Την οριστική παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου να διενεργήσει φορολογικούς ελέγχους σε υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (Κ.Β.Σ.) της χρήσης του 2000 καθώς επίσης και σε υποθέσεις φόρου εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2001-2005, για τις οποίες είχαν υποβληθεί κανονικά οι σχετικές φορολογικές δηλώσεις, αποδέχθηκε ουσιαστικά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, με την απόφαση που εξέδωσε στις 15 Σεπτεμβρίου και έθεσε σε εφαρμογή από τις 18 Σεπτεμβρίου ο Διοικητής της Αρχής, Γ. Πιτσιλής.

Σύμφωνα με τα dikaiolotika.gr, επιπλέον, βάσει των όσων προβλέπει η ίδια απόφαση, υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2006-2010 για τις οποίες δεν έχουν προκύψει μέχρι στιγμής «συμπληρωματικά στοιχεία» από τα οποία να αποδεικνύεται ότι τα πραγματικά εισοδήματα των φορολογουμένων ήταν μεγαλύτερα από αυτά που προσδιορίστηκαν σε προηγούμενους ελέγχους ή ότι οι δηλώσεις που υποβλήθηκαν ήταν ανακριβείς, θεωρούνται επίσης για την Α.Α.Δ.Ε. ως παραγεγραμμένες.

Ουσιαστικά, με την απόφαση αυτή του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. υιοθετήθηκε πλήρως το «δια ταύτα» της απόφασης 1738/2017 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με το οποίο κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι νομοθετηθείσες την περίοδο 2013-2016 παρατάσεις των προθεσμιών παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να διενεργήσει φορολογικούς ελέγχους και να εκδώσει πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού φόρων σε υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. για τις οποίες είχαν εκπνεύσει τόσο η κανονική περίοδος 5ετούς παραγραφής όσο και οι περίοδοι 10ετούς και 15ετούς παραγραφής που προβλέπουν οι ισχύουσες διατάξεις σε ειδικές περιπτώσεις.

Ως εκ τούτου, όλες οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που περιλαμβάνονται στις λίστες μεγαλοκαταθετών του εσωτερικού και του εξωτερικού (λίστα Λανγκάρντ, λίστα Μπόργιανς, λίστα «65 cd», λίστα εμβασμάτων κ.λπ), οι οποίες αφορούν στο έτος 2000 θεωρούνται οριστικά παραγεγραμμένες και δεν πρόκειται ποτέ πια να ελεγχθούν από τις υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε.. Οριστικά παραγεγραμμένες θεωρούνται από την Α.Α.Δ.Ε. και οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των προσώπων αυτών οι οποίες αφορούν στα έτη 2001-2005, εφόσον όμως για τα έτη αυτά οι εν λόγω φορολογούμενοι έχουν υποβάλει κανονικά τις προβλεπόμενες φορολογικές δηλώσεις.

Αντιθέτως, όλες οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των ιδίων προσώπων, οι οποίες αφορούν στα έτη 2006-2016 είναι ακόμη «ανοικτές» για έλεγχο και για επιβολή φόρων και προστίμων από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές, δεδομένου ότι για τις συγκεκριμένες υποθέσεις η 5ετής προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να ασκήσει έλεγχο έχει παραταθεί για άλλα 5 έτη, δηλαδή έχει γίνει 10ετής. Ο λόγος για τον οποίο έχει συμβεί αυτό, είναι επειδή τα στοιχεία των κινήσεων των τραπεζικών λογαριασμών των συγκεκριμένων προσώπων, τα οποία περιλαμβάνονται στις σχετικές λίστες, θεωρούνται «συμπληρωματικά στοιχεία» που περιήλθαν εκ των υστέρων, μετά την πάροδο της 5ετίας, εις γνώσιν των αρμόδιων φορολογικών αρχών και αποδεικνύουν ότι τα προσδιορισθέντα από προηγούμενους ελέγχους εισοδήματα ή ότι τα δηλωθέντα εισοδήματα υπολείπονται των πραγματικών.

