|
Ένα πολύ
ενδιαφέρον άρθρο – ανάλυση έγραψε προσφάτως ο Steven Rattner
(σύμβουλος στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών επί Μπαράκ
Ομπάμα - διευθυντικό στέλεχος στον χρηματοπιστωτικό κλάδο),
τονίζοντας πως οι επιθέσεις
του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ κατά της κινεζικής
εμπορικής πρακτικής τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας, ωστόσο
στο υπόβαθρο υπάρχει μία ακόμα πιο σημαντική διαμάχη, μεταξύ
της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του κρατικά κατευθυνόμενου
καπιταλισμού.
Όπως διαβάσαμε στην Καθημερινή, ο Steven Rattner είπε πως
εσχάτως, η κινεζική προσέγγιση φέρνει καλύτερο οικονομικό
αποτέλεσμα. Παρά τον σκεπτικισμό, το κινεζικό μοντέλο, το
οποίο έβγαλε από τη φτώχεια τους περισσότερους ανθρώπους,
και μάλιστα ταχύτερα από οποιοδήποτε άλλο σύστημα στην
ιστορία, εξακολουθεί να ανθεί. Εν τω μεταξύ, η φιλελεύθερη
δημοκρατία, η βάση της παγκόσμιας τάξης μετά τον Β΄
Παγκόσμιο Πόλεμο, βρίσκεται υπό πίεση, κυρίως επειδή απέτυχε
να αυξήσει το βιοτικό επίπεδο τα τελευταία χρόνια. Ορίστε
ένα χτυπητό παράδειγμα: Την περασμένη εβδομάδα το
αμερικανικό Κογκρέσο κατόρθωσε, επιτέλους, να ψηφίσει τον
τρέχοντα προϋπολογισμό, έξι μήνες μετά την έναρξη του
δημοσιονομικού έτους.
Το νομοσχέδιο, έκτασης 2.232 σελίδων, συντάχθηκε βιαστικά
χωρίς να έχει προηγηθεί συζήτηση για εθνικές προτεραιότητες
ή προσεκτική εξέταση των δαπανών. Αντιθέτως, η Κίνα
εφαρμόζει δυναμικά το σχέδιό της «Made in China 2025», μια
φιλόδοξη δέσμη στόχων με σκοπό την αναβάθμιση της κινεζικής
βιομηχανίας, ώστε να είναι σε θέση, μεταξύ άλλων, να παράγει
υψηλής αξίας αγαθά, όπως ημιαγωγούς. Και ενώ υποχωρούν οι
ΗΠΑ διεθνώς, η πρωτοβουλία της Κίνας για τον Νέο Δρόμο του
Μεταξιού θα συνδέσει το 65% του παγκόσμιου πληθυσμού. Βέβαια,
η Κίνα απέχει πολύ από το να ξεπεράσει τις ΗΠΑ. Το κατά
κεφαλήν ΑΕΠ της Κίνας είναι 9.380 δολάρια και των ΗΠΑ
61.690. Περίπου 700 εκατ. Κινέζοι (περίπου ο μισός πληθυσμός
της χώρας) εξακολουθούν να επιβιώνουν με 5,50 δολάρια την
ημέρα ή και λιγότερα. Η μερκαντιλιστική εμπορική πολιτική
της Κίνας είναι απαράδεκτη, ιδίως η χρήση μη δασμολογικών
φραγμών που έχουν ως στόχο να αποθαρρύνουν ξένες εταιρείες
από το να δραστηριοποιηθούν στην Κίνα, η κλοπή πνευματικής
ιδιοκτησίας κ.ο.κ. Η μόνη πολιτική όπου συμφωνούν,
ενδεχομένως, ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ και οι Δημοκρατικοί
είναι ο εκσυγχρονισμός των αμερικανικών υποδομών. Παρ’ όλα
αυτά, 14 μήνες μετά την ορκωμοσία του Τραμπ, τίποτε δεν έχει
συμβεί, ενώ η Κίνα εξακολουθεί να δημιουργεί με φρενήρη
ρυθμό υποδομές.
Επόμενος στόχος του Πεκίνου είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Στα
μέσα του 2017 η Κίνα είχε παρουσιάσει σχέδιο με στόχο να
γίνει η παγκόσμια ηγέτιδα στην τεχνητή νοημοσύνη έως το
2030. Προς το παρόν, οι ΗΠΑ παραμένουν κορυφαία δύναμη στην
τεχνητή νοημοσύνη, χάρη στη σκληρή δουλειά των επιστημόνων.
Ωστόσο η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει κάνει τίποτε. Ως
καπιταλιστής, δεν πίστεψα ποτέ στην υπερβολική παρέμβαση του
κράτους στην οικονομία. Ενα από τα σημαντικότερα
πλεονεκτήματα των ΗΠΑ ήταν ανέκαθεν ο ιδιωτικός τομέας.
Ωστόσο στο πλαίσιο μιας σύνθετης, παγκόσμιας οικονομίας, ο
δημόσιος τομέας πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και ο
δικός μας δεν το πράττει. Μη με παρεξηγήσετε
έγραψε ο
Steven Rattner.
Δεν προτείνω να ακολουθήσουμε το κινεζικό παράδειγμα. Οταν η
Ρωσία είχε εκτοξεύσει τον Σπούτνικ το 1957, η απάντησή μας
ήταν να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Είναι σημαντικό να
τιμωρήσουμε την Κίνα για την εμπορική της πρακτική, αλλά
αυτή δεν πρέπει ούτε κατά διάνοια να είναι η πιο σημαντική
μας αντίδραση. |
