Όπως έγραψαν οι New York Times, σκεφθείτε
μία παρέα παιδιών γύρω από ένα τραπέζι και έναν φαινομενικά
καλοσυνάτο ενήλικο να μπαίνει στο δωμάτιο με ένα πιάτο με
μικρά κέικ. Τα παιδιά φωνάζουν από ενθουσιασμό, μέχρι που
καταλαβαίνουν πως υπάρχει πρόβλημα. Τα γλυκά είναι λιγότερα
από τα παιδιά. Στο σημείο αυτό ο υπεύθυνος θέτει ορισμένους
βασικούς κανόνες. Τα παιδιά για να πάρουν ένα κεκάκι πρέπει
να ανταγωνιστούν το ένα το άλλο. Ο μεγάλος θα δεχθεί ρευστό
ή κάποιο αντικείμενο αξίας. Επίσης, αποδεκτός είναι και ο
έπαινος για την καλοσύνη του. Αμέσως τα παιδιά αρχίζουν να
ψάχνουν τις τσέπες τους και να του λένε ωραία πράγματα.
Ξαφνικά ένα κορίτσι το ξανασκέφτεται. Ζητεί από τα υπόλοιπα
να κάνουν ησυχία. Απευθυνόμενη σε εκείνον, λέει πως τα
εκφοβίζει, πως είναι μεγαλύτερος, δυνατότερος και
πλουσιότερος από τα παιδιά. Δεν θα έπρεπε να τα βάλει στη
διαδικασία να ανταγωνίζεται το ένα το άλλο για να κερδίσουν
το κεκάκι. Εκείνος απαντάει: «Ωραία. Για εσένα δεν έχει κέικ».
Σύμφωνα
πάντα με τους New York Times, εάν επρόκειτο για το δικό σας
το παιδί, πώς θα νιώθατε; Υπερηφάνεια που πήρε θέση ή
απογοήτευση επειδή δεν κινήθηκε με γνώμονα το προσωπικό της
συμφέρον; Ούτως ή άλλως, τα κεκάκια είναι πολύ νόστιμα. Την
προηγούμενη εβδομάδα η πόλη της Νέας Υόρκης έγινε το
ανυπάκουο παιδί, βλάπτοντας τα δικά της συμφέροντα ή
τουλάχιστον τα βραχυπρόθεσμα συμφέροντά της, επικαλούμενη
τον κώδικα αρχών της. Πολλοί Νεοϋορκέζοι αντέδρασαν με τα
σχεδόν 3 δισ. δολάρια σε φορολογικές ελαφρύνσεις που θα
δίνονταν στην Αmazon από τις Αρχές, ισχυριζόμενοι πως η
εταιρεία έχει πάρα πολλά στο κάτω κάτω της γραφής. Κι εκείνη
ανακοίνωσε πως δεν θα δημιουργήσει 25.000 θέσεις εργασίας
στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, όπως είχε σχεδιάσει, εάν
κατασκεύαζε εκεί τα δεύτερα κεντρικά της γραφεία – άρα, δεν
έχει κεκάκι για την πόλη. Θα μου πείτε, βέβαια, πως οι
δουλειές δεν είναι μικρά κέικ. Η εργασία βοηθά τους
ανθρώπους να διατηρήσουν ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο και
αυτό λείπει πολύ στις μέρες μας. Μπορείτε να αντικαταστήσετε
το κέικ με μία υποτροφία ή μία συσκευή ηλεκτρονικού βιβλίου
Kindle. Και πάλι αυτό δεν θα έπρεπε να αλλάξει την
τοποθέτησή σας για την αντίδραση του κοριτσιού. Είναι μία
εκδοχή της ονομαζόμενης «τραγωδίας των κοινών» από τους
θεωρητικούς, όπου οι άνθρωποι, λειτουργώντας κοντόφθαλμα,
στρέφονται κατά του δικού τους μακροπρόθεσμου συμφέροντος.
Επί σειράν
ετών οι αμερικανικές επιχειρήσεις απολαμβάνουν τα καλύτερα
από τις κυβερνήσεις, αλλά και τους φορολογουμένους, θέτοντάς
τους τον έναν ενώπιον του άλλου. Εάν μία πόλη ή πολιτεία δεν
προσέφερε ρευστό ή φοροαπαλλαγές, η εταιρεία απειλούσε να
μετακινηθεί αλλού. Οι Boeing, Νike, Intel, Ford, General
Motors, Foxconn, Royal Dutch
Shell και
πολλές άλλες έχουν κάνει αυτό ακριβώς το πράγμα. Συνήθως οι
συμφωνίες πόλεων - εταιρειών είναι δημοφιλείς. Την
προηγούμενη εβδομάδα η συντακτική ομάδα των Τhe Τimes και
The Wall Street Journal επέκριναν τους πολιτικούς, των
οποίων οι διαμαρτυρίες ακύρωσαν τη συμφωνία με την Amazon.
Οι υποστηρικτές κάνουν μερικές εύστοχες παρατηρήσεις, όπως
το ότι οι ενάντιοι στη συμφωνία χρησιμοποίησαν ανόητα
αντικαπιταλιστικά συνθήματα ορισμένες φορές. Και, επιπλέον,
με την Αmazon θα είχε κατά τι βοηθηθεί η τοπική οικονομία
του Κουίνς. Στη Ν.Υόρκη προσφέρει πάνω από 4 εκατομμύρια
θέσεις εργασίας και το ένα εκατομμύριο εντοπίζεται στο
Κουίνς. Υπάρχει, όμως, και η μεγαλύτερη εικόνα. Η επιδότηση
μιας εταιρείας για να μετακινηθεί και να έρθει στην πόλη σου
είναι άθλια πολιτική. Δεν προσφέρει τίποτε στην οικονομική
ανάπτυξη της χώρας συνολικά. Κυρίως οι επιδοτήσεις
αναδιανέμουν τα εισοδήματα με κατεύθυνση από κάτω προς τα
επάνω, δηλαδή από τους φορολογουμένους στους μετόχους. Εάν
κάθε πόλη και πολιτεία δικαιολογεί μεγάλες επιδοτήσεις
εταιρειών με βάση το δικό της άμεσο συμφέρον, η τραγωδία των
κοινών ποτέ δεν θα τελειώσει.
|
