|
Όσοι δε στο διπλωματικό πεδίο δεν εντόπισαν τη
χαρακτηριστική αυτή ενέργεια που “σηματοδοτεί”
πράγματι εμφανώς την “ιδεολογικοπολιτική στροφή
του τουρκικού Κράτους”, δεν πρέπει να εκτίμησαν
ορθώς τις ειδικότερες προθέσεις του Τούρκου
Προέδρου. Εκτός και αν εκτιμήθηκαν δεόντως οι
σχετικές προθέσεις , όμως επισήμως δεν μπορούν
να σχολιαστούν τα εξαχθέντα συμπεράσματα. Αυτό
όμως που οι αξιωματούχοι δυσχερώς μπορούν να
εκφράσουν δημοσίως, μπορεί να το πράξει
ελευθέρως κάθε σκεπτόμενος πολίτης και να
σχολιάσει και να αναρωτηθεί δημοσίως : “πού
οδεύει η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν”.
Περαιτέρω δε ερέθισμα αλλά και δικαίωμα
σχολιασμού της “πολιτικής συμπεριφοράς Ερντογάν”
ειδικότερα για τις “Ελληνοτουρκικές σχέσεις” (πέραν
της προδήλως απαράδεκτης πολιτικής της Τουρκίας
στο Κυπριακό), δίδουν και οι ανιστόριτες και
εξωνομικές “ύστερες απόψεις του για τη Συνθήκη
Ειρήνης της Λωζάννης”.
Με τούτα ως προδιάθεση υπ´όψιν τα παρακάτω:
·
η «νέα θεωρία περί συνόρων»
Προσφάτως ο Τούρκος Πρόεδρος όλο και αναφέρεται
καταφερόμενος εναντίον της Συνθήκης Ειρήνης της
Λωζάννης. Αναφέρεται δε στη Συνθήκη εκείνη, που αφενός καθιέρωσε
οριστικώς τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας
και αφετέρου στη Συνθήκη εκείνη που κατ’ ουσίαν
κατάργησε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ίδρυσε
τη σύγχρονη τουρκική δημοκρατία ως κοσμικό
Κράτος. Επειδή δε στο λόγο του Τούρκου Προέδρου
όλο και διατυπώνονται “αιχμές”περί “αμφισβήτησής
αυτής ακριβώς της Συνθήκης”, είναι πρόδηλο ότι ο
λόγος του αυτός αποδοκιμάζεται από το σύγχρονο
νομικό και πολιτικό πολιτισμό.
Ο Τούρκος Πρόεδρος με τις προαναφερόμενες
σχετικές δηλώσεις του, είναι σαφές ότι περαιτέρω
λειτουργεί εκτός των δεδομένων που από τη
δεκαετία του 1970 καθιέρωσε η Διάσκεψη για την
Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΔΑΣΕ),
διαδικασία που μετεξελίχθηκε σε Οργανισμό για
την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).
Υπ’ όψιν δε, ότι η “νεοείσακτη” θεωρία του
Τούρκου Προέδρου περί συνόρων αναφορικώς με τη
Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης αποδοκιμάζεται και
από το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο και βρίσκεται
έξω από τις “κοινές αξίες”(βλ. άρθρο 2 ΣΕΕ) που
αφορούν στα θεμέλια της Ένωσης
·
«η κατα Ερντογάν θεωρία περί συνόρων»
Ο Πρόεδρος Ερντογάν διατύπωσε την νεόκοπη (!)
θεωρία του , η οποία συνοψίζεται γενικώς στην
ιδεοληψία ότι: “η απέναντι επικράτεια –επειδή
είναι απέναντι– ανήκει σ’ αυτόν που την
αντικρίζει”… Συνεπώς όλα τα υφιστάμενα σύνορα θα
πρέπει να ανήκουν στην “απέναντι πλευρά“… όπως
την αντικρίζει η κάθε πλευρά… Κάπως έτσι και με…προσφυγή
στα “συναισθήματα καρδιάς”(sic) , ο Τούρκος
Πρόεδρος αντιλαμβάνεται την ελληνική επικράτεια
και τα συναφή δικαιώματα του Διεθνούς Δικαίου
που αρρήκτως συνάπτονται με τα νησιά του Αιγαίου.
