|
Πρώτα η παρηγοριά: Ακόμη και αν τα χρήματα αυτά
γίνουν "καπνός", η επένδυση θα έχει βοηθήσει να
γίνει ο κόσμος καλύτερος. Και η συμβουλή:
Υπάρχει ένας τρόπος να επωφεληθείτε και από αυτό,
στοιχηματίζοντας σε άλλες εφαρμογές της
τεχνολογίας που τροφοδοτεί το bitcoin.
Αυτό συμβαίνει και με άλλα μη κερδοφόρα projects
που κοστίζουν στους επενδυτές πολλά χρήματα και
ενδέχεται να τους κοστίσουν ακόμη περισσότερα
στο μέλλον: αυτά των Tesla, Snap και Uber. Οι
επενδύσεις σε αυτές τις εταιρείες μπορεί να μην
αποδώσουν ποτέ - ή μπορούν να αποσβεστούν μόνο
για εκείνους που θα ρευστοποιήσουν τις
τοποθετήσεις τους την κατάλληλη στιγμή, όπως οι
τυχεροί επενδυτές σε ένα σχήμα Ponzi. Αλλά
αποδίδουν για τη σημαντική πρόοδο της
ανθρωπότητας και για την πρόοδο στις αγορές στο
σύνολό τους.
Ο Jon Evans, ο οποίος διατηρεί στήλη στο
Techcrunch, γράφει ότι εκτός κι αν είστε
επενδυτής στην εταιρεία ηλεκτρικών αυτοκινήτων,
ο σκοπός της Tesla -όσον αφορά εσάς- δεν είναι
κατ’ ανάγκην να κερδίσετε χρήματα, αλλά να "πρωτοπορήσει
στους στόλους έξυπνων ηλεκτρικών αυτοκινήτων
μαζικής αγοράς και στις υποδομές για την
υποστήριξή τους και στην τεχνολογία μπαταριών
που δεν περιορίζεται στα αυτοκίνητα". Κάνει έναν
παραλληλισμό με τη σήραγγα της Μάγχης μεταξύ της
Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας - μια
καταστροφή για τους ιδιώτες επενδυτές της, αλλά
μια επιτυχία ως ένα πολυχρησιμοποιημένο έργο
υποδομών. Τα δισεκατομμύρια που επένδυσαν οι
πόλεις στις Ολυμπιακές προετοιμασίες μπορούν
επίσης να είναι χρήσιμα με αυτόν τον τρόπο: Οι
κατοικίες και οι αθλητικές εγκαταστάσεις για
τους κατοίκους των πόλεων δεν θα είχαν
κατασκευαστεί διαφορετικά.
Το επιχείρημα ακούγεται σοσιαλιστικό: Ποιος
νοιάζεται για το αν κάποιοι πάμπλουτοι επενδυτές
χάσουν ένα κομμάτι από τον τεράστιο πλούτο τους,
εάν τα projects που χρηματοδοτούν είναι χρήσιμα
για την κοινωνία; Ουσιαστικά, όμως, λειτουργεί
ένας καπιταλιστικός μηχανισμός που βασίζεται
στην αγορά. Είναι ανταγωνιστικός και βασίζεται
στην έννοια του Κύκλου των Αναδυόμενων
Τεχνολογιών, που χρησιμοποιείται από την Gartner
Group, μια εταιρεία παροχής συμβουλών
τεχνολογίας και έρευνας που εδρεύει στο
Stamford, του Connecticut, για να περιγράψει πώς
οι πολλά υποσχόμενες τεχνολογίες διαφημίζονται
υπερβολικά στην αρχή και στη συνέχεια προχωρούν
από την "κορυφή των διογκωμένων προσδοκιών"στο "κατώτατο
σημείο της απογοήτευσης" και από την "πλαγιά της
διαφώτισης" στο "υψίπεδο της παραγωγικότητας".
Η υπερβολική διαφήμιση μπορεί να φαίνεται ανόητη.
Οι αποκλίσεις από το μοτίβο του ενστίκτου του
αγέλης είναι συχνά ξεκαρδιστικές. Αλλά η
διαφήμιση εξυπηρετεί έναν χρήσιμο σκοπό, όχι
μόνο για τις εταιρείες (ή, στην περίπτωση του
bitcoin, τα εμπορεύματα) που φαίνεται να είναι
οι άμεσα επωφελούμενες.
Εξετάστε την Uber, για παράδειγμα. Η ίδια η
εταιρεία είναι μια κινούμενη καταστροφή. Τρώει "από
τα έτοιμα" ενώ βγάζει το ένα σκάνδαλο μετά το
άλλο. Αλλά αν δεν είχαν υπάρξει τα
δισεκατομμύρια δολάρια που τοποθέτησαν οι
επενδυτές, οι στόλοι των ταξί σε όλο τον κόσμο
δεν θα είχαν αναγκαστεί να γίνουν ανταγωνιστικοί.
Λίγοι από αυτούς θα χρησιμοποιούσαν εφαρμογές -
και οι περισσότεροι σήμερα χρησιμοποιούν. Ένας
έξυπνος επενδυτής που αναζητά ευκαιρίες στις
μεταφορές μπορεί να επωφεληθεί από αυτό,
επενδύοντας, για παράδειγμα, στην Yandex, την
εισηγμένη επιχείρηση που απέσπασε από την Uber
τις ρωσικές της δραστηριότητες, καθώς ήταν πιο
ανταγωνιστική από αυτή και από οποιονδήποτε
επικερδή ή υποσχόμενο ανταγωνιστή της Uber. Η
διαφήμιση της Uber βοήθησε επίσης στην προώθηση
της αυτόνομης τεχνολογίας οδήγησης και οι
εταιρείες σε αυτήν την περιοχή μπορούν να
αποδειχτούν εξαιρετικά "παράπλευρα" στοιχήματα.
