Το 2021
επετεύχθησαν νέα ρεκόρ στην ολοένα αναπτυσσόμενη
ελληνική startup σκηνή, όσον αφορά τη
χρηματοδότηση επιχειρηματικών συμμετοχών, τα
exits, αλλά και κάτι ακόμα, που για πρώτη φορά
βλέπουμε να συμβαίνει στη χώρα μας: τους
μονόκερους (unicorns). Πρόκειται, επίσης, για το
έτος κατά το οποίο ξεκίνησε να πραγματοποιείται
μια ακόμη μετάβαση στη χρηματοδότηση με κεφάλαια
επιχειρηματικών συμμετοχών για την αναδυόμενη
αγορά μας. Το 2022 ξεκινά ήδη με πολύ καλές
προϋποθέσεις.
Τριπλάσιο νέο κεφάλαιο
και ρεκόρ follow-on
επενδύσεων
Για ακόμη μία χρονιά,
επιβεβαιώνεται πως τα
ευρωπαϊκά και
αμερικανικά ταμεία
επιχειρηματικών
κεφαλαίων λαμβάνουν
πλέον σοβαρά υπόψη τους
την τεχνολογική startup
σκηνή στην Ελλάδα.
Συνολικά, το νέο
κεφάλαιο που
χρησιμοποιήθηκε φέτος
τριπλασιάστηκε σε
σύγκριση με το
προηγούμενο έτος, κάτι
πραγματικά εντυπωσιακό.
Το 2021 χαρακτηρίστηκε,
βέβαια, και από ρεκόρ
follow-on επενδύσεων, οι
οποίες για την ακρίβεια
ξεπέρασαν τις σαράντα.
Καθώς η αγορά στην οποία
λειτουργούμε ως
επενδυτές
επιχειρηματικών
κεφαλαίων και startup
εταιρείες αφορά τον
ιδιωτικό τομέα, η
αντίληψη και η δυναμική
γύρω από αυτήν χτίζονται
συχνά με βάση παράγοντες
όπως το μέγεθος του
επόμενου γύρου
χρηματοδότησης ή η μίξη
ξένων και τοπικών
επενδυτών, τους οποίους
μπορεί να αξιοποιήσει
μία startup εταιρεία.
Για κάθε ευρώ που
επενδύεται από ταμεία
επιχειρηματικών
κεφαλαίων με προέλευση
την Ελλάδα, δυόμισι
περισσότερα προέρχονται
από θεσμικούς ξένους
επενδυτές, ενώ, όσον
αφορά συνολικά τους
επενδυτές, υπάρχει
σχεδόν ίσος διαχωρισμός
μεταξύ αυτών που
προέρχονται από την
Ευρώπη,
συμπεριλαμβανομένης της
Ελλάδας και αυτών που
προέρχονται από τις ΗΠΑ
και τον υπόλοιπο κόσμο.
Αυτή η τάση αναμένεται
να συνεχιστεί και το
2022, καθώς η πιο
πρόσφατη σοδειά (εταιρείες
που έλαβαν ενίσχυση σε
στάδια pre-seed και seed
το 2020 και το 2021) θα
είναι σε ώριμη φάση.
Επιτέλους, μπαίνουμε στο
Unicorn Club
Η Ελλάδα έχει, επιτέλους,
τους πρώτους «μονόκερους»,
την PeopleCert και τη
Viva Wallet (που η πρόσφατη
απόκτηση του 49% της από
την JP Morgan ανεβάζει
την αποτίμησή της στο
1,5 δισεκατομμύριο), ενώ
ακόμη μία εταιρεία, η
Blueground, αναμένεται
να ενταχθεί στο club
αυτό μόλις
οριστικοποιήσει την
επόμενη χρηματοδότησή
της. Το ότι μπήκαμε σε
αυτό το club εταιρειών
αξίας άνω του 1
δισεκατομμυρίου (δολαρίων
ή ευρώ) ήταν κάτι
αδιανόητο για τις
ελληνικές εταιρείες
τεχνολογίας μόλις πριν
από λίγα χρόνια και τώρα
μπορεί να λειτουργήσει
ως σημείο καμπής για τον
κλάδο στη χώρα μας.
