Τον
κώδωνα του κινδύνου για λήψη των κατάλληλων
μέτρων προς την κατεύθυνση αποτελεσματικότερης
διαχείρισης των κόκκινων
δανείων μετά
το ξέσπασμα της πανδημίας, έκρουσε η ΕΚΤ μετά
τη δημοσιοποίηση της των αποτελεσμάτων της
διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης
(Supervisory Review and Evaluation Process –
SREP) του 2020.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή
τραπεζική αρχή, η
επιδείνωση των
οικονομικών συνθηκών στη
διάρκεια της πανδημίας
επιβράδυνε τον ρυθμό της
συνεχιζόμενης μείωσης
των μη εξυπηρετούμενων
δανείων, υπάρχει όμως
μέσα στα δανειακά
χαρτοφυλάκια ένα επίπεδο
δυσχερειών που δεν έχει
γίνει ακόμη εντελώς
εμφανές.
Ειδικότερα, επισημαίνει
πως η σταδιακή άρση
αρκετών μέτρων στήριξης
το 2021 μπορεί να
αυξήσει τον κίνδυνο
ακραίων επιδράσεων
(cliff effects). Για να
ενθαρρύνουν την
υιοθέτηση κατάλληλων,
συνετών προσεγγίσεων, οι
επόπτες απηύθυναν
σημαντικά υψηλότερο
αριθμό συστάσεων στις
τράπεζες.
Δείτε
επίσης:
Επιπλέον, εξετάστηκε το
επιχειρηματικό μοντέλο
των τραπεζών και
διαπιστώθηκε πως σε
ορισμένες περιπτώσεις
υπάρχουν σημαντικές
αβεβαιότητες για την
εξέλιξη των εσόδων.
Παράλληλα, η ΕΚΤ ζητά
από τις τράπεζες να
εντατικοποιήσουν τις
προσπάθειες για
ψηφιοποίηση των εργασιών
τους.
Η επίδραση της πανδημίας
Σημειώνεται ότι τα
φετινά αποτελέσματα της
SREP αντανακλούν την
έγκαιρη απόφαση της ΕΚΤ
να ακολουθήσει
ρεαλιστική προσέγγιση
κατά την εκτέλεση των
ετήσιων βασικών
δραστηριοτήτων της λόγω
της πανδημίας του
κορωνοϊού (COVID-19).
Η ρεαλιστική προσέγγιση
της ΕΚΤ όσον αφορά τη
SREP επικεντρώθηκε στην
ικανότητα των τραπεζών
να αντιμετωπίσουν τις
προκλήσεις και τους
κινδύνους για το
κεφάλαιο και τη
ρευστότητα που απορρέουν
από τη συνεχιζόμενη
πανδημία.
Η ΕΚΤ αποφάσισε ότι οι
απαιτήσεις του Πυλώνα 2
(P2R) και οι
κατευθύνσεις του Πυλώνα
2 (P2G) θα παραμείνουν
σταθερές και ότι οι
βαθμολογίες βάσει της
SREP δεν θα
επικαιροποιηθούν, εκτός
εάν τυχόν μεταβολές
αιτιολογούνται από τις
έκτακτες περιστάσεις που
επηρεάζουν συγκεκριμένη
τράπεζα. Οι εποπτικές
ανησυχίες
αντιμετωπίστηκαν κυρίως
μέσω ποιοτικών συστάσεων
και όχι εποπτικών μέτρων.
Οι τράπεζες της ζώνης
του ευρώ εισήλθαν στο
2020 με σημαντικά
υψηλότερα επίπεδα
κεφαλαίου και πολύ
μεγαλύτερη ανθεκτικότητα
στην επιδείνωση της
οικονομικής
δραστηριότητας από ό,τι
συνέβη κατά τη μεγάλη
χρηματοπιστωτική κρίση.
Τα συντονισμένα μέτρα
πολιτικής, μεταξύ άλλων
τα έκτακτα εποπτικά
μέτρα, παρείχαν
σημαντική προστασία στα
νοικοκυριά και τις
επιχειρήσεις, καθώς και
στον τραπεζικό τομέα,
αποτρέποντας την
υπερβολική φιλοκυκλική
συμπεριφορά λόγω της
διαταραχής που προκάλεσε
η πανδημία.
