Πότε θα ακολουθήσει η Τράπεζα της Αγγλίας τα χνάρια της
Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) στην αύξηση των
επιτοκίων; Όπως έγραψαν οι οικονομολόγοι της
Berenberg Bank
αυτό είναι ένα ερώτημα που απασχολεί αναλυτές της αγοράς,
καθώς θα σημάνει το τέλος ενός ακόμη κύκλου ιστορικά χαμηλών
επιτοκίων. Το ύψος του βασικού κόστους δανεισμού σε μια
οικονομία παίζει κρίσιμο ρόλο στις αποδόσεις των επενδύσεων
και στα επιτόκια των δανείων που χορηγούνται για δαπάνες και
επενδύσεις.
Η αμερικανική οικονομία είναι η μεγαλύτερη του κόσμου. Είτε
μας αρέσει είτε όχι, οι Αμερικανοί καταναλωτές δίνουν το
στίγμα στις τάσεις της παγκόσμιας ζήτησης. Οι ΗΠΑ αγοράζουν
περισσότερα βρετανικά αγαθά και υπηρεσίες από κάθε άλλη χώρα.
Ιστορικά, η πορεία της βρετανικής οικονομίας συνδέεται με
την αμερικανική, με το ποσοστό συσχέτισης να φθάνει το 80%
σε ό,τι αφορά τους πραγματικούς ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης
κατά τη διάρκεια της τελευταίας 30ετίας.
Ετσι έχει αναπτυχθεί μια σύνδεση ανάμεσα στη Fed και στην
Τράπεζα της Αγγλίας. Αντιμέτωπες με ανάλογες τάσεις στην
πλευρά ζήτησης της οικονομίας, οι κεντρικές τράπεζες έχουν
υιοθετήσει λίγο έως πολύ όμοιες πολιτικές. Μετά την
κατάρρευση, ειδικότερα, της αμερικανικής επενδυτικής
τράπεζας Lehman Brothers, οι ΗΠΑ και η Βρετανία βυθίστηκαν
σε μεγάλη ύφεση.
Ετσι, οι κεντρικές τράπεζες και των δύο οικονομιών μείωσαν
τα επιτόκιά τους σε ιστορικά επίπεδα και υλοποίησαν μεγάλα
προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης.
Σήμερα, η αμερικανική και βρετανική οικονομία διανύουν μια
μακροχρόνια περίοδο ανάπτυξης, η οποία συνεχίζεται επί όγδοο
συναπτό έτος, προσεγγίζοντας την πλήρη απασχόληση. Από τα
διδάγματα του παρελθόντος μπορεί να συμπεράνει κανείς πως η
Fed και η Τράπεζα της Αγγλίας θα ακολουθήσουν μία ακόμη φορά
ανάλογες νομισματικές πολιτικές. Από τον Δεκέμβριο του 2015,
η Fed έχει αυξήσει τρεις φορές το βασικό της επιτόκιο στο
1%. Σε έναν υποθετικό κόσμο όπου δεν θα ίσχυε το Brexit, η
Τράπεζα της Αγγλίας θα είχε μιμηθεί τη Fed τουλάχιστον μία
φορά. Αντί αυτού, όμως, λόγω της απόφασης των Βρετανών να
αποχωρήσουν από την Ε.Ε., η Τράπεζα της Αγγλίας μείωσε το
βασικό επιτόκιο στο 0,25% και επέκτεινε το πρόγραμμα
ποσοτικής χαλάρωσης κατά 70 δισ. στερλίνες μετά το
δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου. Αλλά, μετά την πάροδο ενός
οκταμήνου, η ανάπτυξη στη Βρετανία έχει σταθεροποιηθεί.
Επιπροσθέτως, η αύξηση των χρεών από τα νοικοκυριά και τις
επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την αύξηση του κόστους
δανεισμού για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση περαιτέρω. Ετσι
ενισχύονται τα επιχειρήματα για ανάλογες κινήσεις από την
Τράπεζα της Αγγλίας.
Θα ακολουθήσει, όμως, η Τράπεζα της Αγγλίας τα χνάρια της
Fed; Κάποια στιγμή, ναι. Ηδη έχει αφήσει να εννοηθεί κάτι
τέτοιο στη συνεδρίαση της επιτροπής νομισματικής πολιτικής,
με τα μέλη της να σχολιάζουν τις αντοχές της οικονομίας στο
Brexit και την αύξηση του πληθωρισμού από την πτώση της
στερλίνας (λόγω Brexit). Εκφράστηκαν, εν τούτοις, ανησυχίες
για τυχόν επιπτώσεις στην κατανάλωση, γεγονός που οδηγεί
στην εκτίμηση πως η Τράπεζα της Αγγλίας θα μιμηθεί τη Fed
αλλά με πιο προσεκτικά βήματα. Η Fed προβλέπεται πως θα
αυξήσει το βασικό επιτόκιο δύο ακόμη φορές μέχρι τα τέλη του
2017 και τρεις φορές ακόμα το 2018. Η Τράπεζα της Αγγλίας
αναμένεται να αυξήσει πρώτη φορά το βασικό επιτόκιο στο β΄
τρίμηνο του 2018, με 30% πιθανότητες να το κάνει νωρίτερα. |