Δευτέρα, 00:01 - 26/04/2021

  Tweet

Ο χρόνος αναμονής και η παράταση του φόβου μην ασθενήσουν είναι το κόστος όσων παίρνουν τοις μετρητοίς τις ειδήσεις περί θρομβώσεων, ξεχνώντας πως αυτά τα περιστατικά αποτελούν μέγα θέμα ακριβώς επειδή είναι σπάνια. Ισχύει πάντα το δημοσιογραφικό ρητό «αν σκύλος δαγκώσει άνθρωπο, δεν το αναφέρουμε. Είδηση είναι αν άνθρωπος δαγκώσει σκύλο». Είναι πάντως εντυπωσιακό ότι σε μια χώρα με το υψηλότερο ποσοστό καπνιστών στην Ευρώπη να συζητείται σοβαρά η πιθανότητα θρόμβωσης που εμφανίστηκε μία φορά σε κάθε εκατομμύριο εμβολιασμών. Αποτελεί άραγε μια κρυφή νίκη του αντιεμβολιαστικού κινήματος το γεγονός ότι σήμερα συζητάμε περισσότερο για τις απειροελάχιστες πιθανότητες παρενεργειών, αντί του ευεργετήματος που μας προσέφερε η επιστήμη; Μάλλον, αν συνυπολογίσουμε και τα ποσοστά των ανεμβολίαστων ηλικιωμένων, αυτών δηλαδή που κινδυνεύουν περισσότερο από τον φονικό ιό.

Ισως πάλι να φταίει και η ελλιπής κατανόηση της στατιστικής. Ο John Allen Paulos στο βιβλίο του «Αριθμοφοβία» (στα ελληνικά εκδ. Αλεξάνδρεια) αναφέρει ένα καλό παράδειγμα για την κακή χρήση της στατιστικής στην εκλαϊκευμένη συζήτηση περί ιατρικών θεμάτων: «Οτι μία στις έντεκα γυναίκες θα προσβληθεί από καρκίνο του στήθους είναι ένα πολυσυζητημένο στατιστικό στοιχείο. Ωστόσο ο αριθμός αυτός είναι παραπλανητικός διότι ισχύει μόνο για ένα φανταστικό δείγμα γυναικών, που ζουν όλες μέχρι τα ογδόντα πέντε (…) Μόνο μια μειοψηφία των γυναικών ζει μέχρι τα ογδόντα πέντε, ενώ η συχνότητα εμφάνισης αλλάζει τα τελευταία χρόνια και είναι πολύ μεγαλύτερη για τις πιο ηλικιωμένες γυναίκες. Στην ηλικία των σαράντα, περίπου μία γυναίκα στις χίλιες προσβάλλεται από καρκίνο του στήθους κάθε χρόνο, ενώ στην ηλικία των εξήντα, ο αριθμός έχει ανέβει σε μία στις πεντακόσιες.

Η μέση σαραντάρα έχει περίπου 1,4% πιθανότητες να προσβληθεί από την ασθένεια πριν από την ηλικία των πενήντα και 3,3% πιθανότητες να προσβληθεί πριν από τα εξήντα. Για να υπερβάλουμε λίγο, το ποσοστό μία στις έντεκα είναι κάπως σαν να λέμε ότι εννέα στα δέκα άτομα θα αποκτήσουν κηλίδες στο δέρμα λόγω ηλικίας, κι αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι θα έπρεπε να ανησυχούν σοβαρά οι τριαντάρηδες…»

Με τις υγείες μας…

Πάσχος Μανδραβέλης (Καθημερινή)