Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών (Fed)
προετοιμάζεται εντός του επομένου μηνός να προχωρήσει σε
αύξηση του βασικού της επιτοκίου. Κι αυτό θα το πράξει,
ανεξαρτήτως του ότι ορισμένοι από τους αξιωματούχους της
έχουν διατυπώσει τις ανησυχίες τους για το ότι ο πληθωρισμός
για μεγάλο χρονικό διάστημα παραμένει αδύναμος.
Όπως έγραψαν οι
New York Times,
τα σχετικά καταγράφονται στα πρακτικά της τελευταίας
συνεδρίασης του πιστωτικού ιδρύματος στις 31 Οκτωβρίου και
την 1η Νοεμβρίου, τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα την
Τετάρτη. Επιπλέον, σε αυτά φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι
αξιωματούχοι της Fed ήταν όλοι εξίσου αμήχανοι ως προς τους
λόγους της αδυναμίας του πληθωρισμού, αλλά υπήρχε διχογνωμία
ως προς τις συνέπειές του. Κάποιοι θέλουν να τηρήσουν στάση
αναμονής. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι στην πλειονότητά τους,
συμπεριλαμβανομένης και της προέδρου της Fed Τζάνετ Γέλεν,
είναι σαφέστατα υπέρ του να συνεχίσουν να αυξάνουν τα
επιτόκια.
Στην τελευταία διήμερη συνεδρίαση δεν υπήρξε αλλαγή
νομισματικής πολιτικής και το βασικό επιτόκιο δολαρίου
παρέμεινε στη ζώνη του 1%- 1,25%. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα
έχει δηλώσει ότι δεν θα κινηθεί πριν από τον Δεκέμβριο.
Επιπλέον, διατήρησε ως έχει το χρονοδιάγραμμα για τη
σταδιακή μείωση του χαρτοφυλακίου της σε ομόλογα και τίτλους
ύψους 4 τρισ. δολαρίων. Η συζήτηση σχετικά με την
παρατεταμένη εξασθένηση του πληθωρισμού έχει δημιουργήσει
δύο στρατόπεδα. Τα περισσότερα στελέχη της Ομοσπονδιακής
Τράπεζας, όπως η Τζάνετ Γέλεν, εκτιμούν ότι ο χαμηλός
πληθωρισμός αποτελεί μυστήριο. Ομως δεν τους ανησυχεί
ιδιαιτέρως, επειδή προβλέπουν ότι οι πιο ανελαστικές
συνθήκες στην αγορά εργασίας θα οδηγήσουν, τελικά, σε άνοδο
τιμών. Ως αποτέλεσμα θέλουν να αυξάνουν μεν το κόστος
δανεισμού, αλλά σταδιακά. Η ανεργία εμφάνισε μείωση στο 4,1%
τον Οκτώβριο, ενώ ο ρυθμός αύξησης των νέων θέσεων εργασίας
είναι ζωηρός. Η Fed εκτιμά ότι πρόκειται για έναν ρυθμό ο
οποίος μπορεί να διατηρηθεί και στο μέλλον.
Εντούτοις, δεν παύει να υπάρχει μία μικρή ομάδα μεταξύ των
στελεχών της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, η οποία επιδιώκει με
ολοένα και πιο έντονο τρόπο να διατυπώνει τους
προβληματισμούς της. Κι αυτοί ανησυχούν μήπως το πιστωτικό
ίδρυμα κινείται πολύ γρήγορα και όχι μήπως κινείται πολύ
αργά. Κατά την άποψή τους, ο χαμηλός πληθωρισμός επί μακρόν
πιθανώς να προκαλέσει βλάβη στην οικονομία, με το να
διαλύσει τις προσδοκίες που υπάρχουν για πιθανή άνοδό του
στο μέλλον. Ορισμένοι από την ομάδα αυτή δεν είναι και
πρόθυμοι να υπερψηφίσουν τις επιπλέον αυξήσεις επιτοκίων, αν
δεν πεισθούν ότι ο πληθωρισμός όντως αναθερμαίνεται.
Επιπροσθέτως, ορισμένα από τα στελέχη της Ομοσπονδιακής
Τράπεζας των ΗΠΑ επιθυμούν την αύξηση του κόστους δανεισμού,
επειδή πιστεύουν ότι δεν έχουν γίνει πιο σκληρές οι συνθήκες
στη χρηματοπιστωτική αγορά – κι αυτό σημαίνει ότι η
εξασφάλιση πιστώσεων είναι πιο εύκολη και πιο φθηνή απ’ ό,τι
πίστευε η Fed. Η Τράπεζα αυτό που κάνει είναι ότι αυξάνει τα
επιτόκια για να δυσχεράνει τον δανεισμό. Ωστόσο, τα επιτόκια
στα καταναλωτικά και τα επιχειρηματικά δάνεια δεν έχουν και
αυτά αυξηθεί. Οπότε, οι αξιωματούχοι της Fed θεωρούν ότι
ίσως οι επενδυτές να αναλαμβάνουν υπερβολικό ρίσκο. Επιπλέον,
η Τράπεζα αποσκοπεί στο να ενισχύσει το οπλοστάσιό της
ενόψει πιθανής οικονομικής κρίσης στο μέλλον. Το
αποτελεσματικότερο φάρμακο για να αντιμετωπίσει, λοιπόν, την
αναιμική ανάπτυξη είναι η περικοπή του κόστους δανεισμού. Κι
αυτό μπορεί να το κάνει υπό την προϋπόθεση ότι τα επιτόκια
είναι αρκετά υψηλά και μπορεί να τα μειώσει. Τέλος,
αναφορικά με τον περιορισμό του χαρτοφυλακίου της η Fed θα
κάνει μειώσεις κατά 10 δισ. δολάρια τον μήνα έως τα τέλη της
χρονιάς και μετά σταδιακά θα φθάσει η μείωση τα 50 δισ.
δολάρια σε ένα χρόνο από σήμερα. |