Η “κατά Ερντογάν” όμως “θεωρία περί συνόρων”
στην ιδιαιτερότητά της ως ανεπίδεκτη νομικής και
ιστορικής εκτίμησης , προτιμότερο είναι να
παραμείνει ασχολίαστη για τα περαιτέρω (!) αν
και πρέπει να επισημειωθεί ότι ο Πρόεδρος της
Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος ως προς τη
νεόκοπη αυτή “θεωρία Ερντογάν” επεσήμανε τις τιμωρητικές
συνέπειες εκείνων που παραβιάζουν τα διεθνή
νόμιμα!
·
η Συνθήκη των Σεβρών –η «Εγκάρδια Συνεννόηση»
Ωστόσο, πέραν των προεκτεθέντων, οι πρόσφατη
“μέριμνα” του Τούρκου Προέδρου περί τη Συνθήκη
Ειρήνης της Λωζάννης (που επισημειώνεται οτι
αφορά Διεθνή Συνθήκη) μας υποχρέωνει σε βραχύ
ιστορικό αλήθειας.
Η ιστορική δε αναφορά καταγράφει ότι η Συνθήκη
Ειρήνης της Λωζάννης ήταν η συνέπεια της
Συνθήκης των Σεβρών. Για την ιστορικότητα της
υπόθεσης, η Συνθήκη των Σεβρών υπεγράφη (επικυρώθηκε
σε διεθνές πεδίο) στην Γαλλική πόλη Sèvres
πλησίον των Παρισίων το 1920. Η Συνθήκη αυτή
κατ’ ουσίαν συνομολογήθηκε ανάμεσα στην
Οθωμανική Αυτοκρατορία και στις Συμμαχικές
Δυνάμεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Την
Οθωμανική Αυτοκρατορία εκπροσωπούσε ο Σουλτάνος
Μεχμέτ ο ΣΤ’ ο οποίος προσπαθούσε να διασώσει το
θρόνο του. Απέτυχε όμως γιατί απέναντί του ήταν
το “Ανεξάρτητο Κίνημα” των Νεότουρκων με
επικεφαλής τον Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος
εναντιώθηκε στις υποχωρήσεις του Μεχμέτ του ΣΤ’
και στα όσα συνεπαγόταν η Συνθήκη των Σεβρών.
Υπ’ όψιν ότι με τη Συνθήκη των Σεβρών
παραχωρούνταν στην Ελλάδα τα νησιά Ίμβρος και
Τένεδος, η Ανατολική Θράκη και (υπό σοβαρές
προϋποθέσεις) ακόμη και η Κωνσταντινούπολη (!)
ενώ η Σμύρνη θα έμενε μεν υπό την Οθωνική
επικυριαρχία του Σουλτάνου, με Διοικητή όμως
Έλληνα Αρμοστή εντολοδόχο των Συμμάχων. Θα
μπορούσε όμως και η Σμύρνη να προσαρτηθεί στην
Ελλάδα μετά από πέντε (5) έτη με δημοψήφισμα.
Ήταν μια επιτυχία του Ελευθέριου Βενιζέλου και
της Ελληνικής Αντιπροσωπείας. Παραλλήλως
ενσωματώνονταν στην Ελλάδα η Βόρειος Ήπειρος, με
το μυστικό σύμφωνο “Βενιζέλου-Τιττόνι”. Με τη
Συνθήκη αυτή η Ιταλία συμφωνούσε στο να
παραδοθούν στην Ελλάδα τα Δωδεκάνησα πλην της
Ρόδου και του Καστελόριζου. Όταν, όμως, η
Βρετανία θα παραχωρούσε την Κύπρο στην Ελλάδα (μετά
από Δημοψήφισμα), τότε θα περιέρχονταν η Ρόδος
και το Καστελόριζο στην Ελλάδα. Επίσης τα Στενά
των Δαρδανελίων και του Μαρμαρά
αποστρατηκοποιούνταν. Ωστόσο, η Συνθήκη αυτή δεν
κυρώθηκε από τις εσωτερικές έννομες τάξεις και
τελικώς δεν ίσχυσε.
