|
Το πρόβλημα είναι ωραίο, ωστόσο παραμένει πρόβλημα. Οι
μετοχές έχουν ανεβεί τόσο ψηλά, ώστε κάποιος επιφυλακτικός
θα άρχιζε να ανησυχεί για την παροχή οξυγόνου στην αγορά.
Σύμφωνα με τα όσα έγραψαν οι
New York Times,
τον Ιανουάριο ο Dow Jones είχε φτάσει για πρώτη φορά στις
20.000 μονάδες και την 1η Μαρτίου ξεπέρασε τις 21.000.
Γεγονός που σημαίνει πως αν είστε αρκετό καιρό στην αγορά,
είναι πιθανόν να κάθεστε σε ένα βουνό κερδών. Θα έπρεπε να
παραμείνετε στην αγορά και να ελπίζετε σε νέα κέρδη ή θα
έπρεπε να πάρετε τα χρήματά σας και να τα μεταφέρετε κάπου
ασφαλέστερα; Αυτό είναι ένα αιώνιο ερώτημα που ανακύπτει
κάθε φορά που η αγορά έχει ανέβει θεαματικά. Η απάντηση
εξαρτάται, φυσικά, από το πώς αναλύετε δύο πολύ διαφορετικά
πράγματα: την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην αγορά και
την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η προσωπική σας ζωή.
Τα στοιχεία από την αγορά είναι εντυπωσιακά: ακόμη και χωρίς
να υπολογίζουμε τα μερίσματα, ο δείκτης S&P 500 έχει ανεβεί
κατά 6% από την αρχή του έτους, σχεδόν κατά 20% το τελευταίο
δωδεκάμηνο και σχεδόν 250% από την αργή της ανοδικής φάσης
τον Μάρτιο του 2009. Τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν πόσο
αξιομνημόνευτη είναι αυτή η επίδοση. Η σημερινή είναι η
δεύτερη μεγαλύτερη περίοδος ανόδου των μετοχών από το 1928,
και την ξεπερνάει μόνο η περίοδος από τον Δεκέμβριο του 1987
έως τον Μάρτιο του 2000. Σε σχέση με το ύψος της απόδοσης, η
σημερινή περίοδος είναι η τρίτη μεγαλύτερη της Ιστορίας,
πίσω από την περίοδο 1987-2000, οπότε ο S&P 500 είχε
ενισχυθεί κατά 582% και όχι πολύ πίσω από τη φάση Ιούνιος
1949-Αύγουστος 1956, οπότε ο δείκτης είχε ενισχυθεί κατά
267%. Η σημερινή άνοδος έχει διαρκέσει τόσο πολύ και είναι
τόσο μεγάλη, ώστε τα ιστορικά προηγούμενα δεν μας
διαφωτίζουν ιδιαίτερα, λέει ο κ. Λάζλο Μπιρίνιι, πρόεδρος
της Birinyi Associates.
Ο κ. Μπιρίνιι είναι βετεράνος αναλυτής της αγοράς και
αισιόδοξος για την πορεία της εδώ και χρόνια. Το 2009 μού
είχε πει πως βρισκόμαστε στην αρχή μιας κλασικής ανοδικής
περιόδου και επαναλάμβανε τακτικά την άποψή του, ιδιαίτερα
το 2013, όταν πολλοί επενδυτές είχαν γίνει απαισιόδοξοι για
την πορεία των μετοχών. Μιλώντας στο τηλέφωνο μού είπε
προχθές πως παρά την «τεράστια άνοδο» της περασμένης
Τετάρτης, η πορεία των μετοχών από το 2009 και μετά ήταν «μια
σειρά αργών, ανοδικών κινήσεων», χωρίς να υπάρχουν παράλογες
υπερβολές. Ωστόσο τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς δεν είναι
τόσο ευοίωνα όσο ήταν οκτώ χρόνια πριν, όταν οι μετοχές
είχαν σφυροκοπηθεί από την άγρια ύφεση που είχε προκαλέσει η
χρηματοπιστωτική κρίση και οι τολμηροί επενδυτές που έβλεπαν
μακρύτερα μπορούσαν να αγοράσουν μετοχές σε πολύ χαμηλή τιμή.
Για παράδειγμα, η αναλογία τιμής μετοχής προς έσοδα ανά
μετοχή για τον δείκτη S&P 500 είναι πλέον πολύ λιγότερο
ευνοϊκός. Η αναλογία έχει ανεβεί στο 22, δηλαδή πολύ πάνω
από το 18,2 που είναι ο μέσος όρος της τελευταίας πενταετίας
και ενώ τον Φεβρουάριο του 2009 είχε υποχωρήσει στο 12,1.
Εκείνη ήταν η κρίσιμη καμπή για την αγορά, που έκτοτε μόνο
ανεβαίνει. Μπορεί να μην έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της,
ωστόσο οι επενδυτές πλέον αναπνέουν αραιό αέρα, είτε το
γνωρίζουν είτε όχι.
Ωστόσο μπορεί να υποστηριχθεί, όπως το κάνει ο κ. Μπιρίνιι,
ότι αυξάνεται η εταιρική κερδοφορία, ότι η οικονομία
αναπτύσσεται καλά και ότι οι επενδυτές αντιδρούν αρκετά
επιφυλακτικά, διατηρώντας την τιμή των μετοχών σε λογικά
επίπεδα. Από την άλλη πλευρά, ο μετοχές έχουν ανεβεί
σημαντικά από τη νίκη Τραμπ και μετά, ωστόσο όχι υπερβολικά,
και αν συνεχιστεί η άνοδος της κερδοφορίας, θα συνεχιστεί
και η άνοδος των μετοχών, λέει ο κ. Μπιρίνιι. Ακόμα και η
αυξανόμενη πιθανότητα η Fed να αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού,
κάτι που θα ήταν πρόβλημα πριν από έναν χρόνο, πλέον
ερμηνεύεται ως σημάδι εμπιστοσύνης της Fed στην αμερικανική
οικονομία, λέει ο κ. Μπιρίνιι. Ωστόσο προβλέπει ότι, όπως
έχει σήμερα η κατάσταση στην αγορά, κανείς θα πρέπει να
δείχνει αυτοσυγκράτηση και να είναι γρήγορος. «Δεν θα
επένδυα όλα τα χρήματά μου σε μετοχές. Θα ήμουν προσεκτικός»,
λέει. |
