Tweet

----------------

«Εγώ γεννήθηκα με πολιτικές αναποδιές». Την εποχή που έκανε εκείνη την εξομολόγηση, τον Οκτώβριο του 2012, η Marine Le Pen [2], τότε η επερχόμενη νέα ηγέτις του γαλλικού κόμματος Εθνικό Μέτωπο, δεν το εννοούσε ως παραδοχή κακής μοίρας. Στο τέλειο γραφείο της στον δεύτερο όροφο της έδρας του Εθνικού Μετώπου στη Ναντέρ, μια ήσυχη περιοχή κατοικιών λίγα μίλια δυτικά του Παρισιού, αναπόλησε την ταραχώδη πολιτική της ζωή για χάρη μου. Για πολλά χρόνια, είχε δουλέψει στην σκιά του πατέρα της, Jean-Marie Le Pen [3], που δημιούργησε δεκαετίες πρωτοσέλιδων και δικαστικές υποθέσεις με τις αντισημιτικές και ρατσιστικές εκρήξεις του. «Να κατεβαίνει [στις εκλογές] για το Κογκρέσο και στην συνέχεια να χάνει, αυτό ήταν το καθημερινό μας στοίχημα», φιλοσοφεί. «Κάποιοι έχουν ευχάριστα πολιτικά ταξίδια. Εμείς; Περπατάμε με τα σακίδιά μας, πέφτουμε, ξαναστεκόμαστε στα πόδια μας, πέφτουμε και πάλι, ξαναστεκόμαστε στα πόδια μας και πάλι».

Εκ των υστέρων, η δήλωση της Le Pen ακούγεται προφητική. Μετά από μια στρατοσφαιρική άνοδο που ώθησε το κόμμα της μπροστά στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών το 2015, με το 40% των ψήφων σε κάποια οχυρά στο βόρειο και νοτιοανατολικό τμήμα της Γαλλίας, η Le Pen έφτασε στον δεύτερο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών τον περασμένο Μάιο μόνο για να συντριβεί, με 34% έναντι 66% του Emmanuel Macron, ενός νεοφερμένου πολιτικού. Στις επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές, το Εθνικό Μέτωπο κατέρρευσε σε ένα μίζερο 13%, το ίδιο ποσοστό με πέντε χρόνια πριν. Σήμερα, με τα μέλη του κόμματος να πηδούν από το πλοίο κατά εκατοντάδες, με διαφωνούντες να αμφισβητούν ανοιχτά τις ηγετικές ικανότητες της Le Pen, μια δίκη με κατηγορίες για υπεξαίρεση κεφαλαίων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στον ορίζοντα, και μια οικονομική κρίση στο κόμμα, οι σχολιαστές έσπευσαν να γράψουν τον επικήδειο της Le Pen.

Η Marine Le Pen σε συνέντευξη Τύπου στη Nanterre, στην Γαλλία, τον Ιανουάριο του 2018. CHARLES PLATIAU / REUTERS
 

--------------------------------------------------------------------------------

Πρέπει να την ξεγράψουν τόσο γρήγορα; Είναι δελεαστικό το να δηλώσουμε ότι η γαλλική ακροδεξιά είναι πλέον παρωχημένη. Ωστόσο, αυτό θα διακινδύνευε να επαναλάβει τα ίδια λάθη και να επιτρέψει την ίδια έλλειψη επαγρύπνησης που εν μέρει οδήγησε στην σοκαριστική νίκη του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump. Τα 10,6 εκατομμύρια Γάλλοι ψηφοφόροι που έδωσαν τις ψήφους τους υπέρ της Le Pen τον περασμένο Μάιο δεν έχουν εξαφανιστεί. Ούτε η ελκυστικότητα του Εθνικού Μετώπου προς αυτούς θα εξαφανιστεί οποτεδήποτε σύντομα.