Επίσης, «ανοικτές» για έλεγχο παραμένουν και οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των ετών 2011-2016 των ιδίων προσώπων, καθώς η κανονική 5ετής περίοδος παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να ελέγξει τις υποθέσεις αυτές δεν έχει ακόμη εκπνεύσει.

Πάντως, η περίοδος παραγραφής για χιλιάδες από τις παραπάνω υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των ετών 2006 και 2011 βρίσκεται φέτος στο τελευταίο έτος της. Αυτό σημαίνει ότι η προθεσμία παραγραφής λήγει για τις υποθέσεις αυτές στις 31-12-2017 – σε 100 περίπου μέρες - και δεν επιτρέπεται πλέον, βάσει της απόφασης του Σ.τ.Ε., να παραταθεί. Ως εκ τούτου πολλές από τις υποθέσεις αυτές θα παραγραφούν στο τέλος του τρέχοντος έτους, αφού οι υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. δεν θα προλάβουν να τις ελέγξουν.

Οι σημαντικές αυτές εξελίξεις επιβεβαιώνονται και από την υπ' αριθμόν ΠΟΛ. 1154/4-10-2017 εγκύκλιο με τις οδηγίες για την εφαρμογή της απόφασης της 15ης Σεπτεμβρίου, την οποία ο κ. Πιτσιλής εξέδωσε και απέστειλε ήδη στις 66 Δ.Ο.Υ. της χώρας με Τμήματα Ελέγχου καθώς επίσης και στα δύο μεγάλα Ελεγκτικά Κέντρα (το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου και το Κέντρο Ελέγχων Μεγάλων Επιχειρήσεων).

Το επιπλέον στοιχείο που προσθέτει η εγκύκλιος του κ. Πιτσιλή είναι ότι εφόσον έχουν ήδη διενεργηθεί κι ολοκληρωθεί φορολογικοί έλεγχοι πριν την ημερομηνία έναρξης εφαρμογής της απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. δηλαδή πριν τις 18 Σεπτεμβρίου 2017, τα ποσά των φόρων και των προστίμων θα πρέπει να βεβαιώνονται κανονικά και να αναζητούνται από τους ελεγχθέντες έστω κι αν αφορούν σε χρήσεις που σύμφωνα με την απόφαση του Σ.τ.Ε. έχουν παραγραφεί! Στις περιπτώσεις αυτές οι ελεγχθέντες φορολογούμενοι θα πρέπει να αναζητούν το δίκιο τους πρώτα με ενδικοφανείς προσφυγές στην Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (Δ.Ε.Δ.) και, εν συνεχεία, αν η Δ.Ε.Δ. τούς απορρίψει τις προσφυγές, με νέες προσφυγές στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια. Ουσιαστικά, δηλαδή, όσοι φορολογούμενοι ελέγχθηκαν και έλαβαν πριν την 18η Σεπτεμβρίου 2017 πράξεις οριστικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος για χρήσεις παραγεγραμμένες σύμφωνα με την απόφαση του Σ.τ.Ε. δεν γλιτώνουν από τις πρόσθετες επιβαρύνσεις με φόρους και πρόστιμα, παρά μόνο εάν ασκήσουν προσφυγές.

Αναλυτικά, με βάση τα όσα αναφέρονται στην απόφαση και την εγκύκλιο του κ. Πιτσιλή, για κάθε μία από τις λίστες μεγαλοκαταθετών που ελέγχονται από το Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π. διαμορφώνονται πλέον τα ακόλουθα δεδομένα:

Λίστα Λανγκάρντ: Η λίστα, ως γνωστόν, περιλαμβάνει στοιχεία για 2.062 φυσικά και νομικά πρόσωπα με Ελληνική υπηκοότητα ή δηλωθείσα διεύθυνση στην Ελλάδα που εμφανίζονται να κατέχουν επενδυτικές μερίδες (τραπεζικούς λογαριασμούς η/ και λοιπά επενδυτικά προϊόντα) στην τράπεζα ΗSBC στη Γενεύη της Ελβετίας, το χρονικό διάστημα από το Νοέμβριο του 2005 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2007.