Από το γ΄ τρίμηνο του
2020 διατίθενται επαρκή
κεφαλαιακά αποθέματα
ασφαλείας.
Όμως, σύμφωνα με την ΕΚΤ,
υπάρχει ακόμη σημαντική
αβεβαιότητα σε
βραχυπρόθεσμο και
μεσοπρόθεσμο ορίζοντα
και τα στοιχεία της SREP
υποδηλώνουν μια διαρκή
ανάγκη για επαγρύπνηση
και συνεχιζόμενες
εποπτικές προκλήσεις σε
αρκετούς κρίσιμους
τομείς, ιδίως όσον αφορά
τον κίνδυνο απότομης
αύξησης των μη
εξυπηρετούμενων δανείων.
Στο πλαίσιο της
ρεαλιστικής προσέγγισης
της ΕΚΤ, οι κεφαλαιακές
απαιτήσεις και
κατευθύνσεις στο πλαίσιο
της SREP (εκτός των
συστημικών και των
αντικυκλικών κεφαλαιακών
αποθεμάτων ασφαλείας)
για τον κύκλο του 2020
εξακολούθησαν να
κινούνται στα επίπεδα
του κύκλου του 2019, σε
περίπου 14% κατά μέσο
όρο.
Η απαίτηση P2R παρέμεινε
επίσης σταθερή, κατά
μέσο όρο σε 2,1% για τη
SREP του 2020, εκτός από
κάποιες περιπτώσεις,
όπως εκείνες στις οποίες
οι τράπεζες είχαν λάβει
απαίτηση P2R για πρώτη
φορά στη διάρκεια της
SREP του 2020 αφότου
τέθηκαν υπό την άμεση
εποπτεία της ΕΚΤ.
Ταυτόχρονα, η συνιστώσα
της απαίτησης P2R που
αφορά το κεφάλαιο κοινών
μετοχών της κατηγορίας 1
(P2R CET1) μειώθηκε σε
1,2% από 2,1% λόγω της
εμπροσθοβαρούς εφαρμογής
των κανόνων της
αναθεωρημένης οδηγίας
για τις κεφαλαιακές
απαιτήσεις (CRD V) από
την ΕΚΤ. Ως αποτέλεσμα,
η συνιστώσα των
κεφαλαιακών απαιτήσεων
και κατευθύνσεων στο
πλαίσιο της SREP που
αφορά το κεφάλαιο CET1 (εκτός
των συστημικών και των
αντικυκλικών κεφαλαιακών
αποθεμάτων ασφαλείας)
μειώθηκε σε 9,6%.
Η κατεύθυνση P2G
παρέμεινε επίσης σταθερή
σε περίπου 1,4% λόγω της
αναβολής των ασκήσεων
προσομοίωσης ακραίων
καταστάσεων σε επίπεδο
ΕΕ, τις οποίες
συντονίζει η Ευρωπαϊκή
Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) για
το 2021.
Τα βασικά ευρήματα
Τα βασικά ευρήματα που
εντοπίστηκαν στη
διάρκεια της SREP το
2020 αφορούσαν τον
πιστωτικό κίνδυνο, την
κεφαλαιακή επάρκεια, τη
βιωσιμότητα των
επιχειρηματικών μοντέλων
και την εσωτερική
διακυβέρνηση. Τα
ευρήματα αυτά
αντιμετωπίστηκαν μέσω
ποιοτικών συστάσεων.
Δεδομένου ότι η ΕΚΤ
μετέθεσε τις προθεσμίες
εφαρμογής προηγούμενων
ποιοτικών μέτρων βάσει
της SREP, μεγάλος
αριθμός ευρημάτων από
προηγούμενους κύκλους
της SREP εξακολουθούν να
μην έχουν αντιμετωπιστεί
και επιλυθεί, ιδίως όσον
αφορά την εσωτερική
διακυβέρνηση.
Όσον αφορά τον πιστωτικό
κίνδυνο, το εποπτικό
ενδιαφέρον επικεντρώθηκε
στην επαρκή ταξινόμηση
και μέτρηση των κινδύνων
στους ισολογισμούς των
τραπεζών καθώς και στον
βαθμό ετοιμότητας των
τραπεζών να
αντιμετωπίσουν εγκαίρως
οφειλέτες με οικονομικές
δυσχέρειες.
