Σε μια συζήτηση η οποία
σίγουρα αγορά και τη χώρα μας, ειδικά ενόψει και πιθανόν
σημαντικών αποφάσεων για την Ελλάδα, σε άρθρο τους στην
ιστοσελίδα
voxeu.org, οι
Marco
Buti, Gabriele Giudice και
Jose Leandro (δείτε τα βιογραφικά τους παρακάτω), έγραψαν
πως η
διαμάχη για
την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ)
εισέρχεται σε κρίσιμο στάδιο. Οι προτάσεις που έχουν τεθεί
επί τάπητος στους οικονομικούς κύκλους των Βρυξελλών είναι
συχνά αντικρουόμενες και ενδέχεται να οδηγήσουν στη
δημιουργία πολλών προβλημάτων. Συχνά, η ανάλυση των αιτιών
της κρίσης δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη παραβλέπει κρίσιμα
θέματα. Οι λύσεις που προτείνονται δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τη
δημιουργία ενός πλαισίου για την αποφυγή μακροοικονομικών
και χρηματοοικονομικών κινδύνων.
Η σχέση
ανάμεσα στον έλεγχο των κινδύνων μιας τραπεζικής χρεοκοπίας
και στην ισομερή κατανομή των απωλειών θα πρέπει να είναι
πιο ξεκάθαρη. Η κατανομή των τραπεζικών απωλειών σε μετόχους,
ομολογιούχους και ανασφάλιστες καταθέσεις θα πρέπει να
γίνεται σταδιακά.
Σκοπός της
μελέτης των Μπενασί-Κερέ, όπου πήραν μέρος 14 Γάλλοι και
Γερμανοί οικονομολόγοι, είναι να ενισχύσει τη ρήτρα μη
διάσωσης από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, θέτοντας συγκεκριμένες
προδιαγραφές. Δηλαδή, μια χώρα-μέλος της Ευρωζώνης που δεν
θα σέβεται τους δημοσιονομικούς στόχους του Συμφώνου
Ανάπτυξης και Σταθερότητας θα βρίσκεται εκτεθειμένη σε
μεγαλύτερη πίεση των αγορών, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να
αντλήσει κεφάλαια από τους επενδυτές για να χρηματοδοτήσει
τον προϋπολογισμό της και να οδηγείται σε εθνική χρεοκοπία.
Οπότε στη μελέτη των Μπενασί-Κερέ προσδιορίζεται το «πότε»
και το «πώς» μιας εθνικής χρεοκοπίας και έτσι θα
ενεργοποιείται ο Μηχανισμός Αναδιάρθρωσης Κρατικού Χρέους (SDRM).
Οι κυβερνήσεις που δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στους
στόχους για τις κρατικές δαπάνες θα εκδίδουν ομόλογα χαμηλής
εξασφάλισης που θα αναδιαρθρώνονται αυτόματα, αν η εκάστοτε
χώρα-μέλος χρειαστεί εξωτερική βοήθεια.
Αλλά η
διαχείριση των δυνάμεων της αγοράς, οι οποίες είναι
απρόβλεπτες, πρέπει να γίνεται με πολλή προσοχή. Οι
προτάσεις των Μπενασί-Κερέ «συμπυκνώνουν» όλους τους
κινδύνους σε μια συγκεκριμένη κατηγορία ομολόγων, όταν η
αντίδραση των αγορών μπορεί να είναι ευρύτερη και
γενικότερη. Στις κρίσεις προκαλούνται αλυσιδωτές
αντιδράσεις.
Η εθνική
χρεοκοπία χωρίς κόστος είναι ψευδαίσθηση. Μια εναλλακτική
προσέγγιση θα περιλάμβανε τα εξής μέτρα: τη δημιουργία ενός
πολύ πιο ισχυρού χρηματοπιστωτικού συστήματος, που θα
μπορούσε να απορροφήσει τους κραδασμούς από μια εθνική
χρεοκοπία, και τη βελτίωση της αρχιτεκτονικής της
οικονομικής και νομισματικής ένωσης ώστε να μη συμβαίνουν
εξαρχής χρεοκοπίες. Επίσης, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ποιος
θα επωμισθεί το κόστος μιας εθνικής χρεοκοπίας.
Απαραίτητη
θα ήταν μια μεταρρύθμιση που θα περιόριζε την υπερβολική
συγκέντρωση κρατικών ομολόγων στους τραπεζικούς ισολογισμούς.
Ετσι θα μειώνονταν οι αλυσιδωτές αντιδράσεις από μια εθνική
χρεοκοπία και οι κυβερνήσεις θα ήταν πιο προσεκτικές όταν θα
κατέφευγαν στις αγορές ομολόγων για την άντληση κεφαλαίων.
Μια τέτοια
μεταρρύθμιση είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί με σύνεση,
σταδιακά και ως τμήμα ενός ευρύτερου πακέτου μέτρων. Δεν
είναι μόνον απαραίτητη μια συμφωνία για τη δημιουργία ενός
κοινού συστήματος εγγύησης καταθέσεων. Θα πρέπει να υπάρξει
ενοποίηση των αγορών κεφαλαίου και να δημιουργηθεί ένας
αυθεντικός ευρωπαϊκός τίτλος που θα λειτουργεί ως καταφύγιο.
* O Marco Buti είναι γενικός διευθυ-ντής του Τμήματος
Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων στην Ευρωπαϊκή
Επιτροπή.
** Ο Gabriele Giudice είναι διευθυντικό στέλεχος του
μακροοικονομικού τομέα για την Εμβάθυνση της Οικονομικής και
Νομισματικής Ενωσης.
*** Ο Jose Leandro είναι επικεφαλής Πολιτικής,
Στρατηγικής και Επικοινωνίας της Γενικής Διεύθυνσης
Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων στην Ευρωπαϊκή
Επιτροπή.
|