Στην περίπτωση της Tesla, δεν έχει πια σημασία
αν ο Elon Musk μπορεί να κρατήσει τις πολλές
υποσχέσεις του. Ακόμα κι αν η Tesla δεν κάνει
ποτέ το Model 3 προϊόν μαζικής αγοράς, έχει ήδη
κάνει αρκετά για να στρέψει το ενδιαφέρον των
αυτοκινητοβιομηχανιών στα ηλεκτρικά οχήματα. Εάν
οι επενδυτές δεν τροφοδοτούσαν τη "μηχανή" του
Musk με μετρητά, η General Motors, η BMW, η
Nissan και άλλες εταιρείες δεν θα είχαν
καταβάλει προσπάθεια να αποκομίσουν κέρδη από τα
ηλεκτρικά οχήματα. Ακόμη και αν αποτύχει η
Tesla, τα προγράμματα ηλεκτροκίνητων οχημάτων
αυτών των εταιρειών πιθανότατα δεν θα αποτύχουν
και αυτό τις καθιστά καλύτερους επενδυτικούς
στόχους από ό,τι θα ήταν χωρίς την ώθηση της
Tesla.
Ή σκεφτείτε αυτή την προκλητική πρόταση από το
ενημερωτικό δελτίο της αρχικής δημόσιας
προσφοράς της Snap: "Έχουμε βιώσει λειτουργικές
απώλειες στο παρελθόν, αναμένουμε ότι θα
υποστούμε ζημιές στο μέλλον και ίσως δεν θα
μπορέσουμε ποτέ να επιτύχουμε ή να διατηρήσουμε
κερδοφορία". Η εταιρεία ανταποκρίνεται σε αυτές
τις μη-υποσχέσεις της και η μετοχή της
διαπραγματεύεται αρκετά χαμηλότερα από την τιμή
της IPO - αν δεν υπήρξε η διαφήμιση της Snap, η
Facebook δεν θα είχε μιμηθεί το προϊόν της με τα
Instagram Stories και το WhatsApp Status, που
γρήγορα ξεπέρασαν αυτό του Snapchat,
επωφελούμενα από τη δημοτικότητά του. Η Snap
έχει κάνει τη Facebook μια καλύτερη εταιρεία και
συνέβαλε στην ταχεία ανάπτυξη της
χρηματιστηριακής της αξίας. Ένα δολάριο που
επενδύθηκε στη Snap στην ανώτερη τιμή της
μετοχής της, ήτοι στα 27,09 δολάρια ανά μετοχή,
έχει υποστεί τώρα μείωση στα 48 σεντς, αλλά ένα
δολάριο που επενδύθηκε στη Facebook την ίδια
μέρα αξίζει σήμερα 1,33 δολάρια. Αυτό δεν θα
κάλυπτε τις απώλειες, αλλά σίγουρα θα τις έκανε
πολύ πιο "ευχάριστες", όντας ένας επενδυτής που
χρηματοδοτεί μία καινοτομία που βελτιώνει την εν
λόγω βιομηχανία. Κάποιος θα μπορούσε απλώς να
στοιχηματίσει στη Facebook - αλλά θα
αναπτυσσόταν τόσο γρήγορα, αν κάποιος άλλος δεν
είχε στηρίξει και τη Snap;
Σίγουρα, το bitcoin μπορεί να είναι μια φούσκα.
Αλλά προκαλώντας εντυπωσιακές αυξήσεις στην αξία
ενός ηλεκτρονικού εμπορεύματος που δεν μπορεί να
χρησιμοποιηθεί για πολλά περισσότερα πέρα από
την κερδοσκοπία, οι επενδυτές του bitcoin
αυξάνουν την προβολή της τεχνολογίας πίσω από
αυτό, οδηγώντας περισσότερους ανθρώπους στο να
εργαστούν για τη βελτίωσή της, κάνοντάς το μόδα
και επομένως ενδιαφέρον για τα χρηματοπιστωτικά
ιδρύματα και τις κυβερνήσεις. Κάπου σε έναν όχι
και τόσο μακρινό ορίζοντα, η σημερινή διαφήμιση
μπορεί να οδηγήσει σε φθηνότερη και πιο βολική
τεχνολογία ταυτοποίησης με διαφορετικά επίπεδα
ιδιωτικότητας, φθηνότερες συναλλαγές, καλύτερους
τρόπους σύναψης συμβάσεων. Όσο περισσότερα
χρήματα επενδύονται στο bitcoin, τόσο ταχύτερα
θα λυθούν τα προβλήματα αυτών των εφαρμογών -
και τόσο περισσότερα χρήματα θα μπορούν να
αποκομίσουν οι επενδυτές υποστηρίζοντας τις
εταιρείες που τις αναπτύσσουν.
Όταν "καίγονται" τα χρήματα, συχνά το συμπαν θερμαίνεται
κατά έναν ή δύο βαθμούς. Οι επενδύσεις στην
εξέλιξη ποτέ δεν πάνε τελείως χαμένες.
Leonid Bershidsky – Bloomberg – Πρώτη μετάφραση
Capital.gr |