Όσον αφορά την εσωτερική
διακυβέρνηση, οι
κίνδυνοι που απορρέουν
από την πανδημία
COVID-19 έτυχαν επαρκούς
διαχείρισης και
παρακολούθησης από τις
περισσότερες τράπεζες.
Ωστόσο, ορισμένες
τράπεζες άργησαν να
αντιμετωπίσουν τις
προκλήσεις που έθεσε η
πανδημία όσον αφορά τη
διακυβέρνηση.
Οι επόπτες διαπίστωσαν,
σε ορισμένες περιπτώσεις,
ότι δεν υπήρχε επαρκής
συμμετοχή του
διοικητικού οργάνου και
ότι η παρακολούθηση και
η επίβλεψη των
επιχειρηματικών
λειτουργιών ήταν
ανεπαρκείς, ιδίως όσον
αφορά την επαρκή υποβολή
αναφορών.
Επιπλέον, διαπιστώθηκαν
επίσης ζητήματα που
αφορούσαν τη διαχείριση
του πιστωτικού κινδύνου
εντός των εσωτερικών
λειτουργιών ελέγχου και
διαρκείς διαρθρωτικές
αδυναμίες στον τομέα της
συγκεντρωτικής
καταγραφής δεδομένων
κινδύνου και υποβολής
σχετικών αναφορών.
Όσον αφορά το
επιχειρηματικό μοντέλο,
οι επόπτες διατύπωσαν
ανησυχίες σχετικά με την
αξιοπιστία των
επιχειρηματικών σχεδίων
ορισμένων τραπεζών, τις
οποίες αντιμετώπισαν
μέσω ποιοτικών συστάσεων
για βελτίωση της
κερδοφορίας.
Η κερδοφορία μειώθηκε το
2020, κυρίως λόγω των
υψηλότερων ροών
απομειώσεων, των
χαμηλότερων καθαρών
εσόδων από τόκους και
της μείωσης των χρεώσεων
και των προμηθειών. Η
μείωση των περιθωρίων
ενέτεινε την πίεση στις
τράπεζες να προσαρμόσουν
τη βάση κόστους τους, με
αποτέλεσμα διάφορα μέτρα
περικοπής κόστους στη
διάρκεια του 2020, όπως
η ενοποίηση
υποκαταστημάτων, έργα
καινοτομίας και
ρυθμίσεις εξ αποστάσεως
εργασίας.
Τα πρόσφατα γεγονότα
ενίσχυσαν την τάση προς
ψηφιοποίηση των
εσωτερικών διαδικασιών,
αν και μία στις τέσσερις
τράπεζες εξακολουθεί να
παρουσιάζει καθυστέρηση
ως προς την υλοποίηση
των προβλεπόμενων
εργασιών. Οι τράπεζες
αποκρίθηκαν επίσης στις
προκλήσεις που θέτει η
επιδίωξη ευρύτερων
στρατηγικών αναθεωρήσεων
ή σχεδίων αναδιάρθρωσης
καθώς και εγχώριων
πράξεων ενοποίησης.
Οι επόπτες ενθαρρύνουν
τις τράπεζες να
προχωρήσουν σε αυτές τις
στρατηγικές αναθεωρήσεις
και να βελτιώσουν την
αποδοτικότητα, ενώ
παρακολουθούν προσεκτικά
την υλοποίηση των
στρατηγικών δράσεων των
τραπεζών.
Η κεφαλαιακή επάρκεια
Όσον αφορά την
κεφαλαιακή επάρκεια, οι
επόπτες διατύπωσαν
ανησυχίες σχετικά με την
αξιοπιστία των πλαισίων
κεφαλαιακού
προγραμματισμού των
τραπεζών, για παράδειγμα
σε σχέση με την
ικανότητά τους να
εκπονούν αξιόπιστες
προβολές για το κεφάλαιο
που να καλύπτουν χρονικό
ορίζοντα τριών ετών, στο
πλαίσιο της εξέτασης της
εσωτερικής διαδικασίας
αξιολόγησης της
κεφαλαιακής επάρκειας
(internal capital
adequacy assessment
process – ICAAP).
