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Ισπανίας ή της Ιταλίας. Αυτό θα πρέπει να ικανοποιήσει τον δικτάτορα της χώρας, Ilham Aliev -και να προκαλέσει υγιή σκεπτικισμό σε όλους τους άλλους. Ποιος στο WEF είναι έτοιμος να μετακομίσει στο Αζερμπαϊτζάν και να ζήσει όπως οι ντόπιοι;

Τα ελαττώματα αυτά δεν θα πρέπει, ωστόσο, να μας αποσπάσουν την προσοχή από τη γενική ιδέα. Το μέγεθος της οικονομίας διαιρεμένο με τον πληθυσμό -το κατά κεφαλήν ΑΕΠ- είναι ένας λιγότερο σημαντικός τρόπος να εκτιμηθεί η ευημερία σε σχέση με την πιο εκλεπτυσμένη εικόνα της περιεκτικότητας της οικονομίας, του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων και των περιβαλλοντικών συνθηκών. Όλες οι διαφορετικές μεθοδολογίες, βασισμένες σε αυτές τις βασικές αρχές έχουν ιδιορρυθμίες. Αλλά εάν υπολογίσουμε τον μέσο όρο των εναλλακτικών μέτρων -από την Έκθεση Ανθρώπινης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, την Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας, το Legatum και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ- θα ξεδιαλύνουμε τις ιδιαιτερότητες:

Οι κορυφαίοι των κορυφαίων

Η κατάταξη των χωρών με βάση τους εναλλακτικούς δείκτες ευημερίας και ανάπτυξης.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Νορβηγία, το αγαπημένο παιδί αυτών των κατατάξεων, εμφανίζεται στην κορυφή. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ, η χώρα του οποίου αχνοφαίνεται κάπου στο τέλος της πρώτης 20άδας, θέλει περισσότερους μετανάστες από τη Νορβηγία - και επίσης γιατί οι Νορβηγοί είναι εντάξει εκεί που είναι. Αναμενόμενες ήταν επίσης οι υψηλές θέσεις που καταλαμβάνουν οι άλλες σκανδιναβικές χώρες, καθώς και η Ελβετία. Πρόκειται για πλούσιες, ευτυχισμένες, περιβαλλοντικά ευαίσθητες χώρες χωρίς μεγάλη ανισότητα. Θα μπορούσε κανείς να απορήσει αν η Αυστραλία ή η Νέα Ζηλανδία μοιάζουν με αυτές τις ωραίες ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο είτε η μία, είτε και οι δυο μαζί εισβάλουν πάντα στις τάξεις τους.

Με άλλα λόγια, ο κατάλογος των χωρών από τις οποίες πρέπει να παραδειγματιζόμαστε είναι μάλλον σταθερός με βάση τις διάφορες εναλλακτικές  του ΑΕΠ. Αλλά αυτό που είναι ιδιαίτερα διδακτικό είναι η σύγκριση της σύνθετης κατάταξης μας με μία που βασίζεται στο ΑΕΠ.

Ο μέσος πλούτος δεν είναι και τόσο παραπλανητικός

Οι 20 κορυφαίες χώρες με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και με βάση το μέσο όρο των εναλλακτικών προσεγγίσεων

Η κορυφή της λίστας είναι σχεδόν ίδια, με μία προσθήκη -το μικροσκοπικό Κατάρ με τον τεράστιο ενεργειακό του πλούτο. Μια άλλη μικρή χώρα με ένα ανώμαλα υψηλό ΑΕΠ, το Λουξεμβούργο, εκτοξεύεται στην κορυφή της λίστας. Η Τσεχική Δημοκρατία τα καταφέρνει πολύ καλύτερα με βάση τα εναλλακτικά μέτρα από ό, τι δείχνει το επίπεδο πλούτου της, ενώ οι ΗΠΑ εμφανίζουν πολύ χειρότερη εικόνα. Αυτές οι αποκλίσεις, ωστόσο, δεν αλλάζουν πολύ την εικόνα, ότι οι πλουσιότερες χώρες είναι γενικά οι καλύτερες, ανεξάρτητα από τις παραμέτρους που χρησιμοποιούνται ή τις λέξεις-κλειδιά που ακούστηκαν πολύ στο Νταβός φέτος.

Είναι μια σκληρή αλήθεια για τους ηγέτες που θέλουν να μεταφέρουν τις χώρες τους ψηλότερα στην κατάταξη, αλλά έχει νόημα να ξεκινήσουν κυνηγώντας τον πλούτο, όπως μετράται σε δολάρια ανά κάτοικο. Στη συνέχεια, μπορούν να ανησυχούν για την εξομάλυνση των πολιτικών που επηρεάζουν τις κατατάξεις του WEF και των άλλων.

*Leonid Bershidsky – Bloomberg – Πρώτη μετάφραση capital.gr