ΣΥΝΤΡΙΒΗ ΚΑΙ ΚΑΨΙΜΟ

Βεβαίως, το Εθνικό Μέτωπο θα γλείφει τις πληγές του για αρκετό καιρό. Από το 2011, όταν ανέλαβε το κόμμα, μέχρι την ήττα της πέρυσι, η Le Pen απολάμβανε μια σειρά νικών. Υπό την ηγεσία της, το κόμμα πήρε τον έλεγχο μιας ντουζίνας πόλεων μεσαίου μεγέθους, κέρδισε 25 έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και είχε δύο γερουσιαστές και χιλιάδες τοπικούς αξιωματούχους εκλεγμένους για πρώτη φορά στην ιστορία του. Σε τρεις διαδοχικές ενδιάμεσες εκλογές το 2014-2015, συγκέντρωσε πάνω από το 25% των εθνικών ψήφων. Κατά τους μήνες που προηγήθηκαν των προεδρικών εκλογών, η Le Pen ηγείτο στις δημοσκοπήσεις˙ το ερώτημα δεν ήταν αν θα φτάσει στον δεύτερο γύρο [4], αλλά το ποιον θα αντιμετώπιζε. Τον Οκτώβριο του 2016, υπήρχαν προβολές ότι θα μπορούσε ακόμη και να κερδίσει έναν δεύτερο εκλογικό γύρο απέναντι στον τότε νυν πρόεδρο François Hollande. (Ο Hollande επέλεξε να μην κατέβει στις εκλογές). Η δυναμική ήταν στο πλευρό της.

Στην συνέχεια ήρθε η συντριβή. Στις 3 Μαΐου 2017, τέσσερις ημέρες πριν από την τελική ψηφοφορία, η αξιοπιστία της Le Pen κατέρρευσε κατά την διάρκεια της τελευταίας συζήτησής της με τον Macron. Δεν απέτυχε στο ντιμπέιτ˙ το κατακρεούργησε. Σε όλη την συζήτηση, ο Macron ήταν έτοιμος και ευγενής˙ εκείνη ήταν επιθετική και αλαζονική. Ήταν υπομονετικός και αρθρωμένος, ακόμη και σε περίπλοκα ζητήματα πολιτικής˙ εκείνη ανέτρεχε σε ένα σωρό σελίδες σημειώσεων και δεν μπορούσε να εξηγήσει το πιο σημαντικό οικονομικό μέτρο στην πλατφόρμα της, μια έξοδο της Γαλλίας από την ευρωζώνη. Κουνώντας το κεφάλι του με δυσπιστία, ένας 40χρονος ακροδεξιός υποστηρικτής της είπε σε έναν δημοσιογράφο: «Σταμάτησα να παρακολουθώ μετά από 20 λεπτά. Φοβόμουν ότι δεν θα την ψήφιζα πια αν συνέχιζα».

Από τότε, η μια ελπίδα μετά την άλλη έχουν συνθλιβεί. Η Le Pen σκόπευε τουλάχιστον το 40% των ψήφων κατά του Macron˙ πήρε μόλις 34% [5]. Περίμενε μέχρι και 60 έδρες στη νέα Εθνοσυνέλευση˙ με κόπο διέσωσε μόλις επτά. Μέσα στο Εθνικό Μέτωπο ξεκίνησε το παιχνίδι των ευθυνών. Τα παλαιά ρήγματα που είχαν καταστρέψει την εκλογική στρατηγική του κατά την διάρκεια της εκστρατείας, ξέσπασαν ανοιχτά. Οι αποστασίες συσσωρεύτηκαν. Η αγαπημένη του κόμματος, η28χρονη Marion Maréchal-Le Pen, η ανηψιά της Marine, έκανε μια ευγενική αλλά αξιοσημείωτη έξοδο από την πολιτική, δύο ημέρες μετά την ήττα της θείας της τον Μάιο, αναφέροντας την επιθυμία της να επιστρέψει στα μητρικά της καθήκοντα. Τον Σεπτέμβριο, ο υπαρχηγός της Marine Le Pen, ο Florian Philippot, ένας τεχνοκράτης των μέσων ενημέρωσης ο οποίος ευρέως πιστώνεται ως ο αρχιτέκτονας της ανόδου της Le Pen, όρμησε έξω από το Εθνικό Μέτωπο λόγω πολιτικών διαφορών και ίδρυσε το δικό του αντίπαλο κόμμα, τους Πατριώτες. Το φάντασμα της διαίρεσης, που μάστιζε το ακροδεξιό κίνημα στο παρελθόν, σήκωσε και πάλι το κεφάλι. Η συμμετοχή στο κόμμα μειώθηκε από 63.000 μέλη τον περασμένο Απρίλιο σε 51.400 στα τέλη Δεκεμβρίου. Και αυτό μπορεί να μην καταγράφει την πλήρη πτώση: Μόλις 30.000 μέλη απάντησαν σε μια εσωκομματική δημοσκόπηση που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο για να αξιολογήσει τις επιθυμίες τους για το μέλλον του κινήματος.

