"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 16/03/20

Eurogroup

Ξεκινώντας με την τελευταία ειδησεογραφία και σε σχέση πάντα και με τα όσα απίστευτα συμβαίνουνε με τον ιό. Με την ευρωζώνη στα πρόθυρα της ύφεσης το Eurogroup αύριο, Δευτέρα, σκοπεύει να συζητήσει την «ελαστικοποίηση» του Συμφώνου Σταθερότητας. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας θα προσέλθει στη συνεδρίαση ζητώντας την εξαίρεση των δαπανών του προσφυγικού και αυτών που αφορούν στην αντιμετώπιση του κορονοϊού από το πρωτογενές πλεόνασμα και παράλληλα σκοπεύει να ζητήσει την μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος που για εφέτος και το 2021 ανέρχεται στο 3,5%.

Το περιβάλλον στην παγκόσμια οικονομία, αλλά κι την ευρωπαϊκή, είναι εξαιρετικά δυσάρεστο για επιχειρήσεις και καταναλωτές. Τα διεθνή χρηματιστήρια στα όρια του πανικού, μόλις την Παρασκευή φάνηκε να περιορίζουν την ζημιά της εβδομάδας που πέρασε, αλλά μόνο κατ΄ελάχιστο και είναι άγνωστο τι θα συμβεί την εβδομάδα που έρχεται. Γι΄αυτό ακριβώς τον λόγο η αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup είναι εξαιρετικά σημαντική – τουλάχιστον για την ευρωζώνη.

Τα όσα συμβαίνουν σε γειτονικές χώρες σχετικά με τις άμεσες συνέπειες του κοροναϊού στον πληθυσμό (πχ στην Ιταλία) ή προληπτικά (πχ στην Βουλγαρία) έχουν άμεσες επιπτώσεις σε βασικούς τομείς της ελληνικής επιχειρηματικής δραστηριότητα.  Ο κορονοϊός απειλεί ευθέως τις ελληνικές εξαγωγές Κορυφαίοι παράγοντες προεξοφλούν ήδη ισχυρές επιπτώσεις στον τομέα των εξαγωγών από την μεφγάλη συρρίκνωση της ζήτησης σε χώρες – πελάτες των ελληνικών προιόντων. Βιομηχανικοί παράγοντες πιθανολογούν για την αύξηση της τιμής συγκεκριμένων πρώτων υλών, αλλά και από την μείωσης της εσωτερικής ζήτησης και την κάμψη της κατασκευαστικής δραστηριότητας. Ναυτιλία, τουρισμός και μεταφορές είναι τα πρώτα θύματα του κορονοϊού

Σε έρευνα του ΑΠΕ – ΜΠΕ καταγράφονται οι επιπτώσεις που έχει στην ελληνική οικονομία το φαινόμενο του κορονοϊου, σε βασικούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας. Ισχυρό πλήγμα στην τουριστική βιομηχανία έχει επιφέρει ο κορωνοϊος

Με τρείς βασικές διεκδικήσεις που σχετίζονται με την διαχείριση και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που δέχεται η ελληνική οικονομία από το προσφυγικό και την πανδημία του κορωνοϊού προσέρχεται ο έλληνας υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στο κρίσιμο Eurogroup της Δευτέρας στις Βρυξέλλες. Στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών αναμένεται να καθορισθεί το πλαίσιο των αποφάσεων για τα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής τα οποία σκοπεύει να λάβει η ΕΕ, ώστε να απορροφήσει τους μεγάλους κραδασμούς που δέχεται η ευρωπαϊκή οικονομία από την πανδημία, αποσοβώντας τον κίνδυνο ύφεσης που διαγράφεται στον ορίζοντα.

