Στις 15 Ιουλίου του 2016, ημέρα κατά την οποία πραγματοποιήθηκε, χωρίς επιτυχία, το πραξικόπημα εναντίον του φανατικού ισλαμιστή, Ταγίπ Ερντογάν, και στις 10.21 το βράδυ, ο κ. Πομπέο εξέφρασε τη θέση του για την επιχείρηση ανατροπής του προέδρου της Τουρκίας. Έγραψε στο Twitter, ένα δημόσιο φόρουμ, τα εξής:

«Η Ιρανική κυβέρνηση περίπου είναι τόσο δημοκρατική όσο η κυβέρνηση Ερντογάν. Και οι δύο είναι ολοκληρωτικές ισλαμιστικές δικτατορίες”.

Βαριές κουβέντες χωρίς την παραμικρή αμφιβολία.

Το μήνυμα απευθυνόταν στον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Ζαρίφ. Και αυτό έχει την ιδιαίτερη σημασία του.

Ο κ. Πομπέο ήταν τότε βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και διακρινόταν για την εναντίωσή του στο καθεστώς της Τεχεράνης. Διαφωνούσε με τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και είχε ταχθεί ανεπιφύλακτα εναντίον του. Ο νέος υπουργός Εξωτερικών, είχε από τότε και μία απέχθεια για την Τουρκία και τον κ. Ερντογάν, καθώς αντιλήφθηκε πολύ νωρίς την πορεία του …φιδιού.

Βέβαια, από τότε μέχρι σήμερα πέρασαν 20 σχεδόν μήνες και κύλισε πολύ νερό στ’ αυλάκι. Υπό την έννοια ότι οι πολιτικοί στην Αμερική αλλάζουν εύκολα θέσεις και στρατόπεδα.

Είναι πολύ νωρίς να γνωρίζουμε εάν «μεταμόρφωσε» τη θέση του για την Τουρκία -για το Ιράν σίγουρα την διατηρεί- και αυτό θα φανεί κατά τις ακροάσεις που θα διεξαχθούν στο Κογκρέσο για να επικυρωθεί ή όχι ο διορισμός του. Οι φίλοι της Ελλάδας και της Κύπρου, και ιδιαίτερα ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, θα έχουν να υποβάλουν πολλές ερωτήσεις.

Ο κ. Πομπέο επελέγη από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, επειδή λίγο-πολύ, έχει τις ίδιες απόψεις μαζί του, για πολύ σοβαρά ζητήματα, όπως το Ιράν, η Βόρεια Κορέα, η Ρωσία, αλλά και η Μέση Ανατολή, όπου δεσπόζουσα θέση υπέρ της Αμερικής έχουν το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Την ίδια στιγμή, η Τουρκία αποτελεί τον μοναδικό πονοκέφαλο για τον Λευκό Οίκο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε -διότι δεν το ξεχνά ο κ. Τραμπ- ότι ο κ. Ερντογάν είναι αυτή τη στιγμή ο μεγαλύτερος πολέμιος της απόφασης του να μετακομίσει την αμερικανική πρεσβεία στα Ιεροσόλυμα. Ήταν αυτή μία από τις μεγαλύτερες αποφάσεις του Αμερικανού προέδρου και βρήκε απέναντι του, ως βασικό φωνακλά, τον ηγέτη μίας συμμάχου χώρας, η οποία έχει ευεργετηθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αυτή τη στιγμή, ουδείς γνωρίζει πως θα πολιτευθεί ο κ. Πομπέο στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Οι άνθρωποι έχουν τις δικές τους γνώμες μέχρι να αναλάβουν θέσεις σε κυβερνήσεις. Τότε πρέπει να βρίσκονται στην ίδια γραμμή με τον πρόεδρο ή τον πρωθυπουργό της χώρας. Αρκετές φορές πείθουν τους ηγέτες ότι η δική τους πολιτική είναι πιο σωστή…

Ο κ. Ρέξ Τίλερσον που εκδιώχθηκε από τον κ. Τραμπ, δεν συμφωνούσε με τη γραμμή του Αμερικανού προέδρου στην εξωτερική πολιτική και προσπαθούσε να την αλλάξει. Γι’ αυτό και συγκρούστηκε πολλές φορές με τον κ. Τραμπ. Λένε ότι ο νέος υπουργός έχει τα ίδια χνώτα με το σημερινό ένοικο του Λευκού Οίκου και συμφωνούν σε όλα σχεδόν τα θέματα. Θα φανεί σύντομα στην πράξη.

Την Αθήνα και τη Λευκωσία πρωτίστως ενδιαφέρουν οι θέσεις του νέου υπουργού σε ότι αφορά την Τουρκία.

Εάν σκέφτεται όπως το 2016 είναι ένα σοβαρότατο θέμα.

Εάν έχει αλλάξει θα έχει σημασία να μάθουμε τους λόγους.

Εγώ θα επιχειρήσω να προβλέψω, όπως τον έχω αναλύσει, ότι δεν είναι από τη ράτσα των πολιτικών που αλλάζουν απόψεις όπως τα …πουκάμισα. Ότι σκέφτεται το λέει και το εννοεί, πόσο μάλλον τα όσα γράφει.

Η αλήθεια είναι ότι ο Ταγίπ Ερντογάν προκαλεί έντονη νευρικότητα στους Αμερικανούς. Θεωρώ ότι τον βλέπουν με τρόμο να αλλάζει στρατόπεδο. Είναι προβληματική η απόφασή του να αγοράσει το αντιπυραυλικό σύστημα S-400 από τους Ρώσους, αλλά είναι πέρα για πέρα επικίνδυνη η στενή σχέση του με τη Μόσχα και την Τεχεράνη. Οι Αμερικανοί εκφράζουν πλέον φόβους ότι μπορεί να μοιράζεται μυστικά της Αμερικής και του ΝΑΤΟ με τους Ρώσους.

Η άφιξη του κ. Πομπέο στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στο τέλος του μήνα, είναι σίγουρο ότι θα φέρει εξελίξεις. Δεν γνωρίζω αν το πρόβλημα της Τουρκίας είναι στις πρώτες του προτεραιότητες, αλλά θα ασχοληθεί οπωσδήποτε διότι κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα η νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ με ευθύνη του Ταγίπ Ερντογάν. Ο νέος υπουργός δεν έχει καμία σχέση με τον νηφάλιο Ρέξ Τίλερσον. Ονειρεύεται την επιστροφή στην Αμερική του Ρίγκαν όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες δρούσαν στρατιωτικά σε όλο τον κόσμο…

Ζυγίζοντας όλα τα δεδομένα, θα υποστηρίξω ότι ο Ερντογάν βρήκε ένα πολύ υπολογίσιμο αντίπαλο…

Μιχάλης Ιγνατίου

Greek Finance Forum

Σχόλια Χρηστών