Οι τράπεζες που έχουν
χαμηλό κεφαλαιακό
περιθώριο, δηλαδή μικρό
περιθώριο μεταξύ του
δείκτη κεφαλαίου τους
και των ελάχιστων
απαιτήσεων, έλαβαν
συστάσεις για ενίσχυση
του κεφαλαιακού
προγραμματισμού τους.
Στο πλαίσιο των μέτρων
στήριξης της ΕΚΤ, οι
τράπεζες μπορούν να
χρησιμοποιούν πλήρως τα
κεφαλαιακά αποθέματα
ασφαλείας τους,
συμπεριλαμβανομένης της
κατεύθυνσης του Πυλώνα
2, τουλάχιστον μέχρι το
τέλος του 2022.
Συνολικά, χρήση αυτών
των μέτρων κάνουν εννέα
τράπεζες των οποίων τα
επίπεδα κεφαλαίου CET1
βάσει του γ΄ τριμήνου
του 2020 είναι
χαμηλότερα από τις
απαιτήσεις και
κατευθύνσεις για το
κεφάλαιο CET1 πριν από
τα μέτρα λόγω COVID-19.
Με βάση την ανάλυση της
SREP και λαμβανομένης
υπόψη της κατάστασης που
έχει προκαλέσει η
πανδημία, η Τραπεζική
Εποπτεία της ΕΚΤ
αποφάσισε να
επικεντρώσει τις
προσπάθειές της σε
τέσσερις βασικούς τομείς
που επηρεάζονται
ουσιωδώς από την
τρέχουσα κατάσταση
κρίσης, ορίζοντας τις
ακόλουθες εποπτικές
προτεραιότητες για το
2021: πιστωτικός
κίνδυνος, κεφαλαιακή
ευρωστία, βιωσιμότητα
επιχειρηματικών μοντέλων
και διακυβέρνηση.
Όσον αφορά τον πιστωτικό
κίνδυνο, οι επόπτες θα
επικεντρωθούν στην
επάρκεια της μέτρησης
και της διαχείρισης του
πιστωτικού κινδύνου από
τις τράπεζες, με σκοπό
την ενίσχυση του
έγκαιρου εντοπισμού, της
αποδοτικής
παρακολούθησης και του
περιορισμού της
φιλοκυκλικότητας.
Όσον αφορά την
κεφαλαιακή ευρωστία, η
άσκηση προσομοίωσης
ακραίων καταστάσεων σε
επίπεδο ΕΕ, την οποία
συντονίζει η ΕΑΤ, θα
βρεθεί στο επίκεντρο και
θα αποτελέσει σημαντικό
στοιχείο για την
αξιολόγηση της
ανθεκτικότητας του
κεφαλαίου των τραπεζών,
μαζί με τη συνεχή
εποπτική εξέταση του
κεφαλαιακού
προγραμματισμού των
τραπεζών.
Όσον αφορά τη
βιωσιμότητα των
επιχειρηματικών μοντέλων,
τα στρατηγικά σχέδια των
τραπεζών και τα
υποκείμενα μέτρα που
λαμβάνονται για την
αντιμετώπιση των
υφιστάμενων διαρθρωτικών
ανεπαρκειών θα
συνεχίσουν να
επαληθεύονται.
Όσον αφορά την εσωτερική
διακυβέρνηση, η εποπτική
προσοχή θα παραμείνει
στραμμένη στην επάρκεια
των πλαισίων διαχείρισης
κινδύνων των τραπεζών σε
συνθήκες κρίσης, στη
συγκεντρωτική καταγραφή
δεδομένων κινδύνου,
στους κινδύνους που
συνδέονται με τα
πληροφοριακά συστήματα
και τις κυβερνοαπειλές,
καθώς και στους
κινδύνους που
σχετίζονται με την
καταπολέμηση της
νομιμοποίησης εσόδων από
εγκληματικές
δραστηριότητες.
Greek Finance Forum
Σχόλια Χρηστών
Trading
σε ελληνικές μετοχές μέσω
της Πλατφόρμας Συναλλαγών Plus 500 (Κάντε Click και
Κατεβάστε την μοναδική πλατφόρμα συναλλαγών, χωρίς καμία
οικονομική υποχρέωση, περιλαμβάνει και λογαριασμό "επίδειξης"
- Demo).