Υπό τα δεδομένα αυτά ο Χρήστος Σταϊκούρας αναμένεται να παρουσιάσει στους ευρωπαίους ομολόγους του τις έκτακτες συνθήκες που βιώνει και η ελληνική οικονομία, τόσο από τη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος το οποίο απαιτεί ιδιαίτερα αυξημένες δαπάνες, όσο και από τις δυσμενείς επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού. Η δύσκολη αυτή κατάσταση καθορίζει τις διεκδικήσεις με τις οποίες θα προσέλθει η ελληνική κυβέρνηση στη συνεδρίαση του Eurogroup, αλλά και στη Σύνοδο Κορυφής της 26 – 27 Μαρτίου τις οποίες άλλωστε προδιέγραψε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην τηλεδιάσκεψη που είχε με τους 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης την περασμένη εβδομάδα. Τα ελληνικά αιτήματα είναι τα ακόλουθα:

1. Να εξαιρεθούν οι δαπάνες για την διαχείριση του προσφυγικού από τον υπολογισμό του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα.

2. Να εξαιρεθούν, επίσης, οι δαπάνες για την διαχείριση των επιπτώσεων του κορωνοϊου από τον στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα.

3. Να υπάρξει ευελιξία σε ότι αφορά την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και κυκλική προσαρμογή του στόχου 3,5% του ΑΕΠ για το πρωτογενές πλεόνασμα με βάση τις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία.

Σε ότι αφορά την εξαίρεση των δαπανών για το προσφυγικό, κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών θεωρούν ότι το θέμα έχει λήξει και ότι στο Eurogroup θα ληφθούν οι αποφάσεις για την εξαίρεση από τον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος, ποσού που σύμφωνα με πληροφορίες έχει αγγίξει τα 400 εκατ. ευρώ από 280 εκατ. ευρώ που ήταν πριν από λίγες ημέρες.

Τα άλλα δύο αιτήματα είναι αλληλένδετα καθώς αφορούν τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού. Η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες της ΕΕ, έχει ανάγκη από δημοσιονομικό χώρο για να καλύψει τις αυξημένες δαπάνες που απαιτούνται για να προστατευθούν και να στηριχθούν κλάδοι, επιχειρήσεις, εργαζόμενοι και πολίτες που πλήττονται από την πανδημία. Αυτό σημαίνει ότι οι δαπάνες αυτές πρέπει να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος. Ήδη δαπάνες ύψους 15 εκατ. ευρώ κατευθύνονται για την ενίσχυση του συστήματος υγείας ενώ το κόστος από τα μέτρα στήριξης των εργαζομένων μόνο για τους τρεις νομούς (Αχαϊα, Ηλεία, Ζάκυνθος) όπου επιχειρήσεις έκλεισαν με απόφαση του κράτους, ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για έναν λογαριασμό ο οποίος θα αυξηθεί στο αμέσως επόμενο διάστημα, με τις επιχειρήσεις που κλείνουν υποχρεωτικά θέατρα, κινηματογράφοι, γυμναστήρια, ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και φροντιστήρια και αν ληφθούν υπόψη οι αυξημένες δαπάνες του ΕΦΚΑ για τις άδειες ειδικού σκοπού που θα χορηγηθούν σε εργαζόμενους γονείς και το κόστος των υπόλοιπων μέτρων που ανακοινώθηκαν ή πρόκειται να ανακοινωθούν.

Παράλληλα η Ελλάδα ζητά ευελιξία στον υπολογισμό του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα με βάση τις δυσμενείς επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από τον κορωνοϊό, κάτι που άλλωστε ισχύει για όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες που δεσμεύονται από τους στόχους για το ύψος των ετησίων δημοσιονομικών ελλειμμάτων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Για αυτό και το θέμα της απόκλισης από τους στόχους του Συμφώνου αναμένεται να κυριαρχήσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, μετά και την έντονη πίεση που ασκεί η Ιταλία προς την κατεύθυνση αυτή. Οι επισημάνσεις του Κυρ. Μητσοτάκη στην τηλεδιάσκεψη των 27 ηγετών της ΕΕ ότι «οι δημοσιονομικοί στόχοι που μπορεί να τέθηκαν σε άλλες συγκυρίες ενδεχομένως να μην μπορούν να επιτευχθούν» δίνουν το στίγμα των ελληνικών θέσεων κατά τη συνεδρίαση. Όπως είπε «είναι μία πραγματικότητα που όλοι θα λάβουμε υπόψη μας και αυτή τη φορά πρέπει και δημοσιονομικά και οικονομικά να αντιδράσουμε γρήγορα, ώστε να μην αφήσουμε την οικονομική κρίση μας να θυμίζει άλλες κακές εποχές».