Πιο σημαντικό, η Le Pen δεν κατάφερε να εισπράξει το πολιτικό κεφάλαιο που θα μπορούσε να λάβει από το ότι έφθασε στον δεύτερο γύρο των εκλογών, ένα σπάνιο κατώφλι για ένα εξτρεμιστικό κόμμα που από παλιά έχει περιθωριοποιηθεί και δαιμονοποιηθεί. Στα χαρτιά, η αντιπαράθεση με τον Macron θα έπρεπε να την είχε τοποθετήσει ως τη νέμεση του Macron και επομένως στην θέση του δεύτερου σημαντικότερου πολιτικού ηγέτη στην Γαλλία. Ο «υπέρ της παγκοσμιοποίησης» εναντίον του εθνικιστή, ο αυτάρεσκος εκπρόσωπος των ελίτ και της διεθνούς οικονομίας (ο Macron εργάστηκε κάποτε στην επενδυτική τράπεζα Rothschild) εναντίον του υπέρμαχου του «πραγματικού» λαού -η αντίθεση ήταν σχεδόν τέλεια [6].

Ωστόσο, η Le Pen υπονόμευσε την τύχη της. Σε ένα απίστευτο αυτοκαταστροφικό χτύπημα, έχασε την ευκαιρία να ηγηθεί της πολιτικής αντίστασης στις επίμαχες εργασιακές μεταρρυθμίσεις του Μακρόν και τις δημοσιονομικές πολιτικές του υπέρ των επιχειρήσεων [7]. Ενώ ήταν απασχολημένη να φιλονικεί με τον Φιλιππότ, το ακροαριστερό κίνημα του Jean-Luc Mélenchon, το La France Insoumise («Ανυπότακτη Γαλλία»), μονοπώλησε τις ειδήσεις. Σύμφωνα με έρευνα του Ifop-Fiducial τον Ιανουάριο του 2018, το 37% των Γάλλων βλέπει το κίνημα του Mélenchon ως την κύρια αντιπολίτευση στην κυβέρνηση του Macron. Το Εθνικό Μέτωπο έρχεται στην τρίτη θέση, στο 22%, μετά το κεντροδεξιό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, στο 24%.

Η Le Pen και ο Macron στο τελευταίο προεκλογικό ντιμπέιτ, τον Μάιο του 2017. REUTERS
 

-------------------------------------------------------------------

ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΠΟΥ ΕΠΑΝΕΡΧΕΤΑΙ

Το Εθνικό Μέτωπο βρίσκεται σε μια περίοδο ενδοσκόπησης. Αλλά η ήττα δεν είναι το ίδιο πράγμα με την πτώση. Οι βραχυπρόθεσμες εκλογικές αναποδιές δεν πρέπει να συγχέονται με τις μακροπρόθεσμες πολιτικές και ιδεολογικές τάσεις. Πριν από το 2017, το Εθνικό Μέτωπο γνώρισε χρόνια σταθερής ανάπτυξης και μεγάλα τμήματα της γαλλικής κοινωνίας υιοθέτησαν τις ιδέες του. Οι αγώνες του κόμματος είναι πραγματικοί. Αλλά το ίδιο είναι και οι ρατσιστικές και αντι-μουσουλμανικές προκαταλήψεις που ο δεκαετιών πολιτιστικός πόλεμος του κόμματος βοήθησε να κανονικοποιηθούν και να εδραιωθούν στην Γαλλία.