Και για να ορθοτομούμε το λόγο της ιστορικής
αλήθειας, η μη κύρωση της Συνθήκης των Σεβρών
είχε πολλές αιτίες. Μεταξύ αυτών ήταν:
α) η αντίδραση του Κεμάλ Ατατούρκ και των
Νεότουρκων,
β) η “αδιαφορία” των συμμάχων της Aντάντ
(Entente Cordiale =Εγκάρδια Συνεννόηση)
γ) ο εσωτερικός διχασμός μεταξύ βενιζελικών και
βασιλικών, που αποδυνάμωσαν το εσωτερικό μέτωπο,
δ) η Συνθήκη της 3ης Δεκεμβρίου 1920 μεταξύ της
τότε Σοβιετικής Ένωσης και της Τουρκίας, εξ
αιτίας της οποίας το Σοβιετικό καθεστώς στήριξε
ευθέως τους Νεότουρκους με συνέπεια τελικώς την
τραγωδία της Μικράς Ασίας. Για την ολοκλήρωση,
όμως, της αλήθειας θα πρέπει να αναφερθεί πως το
1919 η Ελλάδα είχε συμμετάσχει στην εκστρατεία
της Ουκρανίας κατά των Μπολσεβίκων. Τα
προαναφερόμενα ιστορικά γεγονότα, θα πρέπει να
ανακαλούνται για να εξάγονται τα ορθά
συμπεράσματα!
·
η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης
Η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης, στην οποία όλο
και αναφέρεται προσφάτως ο Τούρκος Πρόεδρος,
αφορούσε την κατάληξη ευρύτερης εμπόλεμης
κατάστασης και αποτελεί διεθνές συμβατικό
κείμενο. Στο περίγραμμα δε του παρόντος κειμένου
θα πρέπει να τεθούν υπ’ όψιν τα εξής:
α) Εκ προοιμίου επισημειώνεται ότι επουδενί
υφίσταται “νομικό κενό” σε οποιαδήποτε Συνθήκη
που ρυθμίζει το νομικό καθεστώς του Αιγαίου,
είτε αφορά στη Συνθήκη Ειρήνης του Λονδίνου του
1913, είτε αφορά στη Συνθήκη Ειρήνης των Αθηνών
του 1913, είτε αφορά στη Συνθήκη Ειρήνης της
Λωζάννης του 1923, είτε αφορά στη Συνθήκη
Ειρήνης των Παρισίων του 1947. Ιδιαιτέρως δε
ενισχυτικές για τα δικαιώματα της Ελλάδας στο
Αιγαίο είναι οι πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου
της Θάλασσας του Montego Bay της Ιαμαϊκής του
1982 και η συναφής με το δίκαιο αυτό πρόσφατη
νομολογία. Επίσης:
β) Με βάση το άρθρο 12 της Συνθήκης Ειρήνης της
Λωζάννης του έτους 1923 επικυρώνεται η Κυριαρχία
της Ελλάδας στα νησιά της “Ανατολικής Μεσογείου”
εκτός από την Ίμβρο, την Τένεδο και τις Λαγούσες
και θεσπίζεται ειδικός κανόνας βάσει του οποίου
μόνο τα νησιά που ευρίσκονται σε μικρότερη
απόσταση των τριών (3) ναυτικών μιλίων από την
Ασιατική Ακτή, παραμένουν υπό τουρκική κυριαρχία.
Τούτος ο αυστηρός κανόνας δικαίου αποτελεί
αντιστροφή στο ανεπίδεκτο νομικής εκτίμησης
τουρκικό “επιχείρημα”, των Τούρκων νομικών και
πολιτικών περί δήθεν “κενών δικαίου”. Ενώ:
γ) Με βάση το άρθρο 16 της Συνθήκης Ειρήνης της
Λωζάννης, η Τουρκία δηλώνει ευθέως ότι παραιτείται
από κάθε τίτλο και οποιοδήποτε δικαίωμα εφ’ όλων
των νήσων, εκτός εκείνων που η κυριαρχία τους
έχει αναγνωρισθεί με τη συγκεκριμένη Συνθήκη της
Λωζάννης. Δηλαδή αδιστάκτως βέβαιον είναι ότι με
απόλυτη σαφήνεια καθορίζονται τα δικαιώματα της
Ελλάδας και της Τουρκίας στο Αιγαίο, χωρίς να
δημιουργούνται οι παραμικρές αμφισβητήσεις ή
νομικά κενά!