Από τα πρόσωπα αυτά ταυτοποιήθηκαν βάσει ΑΦΜ και τέθηκαν στη διάθεση των ελεγκτικών αρχών οι κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών στην Ελλάδα 1.727 προσώπων. Οι έλεγχοι που διενεργούνται συνίστανται στην άρση τραπεζικού απορρήτου όλων των τραπεζικών λογαριασμών που έχει στην Ελλάδα κάθε ένα από τα 1.727 αυτά φυσικά και νομικά πρόσωπα, προκειμένου να ελεγχθούν οι κινήσεις (αναλήψεις, καταθέσεις κ.λπ.) που έγιναν από το 2000 έως και το 2011, να ανευρεθούν οι πρωτογενείς καταθέσεις του και να διαπιστωθεί στη συνέχεια αν αυτές βρίσκονταν σε αναντιστοιχία με τις δηλώσεις εισοδημάτων τους, στις αντίστοιχες φορολογικές χρήσεις.

Βάσει των νέων δεδομένων που προκύπτουν από την απόφαση του Σ.τ.Ε. την οποία αποφάσισε να εφαρμόσει κατά γράμμα η Α.Α.Δ.Ε., οι διασταυρωτικοί έλεγχοι στις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών και στις φορολογικές δηλώσεις των προσώπων της λίστας Λανγκάρντ για το έτος 2000, εφόσον δεν έχουν ολοκληρωθεί, σταματούν πλέον, ενώ από δω και στο εξής δεν πρόκειται να ελεγχθούν ούτε οι κινήσεις των λογαριασμών σε συνδυασμό με τις φορολογικές δηλώσεις των ετών 2001-2005 των προσώπων αυτών. Μόνο εφόσον υπάρχουν πρόσωπα της λίστας Λανγκάρντ που δεν υπέβαλαν φορολογικές δηλώσεις για τα έτη 2001-2005 θα ελεγχθούν πλέον και για τα έτη αυτά. Αντιθέτως, οι έλεγχοι των προσώπων της λίστας αυτής για τα έτη 2006-2011 θα συνεχιστούν κανονικά. Ωστόσο, το δικαίωμα ελέγχου των καταθέσεων και των φορολογικών δηλώσεων του έτους 2006 παραγράφεται στις 31-12-2017, οπότε σε πολλές περιπτώσεις φορολογουμένων της λίστας Λανγκάρντ θα παραγραφούν και υποθέσεις του έτους 2006 δεδομένου ότι δεν είναι δυνατό πρακτικά να ελεγχθούν όλες όσες εκκρεμούν μέσα σε 100 περίπου μέρες που απομένουν.

Λίστα «Μπόργιανς»: Περιλαμβάνει στοιχεία για 10.588 τραπεζικούς λογαριασμούς Ελλήνων στην ελβετική τράπεζα UBS. Τα στοιχεία αφορούν τραπεζικούς λογαριασμούς, το συνολικό υπόλοιπο των οποίων ανέρχεται σε 3,9 δισ. ελβετικά φράγκα για το 2006 και 2,9 δισ. ελβετικά φράγκα για το 2008.

H λίστα διαβιβάστηκε τον Νοέμβριο στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών από τη φορολογική διοίκηση της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας μέσω της Κεντρικής Φορολογικής Αρχής της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών και στοιχεία φορολογικών δηλώσεων των προσώπων της συγκεκριμένης λίστας, που αφορούν στο έτος 2000 δεν μπορούν πλέον να ελεγχθούν, καθώς το δικαίωμα του Δημοσίου να ελέγξει το έτος αυτό έχει παραγραφεί οριστικά. Επιπλέον, δεν μπορούν να ελεγχθούν κινήσεις λογαριασμών και στοιχεία φορολογικών δηλώσεων των προσώπων της λίστας για τα έτη 2001-2005. Αντιθέτως, έλεγχοι μπορούν να γίνουν μόνο σε στοιχεία και φορολογικές δηλώσεις των ετών 2006-2016 των συγκεκριμένων προσώπων.

Ωστόσο, όπως και στην περίπτωση της λίστας Λανγκάρντ, το δικαίωμα ελέγχου των καταθέσεων και των φορολογικών δηλώσεων του έτους 2006 παραγράφεται στις 31-12-2017, οπότε σε πολλές περιπτώσεις φορολογουμένων της λίστας Μπόργιανς θα παραγραφούν και υποθέσεις του έτους 2006 δεδομένου ότι δεν είναι δυνατό πρακτικά να ελεγχθούν όλες όσες εκκρεμούν μέσα στις 100 περίπου μέρες που απομένουν.