Τα εκλογικά αποτελέσματα του Εθνικού Μετώπου το 2017 ήταν απογοητευτικά μόνο σε σύγκριση με τις δημοσκοπήσεις˙ σε σχέση με μια μακρύτερη ιστορία, ήταν πολύ πιο εντυπωσιακά. Αν μη τι άλλο, η Le Pen έφερε το κόμμα του πατέρα της σε επίπεδα που δεν είχε ούτε καν ονειρευτεί στα 45 χρόνια της ιστορίας του. Μεταξύ του 2002 -την τελευταία φορά που το Εθνικό Μέτωπο έφτασε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών- και του 2017, το κόμμα διπλασίασε το πολιτικό βάρος του, κερδίζοντας πέντε εκατομμύρια ψηφοφόρους (σε εκλογικό σώμα 47 εκατομμυρίων) και 16 ποσοστιαίες μονάδες των ψήφων. Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2017 και μόνο, όταν ανταγωνίστηκε εναντίον 11 άλλων υποψηφίων, η Le Pen έπεισε 7,6 εκατομμύρια ανθρώπους να την ψηφίσουν. Μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου γύρου συσπειρώθηκαν άλλα σχεδόν τρία εκατομμύρια στο όνομά της, παρά το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής και τις εκκλήσεις από κάθε άλλο πολιτικό κόμμα (εκτός από το γκωλιστικό κόμμα Debout La France του Nicolas Dupont-Aignan) να ψηφίσουν εναντίον της. Σε αντιδιαστολή, ο Jean-Marie Le Pen, υποψήφιος του Εθνικού Μετώπου το 2002, μόλις και μετά βίας βελτίωσε τα ποσοστά του μεταξύ των δύο γύρων των εκλογών.

Σε αντίθεση με την λαϊκή πεποίθηση, οι εκλογές του 2017 δεν σταμάτησαν τον λαϊκισμό. Από τη μια, ο Macron έπαιξε τον ρόλο του αντιλαϊκιστή ήρωα, ακόμη και όταν έπαιζε με μια σειρά λαϊκιστικών τόνων, από το να παρουσιάζει τον εαυτό του (με κάποιο θράσος για έναν πρώην Υπουργό Οικονομίας) ως τον τελευταίο υποψήφιο του αντι-κατεστημένου μέχρι το να κατηγορεί τις κυβερνώσες «ελίτ» [8] για το ότι απογοήτευσαν «τον λαό». Δεύτερον, η μετασχηματιστική ενέργεια του Macron είναι πιθανότατα υπερτιμημένη όπως η ελκυστικότητα του Εθνικού Μετώπου είναι υποτιμημένη. Τα βαθύτερα στρώματα της γαλλικής κοινωνίας, τα πλέον απομακρυσμένα από την απασχόληση, την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την κοινωνική πρόοδο, βλέπουν την Ευρωπαϊκή Ένωση με αηδία ή περιφρόνηση και δεν αισθάνονται ότι θα δρέψουν ποτέ τους καρπούς της παγκοσμιοποίησης. Είναι απίθανο να είναι πεπεισμένοι από το όραμα του Macron για ένα «καινοφανές έθνος» (start-up nation) ή τις λυρικές φιλο-ευρωπαϊκές ομιλίες του.

Ο Joel Gombin, ένας πολιτικός αναλυτής στην «δεξαμενή σκέψης» του Ιδρύματος Jean Jaurès στο Παρίσι, απορρίπτει την ιδέα ότι η νίκη του Macron υπέγραψε το πιστοποιητικό θανάτου του Εθνικού Μετώπου. «Η άνοδος του Macron θα μπορούσε να συμπίπτει μακροπρόθεσμα με εκείνη του Εθνικού Μετώπου», μου είπε. «Και οι δύο τάσεις δεν αποκλείουν η μια την άλλη. Αντίθετα, θα μπορούσαν να είναι δύο συμπτώματα της αυξημένης σημασίας ενός νέου πολιτικού χάσματος γύρω από τον εθνοκεντρισμό έναντι του κοσμοπολιτισμού».

Η εκλογική βάση της Le Pen πιθανότατα θα μείνει στο Εθνικό Μέτωπο, δεδομένης της έλλειψης εναλλακτικών κομμάτων που να υποστηρίζουν το ίδιο είδος αντι-ελιτίστικης, αντι-ευρωπαϊκής, αντι-μεταναστευτικής, υπέρ του προστατευτισμού πλατφόρμας, ή απλώς θα απέχουν από την ψηφοφορία εντελώς. «Θα μπορούσαμε εύκολα να έχουμε μια Marine Le Pen που έχασε την αξιοπιστία της, αλλά συνεχίζει να τα πηγαίνει πολύ καλά στις επερχόμενες εκλογές», μου είπε ο Nicolas Lebourg, ένας ιστορικός του Εθνικού Μετώπου.

