Αν και τις τελευταίες ημέρες έχουν πέσει οι τόνοι, οι αγορές
ομολόγων έχουν μερικώς ανακάμψει και τα χρηματιστήρια
δείχνουν μια καλύτερη εικόνα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία
ότι οι επενδυτές παρακολουθούν τις εξελίξεις στην Ιταλία και
όπως έγραψαν προσφάτως οι New York Times, οι επενδυτές
περιμένουν με το δάχτυλο στην σκανδάλη.
O Μπερντ Οντρουχ, στέλεχος κεφαλαίου αντιστάθμισης κινδύνου,
είχε παρακολουθήσει πέρυσι ένα συνέδριο που οργάνωσε στη
Ρώμη το Κίνημα 5 Αστέρων. Τα στελέχη του κόμματος,
συμπεριλαμβανομένου του ιδρυτή και του αρχηγού του, εξέταζαν
διάφορα ριζοσπαστικά σχέδια, όπως την αναδιάρθρωση του
τεράστιου χρέους της Ιταλίας και την υιοθέτηση νομίσματος
συμπληρωματικού ως προς το ευρώ, για να αντιμετωπίσουν τα
οικονομικά προβλήματα της χώρας. «Εκείνη τη στιγμή
αντιλήφθηκα ότι αυτοί οι κύριοι ήθελαν να
επαναδιαπραγματευτούν τη θέση τους στην Ευρώπη», δήλωσε ο
Οντρουχ, ιδρυτής της εταιρείας Astellon Capital Partners,
που εδρεύει στο Λονδίνο. Τους μήνες μετά το συνέδριο, ο
Οντρουχ ενίσχυσε το στοίχημα που είχε βάλει, ότι η τιμή των
ιταλικών ομολόγων θα υποχωρούσε κατά πολύ (η τιμή ενός
ομολόγου κινείται αντίστροφα από την απόδοσή του). «Εξεπλάγην
που πήρε τόσο καιρό στις αγορές να το συνειδητοποιήσουν»,
λέει. Αυτό έγινε την περασμένη εβδομάδα.
Όπως έγραψαν οι New York Times, οι αγορές αντέδρασαν
σπασμωδικά, όταν ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα απέρριψε
την κυβέρνηση που είχε προτείνει ο συνασπισμός των δύο
λαϊκιστικών κομμάτων (Λέγκα του Βορρά, Κίνημα 5 Αστέρων),
διότι ο προτεινόμενος υπουργός Οικονομικών είχε επικρίνει
δημοσίως τη συμμετοχή της Ιταλίας στην Ευρωζώνη. Η τιμές των
ιταλικών μετοχών και ομολόγων υποχώρησαν έντονα, και η
απόδοση των βραχυπρόθεσμων ομολόγων εκτοξεύθηκε στο 2,7% από
0,24% προηγουμένως. Το ευρώ υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο
των τελευταίων έντεκα μηνών έναντι του δολαρίου. Πολλοί
επενδυτές πιάστηκαν απροετοίμαστοι, όπως το επενδυτικό
ταμείο του Μπιλ Γκρος, που έχασε 3% μέσα σε μία ημέρα,
παρότι έκτοτε οι αγορές έχουν μερικώς ανακάμψει. Τα κεφάλαια
αντιστάθμισης κινδύνου που είχαν στοιχηματίσει σε νέα κρίση
των ιταλικών κρατικών ομολόγων, αποκόμισαν σημαντικά κέρδη.
Και στοιχηματίζουν πως θα υπάρξει και νέα κρίση. Επί μήνες
ενισχύουν τα στοιχήματά τους, ποντάροντας ότι θα υποχωρήσει
εκ νέου η τιμή των ιταλικών ομολόγων, διότι θα υπάρξει νέος
κύκλος ξεπουλήματος, όταν συνειδητοποιήσουν οι επενδυτές ότι
η νέα κυβέρνηση ενδέχεται να εξετάσει θέματα ταμπού, όπως
την υιοθέτηση νομίσματος διαφορετικού από το ευρώ και την
αναδιάρθρωση του ιταλικού δημοσίου χρέους. Πρόκειται για την
επιστροφή των ομολογιούχων που είναι πρόθυμοι να πουλήσουν
τα κρατικά ομόλογα που κατέχουν, όταν οι κυβερνήσεις
εμφανίζουν μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα και το χρέος τους
φαντάζει μη βιώσιμο. Το ίδιο είχε συμβεί την περίοδο
2010-2012, και το πανευρωπαϊκό ξεπούλημα είχε σταματήσει
μόνον όταν ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι είχε καταρτίσει
ένα πρόγραμμα για την απεριόριστη αγορά κρατικών ομολόγων.
Τώρα που η ΕΚΤ ετοιμάζεται να ολοκληρώσει το πρόγραμμα
αγοράς περιουσιακών στοιχείων, ασκείται εκ νέου πίεση στα
ομόλογα ασθενέστερων χωρών που έχουν δυνητικά μη βιώσιμο
χρέος. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, η νέα κυβέρνηση έχει
υποσχεθεί πρόγραμμα επιθετικής αύξησης των δημοσίων δαπανών
με στόχο να ενισχύσει τη στάσιμη οικονομία. Οι λαϊκιστές δεν
αποθαρρύνονται από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς που
θέτουν οι Βρυξέλλες στις χώρες της Ευρωζώνης. Ομως, τώρα
πολλοί θεσμικοί επενδυτές έχουν αλλάξει στάση απέναντι στην
Ιταλία και είναι έτοιμοι να πουλήσουν τα ομόλογά της, με την
πρώτη ένδειξη ότι η κυβέρνηση παραβιάζει τους
δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωζώνης, λέει ο Γενς Νόρντβιγκ
της εταιρείας αναλύσεων Exante Data. Κατά τον ίδιο, το «σορτάρισμα»
των ιταλικών ομολόγων (δηλαδή το να στοιχηματίζει κάποιος
επενδυτής στην πτώση της τιμής τους) είναι ευκολότερο χάρη
στην ευρεία απήχηση που έχει η αγορά προθεσμιακών συμβολαίων,
τα οποία υποχρεώνουν κάποιον επενδυτή να αγοράσει ή να
πουλήσει ένα ομόλογο σε συγκεκριμένη μελλοντική ημερομηνία.
Εκτός από τα ομόλογα, πολλά κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου,
όπως το Bridgewater, έχουν σορτάρει τις μετοχές ιταλικών
τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης της UniCredit.
|