·
ο Καθηγητής Στυλιανός Σεφεριάδης Το παρόν
περίγραμμα δεν αφήνει περιθώριο ευρύτερης
ανάλυσης. Ωστόσο κρίσιμο είναι να επισημειωθεί ως
κατακλείδα η θέση του σοφού Καθηγητή του
Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου Στυλιανού Σεφεριάδη όπου
στο ιστορικό σύγγραμμά του “Μαθήματα Δημοσίου
Διεθνούς Δικαίου” (1920), όπου (σελ. 89), ο
σημαντικός αυτός νομικός και λόγιος προφητικά
έγγραφε:
“Η Τουρκία μέχρι του 1856 εν τε τη πράξει και τη
θεωρία ουδαμώς εθεωρείτο Κράτος ευρωπαϊκώς
πεπολιτισμένον…” , “…δια της συνθήκης των
Παρισίων ανεγνωρίσθη τη Τουρκία το δικαίωμα του
συμμετέχειν, ως μέλος της ευρωπαϊκής συναυλίας,
των του διεθνούς δικαίου αγαθών. Αναγνώρισις
απολύτως πλατωνική. Αναγνώρισις ην αφ’ ενός
ουδέποτε η διεθνής πρακτική απεδέξατο και την
οποίαν αφ’ ετέρου ουδέποτε κατώρθωσεν η Τουρκία
δια της καταστάσεως του πολιτισμού της να
δικαιολογήση”.
·
τα καίρια ερώτηματα
Η παραπάνω θέση του Σ.Σεφεριάδη εγείρει τον
προβληματισμό: ποιά είναι ακόμη και σήμερα η
Τουρκία; Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με ό,τι
πολιτεύεται αποδεικνύει ότι προδήλως είναι
θιασώτης του Σελίμ του Α’. Μήπως διεκδικεί και
επενδύει πολιτικά ώστε να είναι ένας Σελίμ
Β´,ακυρώντας κάθε έννοια τουρκικού κοσμικού
Κράτους; Ασφαλώς είναι σεβαστή η όποια επιλογή
ενός λαού και του ηγέτη του,που ελευθέρως
επιλέγει. Το ζήτημα εν προκειμένω όμως είναι η
οδός που επιλέγει ο Τούρκος Πρόεδρος μήπως:
α) με την εναντίωσή του στη διεθνή έννομη τάξη
και
β) με την κατα το μάλλον και μάλλον συγκρότηση
“αυταρχικού-θεοκρατικού Κράτους”, κατ´ουσίαν
επιδιώκει συνειδητώς αναίρεση της όποιας
ενωσιακής ευρωπαικής προοπτικής της Τουρκίας,
θέτοντας (δυστυχώς) ακόμη και ζήτημα ενώπιον
του “Συμβουλίου της Ευρώπης” εφόσον καθιερωθεί
αστυνομικό Κράτος και θεσπιστούν ποινές
απάνθρωπες εκτός νομικού και πολιτικού
ευρωπαικού πολιτισμού;
Τα ερώτημαα αυτά που δικαίως προκύπτουν απο τα
πράγματα θα απαντηθούν απο τις εξελίξεις…
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Ο Στυλιανός Σεφεριάδης (1873-1951), διαπρεπής
νομικός και λόγιος , υπήρξε Νομικός Σύμβουλος
του Ελευθέριου Βενιζέλου και Καθηγητής του
Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή του
Πανεπιστημίου Αθηνών.Υπ’ όψιν ότι πέραν των
επιδόσεων του στη νομική επιστήμη , είχε
μεταφράσει τον “Οιδίποδα Τύραννο” του Σοφοκλή
στη δημοτική γλώσσα. Υπ´ όψιν επίσης ότι ο
Στυλιανός Σεφεριάδης από τον πρώτο του γάμο, με
τη Δέσποινα Τενεκίδη, απέκτησε τρία παιδιά: τον Γιώργο
Σεφέρη (Διπλωμάτη, ποιητή και Νομπελίστα) ,τον Άγγελο
Σεφεριάδη και την Ιωάννα Τσάτσου-σύζυγο του Κωνσταντίνου
Τσάτσου τέως Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.
*Ο Πέτρος Μηλιαράκης ,δικηγορεί στα Ευρωπαϊκά
Δικαστήρια του Στρασβούργου και του
Λουξεμβούργου. |