Πρόσφατες έρευνες συνεχίζουν να βάζουν το Εθνικό Μέτωπο δεύτερο μετά το κόμμα του Macron, «La République En Marche». Τον Οκτώβριο, η Le Pen εξακολουθούσε να φτάνει στο 22% σε μια έρευνα του Ifop που ρωτούσε τους πολίτες πώς θα ψήφιζαν «εάν οι προεδρικές εκλογές συνέβαιναν σήμερα», ποσοστό πολύ κοντά στο 21% που σημείωσε στον πρώτο γύρο των πραγματικών εκλογών.

Το μάθημα των τελευταίων 30 χρόνων είναι ότι το Εθνικό Μέτωπο έχει καθιερωθεί ως μόνιμο χαρακτηριστικό του γαλλικού πολιτικού τοπίου, πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κόμμα. Τα πλεονεκτήματά του έγκεινται στην αξιοσημείωτη κοινωνιολογική και ιδεολογική ομοιογενή βάση του και στα ισχυρά γεωγραφικά του οχυρά στα εξωτερικά περιθώρια των μεγάλων πόλεων και στις αγροτικές και μεταβιομηχανικές περιοχές στην βόρεια και τη νοτιοανατολική Γαλλία. Οι υποστηρικτές του Εθνικού Μετώπου μοιράζονται ένα ξεχωριστό σύνολο πεποιθήσεων και ανησυχιών. Σύμφωνα με έρευνα του Cevipof τον Ιούνιο του 2017, το 92% [των οπαδών του Εθνικού Μετώπου] πιστεύει ότι υπάρχουν «πάρα πολλοί μετανάστες στην Γαλλία», σε σύγκριση με το 53% του συνόλου των Γάλλων. Ομοίως, το 84% των υποστηρικτών του Εθνικού Μετώπου είναι πεπεισμένοι ότι «το Ισλάμ αποτελεί απειλή για την Δύση»˙ το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 56% για το έθνος συνολικά.

Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΠΡΑΞΗ

Οι υψηλές εκλογικές επιδόσεις του Εθνικού Μετώπου αποτελούσαν πάντα ένα μέτρο των ελλείψεων των αντιπάλων του. Ο Macron μπόρεσε να ανοίξει τον δρόμο του μέσα από το παλιό πολιτικό σύστημα˙ δεν απομένουν πολλά ακόμα όρθια στην έρημο που άφησε πίσω του. Το Εθνικό Μέτωπο τα πάει πράγματι ελαφρώς καλύτερα από τους κύριους αντιπάλους του τού παρελθόντος, το Δημοκρατικό Κόμμα και το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Και τα δύο αυτά κόμματα υπέστησαν τεράστια αιμορραγία των εκλογικών τους σωμάτων και των εκλεγμένων αξιωματούχων τους, οι οποίοι έφυγαν μαζικά προς το κίνημα του Macron. Αγωνίζονται για επιβίωση. Το Εθνικό Μέτωπο, όχι.

Εν τω μεταξύ, το Εθνικό Μέτωπο μπορεί να διεκδικήσει μερικές ιδεολογικές νίκες. Όσον αφορά τη μετανάστευση και, σε μικρότερο βαθμό, την θέση των Μουσουλμάνων στην γαλλική κοινωνία, η ακροδεξιά έχει σε μεγάλο βαθμό επιβάλει τις απόψεις και το εννοιολογικό της πλαίσιο στο υπόλοιπο πολιτικό φάσμα. Σε μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 10 Ιανουαρίου, το 64% των Γάλλων ερωτηθέντων δήλωσε ότι ο ρυθμός των αφίξεων μεταναστών στην Γαλλία ήταν υπερβολικά υψηλός (μεταξύ των συμμετεχόντων στο Εθνικό Μέτωπο, το ποσοστό ήταν 95%), το 57% τάχθηκε υπέρ του τερματισμού της πολιτικής που επιτρέπει στους μετανάστες να φέρουν τους συζύγους τους και τα παιδιά τους και το 75% αντιτάχθηκε στις γυναίκες που φορούν την ισλαμική μαντίλα στα πανεπιστήμια (αν και αυτό είναι νόμιμο στην Γαλλία).