Η ελληνική οικονομία βιώνει, πάντως, τα πρώτα έντονα αρνητικά σημάδια από την πανδημία του κορωνοϊού. Ήδη η Τράπεζα της Ελλάδος στην ετήσια έκθεσή της που θα δοθεί την ερχόμενη Πέμπτη στη δημοσιότητα θα προβλέπει δύο νέα σενάρια για τον ρυθμό ανάπτυξης το 2020 με το δυσμενέστερο να κατεβάζει τον πήχη κατά μισή μονάδα, στο 2% έναντι 2,5% που προέβλεπε αρχικά. Το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει ακόμη αναθεωρήσει την πρόβλεψή του για τον ρυθμό ανάπτυξης φέτος (2,8%), αλλά αυτό μένει να φανεί στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής που αναμένεται να παρουσιασθεί το Μάιο με βάση τον σημερινό προγραμματισμό. Σε κάθε περίπτωση, το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται με τις επιπτώσεις από τον κορωνοϊό δημιουργεί νέα δεδομένα και στον σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής. Ενδεικτική είναι η δήλωση του υφυπουργού Οικονομικών αρμόδιου για την δημοσιονομική πολιτική Θεόδωρου Σκυλακάκη ο οποίος τις προηγούμενες ημέρες σε ερώτηση σχετική με τη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης και του ΕΝΦΙΑ που έχει προαναγγείλει η κυβέρνηση είπε ότι «πρέπει να δούμε την έκταση του φαινομένου» διευκρινίζοντας ότι αν η κρίση διαρκέσει δύο – τρείς μήνες το κόστος θα είναι πολύ μεγάλο.

Δυσμενέστερες συγκριτικά με τις προβλέψεις της Τραπέζης της Ελλάδος είναι οι εκτιμήσεις του ΚΕΠΕ και του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου. Στο ήπιο σενάριο, με την επιδημία να περιορίζεται και να ελέγχεται εντός του Μαρτίου το ΚΕΠΕ προβλέπει μείωση του ρυθμού ανάπτυξης κατά 0,1% έως 0,3% από το επίπεδο του 2,5%. Στο μετριοπαθές σενάριο, με την επιδημία να περιορίζεται και να ελέγχεται εντός του δεύτερου τριμήνου προβλέπεται μείωση του ΑΕΠ κατά 0,4% έως 0,6%. Στο δυσμενές σενάριο, με την επιδημία να επεκτείνεται και στο τρίτο τρίμηνο του 2020 προβλέπεται μείωση του ρυθμού ανάπτυξης κατά 0,7% έως 0,9%. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο στο δυσμενές σενάριο του προβλέπει μείωση του ΑΕΠ έως 0,9% έναντι αύξησης 2,5% που προέβλεπε αρχικά.

Μέχρι εκεί το αντέχουμε

Όπως από την πρώτη στιγμή έχουμε γράψει και κακά τα ψέματα, αυτή η κρίση πέραν της υγειονομικής είναι και σε μεγάλο βαθμό οικονομική, με την όλη κατάσταση να κινδυνεύει να μετατραπεί σε μια μεγάλη οικονομική κρίση. Σύμφωνα λοιπόν με σχετικά ρεπορτάζ, μια «βόμβα διασποράς» στην οικονομία με ισχύ που μπορεί να φθάσει τα 2 δισ. ευρώ ετοιμάζεται το οικονομικό επιτελείο και επεξεργάζεται σχέδιο έκτακτης ανάγκης με κυλιόμενα μέτρα για τη στήριξη επιχειρήσεων, εργαζομένων και κλάδων που θα βρεθούν στο μάτι του κυκλώνα.

