Όπως πριν από μερικές ημέρες σχολίασαν οι New York Times, σε
άρθρο με τίτλο: “Ο Τραμπ έχει βοηθήσει ελάχιστα την
οικονομία”, ανά λίγες ημέρες δημοσιεύονται νέα οικονομικά
στοιχεία, τα περισσότερα από τα οποία σχηματίζουν την εικόνα
μιας ισχυρής αμερικανικής οικονομίας. Σε ομιλία του την
Τρίτη ο πρόεδρος Τραμπ ανέδειξε αυτή την εικόνα και πήρε τα
εύσημα. Εχει καλά επιχειρήματα. Σύμφωνα με υπολογισμούς της
J.P. Morgan, η οικονομία βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση
σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη προεκλογική περίοδο από το
1900.
Και όπως σχολιάζουνε οι New York Times, οι Δημοκρατικοί,
όμως, δεν θα έπρεπε να απελπίζονται, διότι η οικονομία δεν
βρίσκεται σε τόσο καλή κατάσταση όσο φαίνεται. Εξίσου
σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο Τραμπ δεν ευθύνεται σχεδόν
καθόλου για την ανάπτυξη.
Σύμφωνα με τους New York Times, η οικονομική ανάκαμψη είναι
απλώς η συνέχεια του έργου της κυβέρνησης Ομπάμα. Πράγματι,
δημιουργούνται κάθε μήνα νέες θέσεις εργασίας και ενισχύεται
γενικότερα η οικονομία. Ωστόσο, ο Τραμπ δεν ευθύνεται γι’
αυτά τα στοιχεία. Στους 35 μήνες προεδρίας του
δημιουργούνταν κατά μέσον όρο 191.000 θέσεις ανά μήνα και το
ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κατά 1,2%. Μπορεί να φαίνεται
εντυπωσιακό, αλλά τους τελευταίους 35 μήνες της κυβέρνησης
Ομπάμα, δημιουργούνταν 227.000 θέσεις εργασίας μηνιαίως και
το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε κατά 2%. Οσον αφορά την
ανάπτυξη: ουσιαστικά κινείται στα ίδια επίπεδα με την
κυβέρνηση Ομπάμα. Επιπλέον, πέρυσι καταγράφηκε η χαμηλότερη
ανάπτυξη στη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ.
Το ποσοστό ανεργίας είναι χαμηλό, αλλά οι μισθοί αυξήθηκαν
ελάχιστα. Τα στοιχεία αναφοράς –περίπου 3% ανάπτυξη ετησίως–
είναι εκ πρώτης όψεως καθησυχαστικά. Ωστόσο, βάσει του
επιπέδου του πληθωρισμού, οι μισθοί έχουν κατά μέσον όρο
αυξηθεί με ρυθμό μόλις 0,8% σε αντίθεση με το 1,3% σε
αντίστοιχη περίοδο κατά την προεδρία Ομπάμα.
Αδιαμφισβήτητα, ο κλάδος της βιομηχανίας έχει υποχωρήσει όσο
ο Τραμπ τελεί καθήκοντα προέδρου. Ο Τραμπ όχι μόνον απέτυχε
να αναστρέψει τη σταθερή υποχώρηση της βιομηχανικής
παραγωγής, αλλά επίσης ο εμπορικός πόλεμος, που ο ίδιος
ξεκίνησε, συνέβαλε στην ακαριαία μείωση των θέσεων εργασίας
του κλάδου σε βασικές πολιτείες.
Εκτός αυτού, η οικονομία παρουσιάζει σημάδια κόπωσης στις
πολιτείες που υποστηρίζουν τον Τραμπ. Ο ρυθμός δημιουργίας
θέσεων εργασίας και αύξησης των μισθών βρίσκεται κάτω από
τον μέσο όρο στις πολιτείες που τον υποστήριξαν το 2016. Εν
μέρει, οφείλεται στη γενικότερη αποδυνάμωση του κλάδου της
βιομηχανίας, αλλά και του αγροτικού κλάδου, συνεπεία του
εμπορικού πολέμου.
Η ανισότητα παραμένει σε ιστορικό υψηλό. Τα κέρδη των
επιχειρήσεων έχουν αυξηθεί ραγδαία (κατά κύριο λόγο εξαιτίας
της μείωσης των φόρων από τον Τραμπ) και η εκτόξευση των
χρηματιστηρίων έχει ευνοήσει δυσανάλογα τους πλουσίους. Οι
μειώσεις φορολογίας ωφελούν περισσότερο τους πλουσίους παρά
τη μεσαία τάξη Αμερικανών. Παρότι τα εισοδήματα των
χαμηλόμισθων έχουν αυξηθεί, αυτό οφείλεται εν μέρει στην
ενίσχυση του κατώτατου από τις επιμέρους πολιτείες. Ωστόσο,
το χάσμα μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών εξακολουθεί να
διευρύνεται.
Επιπλέον, στη διάρκεια της προεδρίας του, ο Τραμπ έχει
ανακοινώσει φιλόδοξα σχέδια, χωρίς πάντως να τα έχει
πραγματοποιήσει: Ανάπτυξη της τάξης του «4, 5, 6%», περικοπή
φόρων, η οποία θα ενίσχυε σημαντικά τους μισθούς των
εργαζομένων και νέες εμπορικές πολιτικές, που θα μετέτρεπαν
τις ΗΠΑ σε επίκεντρο της βιομηχανίας. Τίποτε από αυτά δεν
συνέβη. Οι οικονομικοί του σύμβουλοι, για παράδειγμα, είχαν
ισχυριστεί ότι με την περικοπή φόρων θα αυξηθεί ο μέσος
μισθός των Αμερικανών κατά 4.000 δολάρια ετησίως. Αντ’ αυτού,
αφαίρεσε κατά μέσον όρο μόλις 930 δολάρια από τη φορολογία
των αμερικανικών νοικοκυριών, ενώ οι μισθοί παρέμειναν
περίπου στα ίδια επίπεδα.
Ολο και περισσότεροι Αμερικανοί θεωρούν ότι η οικονομία
βελτιώνεται, ενώ ο αριθμός των υποστηρικτών του Τραμπ
παραμένει σταθερός. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι ο Τραμπ έχει
βοηθήσει ελάχιστα την οικονομία. Οι δυσκολίες που
αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι Αμερικανοί είναι μεγάλες.
|