Ακόμη και ο φιλελεύθερος Macron έχει υποκύψει μερικώς στην πίεση, εφαρμόζοντας αυτό που ο ιστορικός των γαλλικών νόμων περί μετανάστευσης Patrick Weil χαρακτήρισε «τα πιο ακραία μέτρα κατά της μετανάστευσης από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο». Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) έχει καταγγείλει την συνηθισμένη χρήση σπρέι πιπεριού σε παιδιά και ενήλικες μετανάστες στην περιοχή του Calais [στμ: όταν σημειώνονται ταραχές]. Και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις έχουν προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο «σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στο πλαίσιο των νέων πολιτικών.

Το αφήγημα της αιφνίδιας απαξίωσης του Εθνικού Μετώπου έχει ειπωθεί πολλές φορές και κάθε φορά έχει διαψευσθεί από τα γεγονότα. Το 1999, το αιματηρό διαζύγιο μεταξύ του Jean-Marie Le Pen και του υπαρχηγού του, Bruno Mégret, υποτίθεται ότι θα έπρεπε να στραγγίξει το Εθνικό Μέτωπο από την ζωτική του δύναμη. Στις επόμενες ευρωεκλογές, το 1999, το κόμμα έλαβε λιγότερο από 6% των ψήφων και το νέο κόμμα του Mégret πέτυχε το μισό από αυτό το ποσοστό. Αλλά μέχρι το 2002, ο Le Pen συγκλόνισε τους πάντες όταν έλαβε το 17% των ψήφων στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, νικώντας τον Lionel Jospin, τον νυν σοσιαλιστή πρωθυπουργό, και εξασφάλισε την θέση του στον δεύτερο γύρο εναντίον του Ρεπουμπλικανού Jacques Chirac. Κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2007, ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος Νικολά Σαρκοζί λεηλάτησε την πλατφόρμα του Εθνικού Μετώπου και τα αγαπημένα του θέματα, προκειμένου να αρπάξει τους ψηφοφόρους του. Ο Jean-Marie Le Pen έπεσε στο 10%. Στην συνέχεια, το 2012, η Marine σημείωσε 18% στις προεδρικές εκλογές και έγινε εκείνη που πήρε τις περισσότερες ψήφους στην ιστορία του κόμματος.

Η Le Pen γνωρίζει πολύ καλά αυτή την ιστορία των ψεύτικων ελπίδων, των αποτυχημένων προσπαθειών, των διχασμών και των επιστροφών. «Αυτή είναι η πηγή της τεράστιας δύναμής μας», είπε εκείνο το βροχερό πρωινό το 2012, όταν το μέλλον της ήταν ακόμη ορθάνοιχτο, καθώς μου περιέγραψε τη νοοτροπία του αουτσάιντερ με την οποία μεγάλωσε εκείνη –και οι συμπαθούντες το Εθνικό Μέτωπο φίλοι της. Ανακατεύοντας τον στιγμιαίο καφέ της με ένα μικροσκοπικό πλαστικό κουτάλι, έβαλε στην άκρη οποιεσδήποτε ανησυχίες για το ότι ήταν καταδικασμένη να ηγείται ένα κόμμα αέναης διαμαρτυρίας. «Είναι μετά από μια απώλεια που βλέπετε ποιος είναι πραγματικός ηγέτης: Πρέπει να είσαι ικανός να πάρεις τους ανθρώπους που κλαίνε από τους ώμους και να τους πεις, "Τώρα σταματήστε, επιστρέφουμε στην παλαίστρα"».

Πίσω από το ξύλινο γραφείο της, ανάμεσα στους πολλούς τίτλους βιβλίων στα -από τοίχο σε τοίχο- ράφια, μεγάλα χρυσά γράμματα στην ράχη ενός μαύρου τόμου τράβηξαν τη ματιά μου: «Επιβίωση: Πώς να κερδίζεις σε εχθρικό έδαφος» (Survive: How to Win in Hostile Terrain). Ένα χρήσιμο εγχειρίδιο για τα επόμενα χρόνια.

Η CÉCILE ALDUY είναι καθηγήτρια Γαλλικού Πολιτισμού και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ. Είναι η συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο Marine Le Pen prise aux mots. Décryptage du nouveau discours frontiste [1].

Foreign Affairs

http://www.foreignaffairs.gr/articles/71624/cecile-alduy/to-mellon-toy-ethnikoy-metopoy-tis-gallias?page=show

https://www.foreignaffairs.com/articles/france/2018-02-01/future-frances-national-front