Και προσωπικά θα λέγαμε πως αν στο τέλος μιλήσουμε για μια ζημία ύψους 2 ή και 2,5δις ευρώ, η όλη κατάσταση θα είναι διαχειρίσιμη. Η ανησυχία μας είναι μήπως όλη αυτή η οικονομική κρίση λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις και στο τέλος μιλήσουμε για μια ζημία πολύ μεγαλύτερη, ακόμη και μη – διαχειρίσιμη. Δεν πιστεύουμε πως αυτό θα συμβεί. Ωστόσο ότι πει ο COVID-19, αφού σίγουρα μιλάμε για πρωτόγνωρες καταστάσεις.

Έχουμε αυτήν την εκτίμηση 

Βέβαια για να μην γινόμαστε απαισιόδοξοι, πιστεύουμε πως η όλη αυτή η κρίση θα τελειώσει με εντυπωσιακές παρεμβάσεις από τις ΕΚΤ και όχι μόνο. Παρεμβάσεις που σε χρόνο ρεκόρ θα «μαζέψουνε» τη ζημία από την όλη κρίση.

Πολύ ενδιαφέροντα

Πολύ ενδιαφέροντα τώρα βρήκαμε και τα όσα έγραψε ο Σταύρος Λυγερός στο slpress.gr …. Ειδικότερα, αποκαθηλώθηκε πριν λίγες ημέρες η διευθύντρια της Νομικής Υπηρεσίας του υπουργείου Εξωτερικών Μάνια Τελαλιάν μετά από μία θυελλώδη συνάντηση με τον υπουργό Νίκο Δένδια. Ας σημειωθεί ότι η Μάνια Τελαλιάν δεν ήταν μόνο "βασίλισσα" της Νομικής Υπηρεσίας, αλλά και "σιδηρά κυρία" του υπουργείου. Εκτός του ότι εκ της θέσεώς της ήταν ανώτατη σύμβουλος του εκάστοτε υπουργού Εξωτερικών, συμμετείχε με κυρίαρχο ρόλο και σε συσκέψεις υπό τον πρωθυπουργό, καθώς και σε κρίσιμες για τα εθνικά συμφέροντα διαπραγματεύσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Μάνια Τελαλιάν ήταν ο βασικός υπηρεσιακός παράγοντας που εμπόδιζε όλο το προηγούμενο διάστημα την κατάθεση στον ΟΗΕ συντεταγμένων για τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Κι αυτό, παρότι η Τουρκία είχε καταθέσει συντεταγμένες. Δεν άλλαξε στάση, όμως, ούτε όταν το περασμένο φθινόπωρο το καθεστώς Ερντογάν υπέγραψε με την κυβέρνηση Σαράτζ τη γνωστή συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, με βάση την οποία και οι δύο πλευρές σφετερίζονται την υφαλοκρηπίδα της Κρήτης και των άλλων νησιών.

Το επιχείρημα της Μάνιας Τελαλιάν, το οποίο είχαν υιοθετήσει αρκετοί υψηλόβαθμοι διπλωμάτες είναι ότι η κατάθεση συντεταγμένων συνιστά μονομερή οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ. Ως εκ τούτου είναι πράξη αντίθετη με το Διεθνές Δίκαιο και η Ελλάδα δεν πρέπει να κάνει κάτι τέτοιο. Κυρίως λόγω φοβικού συνδρόμου, είχαμε φθάσει στο σημείο η ελληνική εξωτερική πολιτική να υποκαθίσταται από νομικισμούς.

