|
Αν και οι αγορές και δικαιολογημένα δεν επηρεάστηκαν το
παραμικρό, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η τελευταία κρίση
στην Ισπανία θα συνεχίσει να είναι στο επίκεντρο του
ενδιαφέροντος, με άγνωστο πως θα εξελιχθεί αυτή η ιστορία.
Όπως έγραψε ο επικεφαλής οικονομολόγος της
Berenberg Bank
X.Σμίτινγκ,
η Ισπανία ήρθε αντιμέτωπη με τη χειρότερη πολιτική κρίση
ύστερα από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 1981. Εντούτοις,
οι αγορές δεν επηρεάστηκαν δραματικά από την πολιτική
σύγκρουση της Μαδρίτης με την περιφερειακή κυβέρνηση της
Καταλωνίας, η οποία παράγει το 20% του ισπανικού ΑΕΠ.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων, η
διαφορά αποδόσεων (spread) ανάμεσα στα 10ετή ισπανικά και
γερμανικά ομόλογα διευρύνθηκε μόνον επτά μονάδες βάσης.
Μήπως, ωστόσο, υποβαθμίζουμε τους κινδύνους που ελλοχεύουν
από το ζήτημα της Καταλωνίας; Ισως, όχι. Αν και οι πολιτικές
προεκτάσεις του ζητήματος είναι σημαντικές, οι οικονομικές
επιπτώσεις παραμένουν περιορισμένες και προσωρινές.
Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχήσει κανείς για τυχόν αλυσιδωτές
αντιδράσεις στην υπόλοιπη Ευρωζώνη από την κρίση των σχέσεων
ανάμεσα στην Ισπανία και στην περιφέρεια της Καταλωνίας. Με
τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM)
και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (ΟΜΤ) της Ευρωπαϊκής
Κεντρικής Τράπεζας, η Ευρωζώνη διαθέτει τα κατάλληλα
εργαλεία για να συγκρατήσει την εξάπλωση πανικού στις αγορές.
Ως αποτέλεσμα, οι αγορές παραμένουν ψύχραιμες.
Περιορισμένη είναι, επίσης, η πιθανότητα εξάπλωσης του
πολιτικού κινδύνου από την Ισπανία σε άλλα κράτη-μέλη της
Ευρωζώνης. Υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα ανάμεσα στις
υποσχέσεις που έδωσε η περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλωνίας
για την ανεξαρτητοποίησή της και την πραγματικότητα. Οι
πιθανότητες να επιλέξουν οι ψηφοφόροι στην υπόλοιπη Ευρώπη
ανάλογη πορεία φαίνονται ελάχιστες.
Συν τοις άλλοις, η Ευρωζώνη διανύει μια περίοδο εύρωστης
ανάπτυξης, με ρυθμό άνω του 2%. Ακόμα πιο σημαντικό είναι
ότι στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης συμμετέχουν όλες οι
χώρες-μέλη, κλάδοι και συντελεστές της ζήτησης. Οπότε θα
χρειαζόταν μια μεγάλη κρίση για να ανατραπεί η υφιστάμενη
θετική συγκυρία στην Ευρωζώνη. Το ζήτημα της Καταλωνίας
παραμένει εσωτερικό ζήτημα της Ισπανίας που πυροδοτεί
αβεβαιότητα μόνον βραχυπρόθεσμα. H ίδια η ισπανική οικονομία
κινείται σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Η ανεργία έχει
υποχωρήσει από το ιστορικό υψηλό στο 16,5% το γ΄ τρίμηνο του
2017 από το 26,1% στις αρχές του 2014.
Φάνηκε, επίσης, ότι η περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλωνίας
δεν έχει την απαιτούμενη στήριξη για να αντέξει μια
παρατεταμένη σύγκρουση με τη Μαδρίτη. Εκρινε, επίσης,
λανθασμένα την κατάσταση. Πρώτον, οι Βρυξέλλες τάχθηκαν
πλήρως με το μέρος της ισπανικής κυβέρνησης αντί να
υποστηρίξει το όνειρο ανεξαρτησίας εντός Ε.Ε που μοιράζονται
ορισμένοι Καταλανοί. Δεύτερον, οι εταιρείες αποφάσισαν άμεσα
τη μεταφορά των κεντρικών γραφείων τους και άρα της
φορολογικής τους διεύθυνσης σε άλλες περιοχές της Ισπανίας
λόγω της πολιτικής αναταραχής και της αβεβαιότητας που
προκλήθηκε από το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της
Καταλωνίας την 1η Οκτωβρίου και την αστυνομική καταστολή του
από τη Μαδρίτη.
Από αυτό το σημείο και έπειτα, η Μαδρίτη θα πρέπει να είναι
πολύ προσεκτική στην αποκατάσταση της ομαλότητας στην
Καταλωνίας, ασκώντας έλεγχο στη λειτουργία των φορέων της
περιφερειακής κυβέρνησης χωρίς να καταφύγει σε υπερβολικές
λύσεις και να χρησιμοποιήσει βία. |