Λίστα «65 cd»: Πρόκειται για ένα τεράστιο αρχείο κατανεμημένo σε 65 CD, με στοιχεία για 1.364.069 Έλληνες φορολογουμένους, οι οποίοι σε ένα τουλάχιστον από τα έτη της περιόδου 2000-2012 πραγματοποίησαν συναλλαγές άνω των 300.000 ευρώ μέσω των τραπεζικών τους λογαριασμών. Από την τεράστια αυτή λίστα έχουν ήδη επιλεγεί για ελέγχους οι υποθέσεις με τα πιο μεγάλα διακινηθέντα ποσά. Οι έλεγχοι μέχρι τώρα διενεργούνταν στα στοιχεία των κινήσεων των λογαριασμών και στις φορολογικές δηλώσεις των ετών 2000-2012. Στόχος, σε κάθε περίπτωση, ήταν να ανευρεθούν οι πρωτογενείς καταθέσεις του ελεγχόμενου και να διαπιστωθεί στη συνέχεια αν αυτές βρίσκονταν σε αναντιστοιχία με τις δηλώσεις εισοδημάτων του, στις αντίστοιχες φορολογικές χρήσεις.

Με τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται βάσει της απόφασης του Σ.τ.Ε. την οποία υιοθετεί πλήρως η Α.Α.Δ.Ε., έλεγχοι στις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών και στις φορολογικές δηλώσεις των ετών 2000-2005 των προσώπων που περιλαμβάνονται στα 65 CD δεν μπορούν πλέον να διενεργηθούν, διότι οι χρήσεις αυτές θεωρούνται παραγεγραμμένες. Μόνο εφόσον δεν έχουν υποβληθεί καν δηλώσεις στα έτη 2001-2005, μπορούν να γίνουν πλέον έλεγχοι γι’αυτή την περίοδο.

Αντιθέτως, τα στοιχεία των λογαριασμών και των φορολογικών δηλώσεων των ετών 2006-2012 των ιδίων προσώπων μπορούν ακόμη να ελεγχθούν. Ωστόσο, έως το τέλος του τρέχοντος έτους, δηλαδή σε λιγότερες από 90 μέρες, παραγράφεται και το δικαίωμα ελέγχου της χρήσης του 2006. Συνεπώς, οι περισσότεροι φορολογούμενοι της τεράστιας αυτής λίστας δεν θα καταστεί δυνατό να ελεγχθούν ούτε για το έτος αυτό.

Λίστα εμβασμάτων εξωτερικού: Η λίστα αυτή, που βρίσκεται σε ένα CD της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ) του υπουργείου Οικονομικών, περιλαμβάνει στοιχεία για εμβάσματα άνω των 100.000 ευρώ που απέστειλαν 54.246 φυσικά πρόσωπα στο εξωτερικό, για το χρονικό διάστημα από το 2009 έως τον Ιούνιο του έτους 2012. Το σύνολο των εμβασμάτων ανέρχεται στο ποσό 22.009.295.375 ευρώ.

Στις περιπτώσεις που τα ποσά των μετέπειτα εμβασμάτων συγκεντρώθηκαν στα χέρια των ελεγχομένων φυσικών προσώπων σε έτη προ του 2006 και συγκεκριμένα από το 2000 έως το 2005 είναι πλέον αδύνατο να γίνουν έλεγχοι, διότι μέχρι το έτος 2005, το δικαίωμα του Δημοσίου για τη διενέργεια ελέγχου θεωρείται ότι έχει παραγραφεί. Εξαιρούνται μόνο οι περιπτώσεις κατά τις οποίες από το άνοιγμα των τραπεζικών λογαριασμών προσώπων της λίστας αυτής προκύπτει προ του 2006 απόκτηση χρηματικών κεφαλαίων που μετέπειτα έγιναν εμβάσματα προς το εξωτερικό και ταυτόχρονα διαπιστώνεται ότι τα συγκεκριμένα πρόσωπα δεν είχαν υποβάλει δηλώσεις για τα έτη 2001-2005. Κεφάλαια που εισήλθαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων αυτής της λίστας από το 2006 και μετά και μετατράπηκαν σε εμβάσματα προς το εξωτερικό την περίοδο 2009-2012 μπορούν να ελεγχθούν. Όμως η προθεσμία για τους ελέγχους των στοιχείων του 2006 λήγει στις 31-12-2017, οπότε πολλές από τις υποθέσεις φορολογουμένων της λίστας αυτής που αφορούν το έτος 2006 θα παραγραφούν στο τέλος του τρέχοντος έτους.