Εκτός αυτού, όμως, το επιχείρημά της είναι προβληματικό και στο αμιγώς νομικό επίπεδο, με την έννοια ότι την άποψή της αυτή αμφισβητούν πολλοί καθηγητές Διεθνούς Δικαίου. Ας σημειωθεί ότι η ίδια έχει ειδικότητα στο Δίκαιο των Διεθνών Οργανισμών (είχε διαπρέψει όταν η Ελλάδα είχε αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ) και όχι στο Δίκαιο της Θάλασσας.

Είναι αξιοσημείωτο ότι εδώ και χρόνια η Μάνια Τελαλιάν είχε φθάσει να υπερβαίνει τον ρόλο της –ως νομική σύμβουλος– και να υπαγορεύει πολιτική. Το είχε καταφέρει αφενός λόγω της ισχυρής της προσωπικότητας, αφετέρου λόγω της στενής σχέσης της με ανώτατους διπλωμάτες, μεταξύ των οποίων και η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου (πρώην διπλωματική σύμβουλο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και σημερινή πρέσβειρα στην Ουάσιγκτον).

Είναι αξιοσημείωτο ότι προ καιρού, κατά τη διάρκεια σχετικής σύσκεψης, Μάνια Τελαλιάν είχε αντιπαρατεθεί με έντονο τρόπο στον γενικό διευθυντή Πολιτικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών πρέσβη Κυριάκο Λουκάκη. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά επηρέαζε κατά τρόπο αμφιλεγόμενο και τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο για την μεταξύ των δύο χωρών οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ.

Αλαζονική συμπεριφορά

Το γεγονός ότι στο ζήτημα της κατάθεσης συντεταγμένων είχε καταφέρει να επιβάλει την άποψή της και ευρύτερα ότι για πολύ καιρό γινόταν ανεκτή η υπέρβαση ρόλου, με την έννοια ότι εξέφραζε όχι μόνο νομική αλλά και πολιτική άποψη, την έκανε να χάσει το μέτρο. Και όποιος χάνει το μέτρο κατά κανόνα το πληρώνει. Αυτό συνέβη και στην περίπτωσή της.

Όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε το κλείσιμο των συνόρων, η Μάνια Τελαλιάν αντέδρασε αρνητικά, ισχυριζόμενη ότι παραβιάζεται το Διεθνές Δίκαιο. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του πρωθυπουργού, μάλιστα, είπε ότι αυτή είναι η πολιτική και νομική άποψή της, για να εισπράξει την απάντησή του ότι τον ενδιαφέρει η νομική κι όχι η πολιτική της άποψη.

Αντί, λοιπόν, να λάβει το μήνυμα, διολίσθησε περαιτέρω σε αλαζονική συμπεριφορά. Έτσι, όταν ο υπουργός Εξωτερικών της ζήτησε να ετοιμάσει ένα υπόμνημα με τα νομικά επιχειρήματα που θα χρησιμοποιούσε η Ελλάδα για να στηρίξει την απόφαση για κλείσιμο των συνόρων, εκείνη αρνήθηκε με το επιχείρημα ότι το κλείσιμο είναι παράνομο! Με άλλα λόγια λειτούργησε ως πολιτικός κι όχι ως υπηρεσιακός παράγοντας, ο οποίος ναι μεν εκφράζει την άποψή του, αλλά εκτελεί την εντολή του πολιτικού προϊσταμένου του.

Ο Νίκος Δένδιας έγινε έξαλλος από την άρνησή της. Ουσιαστικά την πέταξε έξω από το γραφείο του και ζήτησε την παραίτησή της, την οποία και υποχρεώθηκε να υποβάλει. Σύμφωνα με πληροφορίες, για τη θέση του επικεφαλής της Νομικής Υπηρεσίας προορίζεται ο Παναγιώτης Μυλωνόπουλος, ο οποίος ασχολείται με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και –σύμφωνα με πληροφορίες– δεν έχει εξοικείωση με το Δίκαιο της Θάλασσας.

Viral

Viral και δικαίως έγιναν και οι οδηγίες πρόληψης και αντιμετώπισης του ιού στην Κρητικής διάλεκτο.