|
Με το ζήτημα των φοιτητικών δανείων να έρχεται και να φεύγει
εδώ και χρόνια, απασχολώντας τα διεθνή οικονομικά ΜΜΕ και
τους διεθνείς αναλυτές, αυξάνονται οι εκτιμήσεις ότι τελικά
αυτό το μεγάλο πρόβλημα (άνω του 1τρις δολαρίων) θα σκάσει
στα χέρια του Ν. Τράμπ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ είχε κατά
καιρούς, στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας,
προβεί σε προκλητικές και συνάμα τολμηρές υποσχέσεις σχετικά
με τη φορολογία, το εμπόριο, τη μετανάστευση και τις
υποδομές. Όπως έγραφαν οι
New York Times,
αυτές οι υποσχέσεις έχουν στόχο την ενίσχυση του οικονομικού
μας μέλλοντος. Αν και πιστεύουμε ότι αυτές οι πρωτοβουλίες
θα στηρίξουν την οικονομική μας προοπτική, υπάρχει ένα
σημαντικό κομμάτι που λείπει από το πλαίσιο της
συγκεκριμένης δημόσιας συζήτησης. Μιλάμε για τη διαγραφή των
φοιτητικών χρεών. Σήμερα τα φοιτητικά δάνεια έχουν
εκτιναχθεί στο 1,3 τρισ. δολάρια, ενώ περισσότεροι από τους
μισούς οφειλέτες δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους.
Η αμερικανική κυβέρνηση έφθασε στο σημείο να δανείζει άνευ
προϋποθέσεων σε σπουδαστές. Αυτό οδήγησε στο να επωμιστούν
χρέη εκατομμύρια νέοι άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες και
να μην μπορούν να τα εξυπηρετήσουν.
Ως πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον έρχομαι συχνά
σε επαφή με φοιτητές, οι οποίοι ανησυχούν για την ικανότητά
τους να εξοφλήσουν όσα χρωστούν, αφότου αποφοιτήσουν και
εισέλθουν στον επαγγελματικό στίβο. Δεν είναι λίγοι αυτοί
που συνδέουν τις επαγγελματικές τους επιλογές με την
αποπληρωμή των οφειλών τους.
Το υπουργείο Παιδείας των ΗΠΑ έχει προσπαθήσει να μειώσει το
επαχθές φορτίο, προσφέροντας ένα περίπλοκο πρόγραμμα
εναλλακτικών πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των δόσεων, οι
οποίες συναρτώνται με το εισόδημα των οφειλετών. Εντούτοις,
τα προγράμματα αυτά έχουν μικρό βεληνεκές, διότι αφορούν
συγκεκριμένους δανειζόμενους και προβλέπουν σειρά επιλογών
και γραφειοκρατικών προϋποθέσεων που προκαλούν πονοκέφαλο.
Επιπλέον, επειδή προβλέπουν και τον επανέλεγχο των στοιχείων
των αποφοίτων, μεγάλη μερίδα νέων ανθρώπων χάνει το δικαίωμα
να επωφεληθεί από αυτά τα προγράμματα. Οι οφειλές των
φοιτητών αυξάνονται όσο περισσότερο αποπειρώνται να τις
αποπληρώσουν. Ακόμα κι αν ορισμένα χρέη αυξάνονται συν τω
χρόνω, κάποια άλλα διαγράφονται. Οι αρμόδιες ομοσπονδιακές
αρχές έχουν υπολογίσει ότι με τα σημερινά δεδομένα η
κυβέρνηση θα πρέπει να διαγράψει οφειλές 108 εκατ. δολαρίων.
Αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός ότι ωφελούνται από τα
προγράμματα όσοι έχουν υψηλά χρέη και, αντίστοιχα, πολλές
πιθανότητες να βρουν δουλειά με υψηλό εισόδημα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θα πρέπει να θέσει τέλος στη χρηματοδότηση
της ανώτατης εκπαίδευσης μέσω δανεισμού. Οι
φοιτητές-οφειλέτες θα μπορούν να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις
τους καταβάλλοντας σταθερό ποσοστό επί των εισοδημάτων τους
για πολύ καιρό. Ετσι, η κυβέρνηση, αντί να λειτουργεί ως
πιστώτρια, θα γίνει επενδύτρια και μέτοχος. Οταν δανείζεις
χρήματα σε μια εταιρεία, σε αποπληρώνει με το μέρισμα,
δηλαδή η απόδοση της επένδυσής σου συνδέεται με την επιτυχία
της. Αντίστοιχα θα μπορούσαν και οι απόφοιτοι να επιστρέφουν
συγκεκριμένο ποσοστό επί των μελλοντικών αποδοχών τους –
όσοι θα έχουν υψηλότερα εισοδήματα θα πληρώνουν περισσότερα
από τους χαμηλόμισθους και όλοι θα προστατεύονται από
διάφορα έκτακτα γεγονότα (ασθένεια, φροντίδα γονέων) που
μειώνουν τα έσοδά τους. Επιπλέον, εν κατακλείδι, ένα άλλο
ευνοϊκό μέτρο για τους οφειλέτες θα ήταν να υπάρξουν
φορολογικές τροποποιήσεις, ώστε τα πανεπιστήμια στις ΗΠΑ να
υποχρεώνονται να δίνουν ποσοστό των χορηγιών τους για
υποτροφίες, καλύπτοντας εν μέρει τις δαπάνες ορισμένων
φοιτητών τους. |