Γενικότερα, πάντως, σε όλες τις περιπτώσεις φορολογουμένων που περιλαμβάνονται στις παραπάνω λίστες, εφόσον οι έλεγχοι διενεργήθηκαν και ολοκληρώθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης εφαρμογής της απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. δηλαδή πριν τις 18 Σεπτεμβρίου 2017, τα ποσά των φόρων και των προστίμων που καταλογίστηκαν δεν διαγράφονται έστω κι αν αφορούν σε χρήσεις που σύμφωνα με την απόφαση του Σ.τ.Ε. έχουν παραγραφεί.

Τι ισχύει γενικότερα για τις χρήσεις που μπορούν να ελεγχθούν

Γενικότερα, από την απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. και τη διευκρινιστική εγκύκλιο με αναλυτικές οδηγίες την οποία εξέδωσε ο ίδιος στις 4 Οκτωβρίου, προκύπτει ότι το δικαίωμα του Δημοσίου να διενεργήσει φορολογικούς ελέγχους, να εκδώσει πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος και να καταλογίσει πρόστιμα και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής εξακολουθεί να ισχύει:

- Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2001-2005 για τις οποίες δεν είχαν υποβληθεί οι σχετικές φορολογικές δηλώσεις. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος ελέγχου του έτους 2001 λήγει πάντως στις 31-12-2017, δηλαδή σε περίπου 100 μέρες και δεν επιτρέπεται πλέον να παραταθεί.

- Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2006-2010 για τις οποίες, από το 2012 έως σήμερα περιήλθαν εις γνώσιν των φορολογικών αρχών «συμπληρωματικά στοιχεία» από τα οποία προκύπτει ότι τα πραγματικά εισοδήματα ήταν μεγαλύτερα από αυτά που είχαν προσδιοριστεί σε προηγούμενους ελέγχους ή ότι οι δηλώσεις που υποβλήθηκαν ήταν ανακριβείς. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος ελέγχου του έτους 2006 λήγει πάντως στις 31-12-2017, δηλαδή σε περίπου 100 μέρες και δεν επιτρέπεται πλέον να παραταθεί.

- Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2008 και μετά οι οποίες δεν είχαν παραγραφεί την 1η-1-2014 (λόγω μη παρόδου της πενταετούς περιόδου παραγραφής) και για τις οποίες, σύμφωνα με το νέο Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (ν. 4174/2013) ισχύει 20ετής περίοδος παραγραφής λόγω εντοπισμού φοροδιαφυγής. Στην έννοια "φοροδιαφυγή" περιλαμβάνεται η απόκρυψη φορολογητεών εισοδημάτων από οποιανδήποτε πηγή, με την παράλειψη υποβολής δήλωσης ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης ή με την καταχώρηση στα λογιστικά αρχεία (βιβλία) εικονικών δαπανών ή με την επίκληση εικονικών δαπανών στις φορολογικές δηλώσεις, εφόσον το ύψος των φόρων εισοδήματος που απέφυγε να καταβάλει ο φορολογούμενος υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος (χρήση). 

- Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2011-2013 και των φορολογικών ετών 2014-2016 για τις οποίες δεν έχει ακόμη εκπνεύσει η 5ετής περίοδος παραγραφής. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος ελέγχου του έτους 2011 λήγει πάντως στις 31-12-2017, δηλαδή σε περίπου 100 μέρες και δεν επιτρέπεται πλέον να παραταθεί.

Greek Finance Forum

Σχόλια Χρηστών