Πρώτα από όλα,
δημιουργεί προηγούμενο,
γιατί, καθώς η Ευρώπη
αναγνωρίζει ότι οι
επόμενες επιτυχημένες
εταιρείες της μπορεί να
προέρχονται από
αποκεντρωμένους κόμβους,
η Ελλάδα αποδεικνύει ότι
μπορεί να διαδραματίσει
σημαντικό ρόλο στην
αγορά τα επόμενα χρόνια.
Δεύτερον, πρόκειται για
κάτι που θα επικυρώσει
τις πραγματικές
δυνατότητες της αγοράς
νεοφυών επιχειρήσεων (και
επιχειρηματικών
κεφαλαίων) ως
περιουσιακά στοιχεία για
ιδιωτικά επενδυτικά
κεφάλαια, κάτι που είναι
απαραίτητο για τη
μακροπρόθεσμη
βιωσιμότητά της. Τρίτον,
θα δημιουργήσει μια νέα
γενιά επενδυτών,
διαχειριστών και
ταλέντων που θα είναι
πρόθυμοι να συμμετάσχουν
ξανά σε νέα εγχειρήματα
και ρόλους.
Ώρα να διορθώσουμε τα
σημεία όπου υπάρχουν
ανεπάρκειες
Εν μέσω της εκρηκτικής
ανόδου του ελληνικού
startup οικοσυστήματος
την τελευταία δεκαετία,
μπορούμε να ρίξουμε φως
και σε θέματα που το
κρατούν ακόμη πίσω. Για
παραδειγμα, για κάθε 10
νεοφυείς επιχειρήσεις
που χρηματοδοτούνται,
μόνο δύο έχουν γυναίκες
στην ηγεσία τους – και
αυτό είναι ένα ποσοστό
που πρέπει να
διορθώσουμε. Επίσης,
παρόλο που τους
τελευταίους 18 μήνες
παρατηρούμε έναν
αυξανόμενο αριθμό
ενεργών
επενδυτών-αγγέλων, οι
οποίοι αποτελούν ένδειξη
ενός υγιούς
οικοσυστήματος, η
περιοχή κάτω των 300
χιλιάδων ευρώ παραμένει
σε μεγάλο βαθμό
αναξιοποίητη,
ελαχιστοποιώντας με
αυτόν τον τρόπο την
εισροή νέων ταλέντων και
εγχειρημάτων στην αγορά.
Επιπρόσθετα, αν και τα
δεδομένα είναι
περιορισμένα, φαίνεται
αρκετά προφανές ότι,
όσον αφορά την κοινωνική
και εκπαιδευτική ένταξη,
η οικονομία των startups
περιλαμβάνει ένα μικρό
υποσύνολο της ελληνικής
κοινωνίας.
Η Ελλάδα ως Startup
Nation
Το προσεχές διάστημα,
πρέπει να εντοπίσουμε τα
σημεία που θα μπορούσαν
να μας δώσουν τις
κατευθύνσεις που
χρειαζόμαστε ως έθνος
για τα επόμενα χρόνια.
Τα στατιστικά μπορούν να
δώσουν απαντήσεις. Το
80% των πιο επιτυχημένων
startups στην Ελλάδα
προέρχονται από τον
τομέα του B2B. Στη λίστα
με τις κορυφαίες 10
εξαγορές όλων των εποχών
(ανά αξία) που
δημοσιεύει το Startups
in Greece 2021-22
report, μόνο μία
εταιρεία ισχυρίζεται ότι
συνδέεται απευθείας με
Ερευνητικό Κέντρο ή/και
Πανεπιστήμιο, επτά
προέρχονται από τον
ευρύτερο τομέα του B2B,
ενώ οι υπόλοιπες δύο από
το χώρο του
B2C/marketplace. Για να
δημιουργήσουμε τις
προϋποθέσεις που θα
οικοδομήσουν ένα
αναδυόμενο Startup
Nation, πρέπει να
επικεντρωθούν και στην
ενίσχυση των δεσμών
μεταξύ εκπαίδευσης/έρευνας
και επιχειρηματικού
τομέα όσοι ασχολούνται
με την
επιχειρηματικότητα στη
χώρα μας τα επόμενα
χρόνια.
** Ο Δημήτρης Καλαβρός –
Γουσίου είναι συνιδρυτής
του Found.ation και
ιδρυτής του TedxAthens.